اندیشکده شورای آتلانتیک در گزارش روز جمعه خود به پیامدهای احتمالی روی کار آمدن دولت فرناندز پرداخته که در انتخابات ۲۷ اکتبر (۵ آبان) با کسب ۴۸ درصد از آرا پیروز شد.
حامیان «مائوریسیو مکری» رئیس جمهوری پیشین آرژانتین که فرناندز جانشین او شده است امیدوارند دولت جدید سیاستی میانه‌رو و پراگماتیستی را دنبال کند اما تردیدهایی درباره خروج از رویه کنونی وجود دارد که این امر پیامدهایی منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد داشت. صرف نظر از اینکه فرناندز چگونه از مسیر رویکرد رئیس جمهور سلف خود فاصله خواهد گرفت، اکنون این امر روشن است که دولت او در برخی از حوزه‌های اصلی سیاست خارجی تغییراتی را ایجاد خواهد کرد.
صندوق بین‌المللی پول
روابط آرژانتین با صندوق بین‌المللی پول (IMF) گذشته پر نشیب و فرازی را پشت سر نهاده است. این کشور در سال ۲۰۱۱ میلادی از تعهد خود در قبال بازپرداخت بدهی‌هایش خودداری کرد و روابطش را با این صندوق بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۵ قطع کرد. با آغاز به کار فرناندز در تاریخ ۱۰ دسامبر (۱۹ آذر) او وارث اقتصادی خواهد بود که دچار رکود شده و در یک بحران بدهی گرفتار شده است، در حالی که شاخص تورم و سطح فقر در این کشور رو به افزایش است.
رشد اقتصادی ناامیدکننده در کنار اجرای اصلاحات اقتصادی ناقص، وضعیت تیره و تار اقتصادی آرژانتین را رقم زده است. «مکری» رئیس جمهور پیشین تلاش کرد روند آزادسازی اقتصادی را به تدریج اجرا کند اما در نهایت این روند شتاب خود را از دست داد و نتوانست حمایت عمومی و سیاسی کافی را برای کاهش هزینه‌ها کسب کند و این امر وضعیت بدهی ناشی از وام ۵۶ میلیارد دلاری صندوق بین‌المللی پول را وخیم‌تر کرده است. آرژانتین بزرگترین بسته وام را در طول تاریخ این صندوق دریافت کرده است.
فرناندز، جلوگیری از سیاست‌های ریاضتی صندوق بین‌المللی پول را دنبال می‌کند و تمایل خود را برای جلوگیری از خطر خودداری از تعهد در قبال بازپرداخت بدهی‌های کنونی و طولانی‌تر کردن مدت بازپرداخت ابراز کرده است. اما به نظر می‌رسد با توجه به مخالفت‌ها با این رویکرد، اگر رئیس جمهوری جدید بخواهد همچنان به دنبال دریافت وام از این صندوق باشد، باید شواهد قانع کنده‌ای را درباره آینده اقتصادی مثبت و چارچوب سیاسی قوی ارائه دهد.
اینکه آیا فرناندز می‌تواند با بستانکاران آرژانتین به توافقی دست یابد یا نه نقش مهمی را در روند سومین اقتصاد بزرگ منطقه آمریکای لاتین ایفا خواهد کرد.
موضع آرژانتین در قبال ونزوئلا
با وخیم‌تر شدن بحران در ونزوئلا، انتخاب فرناندز احتمالا کاهش حمایت از دولت موقت «خوان گوایدو» (رهبر مخالفان) را نشان خواهد داد. رئیس جمهوری جدید آرژانتینف مخالف دخالت در امور ونزوئلاست و اعلام کرده که علاقه‌مند است ونزوئلایی‌ها خود مشکلات‌شان را حل کنند. وی علاقه‌مند به اتخاذ موضعی شبیه مکزیک و اروگونه است که تاکنون از موضع‌گیری در حمایت یا علیه مادورو خودداری کرده‌اند.
مساله اصلی این است که او تا چه اندازه از حمایت آرژانتین از مادورو رویگردان خواهد شد یا اینکه آیا به راحتی رهبری آرژانتین در گروه لیما را از دست خواهد داد یا نه؟ گروه لیما از ۱۳ کشور آمریکای جنوبی و کانادا تشکیل شده است. وزارت امور خارجه آمریکا تاکنون تلاش کرده حمایت فرناندز را برای فشار بر مادورو کسب کند. فرناندز همچنین با توجه به رویکرد دولت آمریکا در فشار بر ونزوئلا تهدید به ترک گروه لیما کرده است.
روابط با چین و روسیه
همزمان با مشکلات آرژانتین در بازپرداخت بدهی‌های صندوق بین‌المللی پول، چین و روسیه به شکل فزاینده‌ای به منابع جذابی برای سرمایه‌گذاری و تبدیل شدن به شرکای تجاری فعال آرژانتین تبدیل شده‌اند. فرناندز تلاش می‌کند وابستگی کشورش به آمریکا را کاهش دهد و با مقام‌های چینی و روسیه در طول پویش‌های خود دیدار کرده است. این دو کشور برنامه‌هایی برای پروژه‌های بخش انرژی و زیرساختارها از جمله ساخت نیروگاه هسته‌ای دارند. چین به ویژه حضور خود در آرژانتین را افزایش داده و قراردادی را برای گشودن بازارهایش در قبال کنجاله سویا از آرژانتین در سپتامبر ۲۰۱۹ امضا کرد که با استقبال آرژانتینی‌ها مواجه شده است.
در نتیجه این رویکردها، فرناندز با وظیفه دشواری در مسیر حرکت کشور به سمت رفاه مواجه است. تنش‌های کنونی اجتماعی و بی‌ثباتی در آمریکای لاتین و سراسر جهان، سرنوشت این کشور را با آینده نامعلومی مواجه کرده است. هر چند نتیجه تلاش‌های دولت فرناندز مشخص نیست اما احتمال تغییر از سیاست‌های مکری و همسویی دوباره با دولت های چپ‌گرای منطقه وجود دارد.
2023
نظر شما