«عبدالغفور لیوال» عصر امروز در نشست «تحولات افغانستان: نگاهی به ساختارها» که در شورای روابط خارجی برگزار شد، گفت: ما اخیرا پروسه انتخابات ریاست‌جمهوری را در افغانستان داشتیم که به زودی نتایج آن اعلام می‌شود و برنده این انتخابات، دولت جدید را تشکیل می‌دهد.
وی با بیان اینکه اولویت دولت جدید آغاز مذاکرات صلح مخصوصا مذاکرات بین‌الافغانی است، اظهار داشت: مذاکرات بین آمریکا و طالبان که متوقف شد یا به تعویق افتاد، سه محور اساسی داشت؛ جدول زمانبندی خروج نیروهای خارجی، تضمین برای عدم ایجاد خطر برای کشورهای خارجی و همسایگان افغانستان و آینده طالبان در آینده سیاسی افغانستان.
لیوال اضافه کرد: این مذاکرات در بخش آخر، به مذاکرات بین‌الافغانی اشاره می‌کرد و مهمترین پیش‌شرط دولت و مردم افغانستان برای آغاز مذاکرات اجرای آتش بس بود.
این دیپلمات افغانستانی با بیان اینکه با توقف مذاکرات، اجرای انتخابات با درخواست مردم در اولویت قرار گرفت و انتخابات برگزار شد، تصریح کرد: هر دو تیم پیشرو در انتخابات به ویژه اشرف غنی، متعهد هستند که آغاز مذاکرات یک اولویت است و ما امیدواریم، این مذاکرات با آتش‌بس آغاز شود. با این وجود، مسئله افغانستان ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی هم دارد.
لیوال با اشاره به رویکرد ایران درباره تحولات افغانستان اظهارداشت: در بعد منطقه‌ای شاهد سیاست‌های مبتنی بر واقع‌بینی به ویژه از سوی ایران که به خاطر سیاست‌هایش تشکر می‌کنیم که اعلام کرد در مذاکراتی که دولت افغانستان مشارکت نداشته باشد، حضور نخواهد یافت. به باور ایران، این نشست‌ها در غیاب مردم و دولت افغانستان نتیجه‌ای نخواهد داشت.
این دیپلمات افغانستانی ادامه داد: کشورهای دیگر مانند روسیه و چین، آهسته آهسته در تماس‌های مبهم‌شان با طالبان تجدید نظر کردند.
وی با بیان اینکه مشکل اساسی در مورد طالبان وجود دارد، گفت: شما از طرح اخیر دولت افغانستان در مورد صلح اطلاع دارید که درباره آتش بس و خروج مسئولانه نیروهای بین‌المللی از افغانستان و... بحث شده است. یک بخش از این طرح در آن باره است که روابطشان را با طالبان روشن کنند و بگویند این روابط در چه حدی است.
سفیر افغانستان در تهران با بیان اینکه پاکستان باید به حاکمیت ملی در افغانستان احترام بگذارد، ابراز داشت: همانطور که کشورهای همسایه در حلقه روابط ما هستند، داشتن روابط عالی را با همه مدنظر داریم مانند ایران، چین و سه همسایه شمالی.
روابط اقتصادی را به روابط سیاسی و ایدئولوژیک ترجیح می‌دهیم
لیوال با بیان اینکه روابط اقتصادی که منافع هر دو را تامین کند، به هر روابط سیاسی، ایدئولوژیک، فرهنگی و... ترجیح می‌دهیم، عنوان کرد: ظرفیت‌های افغانستان بالا است و می‌تواند شریک خوبی برای دیگران باشد. ما حلقه وصل سه نقطه و حوزه و حلقه اتصال آسیای غربی و آسیای میانه هستیم.
وی با بیان اینکه امیدواریم همه کشورهای موثر و همسایگان به سیاست افغانستان توجه داشته باشند و از ادامه جنگ‌های نیابتی در افغانستان دست بکشند، یادآور شد: حوادث اخیر ثابت کرد تداوم ناامنی و جنگ به نفع هیچ کس نیست و تا در افغانستان ثبات نباشد، ثبات در کشورهای همسایه و حتی جهان وجود نخواهد داشت.
این دیپلمات افغانستانی با تاکید بر اینکه حتما کشورهای همسایه و جهان می‌فهمند که باید یک کشور و ملت متفاوت روبه‌رو هستند، بیان کرد: نسل جوان آگاه، تحصیلکرده و روشنفکر و وطن‌دوست افغان که مسائل منافع ملی خود را درک کرده، به مردم‌سالاری و اصل جمهوریت باور دارند و ارزش‌های میهنی خود باور دارند و به صلح و ثبات و ارزش‌های مدتی باور دارند.
لیوال تصریح کرد: مردم و کشور افغانستان مردم و کشور ۳۰ سال قبل نیستند و با ابزارهای ایدئولوژیک نمی‌توان در افغانستان سرمایه‌گذاری کرد. بزرگترین سرمایه ما این نسل آگاه است.
این دیپلمات در بخش دوم صحبت‌های خود با بیان اینکه نگرانی عمده در منطقه این است که در غیاب مردم و دولت افغانستان توافقاتی صورت بگیرد، گفت: چه تضمینی وجود دارد که آن توافقات با یک نام توخالی به نام امارت اسلامی شکل گیرد که هیچ محتوایی ندارد یعنی خطر تهدیدات تروریستی همچنان ادامه دارد. دولت افغانستان مرجعی است که می‌تواند صلح منطقه‌ای را تضمین کند.
وی ادامه داد: اگر کشورهای منطقه می‌خواهند صلح در جغرافیای افغانستان منحصر نباشد و شامل کشورهای دیگر هم باشد، باید اصل قانون اساسی افغانستان و حکومت افغانستان توجه کنند چراکه مشروعیت باید درون‌زا باشد.
این دیپلمات افغانستانی با بیان اینکه هیچ کس نباید برای افغانستان در عرصه سیاست خارجی تعیین و تکلیف کند، اظهار داشت: اگر ما زیر بار این گونه تعیین و تکلیف کردن‌ها می‌رفتیم، نباید هیچ مناسباتی با ایران داشته باشیم،
ما مناسبات چند هزار ساله با ایران داشته ایم و مناسبات چند هزار ساله هم خواهیم داشت.
لیوال با بیان اینکه تعادل در روابط خارجی را می‌پذیریم، تصریح کرد: ما می‌خواهیم با هند و پاکستان مناسبات خوب و دوستانه داشته باشیم. بارها به پاکستان اطمینان دادیم که روابط خوب با هند به معنای دشمنی با هیچ کس دیگری نیست. هیچ کسی نمی‌تواند از قلمرو افغانستان علیه دیگری دشمنی کند.
وی با بیان اینکه تداوم تجهیز و تسلیح گروه‌های تروریستی برای پاکستان هم تهدید بالقوه‌ای است، خاطرنشان کرد: دولت و مردم افغانستان با صداقت پیشنهاد کرد که روابط اقتصادی با پاکستان، برای آنها هم پر منفعت است. تلاش ما برای رسیدن به توافق با پاکستان به نتیجه نرسیده است. مذاکرات ما پاکستان به خطر روشن ساختن یک تعادل در سیاست خارجی است. جایی نگرانی وجود ندارد به غیر از آنکه غرض‌های دیگری وجود داشته باشد.
سفیر افغانستان با بیان اینکه افغانستان بیشترین صدمه را ناشی از جنگ‌های در نیم قرن گذشته دیده و اجازه نمی‌دهد دیگران تاثیری بر روند داخلی‌اش بگذارند، ابراز داشت: توسعه چابهار و دیگر بندرهای دیگری که بدیل‌های تزانزیتی برای افغانستان هستند، اولویت سیاست خارجی ما هستند. ما به خاطر نگرانی دیگران نمی‌توانیم از اینها بگذریم. اینها ساخته شده و اقتصاد افغانستان را با اقتصادهای خارجی گره می‌زند.
لیوال درباره سند جامع همکاری‌های ایران و افغانستان بیان کرد: به زودی سند جامع همکاری‌های راهبردی میان ایران و افغانستان امضا می‌شود که شامل پنج مساله اقتصادی، آب، فرهنگی، امنیتی و مهاجران است. در همه این موارد توافق نظر وجود دارد به استثنای تفاوت نظر بسیار کم در یکی، دو مورد. در بخش مهاجران کارهای اساسی برای قانونمند شدن حضور مهاجرین انجام شده است.
وی با بیان اینکه حجم همکاری‌های اقتصادی باید به حد خوبی در قالب منفعت هر دو کشور به شکل برد – برد شکل بگیرد، یادآور شد: توسعه بندر چابهار یک روزنه امید برای مردم افغانستان است. بخش بزرگی از جوانان افغانستان در دانشگاه‌های افغانستان حضور دارند و ما همکاری‌های فرهنگی‌مان را توسعه خواهیم داد. دو کشور در سیاست‌های کلان منطقه‌ای توافق نظر هستند ما خواهان همسایگی خوب با ایران و ایران هم خواهان صلح پایدار در افغانستان هستند.
نظر شما