روزنامه اعتماد در قسمتی از یادداشتی به قلم حسن بهشتی پور آورده است: توان هستهای ایران یک نقش هشداردهنده برای طرف مقابل دارد. گامهای ایران، هشدار به شرکایش در برجام است که اگر در رویه سیاسی که در پیش گرفتهاند تجدیدنظر نکنند، ایران در تعهدات خود در برجام تجدیدنظر خواهد کرد. هوشمندی سیاست ایران در این است که کاهش تعهدات خود را نه به صورت یکجا بلکه به صورت گام به گام و پلهای پیش میبرد. ایران میداند مادامی که تحت نظارت کامل آژانس بینالمللی انرژی اتمی است و با حضور بازرسان آژانس، اقدامات خود را انجام میدهد، هیچ یک از طرفهای مقابل نمیتوانند ادعا کنند که جمهوری اسلامی ایران از برنامه صلحآمیز هستهای منحرف شده است. وقتی که اقدامات ایران در چارچوب انپیتی و پروتکل الحاقی باشد، هیچ محدودیتی در چارچوب گامهایی که برداشته است از لحاظ حقوقی و فنی وجود ندارد. گامهایی که ایران برداشته است، هیچ یک خلاف تعهدات ایران در چارچوب پیمانهای بینالمللی هستهای نیست، بلکه کاهش تعهدات در چارچوب برجام است. تهران در حال حاضر به شکل تعهد در برابر تعهد با برجام برخورد میکند. شرکای برجام پذیرفته بودند یکسری اقدامات انجام بدهند و از مجموعهای از اقدامات خودداری کنند...
در مقابل این تعهد ایران هم بخشی از فعالیتهای مشروع هستهای خود را کاهش داده بود. حالا تعهدات شرکای برجام به ویژه در حوزه عادیسازی مناسبات اقتصادی و لغو تحریمها، اجرایی نشده است، در برابر ایران هم ضرورتی نمیبیند که همه تعهدات خود را بدون استثنا اجرا کند.
اما ویژگی مهم گام چهارم کاهش تعهدات هستهای جمهوری اسلامی ایران در چارچوب برجام، از سرگیری فعالیت غنیسازی در تاسیسات فردو است. فردو به لحاظ ظرفیت غنیسازی بسیار کوچکتر از تاسیسات نطنز است، اما از آن جهت که این تاسیسات به لحاظ موقعیت زیر یک محافظ طبیعی مانند یک تپه قرار گرفته، از نظر دسترسی خصمانه و نظامی، ایمن است. البته هر چند دست دشمنان از این تاسیسات کوتاه است، دسترسی بازرسان و ناظران آژانس به آن آزاد است، همانگونه که از زمان اجرای برجام تاکنون هم سانتریفیوژهایی که بدون تزریق گاز فعال بودند، تحت نظارت آژانس فعالیت میکرد و تزریق گاز به آن هم تحت نظارت بازرسان آژانس انجام میشد. گام چهارم در واقع بدون اینکه تغییر چندانی در میزان سطح غنیشدگی اورانیوم ایران ایجاد کند، ظرفیت غنیسازی را افزایش میدهد. ایران توانایی دارد درصد غنیسازی را هم افزایش میدهد، اما به نظر میرسد که سیاستگذاران جمهوری اسلامی ایران فعلا قصد افزایش سطح غنیسازی را ندارند، هر چند این پیام روشن را به طرفهای مقابل اعلام میکنند که هرچند آنچه اعلام میکنند، توان اجرای آن را هم دارند.
پیام گامهای هستهای ایران برای مردم کشور، پیام امید است. منتقدان و مخالفان برجام باید باور کنند که در سایه همبستگی و اتحاد میتوانیم دشمن بدسگال پیشرفت کشور را به تجدیدنظر وادار کنیم. لازم است به جای اینکه ناامیدی ایجاد کنیم و شعارهای توخالی بدهیم، میتوانیم ارادههای خود را کنار هم بگذاریم و با تلاش بیشتر این دستاوردها را گسترش دهیم. تعجب من از افرادی است که با وجود مشاهده تمام این دستاوردها و پیشرفتها، همچنان بر طبل شعارهای توخالی میکوبند و هر آنقدر هم که بر خلاف ادعاهایشان نشانههای حیات و پویایی صنعت هستهای ایران رونمایی میشود، دنبال موضعگیریهای چکشی و فکرنشده هستند که بدون سنجش عواقب ممکن است آسیبهای زیادی را به کشور وارد کنند. عدهای تصور میکنند موضعگیری فکر و برنامهریزی نشده، اقدام قاطع و انقلابیگری است. پیشنهاداتی مانند کنار گذاشتن برجام و خروج از انپیتی و امثال اینها، از جمله همین شعارهایی هستند که بدون ارزیابی نتایج و آثار بلندمدت آن، بدون سنجش توان داخلی کشور و بدون پشتوانه علمی بیان میشوند. اما قطعیت اقدام به میزان دوراندیشی، دقت، عاقبتسنجی و منطقی بودن آن بستگی دارد.
نظر شما