نام رشته پارکور در ایران با سرگرمی‌های پسرانه و هنرنمایی برخی از ورزشکاران آن در پارک ها همزاد شده است و اجرای فنون نمایشی آن برای دختران در فضای باز هنوز به آن صورت که باید، در سطح جامعه رواج پیدا نکرده است. در شرایطی این رشته هنوز در فضاهای مسقف برای زنان ایرانی پیگیری می شود که از زمان شکل گیری رشته پاکور در سطح جهان بیش از چهار دهه می‌گذرد.
این رشته ابتدا پارکور توسط «ریموند بل» که یک سرباز فرانسوی در جنگ ویتنام بود پایه گذاری شد. او و همراهانش با فنون پارکور به دنبال یک روش کارا و مناسب برای «تعقیب و فرار》بودند. پس از ریموند فرزندش «دیوید بل» آن رابه صورت حرفه‌ای و هدفمند دنبال کرد و آن را به صورت سازمان یافته گسترش داد. در کنار خانواده بل، «سباستیان فوکان»، «کازوما» و «استفان ویگروکس» از چهره های دیگری بودند که ورزش پارکور را توسعه و به معنای امروز آن تعریف کردند.
این رشته هر چند که در ایران منعی برای اجرا ندارد اما در بخش زنان هنوز نوع نگاه به یک پارکورکار برای برخی از افراد جامعه تغییر پیدا نکرده است و به گواه «مریم صدیقیان‌راد» در برخی از مواقع دختران این رشته در زمان اجرای فنون در فضای باز مورد تمسخر قرار می‌گرفتند.
او که از قدیمی ترین دختران پارکور کشور به شمار می‌رود در گفت وگو با گروه ورزش ایرنا از مصائب پارکور کاران دختر در یک دهه گذشته پرده برداشت و گفت: بسیاری تصور می‌کنند این رشته مخصوص آقایان است و این ذهنیت موجب شده بود تا در برخی از مواقع افراد حاضر در پارک نمایش دختران را به تمسخر بگیرند و حتی به سمت آنان سنگ پرتاب کنند. آنان با این روش به دنبال ترساندن دخترانی بودند که اکنون در قامت مربی پارکور مشغول فعالیت هستند.
متن کامل گفت وگو با این پارکور کار در زیر آمده است:
از شروع رشته پاکور بگویید. چگونه شد که یک دختر به رشته‌ای روی آورد که پس از یک دهه آنگونه که باید در جامعه مورد پذیرش قرار نگرفته است؟
سال ۱۳۸۹ تصمیم گرفتم که تمرینات پارکور را شروع کنم. در آن زمان مشکلات فراوانی پیش روی ما بود و کسی نبود که در بخش زنان آموزش بدهد بنابراین با مردان تمرین کردم. در مدت کوتاهی توانستم مهارت‌های آن را فرا بگیرم و در نهایت با گرفتن سالن به آموزش دادن روی آوردم. این در شرایط بود که دختران بیشتری به این رشته روی آوردند. این رشته ابتدا زیر مجموعه فدراسیون آمادگی جسمانی قرار گرفت و بعد از آن نیز خارج شد زیرا رشته غیرقانونی و زیر زمینی به شمار می‌رفت که کار را برای پارکورکاران زن سخت می‌کرد.
با وجود غیر قانونی اعلام کردن این رشته، آیا فراگیری و تمرین آن برای زنان مانعی ایجاد نکرد؟
یکی از اساسی‌ترین مشکلات زنان ایران نداشتن باشگاهی مجهز برای فراگیری این رشته بود. در فضای بسته نیز نمی‌توانستیم با مردان تمرین کنیم. باشگاه‌های پارکور در ایران مانند نمونه خارجی آن مجهز نبود و تنها چند باشگاه انگشت‌شمار وجود داشت. مجبور بودیم که از سالن‌های ژیمناستیک استفاده کنیم. باشگاه هنوز برای دختران محدودیت دارد. اما از زمانی که زیر مجموعه فدراسیون قرار گرفتیم شرایط بهتری داریم و به دنبال تاسیس باشگاه در شهرستان‌ها هستیم.
تمرین در فضای باز مشکلات فروانی ایجاد کرد و زمین پارکها مناسب پارکور نبود. زمین خوردن در این مکان‌ها موجب آسیب دیدگی شد. شرایطی که اکنون با تشک و امکانات در باشگاه‌ها وجود دارد آن زمان در پارکها نبود. هنوز هم بسیاری از زنان این رشته از باشگاه مجهز محرومند. البته در سطح شهر تهران چند باشگاه وجود دارد. مهم‌تر از این سختی‌ها، دید مردم نسبت به زنان پارکور بود.
در برخی از مناطق کشور دیدگاهی درباره زنان وجود دارد که اعتقاد دارد این قشر فقط باید در خانه مشغول باشد. این موضوع کار ما را برای ورزش کردن در پارک سخت کرد. در برخی مواقع ماموران پارک و در مواقعی نیز نیروی انتظامی به ما تذکر می‌دادند. حتی در یکی از تمرینات گروهی از پسران با تمسخر ما به طرف ما سنگ پرتاب کردند و می‌خواستند ما را بترسانند. اما آن سختی ها تا حدودی سپری شد و اکنون شرایط تفاوت دارد. امروزه اگر در پارک تمرین کنیم دیگر کسی تعجب نمی‌کند خانواده‌ها به دنبال گرفتن اطلاعاتی در این زمینه هستند تا فرزندان خود را به این رشته بیاورند.
چه سنی مناسب پارکور است؟
پارکور رشته‌ای است که در آن نشاط اجتماعی وجود دارد و ما دوران سخت تمرینات آن را با ذهنیت‌های مختلف گذراندیم. این دوران هر چند به پایان رسیده است اما هنور سختی‌هایی وجود دارد. پارکور شرایط خاصی برای شروع کار ندارد. فاکتورهایی مانند سن، جنس، وزن و قد در این رشته معنا ندارد و تنها اراده یک فرد است که وی را به سوی پارکور سوق می‌دهد. همه با هر شرایطی که دارند می‌توانند از این رشته لذت ببرند. فرد در زمان تمرین دغدغه‌های ذهنی را به مدت کوتاهی فراموش می‌کند. اگر فردی به صورت حرفه‌ای کار کند باید تمرینات و بدنسازی منظم داشته باشد.
کسانی که مشکل زانو دارند باید ابتدا بدنسازی انجام دهند و در ادامه پرش‌های کوتاه را تمرین کنند. بعد از غلبه بر مشکل زانو، می‌توانند به یک پارکورکار حرفه‌ای تبدیل شوند. آنچه پارکور را جذاب می کند چالش فرد با خود است. فرد یک توانایی دارد که با وارد شدن در پارکور بر برخی سختی‌ها غلبه می‌کند. کسی که ابتدا نتوانسته ۲۰ سانتیمتر را پرش کند پس از اینکه توانست نیم متر را بپرد بدون شک حس برتری را در خود احساس می‌کند.
سابقه پارکور در جهان و ایران چند سال است؟
در جهان سابقه این رشته به حدود نیم سده می‌رسد اما در ایران هنوز ۲ دهه از آن نگذشته‌است و در ابتدای راه قرار داریم. در گذشته این رشته غیرقانونی و زیرزمینی بود و اکنون رشته‌ای به شمار می‌رود که در ایران طرفداران زیادی دارد. تورنمنت‌های بین‌المللی زیادی در سطح جهان برای پارکور برگزار می‌شود و فنون جذاب و زیبایی در آن اجرا می‌شود.
هنوز آمار دقیقی از زنان پارکورکار ایران وجود ندارد اما قرار است که بانک اطلاعاتی در این زمینه تشکیل شود. در زمان مربیگری من حدود ۵۰۰ نفر در تمرینات شرکت کردند که برخی از آنان به خاطر مسائل خانوادگی و کاری از ادامه تمرین بازماندند. الان در حدود ۵۰ تا ۶۰ نفر به صورت حرفه‌ای، کنار من مشغول به فراگیری و آموزش هستند.
محدودیت اعزام بین‌المللی برای این رشته وجود دارد؟
این رشته با توجه به شکل پوشش آن منعی برای اعزام بین المللی ندارد. لباس‌های پارکور خلاف موازین اسلامی و شرعی نیست و اگر سطح دانش و آموزش پارکورکارها را بالا ببریم بدون شک اعزام بین‌المللی دور از دسترس نیست. مجوز پوشش این رشته را گرفتیم. فدراسیون نیز در این زمینه دید مثبتی به پارکور زنان دارد.
پارکور به عنوان یک رشته هیجانی آیا زنان و دختران را از کارهای دیگر با نخواهد داشت؟
شاید این سوالی باشد که اکنون در سطح جامعه خیلی از ما پرسیده می‌شود. برخلاف دوره‌های گذشته که دید مردم منفی بود اکنون در سطح پارکها این سوال مطرح می شود که آیا این رشته خطری برای سلامت جوانان و نوجوانان ندارد؟ پارکور و تمرین آن در نهایت مانند دیگر رشته‌های ورزشی، به چند ساعت آموزش و تمرین در روز نیاز دارد و این "چند ساعت" هیچ خللی در کار یک زن ایجاد نخواهد کرد. خودم دانشجوی مقطع دکترا و در حال حاضر به دنبال دفاع از رساله‌ام هستم. عنوان رساله‌ام نیز بیوشیمی و متابولیسم ورزشی است.
در پاسخ به سوال دوم باید بگویم که مراجعه یک نوجوان علاقمند به رشته پارکور به مربیان آموزشی در میزان مصدومیت آنان موثر است. یک فرد با چند جلسه حضور در پارکور نمی‌تواند آموزش‌گر خوبی باشد بلکه باید فنون و زیر و بم این رشته را به خوبی فرا بگیرد تا شاکردانش از خطر مصدومیت بگریزند. البته این رشته مانند هر رشته ورزشی دیگر می‌تواند یک سری مصدومیت‌ها با خود داشته باشد.
آینده رشته پارکور را در ایران چگونه ارزیابی می‌کنید؟
از زمانی که این رشته زیرمجموعه فدراسیون ژیمناستیک قرار گرفته تمام تلاش برای توسعه آن است و «زهرا اینچه درگاهی» رییس فدراسیون با تامین شرایط و هزینه‌های آن به دنبال آن است که برای پارکورکارهای دختر یک اعزام بین‌المللی فراهم کند. بدون شک این رشته در یک دهه آینده به یک ورزش فراگیر در سطح جامعه تبدیل خواهد شد. مدیریت کنونی فدراسیون دید مثبتی نسبت به پارکور دارد.
نظر شما