به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش‌های خبری ایرنا، مسقط پایتخت عمان این روزها به محل رفت و آمد مقامات عربی به ویژه مقامات عربستان و امارات تبدیل شده است. این آمد و شدهای دیپلماتیک در راستای تلاش‌ها برای حل بحران یمن و پایان دادن به جنگ در این کشور صورت می‌گیرد. تحلیلگران سفر چند روز گذشته شیخ «طحنون بن زاید آل نهیان» مشاور امنیت ملی امارات به سلطان نشین عمان و همچنین سفر «خالد بن سلمان» معاون وزیر دفاع عربستان به مسقط و دیدارهای آنها با مقامات عمان را به رایزنی‌های مربوط به بحران یمن ارتباط می‌دهند.
خبرگزاری «آناتولی» ترکیه به تازگی به نقل از یک منبع آگاه سیاسی گزارش داده که عمان در حال فراهم کردن مقدمات دیدار «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان و هیات انصارالله به ریاست «محمد عبدالسلام» است. «مهدی المشاط» رئیس‌شورای عالی سیاسی یمن هم گفته است که از هر مذاکره جدی که به پایان جنگ، خرابی، رفع محاصره و پایان دادن به حضور نظامی بیگانگان در خاک ما منجر شود، استقبال می‌کنیم. برخی ناظران سفر اخیر وزیر امور خارجه عمان به تهران را نیز به این فرایند مرتبط می‌دانند.
نخستین نشست صلح برای حل بحران یمن، دی ماه سال ۱۳۹۴ در ژنو سوئیس برگزار شد که این مذاکرات راه به جایی نبرد. کویت اردیبهشت ۹۵ در دومین دور از مذاکرات صلح یمن به مدت سه ماه میزبان گفت‌وگوی طرف‌های یمنی بود. این مذاکرات با کارشکنی ائتلاف سعودی بی‌نتیجه پایان یافت. در آخرین دور از مذاکرات صلح یمن نیز دولت مستعفی یمن و جنبش انصارالله در مذاکرات صلحی که ۱۳ دسامبر سال گذشته (۲۲ آذر ماه ۹۷) در استکهلم پایتخت سوئد انجام شد به توافق‌هایی درباره استان‌های ساحلی الحدیده و تعز و تبادل اسیر دست یافتند، اما این توافق با توجه به اختلاف‌های دو طرف بر سر جزئیات آن، به طور کامل اجرا نشد.
فرسایش سعودی‌ها مقابل معادلات جنگ یمن
شبکه خبری «الجزیره» در گزارشی به قلم «محمد عبدالملک» نوشت به تازگی پیشرفت‌های تازه‌ای در مسیر بحران یمن رخ داده است و خالد بن سلمان معاون وزیر دفاع عربستان و طحنون بن زاید مشاور امنیت ملی امارات با سفر خود به مسقط تحرکات گسترده‌ای را آغاز کرده‌اند. «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه آمریکا هم در واشنگتن در دیدار با «یوسف بن علوی» وزیر امور خارجه عمان درباره حل سیاسی بحران یمن رایزنی کرد. «سالم الجهوری» کارشناس مسائل بین الملل در این باره به شبکه الجزیره گفته هدف اصلی مقام‌های عربستان و امارات از سفر به عمان پیش‌بردن تلاش رهبران عمان، کویت و آمریکا برای پایان دادن به بحران یمن است. «محمد البخیتی» عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله هم به الجزیره گفت همواره با مقام‌های دولت عمان در ارتباط هستیم و دلیل تغییر موضع سعودی‌ها و اماراتی‌ها پایداری مردم یمن و تسلیم نشدن آنان در برابر تمایلات آمریکا است.
«عبدالله الغیلانی» پژوهشگر امور راهبردی یمن هم به الجزیره گفت ائتلاف حمله به یمن در سال جاری در جبهه‌های جنگ یمن با شکست‌های بسیاری روبرو و این موضوع سبب تغییرات اساسی در رویکردهای مربوط به مدیریت بحران شد. حمله به تاسیسات نفتی عربستان در این زمینه برجسته‌ترین شکست عربستان بود که به دنبال آن دامنه تنش‌های نظامی کاسته شد و درخواست‌ها برای مذاکرات با ایران و انصارالله را افزایش یافت.
روزنامه «الاخبار» لبنان هم نوشت: دیگر مذاکره میان عربستان و گروه مردمی انصارالله یمن بر کسی پوشیده نیست و در چندین سطح و مکان به طور مستقیم و غیرمستقیم مذاکراتی میان دو طرف در جریان است که گمانه‌زنی درباره نتایج آن هنوز زود است. در حالی که یک مقام عربستان گفته است که از سال ۲۰۱۶ میلادی کانال‌های گفت و گو با انصارالله باز است و این مذاکرات برای برقراری صلح در یمن در جریان است یک مقام انصارالله هم گفت انصارالله به دنبال برقراری آتش بس گسترده است و صبر یمنی‌ها در حال تمام شدن است. در شرایطی که یمنی‌ها خواستار برقراری آتش بس در بازه زمانی مشخص و پایان دادن به محاصره یمن و گشایش فرودگاه صنعاء هستند، ریاض به دنبال استفاده از برگ برنده اقتصاد درباره موضوع یمن است. به نظر می‌رسد عربستان به دنبال نیرنگ زدن است و برای خرید زمان تلاش می‌کند. عربستان با یمنی‌ها مذاکره می‌کند تا خود را از تنگنا خارج سازد و این کشور تمایلی به صلح و پایان دادن به جنگ ندارد. با وجود این، رقم خوردن تحولات بزرگی در منطقه به سود محور مقاومت و تغییر موازنه جنگ به سود ارتش و کمیته های مردمی یمن، سبب نرمش سعودی‌ها شده است.
روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» هم در گزارشی نوشت با نگاهی به معادلات و واقعیت‌هایی که انصارالله در یمن تحمیل کرده است به نظر می‌رسد در صورتی که در هرگونه توافقی برای آینده یمن بر روی معادلات پیروزی‌های انصارالله تمرکز نشود، این توافق موفقیت آمیز نخواهد بود. چشم‌پوشی از معادلاتی که انصارالله تحمیل کرده است در چارچوب معادله تجزیه یمن و تقویت نفوذ عربستان در جنوب یمن قرار می‌گیرد.
روزنامه «العربی الجدید» در گزارشی به قلم «ایاد حمید» نوشت در سایه برقراری آتش بس، آزادی زندانیان و پیش برد مذاکرات صلح از طریق کانال‌های دیپلماسی و اجرایی‌سازی بندهای توافق استکلهم فرصت بی‌نظیری برای برقراری صلح در یمن فراهم است. طرف‌هایی که در این جنگ وارد شده‌اند از جمله عربستان، امارات و انصارالله باید به صلح روی آورند و کنشگران بین‌المللی هم باید از همه مولفه‌های سیاسی یمن برای پیش برد روند مذاکرات صلح حمایت کنند.
موانع موجود در مسیر توافق فراگیر
روزنامه «الرایة» قطر در گزارشی به قلم «علی محمد فخرو» نوشت در سایه ویران‌سازی گسترده یمن اظهاراتی درباره پایان دادن به گزینه نظامی و انتقال به راه حل سیاسی در یمن مطرح می‌شود. این موضوع عاقلانه و ایده‌آل است اما صلح به تنهایی کافی نیست مگر اینکه با بارقه‌های امید همراه باشد. صلح در یمن با وجود ویرانی گسترده یمن احتمال دارد با شکست روبرو شود.
روزنامه «القدس العربی» چاپ لندن نوشت با وجود احتمال پایان جنگ یمن باز هم موانعی در مسیر توافق برای پایان دادن دایمی به جنگ وجود دارد. هفته گذشته ریاض بیش از یک صد تن از اسرای یمنی را آزاد کرد و آنان از طریق فرودگاه صنعا وارد خاک یمن شده اند. این رویداد پس از شکست ائتلاف حمله به یمن در تسلیم سازی مردم یمن رخ داده است.
شاید یکی از برجسته‌ترین موانع موجود در مسیر پایان جنگ یمن اختلاف‌های مرزی باشد. این موضوع تنها به مرزهای سعودی و یمن محدود نمی‌شود بلکه عربستان با دیگر کشورهای همسایه هم دارای اختلافات مرزی است. دور از ذهن نیست که اختلاف مرزی یمن مانعی در رسیدن به توافق صلحی فراگیر میان عربستان و یمن باشد. عربستان خود را در جنگ پیچیده‌ای وارد کرد. این کشور گمان می‌کرد که می‌تواند طی چند هفته کار یمنی‌ها را یکسره کند. اما اکنون مشخص شده است که معادلات بر خلاف خواست سعودی‌ها پیش رفته است و یمنی‌ها هنوز هم از جنگ خسته نشده‌اند و در برابر سعودی‌ها تسلیم نشده‌اند و از حق خود چشم پوشی نکرده‌اند.
نظر شما