ایران یک سالی است که با بهره‌برداری از پالایشگاه ستاره خلیج فارس و همچینن بهبود کیفیت پالایشگاه‌های کشور توانسته در تولید بنزین خودکفا شود و حتی گام را فراتر گذاشته و به جمع صادرکنندگان بنزین وارد شده است.
این در حالی است که تا آن زمان ایران یکی از بزرگترین واردکنندگان بنزین به شمار می‌رفت و این موضوع آنچنان مورد توجه بود که یکی از مهمترین تحریم‌های ایران در سال ۲۰۱۳، ممنوعیت صادرات بنزین بود. البته در آن زمان برای مقابله با تحریم تصمیم بر آن شد تا پتروشیمی‌ها به کمک پالایشگاه‌ها بیایند اما این تنها راه‌حلی موقتی به شمار می‌رفت.
از همین رو بود که ساخت پالایشگاه‌ها و در صدر آن، پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس در دستور کار قرار گرفت تا ایران از واردات بنزین بی‌نیاز شود. امری که در دولت دوازدهم محقق شد.
اگرچه اکنون ایران در تولید بنزین خودکفا شده اما این خودکفایی و صادرات شکننده است و با ادامه این روند مصرف، ۲ سال دیگر دوباره واردکننده بنزین می‌شد.
دلیل این امر نیز شیب صعودی مصرف در سال‌های اخیر بوده است. به طور میانگین ایرانی‌ها هر سال ۱۰ درصد بیشتر از سال قبل بنزنین می‌سوزانند و با یک حساب سر انگشتی تولید و مصرف، می‌توان فهمید که چرا با حفظ روند فعلی مصرف، سال ۱۴۰۰ ایران دوباره واردکننده بنزین می‌شد.
نگرانی نسبت به افزایش مصرف بنزین، در کنار افزایش قیمت دلار در سال گذشته بیش از پیش احساس می‌شد تا آنجا که مصرف بنزین با این اتفاق از میانگین ۷ تا ۸ درصد افزایش سالانه به ۹.۷ تا ۱۰ درصد در سال ۹۸ رسید.
ادامه این روند، مصرف بنزین را در سال آینده به ۱۱۰ میلیون لیتر در روز می‌رساند و با توجه به ظرفیت تولید ۱۱۵ میلیون لیتری بنزین کشور، در سال ۱۴۰۰ باید بنزین وارد می‌کردیم.
میزان مصرف نیز تا پیش از اجرای طرح اصلاح مصرف سوخت رقمی در حدود ۹۵ تا ۱۰۰ میلیون لیتر بود.
این در شرایطی است که به گفته وزیر نفت، سال آینده به جای رشد میانگین مصرف، حدود ۹۴ میلیون لیتر مصرف کنترشده بنزین وجود خواهد داشت که ۹ تا ۱۰ میلیون لیتر در روز کمتر از پیش‌بینی میزان مصرف بنزین بدون تغییر قیمت‌ها خواهد بود.
رییس جمهوری نیز با تاکید بر اینکه با ادامه روند افزایش مصرف بنزین در سال ۱۴۰۰ دوباره وارد کننده می‌شدیم، گفته که علت اجرای طرح اصلاح قیمت بنزین این بود که با افزایش بی‌رویه مصرف، در شرایط تحریم نیازمند واردات بنزین نشویم.
«حسن روحانی» ادامه داده برای اینکه بتوانیم خودکفا باشیم و مصرف بنزین را کنترل کنیم، طرح سهمیه‌بندی و اصلاح قیمت بنزین اجرا شد و درآمد حاصل از این طرح که حدود ۳۱ هزار میلیارد تومان است نیز به طور کامل در اختیار اقشار آسیب‌پذیر جامعه قرار می‌گیرد.
مهمترین دلیل شیب صعودی مصرف بنزین در ایران علاوه بر افزایش تعداد خودروها، تمایل افراد به مصرف کالای ارزان است.
در واقع از آنجا که ایرانی‌ها قیمت واقعی بنزین را نمی‌پردازند، در مصرف نیز توجه خاصی ندارند. تا پیش از اصلاح قیمت بنزین، قیمت یک لیتر بنزین در ایران کمتر از یک لیتر آب بود. این موضوع علاوه بر جذاب‌ترکردن قاچاق بنزین، بدمصرفی را نیز در کشور ایجاد کرده بود.
مصرف بنزین در کشور تا پیش از سهمیه‌بندی به صورت تصاعدی رو به افزایش بود. سال ۹۵ مقدار مصرف حدود ۷۴ میلیون لیتر در روز بود. در سال ۹۶ این رقم به ۷۷ میلیون لیتر و در سال ۹۷ نیز این رقم به ۸۸ میلیون رسید و امسال نیز این رقم به بالای ۹۶ میلیون لیتر در روز رسیده بود. در حالی که آمارهای شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران نشان می‌دهد بعد از اصلاح قیمت بنزین، مصرف تا ۲۰ درصد کاهش داشته و به زیر ۸۰ میلیون لیتر در روز رسیده است.
اما رئیس جمهوری در این میان تنها نیست. پیش از این نیز افرادی نسبت به واردات بنزین با ادامه روند مصرف هشدار داده بودند.
در این زمینه سخنگوی دولت گفته بود که با همین میزان رشد مصرف بنزین با وجود افتتاح پالایشگاه ستاره خلیج فارس سال ۱۴۰۰ وارد کننده بنزین می‌شدیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز با اشاره به روند افزایشی مصرف سوخت در کشور تأکید کرده که ۸۹ میلیون لیتر در شرایط کنونی در روز پیش‌بینی مصرف داریم؛ حدود ۶۳ میلیون تا ۶۴ میلیون لیتر به صورت سهمیه‌ای عرضه می‌شود؛ الباقی این سهمیه به صورت آزاد ۲۵ میلیون لیتر است و عدد اصلی بنزینی که در روز مصرف می‌شود، سهمیه‌ای است.
«محمدباقر نوبخت» گفته که ما نمی‌توانیم از بودجه بنزین، کسری بودجه را تأمین کنیم؛ رییس‌جمهوری با این شرط که این رقم به مردم برگردد افزایش قیمت بنزین را قبول کرد.
وی ادامه داده که روند کنونی مصرف بنزین باعث می‌شد در سال ۱۴۰۰ واردکننده بنزین باشیم و دولت جدید نیز برادران ما هستند و ما جزو شهروندان این کشور هستیم. در ابتدای کار دولت جدید در سال ۱۴۰۰، باید بنزین وارد می‌شد و آیا دشمن اجازه واردات بنزین به ما می‌داد؟
نظر شما