خانه‌های سرد مرزنشینان خراسان شمالی

گازرسانی به بخش مرزی راز و جرگلان اندکی پس از ارتقای سیاسی این منطقه به شهرستان آغاز شد و از سال ۹۳ تا کنون با فراز و نشیب های مختلفی ادامه یافته اما هنوز هم ۶ هزار و ۶۰۰ خانواده این شهرستان از شبکه گاز به دور مانده اند.

تاوان اشتباه

یکه سعود پایین، مرکز بخش ترکمن‌نشین جرگلان، کمی آن سوتر از رود خروشان «چندیر»، ده ها خانواده از گازکشی محرومند و مجبورند برای تهیه نفت ثبت نام کنند.

یکی از ساکنان محله ملک در یکه سعود پایین می گوید: سابقه سکونت ما در این محل به ۵۰ سال قبل بازمی گردد و اکنون می گویند منازل شما و عده ای دیگر در نقشه های هوایی ثبت نشده و با وجود اینکه در دل روستای یکه سعود پایین قرار داریم اما از گازرسانی بی نصیب مانده ایم.

خال محمد ترکمن می افزاید: اکنون تهیه نفت هم مشکل شده است زیرا برای شعبه های نفتی که زمانی در این روستا فعال بودند دیگر انتقال نفت و توزیع آن صرفه اقتصادی ندارد و به همین دلیل برای افراد اندکی مانند ما که از قافله گازکشی عقب مانده اند،  تهیه کپسول گاز و نفت سخت شده است.

وی می افزاید: ۱۰ تا پانزده سال پیش که عده ای برای گرفتن نقشه هوایی و نقشه برداری این منطقه آمدند، این محل را از قلم انداختند و همان موقع گفته شد که این اشتباه تصحیح می شود اما اکنون ما ۸۰ خانواری که در این مکان زندگی می کنیم از گازرسانی محروم شده ایم و تاوان اشتباه آن ها را ما باید بپردازیم.

مجید محمدی یکی دیگر از افرادی است که خانه او نیز گاز ندارد.

او می گوید: به من گفته اند که خانه تو در خارج از محدوده طرح هادی روستای «قره باتر» قرار دارد و به همین دلیل با وجود اینکه چند متر بیشتر با روستا فاصله ندارم شبکه گازکشی به ما تعلق نگرفته است.

در بخش مرکزی راز و جرگلان نیز برخی خانوارها به علت مشکلات مالی اقدام به گازکشی به داخل منازل خود نکرده اند.

یکی از این افراد که مایل به ذکر نام خود نیست، می گوید: هزینه های گازکشی داخلی بسیار زیاد شده است و به لحاظ مالی قادر به تامین آن نیستیم.

وی با بیان اینکه از کمیته امداد و هیچ نهاد حمایتی دیگر کمکی در این مورد دریافت نکرده است، می گوید: کمیته امداد اعلام کرد به زنان بی سرپرست و افراد کم بنیه و بیمار کمک هزینه گازرسانی پرداخت می کند اما ما با وجود اینکه از لحاظ مالی وضعیت بسیار بدی داریم از کمک های حمایتی هیچ نهادی برخوردار نیستیم.   

حکایت همچنان باقی

بخشدار غلامان، از بخش‌های مرزی شهرستان راز و جرگلان نیز با اشاره به جمعیت ۱۴ هزار نفری این منطقه، از اجرای گازرسانی به همه روستاهای این بخش خبر داده و می گوید: غلامان ۱۴ روستا دارد که در حال حاضر همه این روستاها، به جز یک روستا گازرسانی شده اند و طرح گازکشی به این روستا نیز در حال اجراست.

جواد جوانوش می افزاید: برخی از منازل در زمین های ملی ساخته شده اند و با توجه به شیوه نامه قانونی ابلاغی، به این خانواده ها نمی توان انشعاب گاز واگذار کرد اما ما توانستیم با رایزنی های مختلف به دو خانوار که خارج از محدوده بوده اند انشعاب موقت ۳ ساله بدهیم.

وی با بیان اینکه در غلامان فقط ۳۰ خانواده از قافله گازرسانی عقب مانده اند، اظهار کرد: گازرسانی به این افراد نیز در حال اجراست و وعده داده شده که گازرسانی تا آخر دیماه به پایان برسد و این افراد به شبکه گاز خانگی متصل شوند.

۴۰۰ خانواده در بخش مرکزی گاز ندارند

بخشدار وقت بخش مرکزی راز و جرگلان نیز از گازرسانی نشدن ۴۰۰ خانواده در این بخش خبر داد.

سعید آیتی گفت: هم اکنون در منطقه مرکزی گازکشی خانه به خانه در حال اجراست و تلاش می شود تا هنوز بارش ها و برودت هوا تشدید نشده، پروژه های گازرسانی به اتمام برسد.

وی با بیان اینکه خانواده هایی که گازرسانی نشده اند کماکان از سهمیه نفت و کپسول گاز استفاده می کنند، افزود: هنوز شعب نفت در راز و جرگلان توزیع نفت را به عهده دارند و سهمیه نفت آنها در حال توزیع است.  

جرگلان و مشکلات گازرسانی 

بخشدار جرگلان نیز با تشریح مشکلاتی که مردم این بخش مرزی در حوزه گازرسانی دارند، می گوید: در این بخش ۸ کلاته گازرسانی نشده اند که همه آنها در یکه سعود پایین قرار دارند اما با اقداماتی که انجام شد توانستیم ۵ کلاته را وارد طرح های گازرسانی کنیم.

پولاد نجاهی می افزاید: گازرسانی به این روستاها موجب شد تا ۴۰۰ خانواده بتوانند از گاز سراسری استفاده کنند و در عین حال هنوز سه کلاته خارج از طرح هادی قرار دارند و ۱۰۰ خانوار ساکن در این کلاته ها به طور غیرمجاز خانه سازی کرده اند و برخی پرونده قضایی دارند که با توجه به همین امر نمی توان به آنها گازرسانی کرد.

وی با بیان اینکه جرگلان دارای ۴۶ روستا است، می گوید: این بخش ۳۰ هزار نفر جمعیت دارد و تقریبا ۵ هزار نفر از سکنه آن زیر پوشش گاز نیستند اما در برخی نقاط لوله ها را خوابانده اند،  اما برای گرفتن مجوز و رفع مشکل افرادی که منازل خود را در زمین های ملی ساخته اند، باید موضوع در شورای حقوق بیت المال طرح شود.

وی افزود: نهادهای حمایتی قول کمک به خانواده هایی را که نمی توانند برای گازکشی اقدام کنند، داده اند اما این کمک ها باید به موقع داده شود تا بتوان از آن استفاده کرد.

وی می گوید: در روستای حصارچه نیز نیمی از خانواده ها گازرسانی شده اند.

هزار و ۲۰۰ خانواده خارج از محدوده قانونی گازرسانی

به گفته معاون امور بهره‌برداری شرکت گاز خراسان شمالی، طبق مقررات، روستاهای با جمعیت بالای ۱۰۰ نفر گازرسانی می شوند و با توجه به همین امر از منظر قانونی در شهرستان راز و جرگلان تنها ساکنان سه روستای «کلاته باتالی و قره باتر علیا و سفلی» مشمول این قانون هستند که گازرسانی خواهند شد ولی وضعیت دیگر خانوارها برای گازرسانی باید تعیین تکلیف شود.  

حسن افتخاری اظهار می دارد: به خانوارهایی که در خارج از محدوده طرح هادی روستا و در عرصه های منابع طبیعی خانه ساخته اند، تا زمانی که سازمان جهاد کشاورزی تکلیف آنها را روشن نکند،  نمی توان گازرسانی کرد و قانون نیز تاکید دارد به خانه های خارج از محدوده خدماتی، نمی توان انشعاب رایگان گاز داد.

وی می گوید: در شهرستان راز و جرگلان ۱۲۰۰ خانواده که خارج از محدوده قانونی روستا خانه‌سازی کرده اند، امکانی برای گازرسانی ندارند.

وی با بیان اینکه وضعیت منازل خارج از محدوده ۴ روستای این شهرستان در کمیسیون امور زیربنایی استانداری تعیین تکلیف شده است، می افزاید: شرکت گاز برای کمک به این خانواده ها با هماهنگی استانداری و فرمانداری، راهکاری ارائه کرد مبنی بر اینکه منازل خارج از محدوده روستا که نزدیک به هم قرار دارند به مجموعه های روستایی تقسیم شوند تا با استفاده از راهکارهای قانونی بتوان به آنها گازرسانی کرد.

معاون امور بهره‌برداری شرکت گاز خراسان شمالی اظهار می کند: با این وجود باز هم منازلی که در حریم راه ها و رودها هستند به هیچ وجه نمی توانند از انشعاب گاز برخوردار شوند.

افتخاری در مورد مشکل تأمین سوخت این خانوارها نیز می گوید: تا زمانی که خانوارهای فاقد گاز، اشتراک گاز نگیرند می توانند مانند سابق از سهمیه نفت و کوپن خود استفاده کنند.

معاون بهره برداری شرگت گاز خراسان شمالی در مورد خانواده هایی که به علت مشکلات مالی نتوانسته اند شبکه های گاز داخلی منازل خود را اجرا کنند نیز گفت: شرکت گاز تمامی خانواده های مددجوی بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) را رایگان اشتراک پذیری می کند اما در مورد گازکشی داخلی خانه ها، این نهادهای حمایتی باید مساعدت کنند.

با وجود اینکه شرکت گاز تعداد خانوارهای بدون گاز راز و جرگلان را که به علل قانونی نمی توانند از گاز استفاده کنند هزار و ۲۰۰ خانواده عنوان می کند، اما گویا تعداد این خانواده ها بیش از این رقم هاست.

۶۶۰۰ خانواده بدون دسترس به گاز خانگی

مدیر شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه خراسان شمالی اما تعداد خانوارهایی را که هنوز گازکشی نشده اند ۶ هزار و ۶۰۰ خانوار اعلام می کند.

مجتبی شکوری اضافه می کند: به این خانوارها، هر ۳۰ تا ۴۰ روز، ۴۴۰ لیتر نفت سفید و ۳ کپسول گاز مایع داده می شود و ممکن است که این سهمیه بسته به شرایط آب و هوایی در فصول پاییز و زمستان افزایش و یا در تابستان کاهش یابد.

اگر هزار و ۲۰۰ خانواری را که به علت مشکلات قانونی گازرسانی نشده اند از ۶ هزار و ۶۰۰ خانواری که شرکت نفت اعلام کرده، کم کنیم هنوز ۵ هزار و ۴۰۰ خانوار باقی می ماند که از دسترسی به گاز محرومند.

خراسان شمالی ۸۶۳ هزار نفر جمعیت دارد که از این رقم ۴۴ درصد در روستاها زندگی می کنند.

۱۰۰ درصد جمعیت شهری این استان گازرسانی شده اند اما گازرسانی به روستاهای این استان همچنان ادامه دارد و اکنون هنوز سه درصد از جمعیت روستایی این استان خارج از پوشش گازرسانی اند.