آرای خاکستری نه اصلاح طلب و نه اصولگرا هستند، در آینده نزدیک در جریان رقابت های انتخاباتی نکته تمرکز جناح های سیاسی برای کسب آرای بیشتر خواهند شد گرچه اکنون نیز در محافل مختلف اجتماعی جریان های سیاسی سعی در جذب این گروه های اجتماعی از جامعه را دارند به ویژه جوانان و بالاخص رای اولی ها که از اهمیت بسزایی در پیروزی نامزدها در کارزار انتخابات برخوردار هستند. در این مسیر این روزها اصولگرایان به‌ویژه اعضای شورای ائتلاف مدام دم از جوان‌گرایی در انتخابات آتی مجلس می‌زنند. تا با این نماد جوانان بیشتری را برای کسب رای بیشتر به سمت خویش هدایتسازند.
اردوگاه اصلاح‌طلبان
آسیب شناسی، موانع و راهبردها
وبگاه خبرآنلاین در مطلبی با عنوان «انتخابات ۹۸ هم آش کشک خاله می شود؟» به نقل از محمدعلی ابطحی که در روزنامه شرق منتشر شد، آورده‌است: اصولگرایان و اصلاح‌طلبان در دو ماجرای انتخاب رئیس‌جمهور به سرنوشت مشابهی رسیدند. در سال ۱۳۸۴، اصولگرایان که دستپاچه تغییر آقای خاتمی و اعلام پایان اصلاحات بودند، کاندیداهای زیادی داشتند. خیلی از آن کاندیداها از بدنه رسمی اصولگرایان و مقبول‌تر از آقای احمدی‌نژاد برای کاندیداتوری اصولگرایان بودند؛ اما فضای جامعه در میان اصولگرایان به سمتی رفت که در نهایت منتخب اصولگرایان آقای محمود احمدی‌نژاد شد
پس از انتخاب او، بی‌توجه به اختلافات پیشین، هرچه حدیث و روایت و خواب و سخن بزرگان بود، در فضیلت این کاندیدای اصولگرا خواندند و نوشتند. آقای احمدی‌نژاد هم از عمیق‌ترین لایه‌های اصولگرایی بیشتر صندلی‌های کابینه را پر کرد و ماه‌عسل پرشکوهی بین رئیس‌جمهور و اصولگرایی برقرار بود. اواخر دور اول ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد اصولگرایان اصیل فهمیده بودند این انتخاب به معنای تقویت اصولگرایی نیست؛ اما لاپوشانی کردند و نمی‌شد آش کشک خاله را کاری کرد.
روزنامه شرق در گفت و گو با محمدمهاجری فعال سیاسی و رسانه ای اصولگرا دیدگاه های او درباره انتخابات آتی مجلس، وزن گروه های سیاسی و دلیل حمله اصلاح طلبان به دولت روحانی را منتشر کرده است. در گزیده ای از این مصاحبه می خوانیم:.
شرق: احتمالا هیات‌های نظارت مقابل ردصلاحیت اصلاح‌طلبان، اکثریت اصولگرایان تندرو و نیروهای بدون شناسنامه سیاسی را برای نامزدی در انتخابات مجلس تأیید صلاحیت خواهند کرد. مجلسی که به تعبیر برخی قرار است صدای اعتدال و اصلاح‌طلبی در اقلیت باشد و صدای تندروها در اکثریت، این مجلس از نظر کیفی چگونه خواهد بود؟
مهاجری: اگر این احتمالات را درست بدانیم که اصلاح‌طلبان تأیید صلاحیت نخواهند شد و جریانات نزدیک به احمدی‌نژاد صلاحیتشان تأیید خواهد شد، در این صورت باید انتظار روی‌کارآمدن مجلسی به‌مراتب ضعیف‌تر از مجلس نیم‌بند کنونی را داشت. به نظر می‌رسد مجلس یازدهم از مجالس نهم، هشتم و هفتم که صدای جریان احمدی‌نژاد در رأس قرار داشت و تندروی بی‌منطق و ناکارآمدی نیز در آن حاکم بود، تندروتر باشد.
شرق: چنین مجلسی تا چه اندازه خطر رادیکالیزه‌شدن را به‌ویژه در غیاب لاریجانی خواهد داشت؟
مهاجری: صرف‌نظر از اینکه لاریجانی در مجلس یازدهم باشد یا خیر، یکی از مسائل مطرح در یک سال اخیر این بود که چرا مجلس در رأس امور نیست و حتی این اعتقاد وجود داشت که نهادهای دیگری مانند شورای عالی امنیت ملی، شورای انقلاب فرهنگی و... به‌جای مجلس امر قانون‌گذاری را بر عهده گرفته‌اند؛ اما اگر چهره‌هایی که به مجلس ورود پیدا می‌کنند، چهره‌های پرقدرت و نیز برخوردار از وجاهت و کارآمدی باشند، به‌طور قطع هیچ سازمان و نهاد دیگری نیازی به این مهم نمی‌بیند که مجلس را دور بزند و قوانین را خود تصویب کند. اکنون با توجه به گمانه‌زنی‌ها، اگر قرار باشد مجلس آتی در دست تندروها باشد، قطعا نهادهای دیگر این حق را برای خود قائل خواهند بود که مجلس را دور بزنند. در مجلسی که قرار است هر روز در آن دعوا و سروصدا باشد، سایر نهادها حتی سازمان‌های همسو نیز ترجیح می‌دهند که به ترکیب و تصمیمات چنین مجلسی توجهی نشان ندهند و مجلسی ضعیف، لاغر و بی‌تأثیر در کشور رقم بخورد.
قاسم میرزایی نیکو، نماینده مردم دماوند و عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا، درباره اینکه گفته می‌شود اصلاح‌طلبان برای حضور در انتخابات به دلیل آنکه بسیاری از نامزدهای‌شان رد صلاحیت شده‌اند لیستی ارائه ندهند و شاید هم به طور خاموش انتخابات را تحریم کنند، گفت: اصلاح‌طلبان اعتقادشان حضور در انتخابات و ترغیب مردم برای مشارکت در جهت تغییر وضعیت است زیرا تنها راه حل را رأی دادن می‌دانند. به همین خاطر برای صندوق‌های رأی، در جریان اصلاحات به همه سفارش شد تا بروند ثبت‌نام کنند. حالا اگر اصلاح‌طلبان که حضور در انتخابات برایشان مهم است و تنها راه اصلاح را در پای صندوق‌های رأی مشاهده می‌کنند، نیروهای موثرشان چه در شهرهای بزرگ و چه شهرهای کوچک ثبت نام کردند، رد صلاحیت شدند چه باید انجام دهند؟ بروند از کاندیدای اصولگرایان حمایت کنند؟ اصلاح‌طلبان در صورت مشاهده رد صلاحیت باید تجزیه و تحلیل انجام دهند تا ببینند چه کنند؛ اگر لیستی داشتند مانند مجلس قبل معرفی کنند اگر نداشتند خب لیست ندارند، این کار به معنی تحریم خاموش و آشکار انتخابات نیست.
وی درباره اینکه گفته می‌شود بدون حضور اصلاح‌طلبان درصد مشارکت بسیار پائین خواهد بود به همین دلیل است که برای حضور جریان اصلاحات تلاش‌های زیادی می‌شود، بیان کرد: در انتخابات قطعا این حالت اتفاق نمی‌افتد این گمانه زنی‌های برای انتخاباتی مثل ریاست جمهوری است.
پرستو سرمدی عضو شورای عالی سیاست گذاری اصلاح‌طلبان در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا با بیان اینکه شورای عالی سیاست‌گذاری مصمم است، طرح سرا را در انتخابات پیش روی مجلس اجرا کند، گفت: البته این امر زمانی اتفاق می‌افتد که معنای انتخابات شکل گرفته باشد و نامزدهای اصلی جریان در انتخابات حضور داشته باشند.در اینصورت شورا اجرای طرح سرا را به منظور تعیین دموکراتیک لیست‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان ضروری می‌داند؛ چرا که زمان آن رسیده جریان اصلاحات که خود را ادامه جنبش دموکراسی‌خواهی یکصد ساله مردم ایران می‌داند، نسبت به دموکراتیک کردن سازوکارهای درونی خود اقدام کند.
این کنشگر سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه «طرح سرا» این امکان را ایجاد می‌کند که به جای یک نهاد بالادستی، بدنه جریان اصلاحات که همیشه بار اصلی این جریان را به دوش کشیده، لیست‌ها را تعیین کنند، تاکید کرد: امیدواریم تمامی فعالان اصلاح‌طلبی که در احزاب، نهادهای مدنی و رسانه‌ها حضور دارند، با ورود به سامانه سرا در شکل‌گیری لیست‌های انتخاباتی و تعیین راهبرد اصلاحات در برخورد با انتخابات ایفای نقش کنند. علاوه بر این طرح سرا حضور ٣٠ درصدی زنان در لیست‌های انتخاباتی را تضمین می‌کند. امیدواریم با این حضور چهره مردانه مجلس کمی تغییر کند.
بیژن نوباوه کنشگر سیاسی اصولگرا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سوال که آیا در لیستی قرار خواهد گرفت، آورد: هیچ بحثی نشده و من هم اطلاع زیادی ندارم، قاعدتا با گرایش‌های موجود در لیست‌های بیشتر اصواگرا و انقلابی حضور پیدا کنم.
این سیاستمدار نزدیک به جبهه‌پایداری درباه چهار نگاهی که در جریان اصولگرا در انتخابات مجلس یازدهم وجود دارد (پایداری_ احمدی‌نژادی‌ها_ شورای وحدت حدادعادل _ نواصول‌گرایی قالیباف) و ائتلاف آنها گفت: همیشه به دلیل ضعف در ساختار حزبی کشور، تصمیماتمان دقیقه نودی است که این امر برای کشور خیلی بد است، گروه‌ها همچنان در حال اعلام منویات‌شان هستند و هنوز به تصمیم مشخصی نرسیده‌اند، اما هر کدام از این گروه‌ها به شرطی موفق‌تر عمل می‌کنند که خودشان را کامل نبینند، در غیر این صورت حتی اگر موفق شوند و به مجلس راه پیدا کنند، موفق نخواهند بود.
سید عیسی حسنی، معاون پیشگیری از جرم دادگستری استان کهگیلویه و بویراحمد، در نشست رسانه ای در پاسخ به سئوال خبرگزاری ایلنا که با برهم زنندگان احتمالی انتخابات اسفندماه جاری دستگاه قضایی چه برخوردی خواهد شد؟ اظهار داشت: شک نکنید که دستگاه قضایی با تمام توان برای برقراری امنیت انتخابات تلاش می‌کند و هر فرد یا افرادی که در قبل، حین و یا بعد از مدت نتایج انتخابات قصد برهم زدن امنیت را داشته باشند بدون شک بازداشت و کسانی که از هم اکنون بازداشت می شوند تا پایان انتخابات آزاد نخواهند شد.
وی گفت: هیچکدام از هواداران کاندیداهای انتخاباتی حق آوردن اسلحه در مراسم انتخاباتی را نداشته و در صورت مشاهده، دارندگان اسلحه ها بازداشت و تا پایان انتخابات در بازداشت خواهند بود. در ۲ هفته اخیر تعدادی از لیدرهای انتخاباتی به دستگاه قضایی فراخوانده شده و تعهدات لازم از آنان گرفته شده است.
روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم جواد امام با عنوان «جلب مشارکت در انتخابات» نوشته است: تاثیرات حوادث آبان‌ماه ۹۸ بر انتخابات پیش‌رو غیرقابل کتمان است. این را آمار و نظرسنجی‌های صورت گرفته نیز به روشنی نشان می‌دهد. ترمیم آثار این حوادث بستگی به نحوه پاسخگویی و میزان شفافیتی دارد که دولت و حکومت در مواجهه با مردم به کار می‌گیرند و نیز به میزان تلاشی که برای رفع ابهام‌هایی که در این راستا در جامعه ایجاد شده، انجام می‌دهند. در این میان قاعده و روال کار این است که جریان‌های سیاسی نیز جهت افزایش رغبت و شوق شهروندان برای مشارکت در انتخابات پیش روی مجلس تاثیرگذار باشند. حال آنکه این جریان‌ها هنگامی می‌توانند تاثیرگذار باشند که در تصمیم‌گیری‌ها نقش داشته باشند. در این شرایط اما اثرگذاری این جریان‌های سیاسی بلاموضوع شده است، چراکه عملا جایگاهی در تصمیم‌سازی‌ها ندارند.
با این حساب، نیازمند تجدیدنظر جدی در قوانین هستیم تا جریانات سیاسی در تصمیم‌گیری‌ها، تصمیم‌سازی‌ها و به‌ویژه جلب مشارکت سیاسی و انتخاباتی ایفای نقش کنند و اثری واقعی داشته باشند. در غیر این صورت، جریان‌های سیاسی تنها داغ‌کننده تنور انتخابات خواهند بود و پس از آن نیز به فراموشی سپرده می‌شوند. این یکی از مطالبات جدی مردم از جریان‌های سیاسی است. شهروندان به احزاب و جریان‌های سیاسی می‌گویند که شما در انتخابات ما را تشویق می‌کنید ولی پس از انتخابات، پاسخگو نیستید. درصورتی که واقعیت این است که پس از انتخابات، اساسا استفاده‌ای از جریان‌های سیاسی نمی‌شود که بخواهند دست‌کم نقش ناظری جدی بر تحقق مطالبات مردمی داشته باشند و بتوانند داوری کنند که نحوه انتخاب برگزیدگان انتخابات که بنا بر تشویق جریان‌های سیاسی موفق به کسب آرای مردم شده‌اند، چگونه بوده است.
اعتمادآنلاین در گزارشی با عناوین «زیباکلام: مجلس آینده در اختیار احمدی‌نژادی‌ها و تندروها خواهد بود/شورای نگهبان بصورت گسترده ردصلاحیت خواهد کرد» نوشته است: صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران که همیشه تاکید داشت «با صندوق رأی همه مشکلات حل می‌شود». حالا اعلام کرده که در انتخابات رای نمی دهد. او در پاسخ به این پرسش که دلیل تغییر موضع او چیست؟، گفت: در بین اصلاح‌طلبان هیچ‌کس به اندازه من رأی را لازم نمی‌داند و کمتر کسی به اندازه صادق زیباکلام اصرار می‌کند که برای خروج از بحران‌های سیاسی، اقصادی و... راهی جز توجه نشان دادن به صندوق رأی نداریم. مواجهه با اخبار تلخ آنچنان برایم باورنکردنی بود که هر چقدر با خودم کلنجار رفتم این بار هم در انتخابات شرکت کنم و برای نامزدهای اصلاح‌طلب به فعالیت بپردازم دیدم نمی‌توانم. در حقیقت به نوعی فلج فکری دچار شده‌ام.
او افزود: بعضی‌ها ایراد می‌گیرند که با رأی ندادن به تشکیل مجلسی ضعیف کمک می‌کنیم. ما هر کاری بکنیم مجلس یازدهم از آنِ اصولگرایان تندرو، اعضای جبهه پایداری و اطرافیان احمدی‌نژاد خواهد بود. در واقع اصلاح‌طلبان حتی در تشکیل چیزی شبیه فراکسیون امید هم موفق نخواهند شد.
روزنامه آفتاب یزد در گزارش یا عناوین «نقشه اصولگرایان برای سبد رأی طیف خاکستری چیست؟/آیا تجربه حمایت از احمدی نژاد تکرار می شود؟» نوشته است: این روزها اصولگرایان به‌ویژه اعضای شورای ائتلاف مدام دم از جوان‌گرایی در انتخابات آتی مجلس می‌زنند. اینکه چهره‌های شناخته‌شده اصولگرایی که بسیاری از آنها هم برای مجلس ثبت‌نام کرده‌اند بتوانند از سهم خود در قدرت بگذرند و واقعا فهرست را به جوانان ناشناخته یا کمترشناخته‌شده اصولگرا اختصاص دهند، با توجه به سوابق قبلی البته کمی محال به نظر می‌رسد؛ اما ازآنجایی‌که اصولگرایان مشخصا نگران قدرالسهم رأی‌شان در انتخابات آتی‌اند، قاعدتا از شیوه‌های مختلفی استفاده می‌کنند تا سبد رأی‌شان پر و پیمان شود.
یکی از این شیوه‌ها رفتن سراغ جوانانی است که در ذهن مردم اصولگرای شناخته‌شده نیستند، نه برای اینکه اصولگرا نیستند، بلکه برای اینکه شناخته‌شده نیستند. برای اصولگرایان خوب نیست که چهار سال بعد از رأی میلیونی چهره‌های اصلاح‌طلب یا اعتدالی از تهران، با آرای چند صد هزار تایی از پایتخت وارد پارلمان شوند. برای همین به سبد رأی طیف خاکستری هم چشم دوخته‌اند، طیفی که پایگاه سیاسی- اجتماعی سیالی دارد و ممکن است یک بار به اصولگرا، یک بار اصلاح‌طلب و یک بار هم به اعتدالیون رأی دهد و شاید زمانی تصمیم بگیرد که اصلا رأی ندهد.
اعتراضات آبان‌ماه و انتخابات اسفند؛ مشارکت مردم چگونه خواهد بود؟ آبان ۹۸ تکرار خواهد شد؟
آفتاب نیوز با اشاره به اثرات و تبعات اعتراض‌های اخیر بر میزان مشارکت مردم در انتخابات مجلس در گزارشی نوشته است: وقتی هنوز صحبتی از گران شدن بنزین در میان نبود، بارها از زبان سیاسیون این سخن که «باید مردم را تشویق و ترغیب کرد تا پای صندوق‌های رای بیایند» شنیده بودیم؛ سخنانی که در همان زمان اغلب شخصیت‌های سیاسی به دشواری به زبان آوردنش معترف بودند؛ حالا احزاب و جریان‌های سیاسی در نقطه‌ای قرار دارند که نزدیک به ۴۵ روز از اعتراض‌های آبان ماه گذشته و تا رسیدن به لحظه موعود انتخابات ۴۲ روز بیشتر زمان ندارند. گذرگاه صعب‌العبوری که برای به سلامت گذشتن از آن باید برای هر قدمش حساب و کتابی داشته باشند و بی‌گدار به آب زدن به معنای شکست آنها تمام خواهد شد. احزاب سیاسی به ویژه آنها که به قول معروف چند پیراهنی بیشتر پاره کرده‌اند(چه با جنس چپ باشد و چه راست) به خوبی این واقعیت را با گوشت و پوست خود لمس کرده‌اند که اتفاق‌های اخیر و نگاه مردم به گذشته و آینده کشور قطعا و بدون شک بر میزان مشارکت می‌تواند موثر باشد؛ در چنین وضعی است که هنر سیاست‌ورزی می‌تواند مردم را بار دیگر پای صندوق رای بیاورد یا آنها را از این راه دور کند.
علی باقری، رییس دفتر سیاسی حزب توسعه ملی در همین باره نوشته است: پیش از وقوع رخدادهای آبان امسال فضای عمومی مشارکت در انتخابات هم با استناد به نظرسنجی‌هایی که صورت گرفت و هم بر اساس آنچه در جامعه به چشم می‌آمد، فضای پرشوری نبود. جامعه نسبت به آینده چندان نگاه امیدوارانه‌ای نداشت و توقعات هم از قِبل مشارکت‌های انتخاباتی گذشته به شکل کامل محقق نشده بود. بنابراین پیش از این حوادث هم مشارکت حداکثری در انتخابات پیش‌بینی نمی‌شد. علاوه بر این، بالا رفتن قیمت بنزین و مشخصا حوادثی که پس از آن در کشور رخ داد، کاملا در نوع رویکرد مشارکتی مردم در انتخابات تاثیر گذاشت و این تاثیر هم طبیعتا تاثیر مثبتی نبود و تاثیر منفی در مشارکت انتخاباتی گذاشت. با این حال باید دید چه می‌توان کرد که تا حدودی این فضای منفی تغییر کند. آنچه به شکل کلی می‌تواند در فضای مشارکتی مردم برای انتخابات پیش‌رو موثر باشد، تقویت امید به آینده در جامعه است. برای شکل‌گیری این امید طبیعتا ارگان‌ها و نهادهای مختلف در کشور می‌توانند نقش ایفا کنند. دولت می‌تواند با مراودات بیشتر با افکار عمومی و درک شرایط مردم خصوصا در سیاست‌های اجرایی به صورت کوتاه‌مدت تاثیرگذار باشد.
حسن رسولی، رییس ستاد مرکزی انتخابات، جبهه اصلاح‌طلبان ایران نیز در یادداشتی آورده است: شخصا در دهه‌های اخیر به عنوان مدیر میانی در حوزه سیاست داخلی فعالیت داشته و به تبع آن در حوزه اجرایی انتخابات نیز حضور داشته‌ام و بر اساس تجربه این سال‌ها باید بگویم که همواره هدف‌گذاری مجموعه حاکمیت اعم از دولت و سایر قوا و نهادها، یک‌سال مانده به انتخابات، مراقبت از فضای عمومی جامعه بوده است. دست‌کم یک‌سال مانده به انتخابات سراسری معمولا وزرا و مدیران مسوول و همه دست‌اندرکاران انتخابات با استفاده از اختیارات قانونی از فضای عمومی جامعه مراقبت می‌کردند و علاوه بر این مراقبت از اجرای آن دست از تصمیماتی که ممکن است شرایط را برای نارضایتی عمومی فراهم آورد نیز جلوگیری می‌کردند؛ چراکه همواره نسبت ضریب رضایت عمومی با شاخص شرکت در انتخابات نسبت مستقیم داشته است. به این معنا که هر قدر میزان رضایت‌مندی عمومی بالا می‌رود، میزان مشارکت عمومی در انتخابات نیز افزایش می‌یابد.
حسین نورانی‌ن‍ژاد، سخنگوی حزب اتحاد ملت نیز معتقد است: حوادث آبان‌ماه ۹۸ در همه موضوعات کشور تاثیرگذار است؛ از جمله انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی. این مساله، مقطعی از تاریخ ایران پس از انقلاب را ساخته که دست‌کم به سادگی نمی‌توانیم به شرایط پیش از آن برگردیم. ابعاد اجتماعی و سیاسی آن فراوان است. بسیاری افراد را ناراحت و بسیاری خانواده‌ها را داغدار کرد. همین‌طور بسیاری از کسانی را که احساس مسوولیت اجتماعی دارند و بر اساس احساس مسوولیت و تکلیفی که دارند، به عرصه سیاسی و اجتماعی اخلاقی ورود پیدا می‌کنند، دلخور، آزرده و عزادار کرد. با این حساب، این اتفاقات قطعا بر انتخابات و مشارکت مردم در انتخابات پیش‌رو تاثیر دارد. مردمی که قرار است رای دهند یا کاندیدا شوند، پیش از نقش سیاست‌ورزی‌شان، انسان هستند و دارای احساسات. آنها اگرچه شاید برخی، رفتارشان را احساسی یا حتی خلاف منافع ببینند، اما وقتی احساسات‌شان جریحه‌دار شود، از منافع خود می‌گذرند؛ چه رسد به اینکه در منفعت مشارکت در انتخابات هم تردید کنند.
صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی و فعال سیاسی اصلاح طلب در گفت و گو با تارنمای خبری جماران گفت: من به درستی، پاکی و صداقت، متدین بودن و معتقد به نظام بودن برادرم خیلی بیشتر از خودم و با تمام وجود باور دارم. اما طرح این مسائل به خاطر این نیست که برادرم رد صلاحیت شده است، بلکه اساسا معتقدم که نصّ تایید صلاحیت توسط هر نهادی که باشد، چه هیات های اجرایی، چه شورای نگهبان و چه قوه قضاییه با ابتدایی ترین اصل مردمسالاری مغایر است.
وی افزود: اساس و بنیان مردم سالاری بر این استوار است که مردم با انتخاب خودشان صلاحیت کسی را تایید کنند و به او رای دهند. تنها کاری که حکومت، هیات های اجرایی یا شورای نگهبان می تواند بکند این است که بگوید، ای مردم! بدانید و آگاه باشید که سعید زیباکلام فلان ایرادات را دارد. آن موقع هم این مردم هستند که باید تصمیم بگیرند و نه هیات اجرایی یا هیات نظارت شورای نگهبان.
به گزارش ایسنا، بهرام پارسایی، عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی، در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: همزمان که با دوستان همفکر در اردیبهشت ۹۶ درگیر انتخابات ریاست جمهوری بودیم، با چند نفر از همکاران مسئولیت هیات مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها را نیز برعهده داشتیم که تایید صلاحیت حداکثری کاندیداهای دارای شرایط قانونی آن انتخابات که در نوع خود نظیر نداشت محصول کار این هیات بود. در روزها و شب‌های آخر که مقابل فشارهای طاقت فرسا برای ردصلاحیت سلیقه‌ای تعداد چشمگیری از نامزدها در هر شهر و استان کشورمان مقاومت کردم، می‌دانستم که هزینه این کار را می‌پردازم.
وی در عین حال معتقد است که «هیات اجرایی با وجود تذکرات داده شده، در کمال سهل انگاری عجیب و بی‌سابقه وزارت کشور شکل گرفته»، رد صلاحیت خود را «بدون هیچ سند و مدرک قانونی و تنها بر اساس رای‌گیری و اظهارنظر کاملا سلیقه‌ای و سیاسی» دانست و گفت که از این اقدام کمی تعجب کرده اما ناراحت نشده است. من آگاهانه نخواستم بهای تایید صلاحیتم، ردصلاحیت غیرقانونی جمعی از نامزدهای شورای شهر و گرفتن حق انتخاب از مردم باشد. اما در این میان دو نکته بسیار تلخ و گزنده وجود دارد: یکی بی‌تفاوتی وزارت کشور در چینش هیات اجرایی و دیگر بی‌تفاوتی فراکسیون امید که همواره در دفاع از عملکرد خود تایید صلاحیت کاندیداهای شوراهای شهر را تقریبا در صدر پاسخ‌ها دارد.
رصد جریان متقابل
روزنامه ایران در گزارشی با عنوان «هشدار باهنر به اصولگرایان» نوشته است: دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین که بارها وحدت نیافتن را پاشنه آشیل جریان اصولگرایی اعلام کرده و تأکید داشت اگر این جریان سیاسی انتخابات را ببازد به خود باخته است، روز گذشته باز هم بر همین نظر تأکید کرد و گفت: ما راهی نداریم جز اینکه به یک لیست برسیم، حتی با جبهه پایداری.
محمدرضا باهنر که در نشست ماهیانه جامعه اسلامی مهندسین سخن می‌گفت با اشاره به ترکیب شورای ائتلاف اصولگرایان و اینکه غلامعلی حدادعادل جایگزین ابراهیم رئیسی در این شورا شده و در شورای ائتلاف نیروهای انقلاب از احزاب، جبهه‌های سیاسی و سرمایه اجتماعی مانند مدافعان حرم و افراد مهم غیر حزبی دعوت شده است، افزود: فضا برای پیروزی جریان انقلابی مهیا است اما نباید از برنامه محوری فاصله بگیریم چون ممکن است خودمان به خودمان ببازیم. باهنر با بیان این اعتقاد که مردم نسبت به دو جریان اصلی کشور رغبت کمتری دارند ولی در نهایت همین دو جریان رقیب اصلی هستند، به اصولگرایان هشدار داد «نباید خیالمان از بابت رأی‌آوری راحت باشد» و با این حال تأکید کرد «باید تلاش کنیم در مجلس یازدهم فراکسیون اکثریت را تشکیل دهیم».
احتمال ائتلاف دوباره اصلاح‌طلبان و میانه‌روها
نشست خبری مصطفی کواکبیان از جایگاه دبیرکل حزب مردم سالاری نیز از حیث تعیین وضعیت حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات آتی حائز چند نکته بود. چه بر خلاف رویکردهای پیشین کنشگران سیاسی اصلاح‌طلب که در ماه‌های گذشته ائتلاف مجدد این جریان سیاسی با طیف‌های میانه رو اصولگرایی و اعتدال گرایان را نامطلوب ارزیابی می‌کردند، کواکبیان از احتمال تهیه فهرست ائتلافی سخن گفت و تأکید کرد: اولویت فهرست ما قرار گرفتن اعضای اصلاح‌طلب است اما اگر چنین فردی در دسترس نبود، افراد غیراصلاح‌طلب را در فهرست قرار می‌دهیم.
اردوگاه اصولگرایان
توصیه ها، برنامه ها و وعدهای انتخاباتی
روزنامه کیهان در گزارشی با عنوان «شفافیت منابع مالی نامزدهای انتخابات شرط تشکیل مجلس سالم و کارآمد» آورده است: یکی از فرآیندها و مراحل بسیار مهم انتخابات که نقش مهمی در نتیجه و نیز صحت و سلامت آن دارد، مرحله تبلیغات است. امروزه به یقین ثابت شده است که منابع پولی و مالی تبلیغات و نیز هزینه‌هایی که کاندیداها در رقابت‌های انتخاباتی می‌نمایند، نقش مهم و تأثیرگذاری در نتیجه انتخابات دارد.
نهاد ناظر که مسئول کنترل صحت و سلامت انتخابات است و مسئولیت تأیید انتخابات را برعهده دارد بایستی به این امر توجه نموده و احراز نماید که اولا منابع مالی و پولی کاندیداها در تبلیغات انتخاباتی شفاف بوده و توسط گروه‌های غیرقانونی، کشورهای خارجی، و یا از طریق تعرض به بیت‌المال، رانت‌خواری و رانت‌جویی، استفاده از امکانات دولتی، ارتکاب جرائم سازمان‌یافته چون پولشویی و... تأمین نشده است و ثانیا، این هزینه‌ها اراده واقعی مردم را تحت تأثیر قرار نداده است.
با در نظر گرفتن این مهم و نیز ارتباط گسترده عدم شفافیت هزینه‌های تبلیغاتی با فساد و ارتکاب جرایم و با عنایت به اهمیت شفافیت هزینه‌های انتخاباتی در جرم شناسی سیاسی، این گزارش ضمن تبیین مفهوم تبلیغات، هزینه‌های انتخاباتی، شفاف‌سازی هزینه‌ها و منابع مالی، به رویکرد نظام انتخاباتی جمهوری اسلامی ایران درخصوص شفاف‌سازی هزینه‌های تبلیغاتی و نیز ارائه سازوکارهای کنترل این هزینه‌ها می‌پردازد.
مجتبی رضازاده، رئیس شورای هیات مذهبی کاشان، در گفت و گو با خبرگزاری مهر می گوید: وی با بیان اینکه در طول چهل سال انقلاب اسلامی دشمنان منطقه‌ای و جهانی ایران از هیچ تلاشی برای دسیسه چینی بر علیه مردم و نظام جمهوری اسلامی کوتاهی نکرده‌اند، اظهار داشت: در این میان افرادی در داخل کشور با هدایت دشمنان خارجی در حال فتنه و آشوب و مختل کردن زندگی مردم هستند.
رضازاده با اشاره به در پیش بودن انتخابات مجلس آن را آزمونی مهم و تاریخی برای مردم و مسئولین دانست و افزود: از مسئولین و فعالین سیاسی انتظار می‌رود در آوردگاه مهم انتخابات مجلس یازدهم با عملکرد شایسته زمینه رقم خوردن حماسه‌ای دیگر در تاریخ نظام مقدس جمهوری اسلامی را فراهم آورند.
آیت‌الله سید رحیم توکل، عضو مجلس خبرگان رهبری، به مناسبت حماسه ۹ دی در گفت و گو با خبرگزاری مهر گفت: درباره انتخابات پیش رو باید توجه کنیم که مجلس به وزرا رأی اعتماد می‌دهد. مجلس که مظهر اقتدار ملت است باید افرادی در آن بیایند که شایسته باشند، صلاحیت‌های لازم را داشته باشند، اهل درایت باشند، انقلابی باشند، خط‌بازی‌ها را کنار بگذارند و برای ملت فکر کنند و کار کنند. اگر کسی که توان مالی دارد و به این دلیل می‌تواند از مردم رأی بگیرد به مجلس بیاید آن‌وقت نه توان علمی دارد و نه تجربه و نه شعور اقتصادی و سیاسی و در نتیجه به درد مردم نمی‌تواند رسیدگی کند. مردم باید افراد لایق این کار را انتخاب کنند و نگاه به تبلیغات نکنند. خیلی‌ها لایق هستند، اما توان مالی ندارند و اما افرادی هم هستند که نالایق‌اند اما توان مالی بالا دارند. مردم باید بیدار باشند و به هرکسی رأی ندهند.
محمد اسماعیل سعیدی نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به تصویب دو فوریت طرح شفافیت مالی کاندیداهای انتخابات، در جلسه علنی مجلس اظهار داشت: عدم شفافیت مالی در سال‌های گذشته و در روند انتخابات مسائلی را ایجاد کرده و از طرفی هم مردم نسبت به این موضوع حساسیت دارند و همواره سوالی مبنی بر اینکه این هزینه‌ها از کجا و برای چه هزینه می‌شود را مطرح می‌کنند. با تصویب و اجرای این قانون رأی دهندگان از منبع، میزان و نحوه هزینه‌کردهای انتخاباتی وکلای خود مطلع می‌شوند که این شفافیت باعث افزایش اعتماد عمومی به نمایندگان و مجلس می‌شود.
یکی از مهمترین ارکان سلامت برگزاری انتخابات، شفافیت مالی کاندیداها است و در نتیجه هر چه هزینه‌کردهای انتخاباتی کاندیدها شفاف‌تر، دقیق‌تر و نظارت‌ها دقیق‌تر باشد به همان میزان سلامت انتخابات بیشتر خواهد شد.
رصد جریان رقیب
روزنامه کیهان در گزیده از گزارشی با عنوان «اصلاح‌طلبان: اگر FATF تصویب نشود مردم در انتخابات شرکت نمی‌کنند!» آورده است: «شفافیت» مطالبه‌ای است که با تحقق آن در عرصه‌های مختلف می‌توان تا حدود زیادی جلوی مفاسدها را گرفت. اگرچه مجلس دهم که در آستانه اتمام آن هستیم مورد انتقادهای جدی قرار گرفته و این انتقادها تا حدود زیادی به عملکرد این مجلس وارد است اما برخی رخدادها در این دوره مجلس رخ داد که می‌تواند منشأ خیر شود. می‌گویند پیشگیری مقدم بر درمان است. این نکته درست و دقیقی است چرا که پیشگیری هزینه‌ای به مراتب پایین‌تر دارد. همچنین برای پیشگیری معمولا به سازو کارهای ایجابی آن هم از نوع فرهنگی و تقنینی نیاز داریم اما برای درمان به سازوکارهای سلبی از قبیل برخورد و دادگاه و زندان نیازمندیم. یکی از سازوکارهایی که در پیشگیری می‌تواند تأثیرگذار باشد «شفافیت» است.
به نظر می‌رسد مدعیان اصلاحات به مرحله‌ای رسیده‌اند که می‌خواهند با تمسک به هر وسیله‌ای حتی سوءاستفاده از مسئله انتخابات، اینگونه القا کنند که تمام مشکلات کشور تقصیر مخالفان FATF است و در شرایط کنونی برای خروج از بحران‌ها چاره‌ای جز پیوستن به FATF نداریم. حال آنکه اولاً) فقر و تورم بالای ۴۰ درصد و دیگر مشکلاتی که نماینده تندرو مجلس ششم به آن اشاره کرده محصول عملکرد دولتی است که طی ۶ سال گذشته مورد حمایت تمام عیار مدعیان اصلاحات بوده است. ثانیاً) مسئله مشارکت در انتخابات به ویژه انتخاباتی که کمتر از ۴۰ روز به آن مانده، چه ارتباطی با FATF دارد؟ یعنی کارگروه FATF و نظام سلطه که نتوانستند در ۴۰ سال گذشته کاری از پیش ببرند در این ۴۰ روز می‌تواند بر مشارکت حداکثری در کشور تأثیر منفی بگذارد؟
خبرگزاری تسنیم در گزارشی با عنوان «آیا اصلاح‌طلبان با دو لیست در انتخابات مجلس شرکت می‌کنند؟» آورده است: ۳۰ حزب اصلاح‌طلب در عضویت شورای هماهنگی جبهه اصلاحات هستند و لیست اصلاح‌طلبان برای انتخابات با هماهنگی این شورا تنظیم خواهد شد."، این بخشی از اظهارات مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردمسالاری و رئیس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات است که در جریان نشست خبری امروز خود با اصحاب رسانه بیان کرد.
کواکبیان در شرایطی از فصل الخطاب بودن شورای هماهنگی جبهه اصلاحات در مسئله بستن فهرست انتخاباتی اصلاح‌طلبان برای انتخابات آتی مجلس سخن به‌میان آورده که گردانندگان شورای سیاست‌گذاری جبهه اصلاح‌طلبان نیز از ماه‌ها پیش با تشکیل چهار کارگروه ارتباطات، استان‌ها، سیاست‌گذاری و پایش و ارزیابی و تعیین رؤسای این کارگروه‌ها عزم خود را برای ساماندهی فعالیت‌های انتخاباتی گروه‌های اصلاح‌طلب و متعاقب آن نهایی کردن فهرست انتخاباتی جزم کرده‌اند.
با این تفاسیر به‌نظر می‌رسد اختلافاتی که پس از انتخابات مجلس دهم میان گروه‌های مختلف اصلاح‌طلب بر سر ادامه فعالیت شورای سیاست‌گذاری ایجاد شده بود، همچنان به‌قوت خود باقی است، اختلافاتی که در جریان انتخابات شوراهای شهر و روستا به‌قدری بالا گرفت که در نهایت منجر به آن شد اصلاح‌طلبان با دو لیست مجزا وارد عرصه انتخابات شوند.
نظر شما