علی لاریجانی در مورد برادران خود می گوید که فرزندان حوزه و مرجعیت هستند که بر حسب اتفاق وارد کار اجرایی شده اند. آنها فرزندان آیت‌الله میرزا هاشم آملی هستند که خود از شاگردان میرزای نائینی بود و شاگردانی همچون ناصر مکارم شیرازی، عبدالله جوادی‌آملی، حسن حسن‌زاده‌آملی، محمدی‌گیلانی، محمد مفتح، محقق‌داماد و محمد یزدی از محضرش استفاده کرده‌اند.
پنج برادر لاریجانی همگی از تحصیلات حوزوی در کنار تحصیلات دانشگاهیشان برخوردارند و به جز باقر و فاضل که به مقطع مقدماتی اکتفا کردند، دیگر برادران یعنی محمدجواد، علی و صادق تا سطح و خارج، تحصیلات حوزوی خود را ادامه دادند که بزرگترین آنها هم محمدجواد است که رئیس ستاد حقوق بشر قوه قضاییه بود و به تازگی علی باقری کنی جایگزین او شده است.
تولد و تحصیلات
محمدجواد اردشیر لاریجانی متولد ۱۳۳۰ خورشیدی در نجف و بزرگترین پسر خانواده لاریجانی ها است. وی تحصیلات حوزوی را در قم گذراند و سپس در دانشگاه صنعتی شریف پذیرفته شد و در رشته مهندسی برق ادامه تحصیل داد و بعد از آن به آمریکا رفت و در دانشگاه برکلی کالیفرنیا تحصیلات عالی و تکمیلی خود را انجام داد و از شاگردان آلفرد تارسکی ریاضی‌دان معروف لهستانی بود.
فعالیت در عرصه سیاست
محمد جواد لاریجانی در در دوره‌های دوم، چهارم و پنجم به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی انتخاب شد. در همین زمان هم طرح تأسیس مجمع بین‌المجالس اسلامی در مجلس شورای اسلامی را ارائه داد و مبدع مرکز پژوهش‌های مجلس شد.
او در دوره وزارت علی اکبر ولایتی در وزارت امور خارجه به عنوان قائم‌مقام این وزارت خانه منصوب شد و در دوران فعالیت دیپلماتیک خود در فضای سیاست خارجی، دکترین ام القرای و جایگاه آن در سیاست خارجی را مطرح کرد. طرح نظریه ام القری نقطه عطفی در فرآیند اصلاح نگرش در حوزه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از ایده آلیسم به رئالیسم محسوب می‌شود. این نظریه در اواخر دهه ۶۰ خورشیدی و هنگامی که لاریجانی معاون وزیر امور خارجه وقت بود، مطرح شد که خاستگاه اصلی آن مکتب واقع گرایی بود. بنابراین تاکید آن بر ضروریات نیازها، مشکلات و معضلات داخلی سیستم بوده، هدف آن نیز بر طرف کردن این معضلات بود.
مهمترین سرفصل های نظریه:
الف) ملاک وحدت در فلسفه ام القری، وحدت در انجام وظیفه اسلامی است، چرا که در این حاکمیت امتی مسئول با رهبری مسئول جمعا در سرزمینی به عنوان ام القری هسته مرکزی حکومتی را تشکیل می دهند که برد جهانی دارد.
ب) ولایت فقیه و حکومت ولایت فقیه، اساس و جوهر تشکیل حکومتی اسلامی در ام القری است، عامل وحدت اسلامی همان رهبری ولایت فقیه است.
ج) مرزهای قراردادی و بین الملل جغرافیایی اثری در این رهبری ندارد، جهان اسلام امت واحده است. ولایت فقیه و حیطه مسئولیت آن قابل تقسیم به کشورها نیست، مسئولیت رهبری امت اسلام مرزی نمی‌شناسد.
د) کشوری ام القری جهان اسلام شناخته می‌شود که دارای رهبری باشد که در حقیقت لایق رهبری جهان اسلام است.
لاریجانی همچنین در همان سال ها «مکتوب سیاسی هفته» را در روزنامه اطلاعات به راه انداخت و زمانی که کیومرث صابری در این روزنامه طنز سیاسی پس از انقلاب را با ستون «دوکلمه حرف حساب» شروع کرد، لاریجانی نیز پنجره جدیدی در تحلیل سیاسی و دیپلماتیک باز کرد.
سوابق آموزشی
لاریجانی علاوه بر سمت های اجرایی در حوزه دانشگاهی هم فعالیت دارد. وی استاد تمام و تدریس ریاضیات، فلسفه ریاضی، منطق ریاضی در دانشگاه صنعتی شریف، تدریس ریاضیات، فلسفه ریاضی، منطق ریاضی در دانشگاه صنعتی اصفهان، تدریس اندیشه سیاسی در دانشگاه تهران، دانشگاه امام صادق(ع) است و تدریس در سلسله دروس سیاست خارجی در دانشکده روابط بین الملل، دانشگاه امام صادق(ع)، مدرسه عالی شهید مطهری برعهده دارد که این دروس به صورت کتاب تحت عنوان درس‌هایی از سیاست خارجی توسط انتشارات مشکوه به چاپ رسیده است.
فعالیت در قوه قضائیه
محمدجواد لاریجانی همکاری خود را با قوه قضائیه از زمان ریاست آیت الله محمد یزدی در قوه قضاییه آغاز کرد و پس از طرح تأسیس ستاد حقوق بشر در دوره آیت الله محمود هاشمی شاهرودی و دوره آیت الله صادق آملی لاریجانی، بیش از ۲ دهه مسئولیت ستاد حقوق بشر را به عهده داشت و در یک سال گذشته نیز با مطرح شدن طرح تحول قوه قضائیه، طراحی و بازنگری ساختار ستاد حقوق بشر و احیای معاونت امور بین الملل قوه قضائیه را پیگیری و جهت تصویب نهایی به حجت الاسلام ابراهیم رئیسی رییس قوه قضائیه تقدیم کرد.
همچنین از ابتکارات جواد لاریجانی کنفرانس روسای قوه قضائیه کشورهای اسلامی در زمان آیت‌الله شاهرودی و جایزه حقوق بشر اسلامی بوده است. با پایان دوره فعالیت لاریجانی در ستاد حقوق بشر علی باقری کنی با حکم رئیس قوه قضائیه به عنوان دبیر ستاد حقوق بشر انتخاب شد.
نظر شما