درمان لخته خونی یک فضانورد در فضا

به گزارش پایگاه اینترنتی نیواطلس، یکی از فضانوردان ناسا که در ماموریتی طولانی مدت در ایستگاه فضایی بین‌المللی به سر می‌برد دچار ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) شد؛ بدنبال این اتفاق سازمان فضایی آمریکا از دکتر «استیون مول» متخصص گرفتگی عروق در دانشگاه کارولینای شمالی برای درمان وی کمک گرفت.

ناسا نام این فضانورد یا زمان بروز بیماری را فاش نکرده اما گفته می‌شود که وی دو ماه بعد از آغاز دوره ماموریت شش ماهه‌اش در ایستگاه فضایی بین‌المللی در حین سونوگرافی از گردنش برای انجام یک تحقیقات علمی دچار این ضایعه شده است.

اسکن گرفته شده از گردن این فضانورد وجود یک لخته خونی را در ورید «ژوگولار» گردن وی نشان می‌داد. ورید ژوگولار نام دو سیاهرگ بسیار مهم (ژوگولار خارجی و داخلی) است که در هردو طرف گردن قرار دارند. وجود چنین لخته هایی بسیار خطرناک است زیرا می توانند جابجا شوند و به نقاط مهم‌تری مانند ریه‌ها، رگ های خونی قلب یا مغز منتقل شوند. بنابراین، درمان این لخته‌های خونی به معنای واقعی کلمه حیاتی است. اما مشکل این است که طب فضایی هنوز از بسیاری جهات، در مراحل ابتدایی خود قرار دارد و هیچ رویه ی مشخصی برای درمان DVT در گرانش صفر وجود ندارد.

بنابراین مول و یک گروه از پزشکان ناسا تصمیم گرفتند تا گرفتگی عروق این فضانورد را با استفاده از داروی رقیق کننده خون Enoxaparin که به میزان محدود در ایستگاه بین‌المللی فضایی وجود داشت درمان کنند. این فضانورد به مدت ۴۰ روز دارو را به صورت تزریقی دریافت کرد و سپس سه روز پس از اتمام این دارو، محموله جدیدی از یک داروی دیگر رقیق کننده خون به نام Apixaban که به شکل قرص است به ایستگاه بین‌المللی رسید و باعث شد که درمان برای ۹۰ روز ادامه یابد. 

اگرچه به نظر می‌رسید که این درمان موثر بوده است اما هنوز نگرانی کمی وجود داشت، زیرا بازگشت به زمین مستلزم قرار گرفتن در معرض برخی نیروهای سنگین و فشارهای دیگر است. بنابراین تیم پزشکی چهار روز قبل از ورود این فضانورد به کپسول سایوز برای بازگرداندن این فضانورد به زمین، مصرف داروی  Apixaban را متوقف کردند.

دکتر مول با انتشار یک مطالعه موردی به بررسی نتایج تحقیقات خود پیرامون مسائلی پرداخت که در طول دوران حضور فضانوردان در ماموریت های فضایی برای گردش خون آن‌ها رخ می‌دهد. در این گزارش اشاره شده که گرفتگی عروق در فضانوردی که پیشتر کاملا سالم بوده، از جمله خطرات حضور در سفرهای فضایی است.