شهادت سردار «قاسم سلیمانی» تا به امروز پیامدهای عمده‌ای را در سطح ملی و عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی به دنبال داشته‌است. با توجه به اینکه اقتصاد تحت تاثیر تصمیمات و وقایع سیاسی است، اقدام جنون‌آمیز آمریکایی‌ها در ترور سردار سلیمانی، تاثیراتی را هم روی اقتصاد جهانی برجای گذاشت و امنیت انرژی در جهان را با خطر روبرو کرد.
ترور سردار سلیمانی و ریزش شاخص بورس جهانی
تداوم و تشدید تنش میان جمهوری اسلامی ایران و آمریکا پس از ترور سردار قاسم سلیمانی، چالش‌ها و خطراتی را برای اقتصاد منطقه خاورمیانه و اقتصاد جهانی به دنبال خواهد داشت. منطقه خاورمیانه به دلیل داشتن منابع انرژی نقش مهمی را در اقتصاد جهانی بازی می‌کند. این منطقه به دلیل مرکزیت تولید انرژی در جهان و جایگاه ژئوپلتیک و نقش‌آفرینی در اقتصاد کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه از جایگاه راهبردی برخوردار است و هرگونه تنش و ناآرامی در آن می‌تواند اقتصاد کشورهای منطقه و به تبع آن اقتصاد جهانی را تحت تاثیر قرار دهد.
تارنمای اندیشکده راهبردی «المستقبل» عراق، پس از ترور سردار سلیمانی نوشت در معاملات بازارهای اروپایی شاخص بورس شرکت «DAX» آلمان با کاهش ۱.۲۵%درصد و شاخص بورس پاریس با کاهش ۰.۵۲% درصد و در آسیا هم شاخص بورس ژاپن با کاهش ۰.۷۶% درصد و شاخص بورس هنگ گنگ با کاهش ۰.۳۲% درصد روبرو شد. شاخص بورس استاندارد اند پورز ۰.۷۱% و سهام شرکت بازار سهام داو جونز ۰.۸۱% کاهش یافت.
در گزارش تارنمای «i۲۴» امارات می‌خوانیم: بازارهای سهام کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس هم پس از ترور سردار سلیمانی شاهد ریزش بود. ارزش سهام کویت ۳.۸، ارزش سهام دبی ۱.۸ و ارزش سهام ابوظبی ۱.۱ درصد کاهش یافت. ارزش سهام شرکت نفتی آرامکو هم به دلیل ترس سرمایه گذاران با کاهش روبرو شد.
کاهش این شاخص‌ها نشان می‌دهد که هرگونه تنش نظامی میان آمریکا و ایران می‌تواند زیان‌هایی را برای بازارهای مالی به دنبال داشته باشد و تاثیر ناگواری بر روی تصمیم سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری داشته باشد.
تاثیر تنش‌زایی‌های مکرر آمریکا روی بازار انرژی
وضعیت بازار نفت به شوک‌های سیاسی و متغیرهای ژئوپلیتیکی وابستگی دارد و در صورت ادامه ناگواری اوضاع ژئوپلتیک و تنش‌ها میان آمریکا و ایران بازارها نفت شاهد بی‌ثباتی بیشتر خواهد بود. در نتیجه این تنش‌ها بهای نفت به طور بی‌سابقه‌ای افزایش خواهد یافت و ثبات اقتصاد جهانی بر هم خواهد خورد. تنش‌ها در منطقه خاورمیانه نه تنها به طور مستقیم روی بهای نفت تاثیرگذار خواهد بود بلکه سبب افزایش هزینه نقل و انتقال و بیمه نفتکش‌ها خواهد شد. این شرایط روی اقتصاد جهانی به ویژه اقتصاد چین و کشورهای در حال توسعه که به نفت منطقه خلیج فارس وابسته‌اند تاثیراتی نامطلوب برجای می‌گذارد.
شرکت‌های کشورهای پیشرفته هم به طور کلی در مسیر صادرات خود به منطقه خاورمیانه با فشار مضاعفی روبرو خواهند شد. شبکه خبری «الجزیره» قطر در گزارشی به نقل از «محمد الشطی» کارشناس مسائل نفت نوشته است: طبیعی است که در نتیجه تنش‌های ژئوپلتیک در مناطق تولید نفت حالتی از نگرانی درباره ترزیق نفت به بازارهای جهانی وجود داشته باشد. بهای نفت در نتیجه این اقدام بالا خواهد رفت و این موضوع حرکت دریانوردی، تجارت و نقل و انتقال نفت در گذرگاه مختلف از جمله تنگه هرمز را که حدود ۲۰ درصد از نیازهای جهانی از طریق آن عبور می‌کند تهدید خواهد کرد. در صورت ادامه تنش میان ایران و آمریکا این موضوع بر افزایش بهای نفت تاثیرگذار خواهد بود.
«احمد حسن کرم» تحلیلگر بازار نفت هم در این زمینه بر این باور است که پیامده تنش‌ها اگر مهار نشود تاثیرات ناگواری برای منطقه و بهای نفت به همراه خواهد داشت و هر گونه عملیات نظامی و تهدیدهای سیاسی در منطقه خلیج فارس به طور مستقیم روی بهای نفت تاثیر خواهد داشت. ایران در این زمینه برگ برنده هرمز را در اختیار دارد که به سرعت می‌تواند با بستن آن از این برگه برنده استفاده کند که در این صورت بار دیگر شاهد افزایش بهای نفت تا رقم هر بشکه ۱۰۰ دلار خواهیم بود.
به نوشته روزنامه فرامنطقه ای «العربی الجدید»، «مروان سلامة» مدیر کل مرکز بین‌المللی مشاوره اقتصادی کویت می‌گوید: شتاب تحولات سیاسی، در منطقه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را با شماری از چالش‌های روبرو کرده است. منافع این کشورها که برای جذب سرمایه‌گذاری، توسعه صنایع، تجارت و گردشگردی برنامه ریزی می‌کنند در نتیجه تنش ها تهدید می‌شود. هرگونه تنش در منطقه روی حرکت تجارت در خلیج فارس و بازارهای مختلف جهانی نفت، گاز، فراوردهای نفتی و پتروشیمی بر روی ثبات بازارهای جهانی و امنیتی انرژی تاثیر خواهد گذاشته و نگرانی‌هایی را برای آینده تامین نفت در بازارها به دنبال خواهد داشت.
به نوشته روزنامه «القدس العربی» چاپ لندن، ۷۰ درصد درآمدهای کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس از طریق فروش نفت و گاز تامین می‌شود. موسسه مالی و مشورتی «کاپیتال اکانومیک» پیش‌بینی کرده در صورتی که ایران در نتیجه ادامه تنش تنگه هرمز را ببندند بهای نفت تا ۱۵۰ دلار برسد. در صورتی که دیگر کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا هم خود را در تنش آمریکا علیه ایران وارد کنند این موضوع بر اقتصاد این کشورها هم تاثیر خواهد داشت.
در پایان باید گفت اوضاع اقتصادی جهان اکنون در مرحله بسیار حساسی به سر می برد و در صورت هرگونه تنش نظامی در هر منطقه از جهان، اقتصاد با شکست بزرگی روبرو خواهد شد. با توجه به اهمیت راهبردی منطقه خاورمیانه و منطقه خلیج فارس در تامین انرژی جهان، هرگونه تنش نظامی در این منطقه ابعاد شکست و فروپاشی‌های اقتصادی را وسعت خواهد داد.
نظر شما