نشست بررسی سقوط هواپیمای اوکراینی در لندن زیر تیغ فشار واشنگتن

«وادیم پریستایکو» وزیر امور خارجه اوکراین روز دوشنبه گذشته در حاشیه دیداری رسمی از سنگاپور گفت: ما این گروه از وزرای امور خارجه کشورهای عزادار را تشکیل داده ایم و روز ۱۶ ژانویه (۲۶ دی) در لندن دیدار می کنیم تا در مورد راه های قانونی‌ و نحوه تحت پیگرد قرار دادن ایران گفت وگو کنیم.

وی این کشورها را شامل کانادا، سوئد و افغانستان برشمرد اما نامی از کشور پنجم نبرد.

هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ شرکت هواپیمایی اوکراینی با ۱۶۷ مسافر و ۹ خدمه پروازی که صبح چهارشنبه (۱۸ دی) تهران را به مقصد کی‌یف پایتخت اوکراین ترک می‌کرد حوالی شهر جدید پرند در استان تهران سقوط کرد. در این حادثه ۱۴۷ مسافر ایرانی و مابقی مسافر و خدمه خارجی جان باختند.

شنبه گذشته ستاد کل نیروهای مسلح ایران تأیید کرد که بر اثر بروز خطای انسانی و غیرعمد، هواپیمای خطوط هوایی اوکراین مورد اصابت قرار گرفته است. این ستاد اطمینان خاطر داد با پیگیری انجام شده اصلاحات اساسی در فرآیندهای عملیاتی در سطح نیروهای مسلح، امکان تکرار این گونه خطاها را غیرممکن ساخته و بلافاصله مقصر آن را به سازمان قضایی نیروهای مسلح معرفی کند تا با اشتباههای روی داده، برخورد قانونی صورت گیرد.

بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس با استقبال از شفافیت ایران در این حادثه تاکید دارد که تنش‌ها در منطقه باید کاهش پیدا کند.

وی دوشنبه گذشته در گفت‌وگو با شبکه بی‌بی‌سی به سفر اخیرش به عمان و دیدار با مقامات  کشورهای منطقه اشاره کرد و گفت آنها تاکید داشتند که خواهان تقابل نظامی غرب با ایران نیستند.

او با بیان اینکه انگلیس هم به دنبال تقابل نظامی آمریکا با ایران نیست تصریح کرد: بیایید تنش‌ها را کاهش دهیم.

آمریکا، انگلیس و کانادا جز اولین کشورهایی بودند که هفته گذشته پیش از اعلام رسمی نتیجه تحقیقات ایران، با اطمینان از برخورد موشک با هواپیمای مسافربری اوکراین سخن گفتند.

اواخر پنجشنبه شب گذشته، رسانه‌های آمریکا به نقل از منابع اطلاعاتی این کشور که هویتشان فاش نشده نوشتند آنها "اطمینان" دارند که این هواپیما با موشک ایرانی ساقط شده است.

نخست وزیر کانادا به فاصله‌ کمی از انتشار این خبر ادعا کرد که درباره علت سقوط هواپیما تحولات مهمی رخ داده است. او در نشست خبری بدون ارائه سند مشخص گفت: منابع مختلف اطلاعاتی دارند که هواپیما با موشک ساقط شده است. جاستین ترودو با بیان اینکه « ممکن است این اقدام غیرعمدی بوده باشد » افزود: مهم است که تحقیقات جامع بین المللی در محل حادثه انجام شود.

طولی نکشید که بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس هم با صدور بیانیه‌ای اظهار نظر مشابهی را مطرح و گفت ممکن است این هواپیما به شکل تصادفی مورد هدف قرار گرفته شده باشد.

بامداد جمعه وزارت امور خارجه انگلیس نیز توصیه مسافرتی به ایران را تغییر داد و سفر اتباع این کشور به ایران را منع کرد.

شنیده‌ها حاکی است  که «جان برد» وزیر امور خارجه اسبق کانادا که از مواضع تندی علیه ایران برخوردار است و به گروهک منافقن گرایش دارد هم‌زمان با این تحولات دست به کار شده و با اعضای گروه دوستی پارلمانی انگلیس و اسرائیل ملاقات کرده است. ایرنا به طور مستقل نمی‌تواند این خبر را تائید کند.

اما نشانه‌های این ملاقات را می توان در اظهارات وزیر امور خارجه انگلیس پیدا کرد که در نشست فوق‌العاده روز دوشنبه پارلمان از احتمال اعمال تحریم‌های مستقل علیه ایران سخن گفت. وی گفت در این رابطه «با شرکای خود صحبت خواهیم کردیم تا همزمان با خروج از اتحادیه اروپا، تحریم‌های مستقلی هم درباره ایران وضع کنیم»

دومینیک راب همچنین از دستگیری سفیر انگلیس در ایران انتقاد کرد آن را اقدامی غیر قانونی خواند. وی مدعی شد که راب مک‌ایر برای شرکت و همدردی در مراسم یادبود جان‌باختگان سانحه هواپیمای اوکراین حاضر شده و قصد مشارکت و فیلم‌برداری در تظاهرات را نداشته است.

سفیر انگلیس در تهران که در تجمع شنبه شب گذشته در مقابل دانشگاه امیرکبیر حاضر شده بود، برای دقایقی بازداشت شد.

مرکز اطلاع رسانی و ارتباطات نیروی انتظامی بامداد دوشنبه در این رابطه اعلام کرد: ساعت ۱۸:۳۵ روز شنبه سفیر کشور انگلستان به همراه فرد دیگری با حضور در میان تجمع کنندگان مقابل دانشگاه امیر کبیر تهران از تجمع کنندگانی که در حال سر دادن شعارهای ساختارشکنانه بودند، فیلمبرداری می‌کرد.

با هوشیاری مأموران پلیس امنیت ناجا، سفیر انگلیس شناسایی و به صورت نامحسوس تحت نظر قرار گرفت و در ساعت ۱۹:۱۰ دستگیر و پس از اقدامات اولیه قانونی به نماینده وزارت امور خارجه تحویل شد. وی به گفته سیدعباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه کشورمان، ۱۵ دقیقه بعد از شناسایی آزاد می‌شود.

مک ایر با صدور بیانیه‌ای مدعی شده است: «من در هیچ تظاهراتی شرکت نکردم! ‌ به مراسم یادبود افرادی که در سانحه ناگوار سقوط هواپیمای PS۷۵۲ بودند رفتم. طبیعی‌ است که نسبت به کشته شدگان ادای احترام کنم.»

در حالی که تصاویر منتشر شده نشان می دهد سفیر انگلیس در میان معترضانی که شعارهای ساختارشکن سر می دهند، حاضر بوده، وی ادعا کرده است: پس از ۵ دقیقه هنگامی که عده‌ای شروع به شعار دادن کردند، محل را ترک کردم.

نکته جالب اینجاست که سفیر انگلیس طبق آنچه برنامه از پیش طراحی شده نامیده شده به لندن سفر کرده است. او درست یک روز پیش از برگزارش نشست وزیران امور خارجه پنج کشور به اصطلاح عزادار لندن حضور دارد تا بر اساس اعلام وزارت امور خارجه انگلیس «ملاقات‌هایی» را داشته باشد.

تا این لحظه رسانه‌ها خبری از محل برگزاری نشست وزرای خارجه پنج کشور منتشر نکرده‌اند. با توجه به اینکه کانادا بیشترین تعداد قربانیان خارجی را در سانحه سقوط هواپیمای اوکراین دارد، شنیده‌ها حاکی است که احتمالا این نشست در سفارت کانادا در لندن برگزار خواهد شد.

ایرنا به طور مستقل نمی‌تواند این موضوع را تائید کند و وزارت امور خارجه انگلیس هم تاکنون پاسخی به سئوال ایرنا در این رابطه ارائه نداده است.