طرح پویش ملی تولید محتوای دیجیتال

به گزارش فدراسیون فاوا، در ابتدای نشست رئیس هیات مدیره فدراسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران و رئیس کمیسیون فاوای اتاق ایران به نمایشگاهی که اخیرا در افغانستان با محوریت فناوری از سوی ایران برگزار شده، اشاره کرد و گفت: دستاوردهای این نمایشگاه نشان می‌دهد که توانسته موفق عمل کند اما مشکل اصلی در برگزاری نمایشگاه‌های ایران در خارج از کشور این است که مجریان نمایشگاهی ایران، ارتباطی با مجریان کشور هدف ندارند؛ از این رو معمولا نمایشگاه‌های ایران در خارج از کشور چندان موفق نیست. البته این مسئله را با رئیس سازمان توسعه تجارت مطرح کردیم و مقرر شد تا در این باره مشکلات را برطرف کنند.

محمدرضا طلایی سپس به طرح پویش ملی تولید محتوای دیجیتال اشاره کرد و گفت: این طرح به تازگی از سوی انجمن ناشران دیجیتال مطرح شده و در حال بررسی است. در این طرح دوره‌های آموزشی، نمایشگاه‌ها و جشنواره ملی محتوای دیجیتال نیز دیده شده است. پویش ملی تولید محتوای دیجیتال می‌تواند زمینه را برای فرهنگ‌سازی صادرات محتوای دیجیتال فراهم آورد و از این رو باید جدی گرفته شود. با توجه به افزایش نرخ ارز می‌توان در حوزه صادرات با کمک شتابدهنده‌ها وارد و موفق بود و این طرح می‌تواند رابطه بین محتوای دیجیتال و شتابدهنده‌ها را در صادرات فراهم کند.

وی افزود: چنانچه فعالیت در حوزه محتوای دیجیتال در اتاق‌های شهرستان از ظرفیت بالایی برخوردار باشد، می‌توان تشکل‌های مرتبط با این حوزه را در آن شهرستان‌ها ایجاد کرد اما چنانچه ظرفیت تشکیل آن تشکل وجود نداشته باشد، فعالان حوزه محتوای دیجیتال می‌توانند انجمن مرتبط تشکیل دهند.

پتانسیل صادرات نرم‌افزار و محتوا وجود دارد

رئیس کمیسیون فاوا اعلام کرد که صندوق نوآوری و شکوفایی در تدارک ایجاد کارخانه نوآوری است که از شتاب‌دهنده‌ها حمایت کند. یکی از حوزه‌های نوآوری می‌تواند محتوای دیجیتال باشد.

طلایی گفت: پیش از این در دهه ۸۰ محتوای دیجیتال بر روی پلت‌فرم ویندوز تولید می‌شد اما به دلیل فقدان آینده‌نگری در این حوزه، با تغییر پلت‌فرم، محتواهای تولید شده کارایی لازم را ندارد. حال آنکه محتواهای تولید شده کنونی نسبت به محتواهای دهه ۸۰ قوی نیست. در نتیجه کارخانه نوآوری می‌تواند موجب تقویت محتواهای دیجیتال شود.

او همچنین اظهار کرد: زمینه صادرات نرم‌افزار با محتوای ایرانی به بازارهای فارسی زبان و دانشگاه‌های خارجی که دروس فارسی را تدریس می‌کنند، فراهم است. همچنین برخی از کشورها به دلیل حضور گسترده  ایرانیان می‌توانند بازار هدف این بخش محسوب شوند.

طلایی با اشاره به اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یکی از متولیان حوزه تولید محتوا محسوب می‌شود، از همکاری نکردن آنها با اتاق بازرگانی انتقاد کرد و گفت: به رغم نامه‌نگاری صورت گرفته از سوی رئیس اتاق ایران، تاکنون هیچ نماینده‌ای از این وزارتخانه به اتاق معرفی نشده است.

محورهای جشنواره پویش ملی

پس از آن محسن گلزاریان عضو هیات مدیره انجمن ناشران دیجیتال به جشنواره پویش ملی تولید محتوای دیجیتال اشاره کرد و گفت: هدف از برگزاری این جشنواره، شناسایی ظرفیت‌های تولید محتوا، توسعه و تعمیق فرهنگ تولید محتوا، ایجاد زمینه توسعه برای شناسایی و توانمندسازی استعداد، معرفی استعدادها و ایده‌ها بر سرمایه‌گذاران، معرفی تولید محتوا به عنوان یک کسب و کار و استفاده از تولید محتوا در توسعه دیگر کسب و کارها است.

همچنین ایجاد انگیزه و نشاط با فراهم کردن محیط رقابتی، نمایش مسیر توسعه کسب و کارهای تولید محتوا، آشنایی در شیوه‌ها و فناوری‌های تولید محتوا، صادرات محتوا و تدوین استاندارد به جهت ارتقای سطح کیفی تولید محتوا از دیگر اهداف برگزاری این جشنواره عنوان شد.

گلزاریان به ۵ محور این جشنواره نیز اشاره کرد و گفت: توسعه کسب و کار، توسعه صادرات، صادرات غیرنفتی، کارآفرینی و حمایت از تولید داخلی محورهای پیشنهادی برای حضور در این جشنواره است و چنانچه پیشنهاد دیگری در خصوص این جشنواره وجود داشته باشد آماده دریافت آنها هستیم.

اهداف پویش ملی  تولید محتوای دیجیتال

عضو دیگر هیات مدیره ناشران دیجیتال نیز در ادامه به ارائه گزارشی در خصوص ساختار طرح ملی پویش تولید محتوای دیجیتال پرداخت و گفت: این طرح نیاز به ساختار دارد و البته جشنواره نیز می‌تواند پیش‌برنده اهداف پویش ملی تولید محتوای دیجیتال باشد.

امیر جهان تیغ گفت: در شرایطی که راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات در دستور کار قرار گرفته و گفته می‌شود که زیرساختهای آن مهیاست، اما محتوای بومی چندانی برای این شبکه وجود ندارد، از این رو اهمیت حوزه محتوای دیجیتال دوچندان است.

او از تعدد مراکز تصمیم‌گیری در این بخش انتقاد کرد و ایجاد هم‌افزایی را یکی از مهم‌ترین ضرورت‌ها عنوان کرد.

جهان تیغ در ادامه با اشاره به اهداف پویش ملی تولید  محتوای دیجیتال گفت: بررسی پتانسیل‌های صادراتی تولید محتوای ایرانی، برجسته کردن جایگاه اتاق بازرگانی به عنوان تسهیل‌کننده اقتصاد محتوای دیجیتال کشور، اهمیت نقش ناشران دیجیتال در افزایش کمیت و کیفیت محتوای ایرانی شبکه ملی اطلاعات، همکاری و هم‌افزایی میان ناشران حوزه دیجیتال و کارآفرینی و توسعه کسب و کارهای حوزه تولید محتوا از اهداف ما در این پویش است.

تولیدکنندگان محتوا به رسمیت شناخته نمی‌شوند

خداوردی لو، نماینده شورای عالی فضای مجازی نیز در این نشست عنوان کرد که مهم‌ترین مشکل در تولید محتوا، به رسمیت نشناختن این نوع تولید در ایران است. این امر موجب شده تا تولیدکنندگان این حوزه نتوانند از تسهیلات مرتبط با تولید استفاده کنند و ما نیز در ارزش‌گذاری دارایی‌های این بخش دچار مشکل هستیم.

وی افزود: همچنین بیمه محصولات ما که بسیار مهم است، دچار مشکلات عمده‌ای است. بنابراین به اعتقاد من طرح پویش ملی و جشنواره مرتبط با آن، می‌تواند در معرفی این حوزه کمک کند تا متولیان، این نوع تولید را به رسمیت بشناسند.

افغانستان تشنه تولید محتواست

یکی از فعالان حوزه تولید محتوای دیجیتال نیز در این نشست گفت: حوزه نشر دیجیتال متولیان زیادی دارد و تداخل زیادی با سایر حوزه‌ها دارد؛ از سویی ناشران دیجیتال مجوز تولید از وزارت صمت را ندارند و به نظر می‌رسد در این باره باید به طور جدی وارد مذاکره شد تا به تولیدکننده محتوا مجوز بدهند.

بابک ندرخانی به ظرفیت بازار افغانستان برای صادرات این حوزه اشاره کرد و گفت: زبان مشترک ما با افغانستان نکته مهمی است که راه را برای وارد شدن به این بازار باز می‌کند و یک موضوع جالب در افغانستان آن است که تقریبا ۱۰۰ درصد کتاب‌های موجود در این کشور، همان کتاب‌هایی است که در ایران چاپ و توزیع می‌شود.

وی افزود: حتی فروشندگان کتاب در افغانستان از گران شدن کتاب‌های ایرانی ناراحت بودند، منظور این است که محتوای ایرانی در این بازار مشتری و خریدار دارد و به این بازار باید توجه ویژه داشت.

این فعال اقتصادی گفت: افغانستان تشنه تولید محتواست، آنجا را باید مانند دهه ۶۰ ایران دید با این تفاوت که اینترنت ۳G نیز در این کشور وجود دارد. ترکیب این دو نشان می‌دهد که نشر دیجیتال چقدر می‌تواند بازار خوبی در افغانستان داشته باشد. در حوزه آموزش، ظرفیت خوبی در این کشور وجود دارد و اپراتورها هم علاقه‌مند هستند که با ایرانی‌ها وارد همکاری مشترک شوند.

ضرورت تغییر نگاه به تولید محتوا

طلایی نیز در خصوص مجوز برای تولید محتوا گفت: در وزارت صمت مجموعه‌ای در حوزه فناوری وجود دارد که ما با آنها جلسات متعددی داشتیم مبنی بر اینکه تولید نرم‌افزار را در شاخص‌هایشان تغییر دهند اما اتفاقی نیافتاده است. دیدگاه متولیان در تولید محتوا و نرم‌افزار باید تغییر کند، از این رو آیین‌نامه حمایت از صادرات نرم افزار را تدوین کردیم که اگر به تصویب شورای عالی صادرات برسد بخش مهمی از مشکلات حل خواهد شد.

او سپس به بازار موجود در سوریه اشاره داشت و گفت: اتاق بازرگانی ایران در دمشق مرکزی تجاری ایجاد کرده است و اتاق مشترک ایران و سوریه نیز به زودی راه‌اندازی می‌شود. از ظرفیت این اتاق و مرکز می‌توان برای صادرات نرم‌افزار و محتوا استفاده کرد، همچنین بازار روسیه در زمینه بازی‌های رایانه‌ای فعال است و امکان همکاری مشترک با روس‌ها وجود دارد.

طلایی افزود: ارزش‌گذاری دارایی‌های نامشهود در کنار مالکیت فکری و اجرای قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای دارای اهمیت ویژه‌ای است، متاسفانه تاکنون هیچ گزارشی از میزان اجرای این قانون ارائه نشده و مشخص نیست چه دستگاه‌هایی متولی اجرای آن هستند.

رواج تولید زیرزمینی محتوا

یکی دیگر از اعضای هیات مدیره انجمن ناشران دیجیتال نیز ضمن انتقاد از تعدد مراکز تصمیم‌گیری در این حوزه عنوان کرد:  متولیان در بخش نظارت بسیار قوی عمل می‌کنند اما در بخش حمایت به شدت عملکرد ضعیفی دارند که همین امر نیز موجب تولید محتوای زیرزمینی می‌شود، فعالانی که مجوز گرفتند هم با تعدد مشکلات مواجه هستند و از این رو کسی چندان به ثبت شرکت در این بخش تمایل ندارد.

شهرام حاجی قربانی از اجرا نشدن قانون کپی رایت انتقاد کرد و گفت: بازدارنده نبودن این قانون به دلیل اجرای ناصحیح آن است که در پویش ملی تولید محتوای دیجیتال می‌تواند این موضوع پیگیری شود.

محتواهای تولید شده غیرتخصصی هستند

جعفری یکی دیگر از فعالان در حوزه تولید محتوای دیجیتال نیز عنوان کرد: کسانی که امروز در این حوزه فعال هستند، بیشتر به سمت تولید محتوا برای تلگرام و اینستاگرام سوق پیدا کرده‌اند. اکنون متولدین دهه ۸۰ هم وارد تولید محتوا شده‌اند ولی هیچ آموزشی در این حوزه وجود ندارد که آنها را به سمت درآمدزایی درست، هدفمند و بازاریابی پیش ببرد.

وی افزود:‌آنها نگاهی به جز تولید محتوا برای همین دو فضا ندارند و از این رو کارهای انجام شده کاملا غیر تخصصی است، تاسیس شتابدهنده‌ها و ایجاد ارتباط بین تولیدکننده و شتابدهنده بسیار مهم است و می‌تواند به توسعه این حوزه کمک کند.