ایران قانونی درباره منتشر نشدن مطلبی پیش از رسانه‌ای شدن ندارد

 محمد خدادی روز چهارشنبه در نشست تخصصی «مرجعیت رسانه‌ای با نگاهی به چالش‌ها و فرصت‌های روزنامه‌ها»  که در دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها برگزار شد، با اشاره به این که  شرایط امروز شبیه هیچ دوره ای نیست، گفت: تمام مولفه‌هایی که پیش از این در عرصه رسانه و مطبوعات مطرح بود امروز تغییر کرده و نیازی که مردم به رسانه ‌ها داشته و توقعی که رسانه از خودش دارد نیز نسبت به قبل تغییر کرده از این رو، مولفه‌های جدید نیاز به باز تعریف دارد.

وی با بیان این که در گذشته انحصار در اختیار رسانه‌ها بود، افزود: اخبار و اطلاعات تنها از کانال روزنامه‌ها در اختیار جامعه قرار می‌گرفت ولی اکنون استفاده از نسخ قدیمی ما را دچار مشکل‌می‌کند. اتفاقات اخیر مانند ماجرای بنزین و شهادت سردار سلیمانی و بعد سقوط هواپیما، چند مواجهه را پیش‌ روی رسانه‌ها قرار داد. قبلا در رسانه یک بعد وجود داشت. اما الان باید همه ابعاد را در نظر گرفت.

رسانه بدون انسان و اخلاق بی معناست

خدادی درباره نگاهش به رسانه، گفت: هدف رسانه قرار است انسان و اخلاق باشد اگر به غیر از این باشد معنا ندارد، باید بازخوانی شود هم بخشی از مرجعیت رسانه‌ای از دست ما خارج شده چون ما ویوز تولید می‌کنیم و نه نیوز. 

خدادی اضافه کرد: زمانی مرجعیت رسانه  به قدرت رسانه کمک می‌کند که رسانه محل تضرب افکار و اندیشه ‌ها باشد. رسانه در کنار بحران و یا حادثه قرار بگیرد و البته با لحاظ کردن مخاطرات عمومی حرف بزند.

معاون وزیر فرهنگ، افزود: تمام مرجعت رسانه نمی‌تواند در اختیار مطبوعات قرار بگیرد، زیرا همه افراد امروز با در دست داشتن تلفن‌های هوشمند می‌توانند تولید محتوا کنند. امروز بیش از تولید و پوشش اخبار آنچه اهمیت دارد مهارت و چگونگی بیان آن است. هر زمانی این مهارت انتقل ارتقا یابد به مرجعیت رسانه نزدیک می‌شویم.در این میان رقابت  مرجعیت کار بسیار دشواری است.

مرجعیت رسانه ما تحت‌الشعاع حکومت نیست

وی افزود: در روزهای گذشته خبری منتشر شد، مبنی بر این که معاونت مطبوعاتی به رسانه دستور العملی مبنی بر عدم انتشار برخی اخبار در فضای مجازی منتشر شد، البته آن فرد همان روز اعلام کرده این خبر صحت ندارد. ولی موضوعی که مهم این است که جمهوری اسلامی هیچ قانونی مبتنی بر منتشر نشدن مطلبی پیش از رسانه‌ای شدن آن ندارد.

مدیر عامل سابق خبرگزاری جمهوری اسلامی، تصریح کرد: اگر مطلبی نیز از رسانه‌ها می خواهیم همواره در قالب توصیه بوده است و ما اصراری نمی کنیم. مرجعیت رسانه ما تحت‌الشعاع حکومت نیست اما سایه‌اش را احساس می‌کند و این باعث شده ما رسانه نما و دلال رسانه داشته باشد و افرادی وارد کار رسانه شوند که دنبال معروفیت تا مقبولیت هستند.

محدودیت رسانه ها در دو جناح
مدیر مسئول روزنامه جوان هم در این مراسم با بیان این که در حال حاضر رسانه‌ها آسیب جدی دیدند، گفت: رسانه‌ها در اتفاقات اخیر در موضوع گرانی بنزین،‌ کشته‌شدگان آبان ماه و سقوط هواپیما یا اجازه و یا راهبرد مناسبی برای انتشار اخبار نداشتند.
عبدالله گنجی افزود: یکی از چالش های کنونی رسانه‌های کشور محدود شدن در دو جناح است و راه سومی وجود ندارد.
گنجی افزود: رسانه در ایران کارکردی کاملا مدرن است و اصلا در دوره سنتی‌ ما وجود نداشته است. در غرب رسانه ها را از ابتدا برای قدرت و جلوگیری از وقوع نزاع ایجاد کرده‌اند.
وی با بیان این که مقوله دشمن در رسانه های ما تاثیر گذار بوده است، گفت: گذاره دشمن عامل مهمی در اطلاع رسانی است.
مدیر مسئول روزنامه جوان با بیان این که دولت که پایگاه اجتماعی ضعیف داشته باشد نقد را تخریب می‌بیند در صورتی که برای دولت با پایگاه اجتماعی بالا، نقد محسوب می شود.
وی با بیان این که رقابت در انتخابات در غرب بر سر برنامه‌ها و جزئیات است، گفت: اما در ایران نقدها و رقابت‌هایی که در هنگام انتخابات مطرح می‌شود بر سر چیستی نظام است.
گنجی  گفت: رسانه‌ها مطلوب گرایی بیش از اندازه  که در کشور وجود دارد را دامن می‌زنند، به عنوان  مثال تجمعاتی در کشور برگزار می‌شود برخی تجمعات که برای تشییع سردار سلیمانی برگزار شد را حکومتی می دادند و در مقابل تجمعاتی که برای شهدای سقوط هواپیمایی در دانشگاه‌ها می‌گویند در حالی که تجمع برگزار می‌شود.
وی افزود: هرچیزی که در جامعه اتفاق می افتد مردم را راضی نمی‌کند و دچار بحران فهم هستیم.
مدیر مسئول روزنامه جوان با اشاره به بحران اقتصادی و مرجعیت اجتماعی رسانه‌ها در کشور گفت: رسانه‌ها لاغر تر شدند ما در مقابل جبهه که کانال‌ها ماهواره‌ای زیادی دارد وهزاران نفر ارتش رسانه‌ی دارد در حال رقابت هستیم.
وی افزود: این موضوع در تاریخ به اسم چه کسی ثبت می‌شود رسانه‌ها آسیب جدی دیده اند؛ باید در برنامه بودجه سال 99 ردیفی به کمک به مطبوعات ایجاد می‌شود تا توان رقابت با رسانه‌های مخالف را پیدا می‌کردیم.
گنجی با پیشنهاد به برگزاری نشست‌هایی با مدیران رسانه‌ها گفت: این گفت وگو هم افزایی ایجاد می‌کند  گره‌ها را باز می‌کند ما وجوه مشترک زیادی برای گفت وگو داریم.

مبارزه به رسانه های آن ور آب با شمشیر چوبی

مدیر مسئول روزنامه سازندگی همچنین در این نشست گفت: دشمن مشترک سبب شده دو جریان مختلف سیاسی امروز در کناریکدیگر بنشینند و گفت و گو کنند؛ زیرا به این مهم رسیدیم که ما جز خودمان  کسی را نداریم.
محمد قوچانی افزود: هم اکنون در شرایطی کار می کنیم که سابقه نداشته است امسال سیل، اعتراض‌های آبان ماه، ترووز حاج قاسم سلیمانی و سقوط هواپیمای مسافربری را داشتیم.
قوچانی گفت: از همه مهمتر بازی برده را باختیم وحدت ملی  و هم افزایی بی نظیری پس از شهادت حاج قاسم سلیمانی به وجود آورد که اطلاع رسانی نادرست تبدیل به عکشس کرد.
وی با بیان این که در کشور دچار عقب ماندگی رسانه‌ای هستیم، گفت: در غرب حرفه روزنامه نگاری از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است از کدکی خبرنگار در کتاب داستان و فیلم‌های کودکان جایگاه با اهمیتی قرار دارد.
قوچانی گفت: دشمن اصلی ما رسانه‌های آن ور آّبی  هستند و ما با شمشیر چوبی به جنگ آنها می‌رویم.
وی گفت: ما سال‌ها برای آنها خبرنگار تربیت کردیم و حالا آنها در حال استفاده از آنها هستند در سال‌های قبل تنها تعداد محدوودی کانال سلطنت طلب مشغول فحش دادند  بودندو خیلی تاثیر گذار نبودند.
قوچانی افزود: من متولد سال 1355 هستم و هرچه دارم در جمهوری اسلامی به دست آوردم البته زندانش را هم رفتم.
وی با انتقاد ازعملکرد صدا و سیما گفت: صدا و سیما بدترین عملکرد را داشته اگر این برنامه‌ای که تلویزیون در خصوص شیر پخش کرد اگر دیگر رسانه‌ای انجام ‌می داد از سوی مسئولان مورد مواخذه قرار می‌گرفت.
قوچانی افزود: صدا و سیما در زمان کودتا ترکیه نشان داد می توان نقش مثبت ایفا کند وهم اکنون نیازمند گشایش بیشتر است.
وی با بیان این که هم اکنون در شرایط جنگ نرم هستیم، ‌گفت: در موضوع بنزین یک روز قبل به مطبوعات خبر دادند و این خبر به بیرون درز نکرد. چرا در موضوع سقوط هواپیما این اعتماد به رسانه‌ها نشد.
وی افزود: آمار کشته‌شدگان حوادث آبان‌ماه را آنقدر اعلام نشد که رسانه منافق آمار دروغ 1500 نفر را اعلام کردند و رویترز نیز این آمار را منتشر کرد که به هیچ وجه درست نیست؛ چرا مرجعی نمی‌آید این تعداد را به رسانه‌ها اعلاک کند و این درتاریخ می‌ماند.
این روزنامه نگار با انتقاد از شیوه اعطای مجوز رسانه گفت: این مجوز را به روزنامه‌نگار نمی دهند در حالی که نماینده مجلس این امکان را دارد.
وی افزود: هنگامی رادیو و تلویزیون هویت و مرجعیت ندارد، فضای مجازی که هیچ کنترلی بر آن نیست مرجع می‌شود.
قوچانی گفت: الان چیزی که از بین رفته هنر نویسندگی است که از میان رفته است.

قوچانی اینکه فضای مجازی جای صداوسیما و رسانه را بگیرد را یک فاجعه دانست و گفت: راه مقابله با این موضوع فیلترینگ نیست بلکه مرجعیت رسانه است. الان چیزی که از بین رفته هنر نویسندگی است. در فضای مجازی، کوتاه و مختصر می‌نویسند بدون استدلال و تحلیل؛ در حالی که در روزنامه‌ها اینطور نیست.

او در پایان رفتار اینستاگرام درباره ماجرای حاج‌قاسم‌ سلیمانی را نشانه استیصال دانست و افزود: حاج‌قاسم شمایلی است از اینکه چطور می‌شود وحدت ملی را پدید آورد. ما در ماجرای حاج‌قاسم وحدت ملی را نشان دادیم و باید مرجعیت رسانه‌ای را هم به کشور بازگردانیم.