از سال ۲۰۰۳ که عراق به اشغال نیروهای آمریکایی در دوره ریاست جمهوری «جرج و. بوش» درآمد، این کشور روی امنیت و آرامش را به خود ندیده‌است. آمریکا در دولت «باراک اوباما» رئیس جمهوری دموکرات این کشور تنها راه برون‌رفت از بحران و باتلاق خودساخته را خروج از عراق دانست. بنابراین در سال ۲۰۱۱ نیروهای خود را به طور کامل خارج ساخت، اما سه سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۴ به بهانه مقابله با گروه تروریستی داعش در صدر یک ائتلاف به اصطلاح بین‌المللی بار دیگر وارد این کشور بحران‌زده شد.
نگاهی به برخی آمار و ارقام‌های انتشاریافته، از هزینه‌های مالی و جانی بالای آمریکایی‌ها در این سال‌ها نشان دارد. اردیبهشت ماه امسال «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در پیامی توئیتری از هزینه‌های چند تریلیون دلاری واشنگتن در غرب آسیا طی سال‌های گذشته انتقاد کرد و نوشت: در مورد برنامه زیرساختی آمریکا هیچ چیز آسان نیست، به‌ویژه وقتی که کشور بزرگ ما طی ۱۹ سال گذشته ۷ تریلیون دلار در خاورمیانه هزینه کرده است. با این حال من به سختی برای طرح (زیرساختی) یک تا دو تریلیون دلار تلاش می‌کنم. (مسئله‌ای که) به شدت ضروری است!
برخی کارشناسان بر این باورند که آمریکا حدود ۱.۸ تریلیون دلار بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷ برای جنگ‌های افغانستان و عراق هزینه کرده‌است. بر این اساس ارزیابی جامع‌تر از هزینه‌های آمریکا در خاورمیانه در مسائل مربوط به کشورهای عراق، سوریه، افغانستان و پاکستان نشان می‌دهد که در بازه زمانی ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۶ حدود ۳.۶ تریلیون دلار هزینه شده‌است.
همچنین نتایج تحقیقات موسسه امور عمومی و بین‌المللی «واتسون» در دانشگاه «براون» درباره هزینه‌های جنگ آمریکا نشان می‌دهد که واشنگتن در جنگ‌های خارجی پس از حملات یازده سپتامبر بیش از پنج تریلیون و ۹۰۰ میلیارد دلار هزینه کرده و بیش از ۵۰۰ هزار نفر نیز کشته برجای گذاشته است.
به طور مشخص در ارتباط با هزینه‌های آمریکا در عراق، پژوهشی از سوی «لیندا بیلمز» و «جوزف اوجین استیولتز» برنده جایزه نوبل اقتصاد در دانشگاه‌های هاروارد و کلمبیا منتشر شده که هزینه‌های جنگ عراق را ۲ هزار و ۲۶۷ میلیارد دلار تخمین می‌زند. افزون بر آن، همان طور که از نام کتاب «جنگ سه تریلیون دلاری: هزینه‌های واقعی جنگ عراق» پیدا است، در این کتاب هزینه‌های آمریکا در عراق سه تریلیون دلار برآورد شده‌است.
اشغال نظامی بغداد از سوی آمریکا، عراق را نیز در بحرانی فرو برد که با گذشت نزدیک به دو دهه هنوز از آن بیرون نیامده‌است. ضمن اینکه تحولات اخیر عراق و به شهادت رساندن سردار «قاسم سلیمانی» فرمانده نیروی قدس سپاه به دست آمریکایی‌ها و متعاقب آن حمله موشکی ایران به پایگاه «عین‌الاسد» مقر نیروهای آمریکایی در عراق، مردم این کشور بحران‌زده را به خارج ساختن آمریکایی‌ها مصمم کرده‌است.
بنابراین جمعه گذشته (چهارم بهمن) تظاهرات ضدآمریکایی در بغداد و چند شهر دیگر عراق برگزار شد. به گفته «جعفر البطاط» فرمانده نیروهای پلیس فدرال بیش از یک میلیون نفر در بغداد و هزاران نفر در شهرهای دیگر به میدان آمده و با شعارهای ضدآمریکایی خواستار اخراج نیروهای آمریکایی از کشور خود شدند. در این میان، بیانیه «مقتدی صدر» رهبر جریان صدر در عراق نیز برجسته و قابل توجه بود، بیانیه ای که بر لغو تمام توافقات نظامی با آمریکا و خروج نظامیان آن کشور از عراق تاکید می‌کرد.
صدای اعتراض مردم عراق به حضور دردسرساز آمریکایی‌ها را می‌توان در تصمیم اخیر پارلمان این کشور و از زبان نمایندگان آنان در مجلس شنید. چند روز پس از ترور سردار سلیمانی و المهندس، پارلمان عراق پانزدهم دی‌ماه با تصویب قطعنامه‌ای به خروج نیروهای خارجی به ویژه نظامیان آمریکایی از خاک این کشور رای مثبت داد. بنابر این، پنج هزار و ۲۰۰ نیروی نظامی آمریکا باید بر پایه قطعنامه مذکور عراق را ترک کنند. از نگاه نمایندگان پارلمان با پایان عمر داعش، حضور ائتلاف بین‌المللی از جمله نظامیان آمریکایی در عراق قابل توجیه نیست.
اما ترامپی که همواره نظامی‌گری دولت‌های قبلی آمریکا و هزینه‌های ناشی از آن را با هدف غلبه بر رقبای انتخاباتی به چالش می‌کشید، اینک خود اصرار خاصی بر جنگ‌های بیرون از خانه دارد. از این رو بر تداوم حضور نظامی در عراق باوجود نابودی داعش پافشاری می‌کند. ترامپ به تازگی تهدید کرد در صورتی که عراق نیروهای آمریکایی را از این کشور اخراج کند، وی شدیدترین تحریم‌ها را علیه بغداد اجرا خواهد نمود.
رئیس جمهوری آمریکا در گفت وگو با خبرنگاران تاکید کرد که ایالات متحده یک پایگاه بسیار ویژه و گران‌قیمت در عراق ساخته که میلیاردها دلار هزینه برای این کشور داشته‌است. ترامپ اضافه کرد: ما آنجا را ترک نمی‌کنیم، مگر اینکه آنها هزینه این پایگاه را بدهند.
تصمیم آمریکا به تجهیز پایگاه‌های نظامی خود در عراق به سامانه پدافند هوایی پاتریوت از دیگر مسائلی است که از اصرار ترامپ برای تداوم حضور در این کشور و همچنین منطقه پرده برمی‌دارد. ضمن اینکه به گفته ژنرال «فرانک مک‌کنزی» فرمانده «ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا» موسوم به «سنتکام»، در هشت ماه گذشته بیش از ۲۰ هزار سرباز به خاورمیانه اعزام شده، ادعایی که در صورت صحت از تکاپوی کاخ سفید برای حضور فراگیر و دامنه‌دار در منطقه خاورمیانه و غرب آسیا حکایت دارد.
نظر شما