کنفرانس امنیتی مونیخ در سایه چالش‌های جهانی

کنفرانس مونیخ یک کنفرانس کاملاً امنیتی به حساب می آید که در آن درباره مخاطرات جهانی و رفع این مخاطرات و تهدیدات بحث می شود و جبهه گیری ها اهمیت زیادی دارد به همین دلیل مقامات ارشد بسیاری از کشورهای جهان با حضور در آلمان خود را به کنفرانس امنیتی مونیخ رساندند تا به تبادل نظر نسبت به مسایل امنیت بین‌الملل بپردازند. در این کنفرانس وزیر امور خارجه کشورمان دیدارهای بسیاری با مقامات سایر کشورها داشت و با توجه به اینکه در حال حاضر ایران در شرایط حساسی از نظر بین المللی به خاطر سلسله اتفاق هایی که در ماه های گذشته افتاده است، این دیدارها و گفت و گو ها از اهمیت ویژه ای برخودار هستند.

بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی نشست امنیتی مونیخ و حضور محمدجواد ظریف را در این کنفرانس از زوایای مختلفی مورد ارزیابی قرارداده اند.

رسانه های اصلاح طلب

آمریکا گوشه رینگ مونیخ

روزنامه ایران در گزارشی نوشت: روزنامه ایران: نشست سه روزه مونیخ که از آن با عنوان به «داوس» سیاسی و امنیتی نیز یاد می‌شود، امسال به نوعی صحنه رجزخوانی رهبران و متفکران سیاسی جهان با امریکا بود. از «امانوئل مکرون» که در سال‌های اخیر شعار اروپای قدرتمند را سر داده بود تا نمایندگان چین و متفکران سیاسی بر امریکا تاختندسخنرانی «مکرون» کانون اصلی توجه رسانه‌ها  بود. او که پیش از این در لفافه برگزیت را فرصتی برای قدرت گرفتن کشورش دانسته بود، در برابر بیش از ۵۰۰ دیپلمات خارجی و سیاستمداران ارشد کشورهای جهان گفت: «ما همیشه نمی‌توانیم دنباله روی امریکا باشیم بلکه باید به روش اروپایی هم فکر کنیم. آنچه روابط فعلی ما با امریکا را از دوران جنگ سرد متمایز می‌کند، انرژی هسته‌ای است. اگر بخواهیم حاکمیت اروپایی داشته باشیم، اگر بخواهیم از هویت اروپایی‌مان دفاع کنیم باید بر این موضوع نیز تأکید ویژه کنیم. در حال حاضر ما تنها کشور هسته‌ای اروپا هستیم و برای گسترش آن امیدوار به همکاری ناتو و اروپا هستیم. در این راه نگاه ویژه‌ای نیز به همکاری با آلمان داریم.» وی با تأکید بر اینکه ناتو یک ستون دفاعی جهان است، ادامه داد: «اروپا باید قدرت دفاعی اش را بالا ببرد اما این به معنای مقابله با ناتو نیست و اروپا و ناتو دو قطب دفاعی هستند.»اما «یان برمر»، رئیس اندیشکده اوراسیا، با وجود صحه گذاشتن بر ناتوانی امریکا در درک امنیت جهان، اهداف پرطمطراق مکرون را بیشتر شعاری خواند و گفت: «جهان منهای غرب یعنی عدم اطمینان از نقش غرب در جهان. امریکا نمی‌داند امنیت جهانی چطور تعبیر می‌شود اما اروپا نیز تفسیر درستی از این عبارت ندارد چرا که هیچ تمهید و جایگزینی در زمان تحقق این هدف تعریف نکرده است. مکرون بیشتر یک بازی سیاسی راه انداخته و هرگز رابطه‌اش با آلمان را آغاز نخواهد کرد. نمی‌توان پایان غرب را اعلام کرد اما غرب به ضعیف‌ترین شرایط خود در تاریخش رسیده است. روسیه و چین نیز چندان قدرتمند نیستند اما آنها می‌دانند چه می‌کنند.»«کرمپ کارن باوئر»، وزیر دفاع آلمان با حمایت از طرح فرانسه برای همکاری مشترک گفت: «ما تجهیزات و منافع مشترک داریم و امیدواریم از نظر سیاسی نیز به توافق برسیم. ما به‌دنبال افزایش امنیت آلمان و اروپا هستیم.»«مایک پمپئو»، وزیر خارجه امریکا که در میان هجمه «جهان منهای غرب»، با وعده پرداخت یک میلیارد دلار در حوزه انرژی به اروپا به‌دنبال حفظ موقعیت خود بود با تأکید بر پیشتازی امریکا در جهان گفت: «هر گونه تلاشی برای جدایی اروپا و امریکای شمالی نه تنها اتحاد ترانس آتلانتیک را ضعیف می‌کند که خطر چند پاره شدن اروپا را بیشتر خواهد کرد. من اعتقادی به اروپای مستقل ندارم و باورم بر اتحاد اروپا و امریکا است. خوشحالم که می‌توانم اعلام کنم، درباره مرگ پیمان ترانس آتلانتیک اغراق شده ‌است. غرب برنده است و ما با هم پیروز خواهیم بود.»پمپئو سعی داشت همچنان از موضع قدرت صحبت کند اما «تری اسکولز»، تحلیلگر دویچه وله رفتار او را کاملاً محافظه کارانه توصیف کرد: «جالب است که او (پمپئو) به‌دنبال راهی برای برگرداندن روابط با حوزه ترانس آتلانتیک است. موضوعی که خود امریکایی‌ها سعی در تغییر آن داشتند.»

استقلال طلبی اروپا در کنفرانس امنیتی مونیخ

روزنامه مردم سالاری در مطلبی آورد: فرانک والتر اشتاین‌مایر رییس جمهوری آلمان تصویر تیره‌ای از وضع روابط اروپا با آمریکای دونالد ترامپ ارائه کرد. اما مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا گفت که همه چیز بر وفق مراد است. پمپئو تلاش کرد تا اختلافاتی را که اروپا و آمریکا بر سر ایران، چین و مسائل تجاری دارند، کتمان کند. او در سخنرانی خود در کنفرانس مونیخ در آلمان گفت: در مورد مرگ ائتلاف فراآتلانتیکی به شدت اغراق شده است. غرب در حال پیروز شدن است. ما با هم در حال پیروز شدن هستیم.اروپایی‌ها از خروج آمریکا از برجام و وضع تعرفه ۲۵ درصدی بر خودروهای اروپا انتقاد کرده‌اند اما تناقض اینجاست پمپئو مدعی است که آمریکا و متحدانش هماهنگ عمل کرده و «ما در حال پیروزی هستیم.»پیش از او، اشتاین‌مایر در کنفرانس مونیخ با انتقاد از سیاست «آمریکا اول» ترامپ گفته بود: ایالات متحده به عنوان نزدیک‌ترین متحد ما در دولت فعلی هر گونه مفهوم جامعه جهانی را رد کرده است. «بار دیگر با عظمت شده» اما از طریق آسیب زدن به همسایگان و شرکایش. این طرز فکر و رفتار به همه ما لطمه می‌زند.«آنه‌گرت کرامپ کارن باوئر» وزیر دفاع آلمان هم به کنفرانس مونیخ رفته بود تا استقلال دیدگاه و عمل آلمان از آمریکا در برخی حوزه‌ها به ویژه ایران را یادآور شود. در سخنرانی‌اش در کنفرانس مونیخ گفت که آلمان به «فشار حداکثری» علیه ایران و ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس ملحق نخواهد شد.واشنگتن پست اختلاف و تفاوت نگاه میان کشورهای دو سوی اقیانوس اطلس را مورد توجه قرار داده و نوشت: «بدون غرب شدن» موضوع گردهمایی امسال در مونیخ بود. منتقدان می‌گویند ناکامی دولت ترامپ برای متقاعد کردن اروپایی‌ها به حمایت از آرمان‌هایش در بی‌اعتمادی عمیق به رویکرد فرسایشی ترامپ در سیاست خارجی ریشه دارد. ترامپ به جای تلاش برای رسیدن به اجماع با متحدان، آنها را به وضع تعرفه تهدید کرده و آنها را تحریم کرده است.«رابرت منندز» سناتور دموکرات از ایالت نیوجرسی که به کنفرانس مونیخ رفته است، در انتقاد از عملکرد دولت ترامپ گفت: اگر اروپایی‌ها احساس می‌کنند که آرمان مشترکی با ما دارند، بهتر است که خود را با آنها هماهنگ کنیم، نه اینکه فقط برایشان سخنرانی کنیم.بسیاری از اروپایی‌ها در مقابل سخنرانی پمپئو سکوت کردند و حتی برخی دیگر تردیدهایشان به آمریکا بیشتر شد. یک مقام ارشد اروپایی که نامش در گزارش واشنگتن پست ذکر نشده است، اظهار داشت: این سخنرانی بر نگرانی‌هایی که اشتاین‌مایر مطرح کرده بود، صحه گذاشت. فکر کنیم حدود ۱۳ بار عبارت «ما از حاکمیت‌ها دفاع می‌کنیم» را شنیدیم. اما سوال این است که معنی این حرف چیست.بسیاری از اروپایی‌ها معتقدند که این عبارت، کلیدواژه ترامپ برای مخالفت با نهادهای چندجانبه‌ای مانند اتحادیه اروپاست که اروپایی‌ها را کنار هم نشانده است. اروپایی‌ها به این باور رسیده‌اند که ترامپ به اتحادیه اروپا «بدبین» است.یک دیپلمات ارشد اروپایی که نامش منتشر نشده است، گفت: «بله، اروپای شرقی و مرکزی او (ترامپ) را پذیرفته‌اند.» به باور وی، ترامپ هر چند ناتو را زیر سوال برده اما در چارچوب همین پیمان حضور نظامی آمریکا در اروپا گسترش یافته است. یک مقام سابق آمریکایی نیز گفت که بسیاری از اروپایی فعلا مدارا با آمریکا را پیشه کرده‌اند.

پشت پرده سفر پمپئو به آفریقا و خاورمیانه

خبرگزاری ایلنا به گفت و گو با فریدون مجلسی کارشناس مسائل آمریکا پرداخته و آورد: برای تشریح سفر وزیر خارجه آمریکا به سه کشور آفریقایی، نخست باید به سیاست خارجی ایالات متحده در قبال قاره سیاه نگاه کرد. بسیاری از تحلیلگران بر این عقیده‌اند که نوع نگاه ترامپ به آفریقا و کشورهای آن چندان مهم و خوش‌بینانه نبوده و حتی اظهارات وی نشان می‌دهد که او تمرکز خاصی بر آفریقا ندارد. نمونه این موضوع را در اعمال ممنوعیت سفر شهروندان آفریقایی به آمریکا مشاهده کردیم اما براساس آنچه اندیشکده‌های آمریکا و همچنین وزارت خارجه این کشور اعلام کرده، پمپئو قصد دارد در این سفر تا حدود زیادی با نفوذ ایران، روسیه و چین در آفریقا مقابله کند. اینکه گفته می‌شود وزیر خارجه آمریکا برای مقابله با تهدید ایران، برنامه سفر به سه کشور آفریقایی سنگال، آنگولا و اتیوپی را در دستور کار قرار داده است، یک نوع مبالغه‌گویی و بزرگنمایی به حساب می‌آید.وی ادامه داد: قبل از سفر پمپئو به آفریقا، پنتاگون اعلام کرده بود که تعدادی از نظامیان خود را در آفریقا مستقر خواهد کرد و در آنجا هم بحث مقابله با ایران مطرح شده بود اما این موضوع تنها یک سناریوی برچسب‌زنی به حساب می‌آید و نمی‌توان ایران را از این طریق مورد هدف قرار داد. اینکه آنها می‌گویند برای مقابله با نفوذ روسیه در آفریقا دست به کار شده‌اند هم یک موضوع غلط به حساب می‌آید؛ چراکه روسیه منابع بسیار گسترده‌ای دارد و اساساً نیازی به منابع آفریقا ندارد اما در مورد چین موضوع کاملاً متفاوت است. باید متوجه باشیم که پکن چندین سال است که در حوزه آفریقا فعال شده و علاوه بر سرمایه‌گذاری‌های کلان، اقدام به استفاده از منابع کشاورزی و حتی اورانیومِ جغرافیای آفریقا کرده است. از سوی دیگر چین حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفر جمعیت دارد و تامین غذای این جمعیت نیازمند نفوذ آنها در آفریقا است.

اختلاف دیدگاه برجامی اروپا با آمریکا

روزنامه مردم سالاری در مطلبی دیگر نوشت: «جوسپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سخنانی در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: از منظر اروپا برجام تمام نشده است. بورل با اشاره به برخی اختلاف نظرهای اروپا با واشنگتن گفت: آمریکا خواهان پایان بخشیدن به برجامی که اوباما به امضا رساند، بود؛ همچنین آمریکا خواستار اعمال سیاست فشار حداکثری بر ایران شد، اما من فکر نمی کنم که اروپا چنین برآورد و برداشتی داشته باشد.وی گفت: برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) تنها محدود به تعهدات هسته‌ای ایران در قبال سایر طرف‌ها نیست و دیگر کشورهای امضا کننده این توافق نیز تعهدات اقتصادی درقبال ایران داشته‌اند.مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ادامه داد: برجام از منظر اروپا هنوز تمام نشده است، این توافق بنابر تصمیم جمعی بود  که جهان را امن تر سازد، اروپا خواستار صلح در خاورمیانه است و اینها مواردی است که ما باید (با آمریکا) درباره آنها صبوری به خرج دهیم.بورل افزود: اروپا به روابط فرا آتلانتیکی نیاز دارد، اروپا با آمریکا دارای ارزش های مشترکی است و هردو در یک سمت قرار دارند، درهرحال ما باید با ترامپ و یا هر فردی که در کاخ سفید حضور دارد خود را منطبق ساخته و به مذاکره بپردازیم.بورل همچنین با اشاره به اینکه آمریکا به‌طور یک‌جانبه از برجام خارج شده است، تصریح کرد که وظیفه او قانع کردن آمریکایی‌ها نیست  اما تلاش می‌کند، اروپا که مایل به حفظ برجام است از طریق سازوکار اینستکس که تا کنون نتیجه بخش نبوده، این کار را (حفظ توافق) به پیش ببرد.وی در ادامه درباره درخواست طرف ایرانی از اروپایی‌ها در زمان خروج آمریکا از برجام گفت: آنها از ما خواستند که به تعهداتمان پایبند بمانیم و خودشان نیز دست‌کم برای چهارده ماه این کار را کردند. اکنون دیگر ادامه نمی‌دهند ولی ما اروپایی‌ها باید قبول کنیم که در ایفای تعهدات برجامی خود موفق نبوده‌ایم.مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به طرح فرانسه برای برقراری تامین و کنترل امنیت تنگه هرمز، این طرح را فاقد وجاهت لازم برای رسیدن به اجماع در اتحادیه اروپا دانست و در ادامه یادآور شد: از آنجایی که برخی کشورهای عضو اتحادیه اساسا فاقد نیروی دریایی برای اعزام نیرو هستند، این پیشنهاد پاریس مورد بازبینی قرار گرفت و عملیات کنترل ترافیک در سطح هفت کشور اروپایی و بدون پرچم اتحادیه اروپا در منطقه مزبور درحال اجراست. پنجاه‌ و ششمین کنفرانس امنیتی مونیخ از ۲۶ تا ۲۷ بهمن ماه با حضور  رهبران ۳۵ کشور، در آلمان برگزار شد.در حاشیه نشست کنفرانس امنیتی مونیخ، وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و اسلوونی، راه‌های گسترش همکاری‌های دو کشور، تحولات مربوط به برجام و همچنین موضوعات مرتبط با امنیت منطقه را مورد گفت‌وگو قرار دادند.ظریف همچنین در دیدار با نخست وزیر اقلیم کردستان عراق، علاوه بر روابط کشورمان با اقلیم، در خصوص مسائل عراق و سوریه و همچنین امنیت و مبارزه با تروریسم  گفتگو و تبادل نظر کرد.طرفین در این دیدار درخصوص بازسازی داعش و فعالیت مجدد آن در عراق و افغانستان ابراز نگرانی کردند.در دیدار وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و لهستان هم دو وزیر در خصوص موضوعات مختلف از جمله برجام، تعهدات اروپا در قبال برجام و اقدامات ایران در این چارچوب و همچنین امنیت منطقه گفت‌وگو وتبادل نظر کردند.

عمیق‌تر شدن شکاف فراآتلانتیکی میان واشنگتن و بروکسل

روزنامه ابتکار در گزارشی به تحلیل و بررسی کنفرانس امنیتی مونیخ پرداخت و آورد: کنفرانس سه روزه امنیتی مونیخ امسال در حالی آغاز به کار کرد که به گفته ناظران تحولات بین‌المللی و چالش‌های جهانی به شدت بر فضای آن تاثیرگذار بوده است. هرچند که در ابتدای این کنفرانس یکی از محورهای اصلی برنامه‌ها مسائل خاورمیانه و بحران‌های ناشی از منطقه بود، اما اختلافات ناشی از واگرایی‌ منافع میان کشورهای غربی به یکی از نمودهای اصلی کنفرانس امنیتی مونیخ تبدیل شد. در بطن این کنفرانس ماجرای جنگ تجاری میان آمریکا و اروپا با افزایش تعرفه شرکت ایرباس میزان اختلافات در روابط فراآتلانتیکی را نمایان‌تر کرد. در این راستا، دولت آمریکا به بهانه اختصاص دادن یارانه به ایرباس از سوی اتحادیه اروپا، اعلام کرد تا تاریخ ۲۸ اسفندماه امسال تعرفه گمرکی واردات هواپیماهای ایرباس را ۱۵ درصد افزایش خواهد داد. بنابر گزارشی که یورونیوز روز گذشته منتشر کرده است، دولت آمریکا اعلام کرد از تاریخ ۱۸ مارس آینده تعرفه گمرکی واردات هواپیماهای ایرباس به این کشور را ۱۵ درصد افزایش می‌دهد. موضوع افزایش تعرفه گمرکی دعوایی ۱۵ ساله است که آمریکا بالاخره در آن برنده شد. درواقع سازمان تجارت جهانی در اکتبر سال گذشته به ایالات متحده اجازه داد تا بر کالاهای وارداتی اروپا سیاستی تنبیهی اعمال کند، زیرا توجیه سازمان تجارت جهانی آن بود که یارانه‌های اروپا به ایرباس این شرکت را وارد رقابتی ناسالم در مقابل بوئینگ کرده است. از سوی دیگر و در حالی که ایالات متحده وارد یک جنگ تجاری همه جانبه با چین شده و پس از مدت‌ها کش و قوس به نظر می‌رسد که دو طرف در حال رسیدن به توافقی در این زمینه هستند، آمریکا از چهار ماه پیش به این سو در کنار اقدام دیگرش یعنی افزایش تعرفه واردات ۷ و نیم میلیارد دلاری محصولات کشاورزی و صنعتی اروپا به میزان ۲۵ درصد، تعرفه واردات هواپیماهای اروپایی ایرباس را هم تا ده درصد بالا برد.از سوی دیگر آمریکا چندی قبل اروپایی‌ها را تهدید کرد که درصورت عدم فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه برجام، بر واردات خودروهای اروپایی نیز ۲۵ درصد تعرفه اعمال خواهد کرد. هرچند اروپایی‌ها ماه گذشته این اقدام را صورت داده که با واکنش تند ایران روبه‫رو شد و محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در پیامی توئیتری اعلام کرد که اروپا بقایای برجام را فروخت، اما ترامپ پس از این اقدام اروپا به صراحت عنوان کرد که لازم است این تعرفه‌ها در دستور کار آمریکا قرار بگیرد.
یورونیوز گزارش داده که در میانه تنش تجاری بین دولت واشنگتن و بروکسل، تولیدکنندگان اروپایی محصولاتی چون پنیر، قهوه و زیتون که تاکنون مشمول افزایش تعرفه در آمریکا شده‌اند، نگران آن هستند که قیمت‌هایشان به اجبار افزایش یابد و بازار خود را در ایالات متحده از دست بدهند.در این میان هرچند کارشناسان اروپایی معتقدند این اقدامات آمریکا قابل مذاکره است و هدف ترامپ برای افزایش تعرفه بر اروپا ایجاد اهرمی برای مذاکرات آینده است، اما مسائل سیاسی و امنیتی نیز فارغ از مسائل اقتصادی به یکی از رکن‌های اصلی شکاف کنونی میان ایالات متحده و اروپا بدل شده است.
 

غیبت رهبران آفریقایی در کنفرانس امنیتی مونیخ

خبرگزاری ایسنا در گزارشی آورد:در پنجاه‌وششمین کنفرانس امنیتی مونیخ در آلمان، قدرت‌های جهانی درباره مسائل مختلف اعم از تضعیف جایگاه غرب در جهان، شیوع ویروس کرونا و بحران‌های خاورمیانه و لیبی صحبت کردند، اما تعداد نمایندگان کشورهای آفریقایی در این اجلاس عددی تک‌رقمی بود و حتی یک نفر از سران دولت‌های این قاره در این اجلاس شرکت نکرد، در حالی که تهدید فزاینده تروریسم و درگیری‌های مسلحانه این قاره را تحت تاثیر قرار داده است.در یک گزارش بنیاد "کودکان را نجات دهید" که همزمان با نشست رهبران کشورهای جهان در مونیخ آلمان انتشار یافت عنوان شد: دست کم از سال ۲۰۰۵ تاکنون ۹۵ هزار کودک در جهان کشته یا دچار قطع عضو شده‌اند و در عین حال دهها هزار تن دیگر نیز ربوده شده و میلیون‌ها نفر هم از دسترسی به تحصیلات محروم مانده‌اند.طبق اعلام بنیاد "کودکان را نجات دهید" کودکان آفریقا تحت تاثیر بدترین وضعیت‌ها قرار گرفته‌اند و حدود ۱۷۰ میلیون نفر در آفریقا و خاورمیانه در مناطق جنگی زندگی می‌کنند.دن اسمیت مدیر اندیشکده SIPRI که در حوزه درگیری، تسلیحات و خلع سلاح پژوهش می‌کند به دویچه وله گفت: شما خواهید دید که عمده درگیری‌های خشونت‌آمیز برای قدرت‌های جهانی مطرح نیستند.اسمیت از این‌که جامعه بین‌المللی به بحران آفریقا بی‌توجهی نشان می‌دهد ناخرسند بوده و گفت: آفریقایی‌ها جزو تفکرات جامعه امنیتی که در آلمان گردهم آمدند نبوده‌اند، اما این به این معنی نیست که نگرانی‌های مربوط به این حوزه بی‌اهمیت هستند بلکه مقام‌ها نخواستند بر حوزه ساحل و شاخ آفریقا متمرکز باشند.کارشناسان امنیتی می‌گویند، علت این‌که غربی‌ها به مسائل امنیتی حوزه‌های آفریقا اهمیت نمی‌دهند این است که درگیری‌های مسلحانه آنها اعم از منطقه ساحل در غرب آفریقا و در حوزه شاخ آفریقا به حدی از کشورهای اروپایی دور هستند که تاثیر مستقیمی بر آنها نخواهد داشت.اسمیت ادامه داد: هنگامی که اتفاقی در منطقه ساحل می‌افتد تا زمانی که به شکل موج مهاجران رهسپار به سمت اروپا تاثیرش را نشان ندهد، اروپا نگرانی ویژه‌ای نسبت به آن نشان نمی‌دهد.با این حال آنگرت کرامپ کارنباوئر، وزیر دفاع آلمان در غیاب رهبران آفریقا مسائل مربوط به این قاره را در کنفرانس امنیتی مونیخ مطرح کرده و خواستار افزایش تلاش‌ها به منظور مقابله با افراط‌گرایان در آفریقا شد.

رسانه های اصولگرا

ظریف در مونیخ عهده دار کار سختی شده است

سایت خبر آنلاین به گفت و گو با فریدون مجلسی کارشناس مسائل بین الملل پرداخته و آورد:سایت خبر آنلاین:کنفرانس مونیخ یک کنفرانس اقتصادی نیست، یک کنفرانس سیاسی هم به آن مفهوم مشخص نیست. بلکه یک کنفرانس کاملا امنیتی به حساب می آید که در آن در مورد مخاطرات جهانی و رفع این مخاطرات و تهدیدات بحث می شود و جبهه گیری ها اهمیت زیادی دارد.  امسال در کنفرانس مونیخ که سالی یک بار برگزار می شود، مقامات مهمی از کشورهای مختلف حضور دارند و ظریف هم دیدارهای با اهمیتی داشته است. حتما ظریف پیش از آنکه به مونیخ سفر کند، چشم انداز مثبتی از وضعیت موجود در نشست مونیخ داشته است. در شرایط فعلی ظریف چه رویکردی را می تواند در این کنفرانس دنبال کند تا نتیجه بهتری از حضور در این جمع بگیرد؟ کنفرانس مونیخ یک مکانی است که برای کاهش بحران ها و تنش ها بسیار مناسب است. به ویژه اگر این بحران ها از نوع امنیتی باشند و به ویژه در شرایطی که در حال حاضر ایران در آن قرار گرفته است. اگر ظریف به عنوان وزیرخارجه ایران که یک چهره منطقی و مسلط به کارش شناخته می شود، بتواند از سوءتفاهمات بیشتر جلوگیری کرده و از مخاصماتی که وجود دارد، به ویژه مثلا با کانادا کم کند، از حضورش در کنفرانس مونیخ به بهترین نحو استفاده کرده است. در شرایط فعلی ایران، نیاز به کاهش مخاصمات با کشورها دارد و این وظیفه ای است که به گردن دیپلمات هاست.

مزه تلخ زورگویی آمریکا در کام اروپا

روزنامه حمایت در مطلبی نوشت: کنفرانس امنیتی مونیخ به صحنه‌ای از اختلاف‌ها بین آمریکا و کشورهای اروپایی تبدیل شد. وزیر امور خارجه آمریکا، تلاش کرد تا اختلافاتی را که اروپا و آمریکا بر سر ایران، چین و مسائل تجاری دارند، کتمان کند. او در سخنرانی خود در کنفرانس مونیخ در آلمان گفت: در مورد مرگ ائتلاف فراآتلانتیکی به شدت اغراق شده است. غرب در حال پیروز شدن است. ما با هم در حال پیروز شدن هستیم. به «فشار حداکثری» علیه ایران نخواهیم پیوست اروپایی‌ها از خروج آمریکا از برجام و وضع تعرفه ۲۵ درصدی بر خودروهای اروپا انتقاد کردند اما تناقض اینجاست «پمپئو» مدعی است که آمریکا و متحدانش هماهنگ عمل کرده و «ما در حال پیروزی هستیم». پیش از او، «اشتاین‌مایر» رییس‌جمهور آلمان در کنفرانس مونیخ با انتقاد از سیاست «آمریکا اول» ترامپ گفت: آمریکا به عنوان نزدیک‌ترین متحد ما در دولت فعلی هر گونه مفهوم جامعه جهانی را رد کرده است. آمریکا «بار دیگر با عظمت شده» اما از طریق آسیب زدن به همسایگان و شرکایش. این طرز فکر و رفتار به همه ما لطمه می‌زند. «آنه‌گرت کرامپ کارن باوئر» وزیر دفاع آلمان هم به کنفرانس مونیخ رفته بود تا استقلال دیدگاه و عمل آلمان از آمریکا در برخی حوزه‌ها به ویژه ایران را یادآور شود. وی در کنفرانس مونیخ گفت که آلمان به «فشار حداکثری» علیه ایران و ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس ملحق نخواهد شد. در همین راستا، واشنگتن‌پست اختلاف و تفاوت نگاه میان کشورهای دو سوی اقیانوس اطلس را مورد توجه قرار داده و نوشت: «بدون غرب شدن» موضوع گردهمایی امسال در مونیخ بود. منتقدان می‌گویند ناکامی دولت ترامپ برای متقاعد کردن اروپایی‌ها به حمایت از آرمان‌هایش در بی‌اعتمادی عمیق به رویکرد فرسایشی ترامپ در سیاست خارجی ریشه دارد. ترامپ به جای تلاش برای رسیدن به اجماع با متحدان، آنها را به وضع تعرفه تهدید کرده و آنها را تحریم کرده است. «رابرت منندز» سناتور دموکرات از ایالت نیوجرسی نیز که به کنفرانس مونیخ رفته بود، در انتقاد از عملکرد دولت ترامپ گفت: اگر اروپایی‌ها احساس می‌کنند که آرمان مشترکی با ما دارند، بهتر است که خود را با آنها هماهنگ کنیم، نه اینکه فقط برایشان سخنرانی کنیم. فشار آمریکا برای هیچ‌ یک از اروپایی‌ها خوشایند نیست. اروپا باید مستقل شود در همین راستا، «امانوئل ماکرون» رییس‌جمهوری فرانسه که زمانی تماس‌های تلفنی و دیدارهای دوستانه‌ای با ترامپ داشت، از رییس‌جمهوری آمریکا خسته شده و ناخرسندی خود را از عملکرد ترامپ پنهان نکرده است.

کنفرانس امنیتی مونیخ ۲۰۲۰؛ نمایش شکاف عمیق دو سوی آتلانتیک

خبرگزاری تسنیم در مطلبی به نتایج کنفرانس مونیخ پرداخته و آورد:در کنفرانس امنیتی مونیخ ۲۰۲۰ شکاف‌های عمیق در روابط بین دو سوی آتلانتیک بیش از پیش آشکار شده است. واکنش "مایک پامپئو"، وزیر امور خارجه آمریکا به سخنرانی افتتاحیه "فرانک والتر اشتاین مایر"، رئیس جمهور آلمان در این کنفرانس نشان می‌دهد که اروپا و یا حداقل برلین و حتی بیشتر پاریس بیش از هر زمان دیگری از واشنگتن دور هستند. در این کنفرانس بین‌المللی هیات بزرگ آمریکایی البته تمام تلاش خود را برای بستن شکاف‌های دو سوی آتلانتیک که در دوران حکومت دونالد ترامپ بسیار عمیق شده بود انجام داد. آنچه که کنگره آمریکا و دولت درباره آن توافق دارند این است که چین دشمن جدید آن‌ها است. این طور به نظر می‌رسد که این امیدواری وجود داشته باشد که شاید اروپاییان و آمریکایی‌ها در برابر این تهدید جدید (چین) دوباره به نقاط اشتراک خود بازگردند.در هر صورت به ندرت گفتگو، سخنرانی و یا گفتاری از طرف آمریکا در مونیخ وجود داشت که در آن به گسترش پروژه اینترنت نسل پنجم و زیر ساخت‌های ارتباطی آن پرداخته نشد. در این سخنان هشدارهای گسترده‌ای درباره مشارکت شرکت چینی هوآووی در این پروژه داده شد. البته با وجود همه تردیدها در این باره این درخواست آمریکا با مخالفت‌های بسیاری مواجه شده است.دویچه وله در ادامه نوشت: یک چیز مسلم است و آن این است که دیگر بازگشتی به دوران دوستی تنگاتنگ بین دو سوی آتلانتیک وجود نخواهد داشت. اروپاییان حداقل از نظر کلامی از این خواب بیدار شده‌اند. صحبت از قدرت سیاسی راهبردی و مستقل اروپایی زیاد است.از آلمان بسیار درخواست می‌شود زبان قدرتی که به نظر می‌رسد رئیس جمهور فرانسه به آن مسلط است را یاد بگیرد.

سرگردان در تعیین مرز آزادی با امنیت

روزنامه صبح نو در گزارشی نوشت: مارک زاکربرگ، مدیرعامل شرکت فیس‌بوک در اجلاس امنیت مونیخ که روز یکشنبه حول موضوع مداخله خارجی در انتخابات از طریق نرم‌افزارهای ارتباطی اینترنتی در آلمان برگزار شد، اذعان کرد که این شرکت در ایجاد امنیت برای انتخابات، کند عمل کرده و هم‌اکنون نیز پس از صرف هزینه‌ای معادل تمام بودجه سال ۲۰۱۲ این شرکت، قادر به حذف صددرصدی مداخله خارجی یا محتواهای نامناسب اخلاقی علیه کاندیداها نیست. او مدعی شده است که طبیعت نرم‌افزارهای شرکت متبوعه‌اش، طبیعتی است که نه می‌تواند مثل یک روزنامه، مسوولیت ویراستاری همه محتوا را بپذیرد و نه می‌تواند مانند ارتباط تلفنی، هیچ‌ مسوولیتی را در قبال صحبت‌های طرف دیگر خط، تقبل نکند؛ او می‌گوید فقط چارچوب سومی را که میان این دو باشد، تعهدآور می‌داند.گاردین در گزارشی از صحبت‌های زاکربرگ در این اجلاس به نقل از مدیرعامل فیس‌بوک می‌نویسد: «فیس‌بوک باید در راستای تثبیت خود به‌عنوان یک تولیدکننده محتوا در فاصله‌ای میان یک روزنامه و یک نهاد ارتباط مجازی، برخی قوانین ایالتی را بپذیرد.» مساله اساسا از همین عملکرد فیس‌بوک در چارچوب قوانین ایالتی آغاز شده است؛ قوانینی که این شرکت را ملزم به پذیرش بعضی محدودیت‌ها در انتشار محتوا می‌کنند. فیس‌بوک مانند برخی دیگر از شرکت‌های متولی نرم‌افزارهای ارتباط اینترنتی در دو سر اعتراض قرار گرفته که یکی از او می‌خواهد کنترل بیشتری بر محتواهای منتشرشده در این فضا اعمال کند و دیگری او را به محدودسازی آزادی بیان کاربران متهم می‌کند.گاردین می‌گوید زاکربرگ ادعا کرده عصر جدیدی برای برگزاری انتخابات دموکراتیک سالم، خالی از مداخله دولت‌های خارجی نزدیک است چراکه فیس‌بوک حالا با استخدام ۳۵هزار نفر به‌طور مداوم در حال پایش محتوا و حفظ امنیت است. این پایگاه در ادامه می‌نویسد: «او می‌پذیرد که فیس‌بوک در درک و واکنش به مداخله‌های خارجی کند عمل کرده است. با این حال از شرکتش در مقابل این اتهام که فیس‌بوک دارد به سمت دوقطبی‌کردن فضای سیاسی حرکت می‌کند، دفاع کرده و می‌گوید که هدف این شرکت ایجاد وحدت سیاسی است.زاکربرگ در سخنرانی‌اش در اجلاس امنیت مونیخ که گردهمایی سالانه سران بلندپایه از میان سیاستمداران، دیپلمات‌ها و کارشناسان امنیت است، بیش از هرچیزی به دنبال برطرف‌کردن این شبهه در مورد شرکتش بوده که فیس‌بوک دموکراسی را نادیده گرفته، بافت اجتماعی را تضعیف کرده و با گسترش بی‌اعتمادی، غرب را نیز تضعیف کرده است.» این دفاعیات احتمالا از رفتارهای سوال‌برانگیز اخیر فیس‌بوک با کاربرانش برخاسته است؛ رفتارهایی که نمونه آن را در حذف پست‌های مرتبط با شهادت سردار سلیمانی از سوی کاربران ایرانی اینستاگرام مشاهده کردیم.

ژئوپلیتیک فضای مجازی؛ دیپلماسی دو جانبه سایبری هند

خبرگزاری مهر در گزارشی آورد:در عصر دیجیتال و تاثیر فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی بر دیپلماسی باید تعریف دقیقی از مفاهیم ارائه کرده و سپس به تبیین مسائل پرداخت یکی از این  مفاهیم دیپلماسی دیجیتال و سایبری است.در دیپلماسی دیجیتال از ابزارهای مجازی مانند شبکه های اجتماعی برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی بهره برداری می شود ولی دیپلماسی سایبری استفاده از ابزارهای دیپلماتیک برای پیشبرد منافع ملی و حل و فصل مسائل ناشی از کاربرد این فناوری در زندگی اجتماعی انسان در دنیای فرسایش یافته مرزهای سرزمینی است.به عنوان مثال مسائلی مانند امنیت سایبری، جرایم سایبری، اعتماد سازی و حکمرانی اینترنت و توسعه نرم های بین المللی و استفاده از امکانات بین المللی برای توسعه این گونه فناوری ها در کشورها در این نوع از دیپلماسی جای می گیرد. دیپلماسی در این فضا در قالب چند جانبه و سازمان های بین المللی مانند اجلاس جامعه اطلاعاتی ۲۰۰۳ ژنو یا ۲۰۰۵ تونس یا اجلاس های اتحادیه جهانی ارتباطات راه دور و کنفرانس جهانی فضای مجازی و جلسات آیکان و ملاقاتهای دو جانبه پی گیری می شود هر چه  جنبه های گوناگون حیات اجتماعی و فردی دولت- ملت ها دیجیتالی تر شود دیپلماسی سایبری از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد شد.هند به عنوان یکی از کشور های پیشرو در فناوری های ارتباطاتی و اطلاعاتی محسوب می شود به گونه ای که  این فناوری بیش از ۱۳% تولید ناخالص داخلی این کشور را پوشش می دهد و ارزش بازار آن حدود ۲۰۰ میلیارد دلار در سال است وپیش بینی می شود تا ۲۰۲۵ به ۳۵۰ میلیارد دلار برسد.در این کشور اینترنت اشیا با ۲ میلیارد دستگاه مرتبط به یکدیگر به ارزش ۱۱ میلیارد دلار رسیده است. همچنین در حوزه های پیشرفته این فناوری مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، تحلیل دیتا، رایانش ابری نیز پیشرفت های قابل ملاحظه ای در این کشور مشاهده شده است.متوسط مصرف دیتا به ازای هر شخص به ۱۵ الی ۲۰ گیگا بایت و نرخ رشد تولید دیتا بیش از ۳۵% است، همچنین خدمات امنیت سایبری شامل مشاوره، مسائل اجرایی، حمایت و مدیریت فرصت عمده ای در این کشور محسوب می شود.بنابراین دولت این کشور برای بهبود امنیت زیر ساخت های دیجیتال، مشارکت در تصمیم سازی های فضای مجازی در سطح بین المللی دیپلماسی سایبری فعالی را در پیش گرفته است.این کشور در قالب چند جانبه در گروه کارشناسان دولتی سازمان ملل متحد، کنفرانس امنیتی مونیخ و کنفرانس بین المللی فضای مجازی که  برای ایجاد هنجارهای سایبری است حضور فعالی دارد همچنین در گفتگو های سایبری دو جانبه نیز فعال است که موارد ذیل از آن جمله است:گفتگوهای سایبری هند و استرالیا: سومین دور گفتگوهای سایبری هند و استرالیا درسپتامبر ۲۰۱۹ در دهلی نو برگزار شد. در این گفتگوها در حوزه مسائل نوظهور مانند امنیت سایبری، فناوری های در حال ظهور و رهیافت های خاص آن، مباحث مطرح شده توسط کارشناسان دولتی سازمان ملل متحد، فناوری های حیاتی و همکاری برای مقابله با جرایم سایبری، اجرایی شدن حقوق بین الملل در این فضا، مسائل مربوط به اینترنت اشیا و فرصت های فراهم شده برای اقتصاد گفتگوشد.