ماراتن جناح‌های سیاسی برای موفقیت در انتخابات

کمتر از سه روز به پایان تبلیغات یک هفته‌ای انتخابات مجلس شورای اسلامی باقی مانده است. نامزدهای انتخاباتی در شهرهای مختلف بیش از نیمی از فرصت خود را برای جلب آرای مردمی پشت سر گذاشته‌اند و حالا رقابت‌های انتخاباتی به اوج خود نزدیک می‌شود. کاندیداها و هواداران آن‌ها تلاش می‌کنند با روش‌های مختلف از فرصت باقی مانده استفاده کنند.

اردوگاه اصلاح‌طلبان

آسیب شناسی، موانع، توصیه ها و راهبردهای انتخاباتی

مجلس، شفافیت و حکمرانی، عنوان یادداشتی به قلم سیدفرید موسوی در روزنامه اعتماد است، در گزیده ای از آن می خوانیم: حکمرانی خوب(Good Governance) به عنوان یک رویکرد توسعه‌گرا و مقبول در سطح اندیشمندان و کارگزاران با ویژگی‌هایی مانند مشارکت، شفافیت، پاسخگویی، اثربخشی، کارایی و حاکمیت قانون تعریف می‌شود. این رویکرد با برقراری تعامل عملی میان دولت و جامعه مدنی، الگویی برای توسعه پایدار، متوازن و همه‌جانبه جوامع است. در این رویکرد، حکمرانی یک کارویژه اختصاصی دولت نیست؛ فرآیندی است که مشکلات و معضلات جامعه با تلاش و تکاپوی جمعی و با اتکا به قدرت عمومی و به کارگیری آن حل می‌شده و سامان می‌یابد. اقتصاد ایران به دلیل ضعف ساختاری در مولفه‌های حکمرانی خوب به ویژه در مقوله شفافیت در رنج است. فقدان یا کمبود شفافیت خود یکی از بسترهای بروز فساد و رانت غیرمولد و سودجویانه در اقتصاد سیاسی کشورهاست. متاسفانه گزارش‌های جهانی و داخلی در خصوص شاخص شفافیت و فساد در ایران، نگران‌کننده است.

این روزنامه در گزارشی دیگر آورده است: بیشتر از داغ بودن بازار تبلیغات انتخاباتی بازار «رای دادن» یا «رای ندادن» است که داغ شده؛ هر جایی که پا می‌گذاریم از کوچه و خیابان گرفته تا تاکسی و مترو و... بحث بر سر انتخابات و مشارکت است. یکی از تکلیف می‌گوید و دیگری از حق؛ البته این بحث موضوعی نیست که تنها میان رای‌دهندگان مطرح باشد؛ بلکه کنشگران سیاسی نیز ظاهرا تا حدودی قابل‌ توجه در تعریف حق یا تکلیف بودن انتخابات بحث می‌کنند و گاهی برای آن مرز می‌گذارند، گاهی هم تکلیف شدن را بر حق بودن ترجیح می‌دهند، وضعیتی که این روزها در میان «اصلاح‌طلبان» بیشتر به چشم می‌خورد و این جدال حق و تکلیف وقتی رنگ بیشتری به خود می‌گیرد که جریان چپ با موجی از رد ‌صلاحیت‌ها مواجه می‌شود تا آنجا که دیگر کاندیدای چندانی برایش باقی نمی‌ماند که بتواند یک لیست مقتدر برای مجلس یازدهم ارایه کند. هر چند از همان زمان هم هیچگاه صحبتی از تحریم انتخابات و قهر با صندوق رای به میان نیامد اما از آنجا که نگاه «حق بودن» انتخابات حامیان بیشتری در میان اصلاح‌طلبان داشت، اعلام شد این جریان لیستی در انتخابات معرفی نخواهد کرد. حالا با به میدان آمدن لیست حزب کارگزاران و ائتلاف ۸ حزب اصلاح‌طلب این تصور مطرح می‌شود که اصلاح‌طلبان نگاه‌شان به انتخابات یک نگاه تکلیفی است.

عبدالله رمضان‌زاده در گفت‌وگو با روزنامه اعتماد می گوید: ممکن است بگویید «اصلاح‌طلبان» به بن‌بست رسیده‌اند، اما اصلاح‌طلبی به بن‌بست نمی‌رسد. من برای نجات کشور راهی جز اصلاح‌طلبی سراغ ندارم. ممکن است عده‌ای بگویند که اصلاح‌طلبان «نتوانستند» یا عده‌ای دیگر هم بگویند که «نخواستند»، حق هم دارند. آنچه اهمیت دارد این است که مردم از اصلاح‌طلبان ناراضی‌اند و معتقدند اصلاح‌طلبان به وعده‌های‌شان عمل نکردند، حال یا نخواستند یا نتوانستند یا منافع‌شان ایجاب نکرد. می‌توان هر یک از این ۳ گزاره را در نظر گرفت. مهم این است که مردم، اصلاح‌طلبان را حامل پیامی جدید نمی‌بینند، اما این بدین معنا نیست که از اصلاح‌طلبی دست بکشیم یا بخواهیم آن را نفی کنیم؛ چراکه مقابل اصلاح‌طلبی تنها دو گزینه وجود دارد؛ «انفعال کامل» یا «انقلاب». اصلاحات یک مسیر است. عده‌ای در این مسیر حامل می‌شوند، ممکن است پس از مدتی نتوانند این پیام را به خوبی حمل کنند، پس زمین می‌گذارند و عده‌ای دیگر آن را برمی‌دارند. به هر روی، راهی برای نجات کشور وجود ندارد مگر اصلاحات. اما ممکن است شما بگویید که این اصلاح‌طلبان نمی‌توانند نجابت‌بخش باشند. این گزاره را به چالش نمی‌کشم.

روزنامه آرمان ملی در گفت‌وگو با رامین مهمانپرست سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه و فعال سیاسی به بررسی موضوع پرداخته و نظرات او را پیرامون مشکلات اصلی کشور جویا شده است، در گزیده ای از این مطلب می خوانیم: کشورهایی که براساس مشارکت و حضور مردم اداره می‌شوند و مردم سالاری یا همان دموکراسی مبنای فعالیت‌شان است، برای انتخابات اهمیت ویژه‌ای قائل هستند؛ چراکه مساله انتخابات نشان‌دهنده اراده مردم برای تاثیرگذاری در اداره کشور است. در شرایط کنونی با توجه به فشارهایی که به‌ویژه ایالات متحده آمریکا به کشور ما وارد می‌کند و تلاش دارد تا دیگر کشورها را نیز برای همراهی در مسیر «فشار حداکثری» و ایجاد نارضایتی عمومی در ایران ترغیب کنند، اگر انتخابات پرشوری در کشور برگزار شود نشان‌دهنده آن خواهد بود که آمریکا به هدفش نرسیده و مردم متوجه دشمنی‌های این کشورها هستند. در مقابل دلسردبودن مردم و حضور کمرنگ آنها در عرصه انتخابات، می‌تواند اقتدار کشور را خدشه‌دار کرده و زمینه را برای تشدید توهمات و تصورات دشمنان ما برای تعرض به کشور فراهم کند. به همین دلیل فکر می‌کنم فارغ از اینکه چه کسانی یا چه جریان‌هایی می‌توانند در انتخابات رأی بیشتری را به خود اختصاص دهند، این نفس حضور مردم است که اهمیت دارد.

ضرورت واقع بینی انتخاباتی مسئولان،‌ عنوان یادداشتی در روزنامه آرمان ملی به قلم فاضل میبدی است، در گزیده ای از آن می خوانیم:‌ رقابت‌های انتخاباتی در کشور ما براساس یک معیار و اصول اخلاقی تعریف شده نبوده است. یعنی هرکس در مقابل رقیبش مدعی بوده که من برای این کار برحقم و تو برای این کار بر باطل و تا زمانی که یکی خودش را حق بداند و دیگری را باطل، ممکن است دست به هر کاری  بزند. به‌ویژه اینکه علاوه بر مساله بی‌معیاری و بی‌اخلاقی، گزینش‌ها هم گاه به این مساله دامن می‌زند. رقیب سعی می‌کند تمام کسانی هم که احتمالا تایید شده‌اند را از میدان به در کند که درست خلاف اخلاق سیاسی و عرفی است. ما در اسلام معتقدیم اگر کسی خودش را شایسته کاری دانست نباید شایستگی دیگری را زیر سوال ببرد ولی متاسفانه در جامعه ما چنین اتفاقی می‌افتد. فردی مثل علی مطهری با آن همه سوابق خانوادگی و حسن سابقه‌ای که در کارش داشته و اتهام قضایی هم به او نمی‌چسبد رد می‌شود. وقتی بی‌اخلاقی‌ها از جاهای مهمتر شروع شود به رقابت‌های انتخاباتی هم سرایت می‌کند و کاندیداها هم مرتکب این رفتارها می‌شوند و به تخریب رقیب می‌پردازند. علت اینکه معمولا از مسئولان شایسته و کاردان کمی محروم هستیم، برای همین است که از روز نخست براساس یکسری رقابت‌های بی مبنا، هرکسی بتواند پستی را اشغال کند، کاری در دست بگیرد که شایسته‌اش نبوده و دیگران را از قطار پیاده کند.

روزنامه آرمان ملی در گزارشی با عنوان باید بن‌بست را با حضور مردم بشکنیم می نویسد: نگاهی به شرایط و موقعیت اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش رو نشان می‌دهد که در خلأ نقش آفرینی شورای عالی سیاستگذاری این احزاب اصلاح‌طلب هستند که میدان‌داری می‌کنند و شاید مهمتر از همه حزب کارگزاران سازندگی. انتشار نخستین لیست حزبی اصلاح‌طلب از سوی آنها نشان می‌دهد که قصد دارند بارسنگین حضور در انتخابات را با توجه به همه محدودیت‌ها به دوش بکشند. هر چند که لیست یاران هاشمی کارگزاران نیز منتقد کم ندارد. از عدم اصلاح‌طلبانه بودن لیست تا وام گرفتن از نام آیت‌ا... هاشمی برای تبلیغ. این در حالی است که محسن هاشمی رئیس شورای مرکزی این حزب می‌گوید: «عنوان یاران هاشمی بیشتر یک عنوان ژورنالیستی و به منظور نگاه مشارکت محور و امیدوار آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی بوده است.»

روزنامه ابتکار در یادداشتی به قلم جلال خوش چهره نوشت: مجلس یازدهم متفاوت از همه مجالسی خواهد بود که تا پیش از این تجربه شده است. یکدستی در گرایش عمومی اعضای آن در غیبت یا حضور کمرنگ نمایندگان دیگر گرایش‌ها از حالا قابل پیش‌بینی است. تصور می‫ شود وجه غالب را گرایشی در اختیار ‌گیرد که طی استقرار مجلس دهم و دولت‌های یازدهم و دوازدهم، اصلی‌ترین منتقد و مخالف سیاست‌ها و رویکردهای قوای مقننه و مجریه بوده است. اما آیا بروز مجلس آینده بازتابی از توافق عمومی است‫ یا در کم و کیف آن باید منتظر رقابت‌ها و انتخاب‌های گریز‫ناپذیری بود که برحسب شرایط بر جهت‌گیری آن تاثیر خواهد گذاشت؟

حضور در انتخابات؛ تصمیم جمعی اصلاح‌طلبان، عنوان مطلبی در روزنامه همدلی است، در گزیده ای از آن می خوانیم: بالاخره اصلاح‌طلبان تکلیف خودشان را معلوم کردند. تاکنون تقریبا بسیاری از چهره‌ها و احزاب اعلام کرده‌اند که با تمام توان در صحنه انتخابات حاضر می‌شوند. کارگزارانی‌ها که پیشقدم بودند، دیروز هم در نشست خبری‌شان مجددا بر حضور در انتخابات تاکید کردند و در ادامه چهره‌ها، احزاب و جمعی از اصلاح‌طلبان بیانیه‌ای در حمایت از انتخابات یازدهمین دوره مجلس منتشر کردند. دیروز اصلاح‌طلبان با صدور بیانیه‌ای بر حضور در انتخابات تاکید کردند.

روزنامه ایران در یادداشتی به قلم محمد مهاجری نوشته است:‌ نظام جمهوری اسلامی، صندوق محور است. کمتراز ۵۰روز بعد از پیروزی انقلاب، مردم با مقوله «انتخاب» پای صندوق آمده‌اند و این رفتار همواره به‌عنوان عنصراصلی امنیت ملی پاس داشته شده است.در اوج روزهای سخت جنگ تحمیلی و زیر تهدید بمباران نیز صندوق رأی - ولو به‌صورت موقت - کنار گذاشته نشده و حتی یک بار انتخابات به هر دلیلی متوقف نشده است. از این لحاظ، ایران دارای یک برند افتخارآمیز جهانی است. در عین حال بر سر همین صندوق رأی منازعات و کشمکش های فراوانی پدیدآمده. از همین صندوق افرادی برآمده‌اند که بعدتر با اصل نظام در افتاده‌اند اما جمهوری اسلامی هرگز به‌خاطر چنین ناملایماتی، انتخابات را ترک نکرده است. گرچه در پاره‌ای مواقع، افراد یا گروه هایی با صندوق قهر کرده‌اند. امروز، کشور ما به‌خاطر ایستادگی بر مواضع برحق خود از سوی برخی کشورها به سرکردگی امریکا زیر فشار تحریم است و همچون ۴۰سال گذشته تبلیغ می‌شود که مردم ایران با نظام همراه نیستند و با تحریم‌ها می‌توان به مردم ایران خدمت کرد تا از نظام دست بشویند. این تهدیدها اگر علیه کشورهایی که انتخابات ندارند یا به‌صورت کاریکاتوری از آن بهره می‌گیرند اعمال شود حتماً به نفع تهدیدکنندگان خواهد بود اما در کشوری که پایه امنیت آن بر صندوق رأی گذاشته شده، به سادگی جواب نمی‌دهد. بعلاوه در ارزیابی شخصیت ملت‌ها، میزان تاب‌آوری و مقاومت آنهاست که ملاک تصمیمات جهانی له یا علیه آنها می‌شود.

بهزاد نبوی در گفت‌وگو با سایت انصاف نیوز با بیان اینکه همیشه طرفدار برگزاری انتخابات پرشور، حضور فعال همه‌ طیف‌ها در آن و معرفی غیر مشروط کاندیدا از سوی اصلاح‌طلبان و طیف‌های معتدل بوده‌، گفت: در دیداری که چندماه قبل به همراه افرادی از طیف‌های سیاسی مختلف با وزیر محترم کشور داشتم، توضیح دادم که محوری‌ترین نقش را برای پرشور شدن انتخابات، نظام بر عهده دارد.نبوی تصریح کرد: در مورد حضور فعال در انتخابات و دادن لیست نیز، توصیه‌ همیشگی من به همه‌ طیف‌های سیاسی و خصوصاً اصلاح‌طلبان، این بود که باتوجه به اینکه صندوق‌های رأی تنها مسیر قابل قبول جهت تبدیل وضع موجود به وضع مطلوب است، با وجود دشواری، کندی و موانع بی‌شمار موجود، باید آن را طی کرد. امروز هم گرچه خیلی دیر و به احتمال قوی غیرعملی، کماکان همین نظر را دارم و این نظر استراتژیک و درازمدت من است و قبلاً نیز گفته‌ام که بعد از رویدادهای سال ۸۸، آرایش قوای جدیدی در جامعه شکل گرفته و طیف‌بندی اصولگرا و اصلاح‌طلب پاسخگوی این آرایش جدید نیست و در کنار و فراتر از آن باید طیف‌بندی تندروی و میانه‌روی را در واکنش‌های سیاسی مورد توجه قرار داد. انتخاب آقای روحانی به‌عنوان نامزد ریاست جمهوری از سوی اصلاح‌طلبان، در سال ۱۳۹۲، با وجود داشتن نامزد اصلاح‌طلب، نشان دهنده‌ همین آرایش جدید بود، که متأسفانه بعدها از سوی اصلاح‌طلبان به‌تدریج به فراموشی سپرده شد.

زهرا شجاعی از اعضای شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان درباره پرسش‌هایی از جمله ارائه فهرست انتخاباتی در گفت‌وگو با روزنامه ایران گفت: احزاب و نهادهای سیاسی تشکیل می‌شوند تا در جهت اداره بهتر کشور تلاش کنند. این اداره بهتر و مشارکت در تعیین سرنوشت از راه‌های مختلف صورت می‌گیرد. مشارکت در انتخابات یکی از مهم‌ترین کارکردهای احزاب و جبهه‌ها و ائتلاف‌های حزبی است و نه همه کارکرد آنها. شرکت در انتخابات هم مراحل گوناگونی دارد از ثبت نام کاندیداها تا ارائه فهرست و از رأی دادن تا نظارت و رصد فعالیت‌های نمایندگان منتخب در مجلس و مقامات دولت. بنابراین ما معتقدیم که فعالیت حزبی و جبهه‌ای در دادن لیست خلاصه نمی‌شود. ارائه فهرست یکی از فعالیت‌ها است که ما در این مرحله به دلیل اینکه امکان ارائه فهرست نداشتیم، نتوانستیم به آن مبادرت کنیم. اما با ارائه برنامه با تشویق مردم برای شرکت در انتخابات و بیان انتظارات و مطالبات جامعه از نهاد قانونگذاری و رصد فعالیت نمایندگان در مجلس سعی خواهیم کرد در فضای انتخابات که متأسفانه تا این لحظه چندان گرمایی نیافته، بتوانیم نقش مؤثری داشته باشیم و توصیه کنیم به مردم که بر اساس شناخت خودشان افرادی را که دارای شایستگی، صداقت، پاکدستی و تخصص و تجربه هستند، انتخاب کنند. بنابر این فعالیت ما نه تنها تمام نشده که تازه شروع شده است.

حسن دانایی فرد دیپلمات پیشین در گفت‌وگو با ایران می گوید: انتخابات یکی از موضوعاتی است که با مهمترین بخش قدرت و اساسی‌ترین آن که مردم باشند ارتباط دارد. اگر نظام ما متکی بر آرای مردم و مشروعیت عمومی نبود مطمئن باشید ما امروز این اقتدار، هیمنه و صلابت منطقه‌ای را نداشتیم. یعنی اگر در  وضعیت  سیاسی امروز ایران فاکتور مردم را جدا کنیم و کنار بگذاریم، چیزی جز مقداری ابزار سخت و تجهیزات جنگی باقی نمی‌ماند. چون انتخابات مستقیماً با مسأله مردم در ارتباط است و مردم رکن رکین نظام سیاسی ما هستند بشدت مورد توجه است. بخش سخت و مسائلی مانند اقتصاد و دیپلماسی هم اهمیت دارند اما  هسته و مرکز تمام اینها مرتبط با نقش و مشروعیت مردمی است و اگر این هسته را از آنها جدا کنیم اینها مانند پوسته‌ای می‌شوند که در خلأ درونی ناشی از نبود مردم، فرو می‌ریزند. در طول این یک سال گذشته که یکی از پر حادثه‌ترین سال‌های پس از انقلاب بود مردم ما چطور افتخار آفریدند و صحنه را به نفع مواضع نظام نگه داشتند. دشمن ما از سال‌های قبل برای سال ۹۸ برنامه جدی داشت که مقدمات آن را هم در سال‌های ۹۶ و ۹۷ به روی صحنه آورده بود. در نهایت هم دست به اقدام زدند اما اگر عنصر مؤثر مردم در این صحنه حضور نداشت  روند اتفاقات به سمتی می‌رفت که پیامش برای دنیا ضعف ایران‌ می‌بود؛ در حالی که دیدیم اتفاقات پشت این تحولات که با حضور مردم رخ می‌داد مدام پیام اقتدار را برای دنیا می‌فرستاد. نمونه واضح آن حماسه تشییع جنازه سردار شهید سلیمانی بود که برخلاف همه تصوراتی که غربی‌ها ساخته بودند مردم به صحنه آمدند و یکصدا فریاد زدند انتقام.

مجید ابهری، رفتارشناس و آسیب‌شناس اجتماعی درباره هزینه‌های گزاف تبلیغات انتخاباتی نامزدهای مجلس به روزنامه جهان‌صنعت گفت: بر اساس یک سنت غیرمنطقی و غلط چه در قبل از پیروزی انقلاب اسلامی وچه بعد از آن، نامزدهایی که قصد شرکت در انتخابات مجلس را داشتند اقدام به تبلیغات گسترده در قالب‌های مختلف می‌کردند. ظاهرا در بعضی از مناطق رسم است که به بزرگان و معتمدین روستاها و محلات مبلغی بدهند تا او افرادی را مامور کند تا به نفع شخص خاصی مردم را به پای صندوق رای بیاورد. این ریخت و پاش‌ها معلوم نیست از چه محلی تامین می‌شود. اگر قرار باشد کاندیدای که به مجلس راه پیدا می‌کند وامدار کسی باشد همان بهتر که هیچ‌گاه به مجلس راه پیدا نکند زیرا فردای روزی که اعتبارنامه‌اش تصویب شد، کسی که هزینه‌های تبلیغ او را متحمل شده به دنبال طلب خود می‌آید آنگاه نماینده وامدار باید کارهایی برای او انجام دهد که دور از شأن، منطق و ایمان نمایندگی است. اگر قرار است خدمتی صورت گیرد باید برای تمام موکلان صورت پذیرد نه برای طیف خاصی؛ اینکه امروزه رانت‌خواری در بدترین شکل خود در جامعه وجود دارد و رانت‌خواران همانند زالو به جان جامعه افتاده‌اند یکی از دلایلش هزینه‌هایی است که برای انتخابات می‌شود.

صادق زیبا کلام استاد دانشگاه تهران در گفت وگو با فرارو با اشاره به اینکه فضای امروز سیاست ایران به هیچ عنوان با دو سال گذشته و قبل از آن قابل مقایسه نیست، گفت: با توجه به اتفاقاتی که از سال ۹۶ به این طرف افتاد، دیگر ما به مانند گذشته با دو گروه سیاسی به نام اصلاح‌طلب‌ و اصول‌گرا مواجه نیستیم و سپهر سیاسی ایران در حال تجربه کردن دوران متفاوتی است که قبل از آن چنین چیزی سابقه نداشته است. به اعتقاد بنده شعارهایی که سر داده شد از جمله اینکه اصلاح‌طلب، اصول‌گرا دیگر دورانشان به سرآمده، را امروز به عینه در حال مشاهده هستیم، اگر بخواهیم از اصول‌گرایان شروع کنیم، آن‌ها امروز به دو شقه کاملا مجزا تقسیم شده‌اند، یک گروه سنتی‌ها هستند که از اول انقلاب نیز در قدرت بوده‌اند، آن‌ها در این دوره تحت عنوان شورای ائتلاف در انتخابات شرکت کردند و علیرغم اینکه از اول بر طبل وحدت کوبیدند، امروز شاهد هستیم که تا الان بیش از شش فهرست منتسب به اصول‌گرایان وجود دارد.

به گزارش نامه نیوز، تکثر نامزدها نخستین عاملی است که می‌تواند این انتخابات را در مرحله نخست به نتیجه نرساند. در انتخابات مجلس یازدهم با این موضوع به شدت درگیریم و نگاهی به لیست‌های انتخاباتی روشن می‌‎کند که رای دهندگان به این سادگی‌ها قادر به تصمیم‌گیری نخواهند بود. هر یک از دو جریان سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا چندین لیست ارائه کرده‌اند و این قطعا موجب سرگیجه بدنه رای آنان خواهد شد. مثلا اصلاح طلبان که از ماه‌ها قبل درگیر مشارکت یا عدم مشارکت بودند و بعد از اعلام نظر شورای نگهبان ساز عدم ارائه لیست زدند، اکنون سه لیست متفاوت اعلام کرده‌اند!

رصد جریان رقیب

وضعیت قرمز اصولگرایان، عنوان مطلبی در روزنامه اعتماد است، در گزیده ای از آن می خوانیم: اصولگرایان با وجود آنکه از یک‌سال پیش بر طبل وحدت برای انتخابات کوبیدند، اما امروز در آستانه انتخابات، به‌جای یک ملودی شنیدنی، نوای سازهای ناکوک است که از اردوگاه اصولگرایی به گوش می‌رسد و به‌ طوری که دیگر اختلافات تنها در ارایه لیست‌های مختلف نمایان نمی‌شود؛ بلکه علنا در فضای مجازی و رسانه‌ای به یکدیگر می‌تازند.

محسن کوهکن نماینده اصولگرا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره رفتار مردم در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، بیان کرد: اگر بخواهیم انتخابات را واقع بینانه در کشورمان تحلیل کنیم باید از چند منظر به آن بنگریم. باید گفت در کشور هستند عده‌ای که تعدادشان هم کم نیست اعتقاد دارند که حضور در انتخابات نظام جمهوری اسلامی یک تکلیف و وظیفه شرعی است، یعنی حتی اگر در یک حوزه‌ای احدی از داوطلبان را هم قبول نداشته باشند، اما بازهم شرکت در انتخابات را لازم و واجب می‌دانند و در آن شرکت می‌کنند حتی اگر رأی سفید بدهند. رأی سفید در هیچ انتخاباتی در دنیا نمونه و مشابه ندارد، این طور نیست که در جایی وجود داشته باشد و ما دومین کشور باشیم، کشور ایران نخستین کشوری است که رأی سفید در صندوق‌هایش ریخته می‌شود. هنگامی انتخابات برای  بخش قابل توجهی از مردم صنفی و منطقه‌ای نیست و  نگاهشان به این امر  یک نگاه اعتقادی و شرعی است، معنا و مفهومش این است که شما به گستره کل کشور افرادی را دارید که در ارتباط با اصل انتخابات فعال هستند.

روزنامه ابتکار با درج گزارشی می نویسد: هرچه به روز انتخابات نزدیک‌تر می‌شویم جدال و رقابت درونی بین اصولگرایان بیشتر و جدی‌تر می‌شود. درواقع فضای انتخاباتی بیش از آنکه به سطح جامعه کشیده شود، درون حزبی شده است و سهم‌خواهی و جنگ لیست‌ها در اصولگرایان که میدان انتخابات را در اختیار دارند بالا گرفته است. این رقابت بین دو لیست شورای ائتلافی‌ها و پایداری‌ها خیلی جدی‌تر است. درگیری بین جناح‌ها اصولگرایی به گونه‌ای است که در رسانه‌ها برای یکدیگر جوابیه و تکذیبیه منتشر می‌کنند.

روزنامه آفتاب یزد در گزارشی با عنوان بیم از شکست می نویسد: روز جمعه این هفته یازدهمین دوره انتخابات مجلس درحالی برگزار می‌شود که جریان‌های سیاسی در وضعیتی نه چندان برابر به استقبال آن خواهند رفت. رقابت انتخاباتی که در آن اصولگرایان با تمام قوا حضور دارند موجب شده تا آنها نتوانند به یک لیست واحد برسند و حالا برخی در این جریان این موضوع را مطرح می کنند که اگر لیست واحد ندهیم خلاف شرع است. اما اگر قرار است به موضوع انتخابات برمبنای شرع نگاه کنیم عجیب است این افرادی که دم از خلاف شرع می زنند چگونه سکوت کردند و حتی حمایت کردند نسبت به اینکه تعدادی از چهره های با سابقه مجاهدت در قبل از انقلاب، در جنگ و بعد از آن که در جایگاه‌های مختلفی همچون وکالت، مدیرکلی و وزارت خدمتگزار مردم بوده اند و از ارادتمندان به بنیانگذار انقلاب اسلامی بوده‌اند نتوانستند به دلیل روند تایید صلاحیت‌ها وارد رقابت انتخاباتی امسال شوند. چرا که کسانی که عمر خود را صرف جمهوری اسلامی کردند و اهل تعهد به اسلام و مصالح مردم هستند در انتخابات نیستند که اگر بودند بدون شک رای می‌آوردند.

روزنامه آفتاب یزد در مطلبی دیگر با عنوان پرده آخر فهرست‌ها؟، نوشت: هرچه به روز انتخابات نزدیک‌تر می‌شویم جدال و رقابت درونی بین اصولگرایان بیشتر و جدی‌تر می‌شود. درواقع فضای انتخاباتی بیش از آنکه به سطح جامعه کشیده شود، درون حزبی شده است و سهم‌خواهی و جنگ لیست‌ها در اصولگرایان که میدان انتخابات را در اختیار دارند بالا گرفته است. این رقابت بین دو لیست شورای ائتلافی‌ها و پایداری‌ها خیلی جدی‌تر است. درگیری بین جناح‌ها اصولگرایی به گونه‌ای است که در رسانه‌ها برای یکدیگر جوابیه و تکذیبیه منتشر می‌کنند.

حسین قربانزاده عضو جمعیت پیشرفت و عدالت در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به این پرسش که علت ارائه لیست‌های متعدد از سوی جریان اصولگرایی در این دوره از انتخابات مجلس چیست، اظهار کرد: ما در حال حاضر در دوره‌ای به سر می‌بریم که دسترسی همه افراد به شبکه‌های اجتماعی که به نوعی بدل به رسانه‌های کوچک و تاثیرگذاری شده‌اند، فراهم است. همین امکان سبب شده کسانی که خود را دارای نظری می‌دانند با تکیه بر ابزارهایی همچون فتوشاپ، فهرستی آماده کنند و در آن افراد مورد نظر خود را قرار دهند و با اشتراکاتی نسبت به لیست‌های دیگر منتشر سازند و در شبکه‌های اجتماعی پخش کنند. در مجموع ارائه لیست‌های فرعی را نمی‌توان مصداق موازی‌کاری در امر ائتلاف و وحدت دانست. الان اصولگرایان ۳ لیست اصلی دارند که همان‌ها هم مرجع اکثریت رای‌دهندگان متمایل به این جریان خواهد بود و این ۳ لیست نیز با یکدیگر مشترکاتی هم دارند اما به هرحال انتظار این است که شرایط به سمتی حرکت کند که حتی همین میزان از تباین نیز میان لیست‌ها دیده نشود.

اردوگاه اصولگرایان

توصیه ها، برنامه ها، وعدها و برنامه‌های انتخاباتی

روزنامه کیهان در گزارشی نوشت: در شرایطی که حدود چهار روز به انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی باقی مانده است، دو رویکرد در معرض انتخاب مردم قرار گرفته است؛ یکی ،ادامه مشکلات اقتصادی فعلی با انتخاب نمایندگان حامی دولت و اصلاح‌طلب و دیگری تغییر ریل مجلس با انتخاب نمایندگان انقلابی. ولی به‌هرحال عامل این وضعیت ابتدا دولت است که با اتخاذ سیاست‌هایی نظیر برجام و مذاکره و... اقتصاد را شرطی کرد و ثانیا مجلس دهم که با عدول از وظایف خود و عدم نظارت کافی در شکل گرفتن این وضعیت نقش داشته است. در ادامه به برخی از کاستی‌های مجلس کنونی می‌پردازیم تا مشخص شود ثمره این مجلس در اقتصاد کشور چه بوده است.

جرایم انتخاباتی در فضای مجازی، عنوان یادداشتی در روزنامه صبح نو است، در گزیده ای از آن می خوانیم: انتخابات؛ عمدتاً با تبلیغات انتخاباتی پرشوری همراه است به‌ویژه وقتی در تبلیغات از یک سو کاندیداها بر مزیت نسبی خود به‌صورت ایجابی تاکید می‌کنند و از سوی دیگر تبعات انتخاب رقبا را به رأی‌دهندگان گوشزد می‌کنند که این بخش تبلیغات جنبه سلبی دارد. رسانه‌های مجازی از مهم‌ترین بسترهای تبلیغات انتخاباتی محسوب می‌شود چراکه هم رایگان است و هم دسترسی شگفت‌آوری را برای همه سمپادها، حامیان، هم حزبی‌ها و جست‌وجوگران تبلیغات هر کاندیدا را فراهم می‌کند. مطابق ماده‌۵۶ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی تبلیغات و شیوه‌های تبلیغی مجاز منحصر به موارد مجاز مذکور در این قانون است و مراجع اداری، انتظامی و قضایی موظف به برخورد با تبلیغات غیرمجاز هستند. فعالیت تبلیغات انتخاباتی نامزدهای نمایندگی هشت روز قبل از روز اخذ رأی (مرحله اول و دوم) آغاز و تا بیست وچهار ساعت قبل از اخذ رأی ادامه خواهد داشت. بنابراین در فضای مجازی تبلیغات زود هنگام و یا انتشار پست و مطلب پس از پایان مهلت تبلیغات ممنوع است.

این روزنامه همچنین در یادداشتی دیگر با عنوان انتخابات و دوران پسا حاج قاسم می نویسد: وضعیت ایران و منطقه بعد از شهادت حاج قاسم سلیمانی، وضعیتی جدید است. شاید تحلیل بسیاری از این وضعیت، صرفاً یک آمادگی نظامی و افزودن کمی و کیفی به سازوبرگ‌های نظامی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی و گروه‌های مقاومت در منطقه غرب آسیا باشد. هرچند این تحلیل درست است اما کامل نیست. بعد از شهادت حاج قاسم باید تمام امور در داخل کشور در حوزه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را در گفتمان و محور «قوی شدن» تفسیر کرد.  مسیری که به‌طور مشخص بعد از شهادت حاج قاسم مکرراً توسط رهبر انقلاب هم مورد توجه قرار گرفته است. این معیار را به راحتی می‌توان در کنار موارد متفاوتی از حوزه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی قرار داد و مبتنی بر آن، حرکت و راه درست را طراحی کرد. انتخابات مجلس شورای اسلامی به‌عنوان مهم‌ترین حادثه روزهای پیش‌رو هم از این قاعده مستثنا نیست.

روزنامه فرهیختگان در گزارشی با عنوان ۳ روز داغ انتخاباتی می نویسد: شمارش معکوس برای برگزاری یازدهمین دوره انتخابات خانه ملت آغاز شده است و نامزدها تلاش می‌کنند به شکل های مختلف در میان رقبا خودی نشان دهند تا بتوانند بیشترین آرای مردم  را به سمت خود بکشانند.انتخابات یازدهمین دوره مجلس جمعه دوم اسفندماه امسال در سراسر کشور برگزار می‌شود.در حالی که تنور انتخابات در شهر های کوچک داغ و حتی در برخی مناطق به جرئت می‌توان گفت سوزان شده است در شهرهای بزرگ و مراکز استان‌ها نیز از دیروز نشانه های جدی تر شدن رقابت‌های نامزدها برای رسیدن به کرسی بهارستان مشهود بود. هیجان انتخابات حتی به محافل خانوادگی نیز گسترده شده و این روزها در خیلی از منازل صحبت‌های روزمره اعضای خانواده به شکلی دیگر تغییر یافته و فضای انتخاباتی گرفته و بحث‌های آن‌ها خبر از یک انتخابات داغ می‌دهد. در این میان  اصلاح طلبان که در روزهای اول عمدتا اظهار می‌کردند به واسطه رد صلاحیت گسترده  نامزدهای خود امکان ارائه فهرست را ندارند اما از یکی، دو روز گذشته فهرست های منتسب به آنان در تهران و همچنین مراکز استان‌ها نیز منتشر شده که بر جدی تر شدن فضای رقابت‌ها افزوده است. در مشهد هم اصلاح طلبان بالاخره لیست مورد حمایت خود برای حوزه انتخابیه شان را اعلام کردند تا رقابت انتخاباتی اصولگرایان و اصلاح طلبان برای کسب ۵ کرسی این کلان شهر در بهارستان جدی شود. همزمان برنامه دو فهرست اصلی انتخابات یعنی ائتلاف اصولگرایان و همچنین فهرست اصلاح طلبان منتشر شده است .

سیامک مره صدق در گفت و گو با خبرگزاری مهر با اشاره به رد صلاحیت ۷۰ نفر از نمایندگان فعلی به دلیل مشکلات اقتصادی و ضعف مجلس در نظارت و عملکرد نمایندگان، گفت: نماینده‌ای که از مردم برای خدمت در مجلس رأی می گیرد، اما قدمی برخلاف مصالح ملی و ارزشهای اخلاقی بر می دارد، به اعتقاد بنده حتی لفظ خیانت هم برای او کم است و بهترین عنوان برای این نمایندگان، تبهکاری است. سوء استفاده‌گری از رأی مردم، به رابطه ملت و نظام لطمه وارد می کند. به اعتقاد بنده این جرم باید به عنوان جرائم امنیتی شناخته و با آن برخورد شود چرا که وقتی یک سیاستمدار از حسن اعتماد مردم سوءاستفاده می کند، با فردی عادی بسیار متفاوت است.

به گزارش خبرگزاری فارس، علیرغم آنکه اغلب چالش‌های مهم کشور در حال حاضر و در آینده موضوعات مرتبط با اقتصاد هستند، اما در مباحث و درگیری های انتخاباتی این موضوعات عملا مورد توجه و محل دعوا و بحث و دقت نظر نیستند. در عین حال مشخص نیست جریان‌های سیاسی مختلف کشور چه برنامه‌ مشخص و مدونی برای مواجهه و برنامه‌ریزی با این چالش ها دارند و برای اداره کشور و حل مشکلات اقتصادی چه برنامه‌ای دارند. در این شرایط عموم رای‌دهندگان و به خصوص کارشناسان و متخصصان ملاک و معیار مشخصی برای ارزیابی فهرست‌های انتخاباتی در اختیار نخواهند داشت. مهمترین اقدام برای حرکت به سمت رونق تولید، تمرکز بر کنترل بازارهای نامولد کشور است و در صورت کنترل نشدن این بازارها، صحبت کردن از تولید صنعتی و مسائل مربوط به آن معنایی نخواهد داشت. از مهمترین مصادیق فعالیتهای اقتصادی نامولد می توان به این موارد اشاره کرد: الف- کسب سود از خرید وفروش سوداگرانه املاک (زمین، واحد مسکونی، تجاری و ...)، ب- کسب سود از معاملات ارز، طلا و فلزات گرانبها (سکه و شمش)، ج- کسب سود از سپرده‌گذاری‌ بانکی.

حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی در گفت‌وگوی تفصیلی با صبح توس، اظهار کرد: در طی چند دوره انتخابات‌ گذشته ضمن اینکه سیاست کم‌کم به سمت مردمی شدن پیش می‌رود، قدرت نیز در حال خارج شدن از دست گروه‌های سیاسی رسمی است و بین گروه‌های غیرسیاسی و حتی فرهنگی این قدرت در حال رشد است، بنابراین تصمیم‌گیری در مورد انتخابات نمی‌تواند منحصر در بین گروه‌های سیاسی شناسنامه‌دار باشد. به دلیل اینکه کارکرد گذشته گروه‌های سیاسی همچون لیست‌های آن‌ها براساس فرآیندی دموکراتیک نبوده لذا گروه‌های غیرسیاسی و فرهنگی‌اجتماعی را به یک نافرمانی و تعارض با تشکل‌های سیاسی وادار کرده است، از طرف دیگر تشکل‌های مردمی و فرهنگی‌اجتماعی معتقدند که شاخصه‌های افراد نامزد باید مبتنی بر اصول انتخابات از نگاه امام و رهبری باشد و باید آن‌ها را رعایت کنیم و براساس کارکردهای حزبی نباید از آن‌ها عدول کرد و احزاب چون پیروزی در انتخابات مدنظرشان هست و باید با گروه‌های مختلف سیاسی ارتباط برقرار کنند مجبور هستند که از برخی اصول و شاخص‌های مورد نظر کوتاه بیایند و به معیارهای قدری ضعیف‌تر بسنده کنند.

رصد جناح متقابل

روزنامه جوان با درج گزارشی نوشت: اصلاح‌طلبان رادیکالی که تا دیروز بر آتش تخریب انتخابات می‌دمیدند و موج‌سواری می‌کردند، از آن موضع عقب نشستند و با صدور بیانیه‌ای حامیان خود را دعوت به حضور در انتخابات کردند. خصوصاً که در روزهای اخیر، این طیف از اصلاح‌طلبان، حزب کارگزاران سازندگی را به دلیل ارائه لیست انتخاباتی به شدت مورد انتقاد قرار دادند. یک گروه ۸۰ نفره از اصلاح‌طلبان اغلب تندرو در بیانیه خود، ضمن دعوت مردم به مشارکت در انتخابات، مجدداً ادعای خود درباره نداشتن کاندیدا را تکرار کردند: «تبلیغات انتخاباتی یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در شرایطی آغاز شده است که اصلاح‌طلبان به‌عنوان یک جریان سیاسی دارای پایگاه وسیع اجتماعی در اکثریت قاطع حوزه‌های انتخابیه امکان معرفی کاندیداهایی که آرمان‌های آن‌ها را نمایندگی کند، ندارند.»