بهروز عمرانی روز سه شنبه در هفدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی ایران که در موزه ملی ایران برگزار شد، با اعلام این مطلب گفت: با عنایت به اهمیت تهیه نقشه باستانشناسی در امر حفاظت از محوطه‌ها و پاسخ‌گویی به موضوع توسعه اقتصادی، نقشۀ باستانشناسی اصلی‌ترین اولویت پژوهشکده در سال پیش رو خواهد بود.
عمرانی گفت: الزام قانونی در تعیین عرصه و حریم محوطه‌ها و علامت‌گذاری به منظور بهره‌مندی از چتر حمایتی قوانین، نکته دیگری است که ادارات کل استان‌ها و پژوهشکده باستانشناسی باید به آن توجه بیشتری شود.
وی در ادامه به پیگیری پیوست تخصصی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، موضوع بند الف مادۀ ۱۰۰ قانون برنامۀ ششم با مشارکت پژوهشگاه اشاره کرد و افزود: در این پروژه تمام طرح‌های بزرگ و مهم کشور در سطوح ملی، منطقه‌ای و شهری ملزم به تهیه پیوست تخصصی یاد شده اند. فرصتی مغتنم است که باید از آن جهت حفاظت و شناسایی میراث فرهنگی و بررسی روند تطور فرهنگی مناطق در حوزه‌های باستانشناسی، هنرهای سنتی، زبان‌شناسی و مردم‌شناختی بهره جست.
مبحث بهره‌مندی از ظرفیت پروژه‌های نجات‌بخشی، با عنایت به موضوع قانون برشمرده، باید در فاز مطالعه و امکان‌سنجی طرح ها مطالعات میراث فرهنگی انجام شده و این مطالعات در شناسایی و پاسخ‌گویی به زوایای پنهان روند فرهنگی مناطق باستانشناسی کشور موثر واقع گردند.
او گفت: تداوم منظم و هدفمند پژوهش‌های باستانشناسی پرسش‌محور، در کنار بهره‌مندی از علوم میان‌رشته‌ای همچون دیرین‌اقلیم‌شناسی، گیاه‌شناسی و ژئوفیزیک و بی‌تردید در درک بهتر وضعیت فرهنگی مناطق باستانشناسی از دیگر انتظارات آتی پژوهشگاه از پژوهشکدۀ باستانشناسی و جامعۀ باستانشناسی کشور اعم از دانشگاهیان و پژوهشگران آزاد است.
پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، یکی از چالش‌های پیش روی جملگی مدیران میراث فرهنگی در سطوح ملی و جهانی را چگونگی انتقال اهمیت جایگاه علمی و فرهنگی محوطه‌های باستانشناسی به آحاد جامعه دانست و گفت: از این طریق و با آگاهی‌بخشی به مردم برای حفاظت بیشتر از آثار تاریخی است که تحقق توسعه، پایدار شدنی خواهد بود.
تاکید بر ارتباط بیشتر بین باستان‌شناسان و کارشناسان گردشگری
او تصریح کرد: باید ارتباط بیشتری بین بدنه تخصصی باستانشناسی و کارشناسان امور گردشگری برقرار شود تا بتوان ضمن همکاری با کارشناسان گردشگری، امکان بازدید عموم مردم را از نتایج پژوهش‌ها و یافته‌های باستان‌شناختی فراهم آورد و به حساسیت‌های خاص جامعه باستانشناسی در این گونه موارد و موضوع آسیب‌پذیری ذاتی محوطه‌ها، بافت‌ها و بناهای تاریخی و فرهنگی نیز توجه داشت.
عمرانی گفت: اقدام پژوهشکده باستانشناسی در انتشار منظم مجله باستانشناسی درسالی که گذشت و انتشار مجدد گزارش‌های باستانشناسی دوره‌ای، برنامه‌ریزی در برپایی نشست‌های منظم گزارش به همکار از سوی گروه‌های اعزامی، بی‌تردید قدم‌های مثبتی در جهت جلوگیری از انباشت داده‌های خام حاصل از کاوش ها در بایگانی باستانشناسی بوده است.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، نظارت دقیق پژوهشکده بر فعالیت‌های باستانشناسی را موضوع دیگری اعلام کرد که موجب ارتقای فعالیت‌های باستانشناسی کشور شده و افزود: در این خصوص، واگذاری طرح‌های پژوهشی، و توجه به ظرفیت دانشجویان تحصیلات تکمیلی موکداً توصیه می‌شود.
عمرانی حفاظت‌های پس از کاوش را از الزامات فعالیت‌های باستانشناسی میدانی در محوطه‌های تاریخی دانست و اظهار داشت: بهره‌مندی از ظرفیت‌های پژوهشکده‌های حفاظت و مرمت و ابنیه و بافت موجب هم‌افزایی در دست‌یابی به تحقق حفاظت از میراث فرهنگی و مقدمات ایجاد محوطه موزه در محوطه‌های شاخص خواهد شد و امکان بازدید پس از فعالیت‌های پیش‌گفته، موجب آگاهی جامعه از گذشته و هویت فرهنگی، دینی و ملی خواهد بود.
به گفته وی، محوطه‌های باستانی زمانی حفظ شده و زنده خواهند بود که به بخشی از زندگی مردم روزگار تبدیل شوند.
برای زنده ماندن هر محوطه، باستان‌شناسان باید بتوانند اهمیت و جایگاه آن را به صورت روایتی ساده و قابل فهم برای مردم توضیح دهند، زیرا معرفی نشدن نتایج پژوهش‌های علمی در محوطه‌های تاریخی سبب تضییع حقوق شهروندان و عدم اثربخشی اینگونه فعالیت‌ها خواهد بود.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد: در سال پیش رو با عنایت به مفاد قانون برنامه ششم توسعه در خصوص شناسایی و حفاظت در حوزه ایران فرهنگی و دستور مقام عالی وزارت بر این موضوع بتوان سوای اقدامات مطالعاتی همچون انتشار کتب با مضامین سمرقند، افغانستان، گرجستان، کشورهای آسیای میانه و آسیایی صغیر شاهد راه اندازی گروه های کاوش مشترک در این حوزه بوده و در سال آتی امکان برگزاری کنگره باستان شناسی در سطح بین المللی را فراهم آوریم.
هفدهمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران با حضور باستان‌شناسان ایرانی و خارجی از کشورهای ایتالیا، آلمان، چین، اتریش، دانمارک از امروز آغاز شده است. باستان‌شناسان در این گردهمایی به مدت ۲ روز به ارائه بخشی از فعالیت‌های باستانشناسی در محوطه‌های باستانی کشور در سال ۱۳۹۷ می‌پردازند.
هفدهمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران توسط پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و پژوهشکده باستانشناسی با همکاری موزه ملی ایران و وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تا فردا در تالار همایش‌های موزه ملی ایران در حال برگزاری است.
نظر شما