«علی اکبر اسدی» در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، با اشاره به اظهارات وزرای امور خارجه ایران و عربستان سعودی در نشست امنیتی مونیخ درباره مناسبات تهران و ریاض گفت: در طول چهار، پنج سال گذشته به ویژه پس از سال ۲۰۱۵، تنش‌ها میان ایران و عربستان به حد بالایی رسید. این افزایش تنش، چالش‌ها و هزینه‌هایی را برای طرفین ایجاد کرده است.
وی در تشریح این چالش‌ها و هزینه‌ها اظهار داشت: عربستان به عنوان یکی از قدرت‌های منطقه‌ای، دارای ابعاد قدرتی است که برای ایران هزینه‌بردار است که از جمله آنها، همراهی ریاض با ایالات متحده و اسرائیل است که ایران خواستار قطع این همراهی یا تعدیل و کاهش آن است.
عربستان در پی اتخاذ سیاست خارجی متفاوت از گذشته است
این کارشناس مسائل جهان عرب ادامه داد: پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران، سعودی‌ها همکاری زیادی در این رابطه با آمریکایی‌ها داشته‌اند و شاید خود یکی از عوامل موثر در خروج واشنگتن از برجام محسوب شونددر چنین شرایطی هر چقدر ایران تنش‌ها با همسایگان را کاهش و تعاملاتش را با آنها افزایش دهد، به سودش است.
اسدی با اشاره به رویکرد عربستان پس از قدرت‌یابی محمد بن سلمان تصریح کرد: عربستان سعودی طی سال‌های گذشته تلاش کرده است سیاست خارجی متفاوتی به ویژه پس از قدرت‌یابی محمد بن سلمان اتخاذ کند. در این چارچوب، ولیعهد سعودی تاکید کرده سیاست خارجی این کشور نسبت به ایران از کارایی لازم برخودار نیست و باید جدی‌تر با تهران برخورد کرد.
تحولات سال ۲۰۱۹ موجب تغییر رویکرد عربستان شد
وی افزود: از منظر محمد بن سلمان، مشکلات ایران و عربستان تنها محدود به رقابت‌های ژئوپولتیکی در عرصه منطقه‌ای نیست بلکه مشکلات بسیار ریشه‌ای‌تر و به پیروزی انقلاب اسلامی برمی‌گردد اما تحولاتی که در سال ۲۰۱۹ رخ داد، موجب یک تغییر رویکرد اساسی در عربستان شد.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه تحولات امنیتی خلیج فارس در تغییر رویکرد عربستان موثر بوده است، خاطرنشان کرد: تحولات امنیتی خلیج فارس ناشی از افزایش تنش‌ها میان ایران و آمریکا از یکسو و ایران و عربستان سعودی از سوی دیگر است که اثرات مستقیمی در امنیت کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس دارد که در انفجار نفتکش‌ها و حمله به تاسیسات نفتی آرامکو نمود یافته است.
واکنش منفعلانه ترامپ به تحولات خلیج فارس موجب تغییر رویکرد عربستان شد
اسدی با اشاره به نحوه واکنش ترامپ به تحولات خلیج فارس اظهار کرد: واکنش ترامپ نسبت به تحولات منطقه سعودی را به این درک رساند که آمریکا از اراده لازم برای حمایت از این کشور برخوردار نیست و به همین خاطر آنها، تغییر رویکرد دادند.
وی تغییر معادلات میدانی در جنگ میان عربستان سعودی و یمن را در تغییر رویکرد ریاض نسبت به تهران موثر دانست و بیان کرد: تحولات جدید و جدی‌ای در جنگ یمن رخ داده است به ویژه آنکه انصارالله از وضعیت تدافعی خارج شده و با توجه به توانمندی‌های موشک‌ها و پهپادی، آرایش تهاجمی به خود گرفته است و شهرهای مختلف عربستان را مورد هدف قرار داده است.
عربستان به دنبال مدیریت تنش با ایران است و نه حل تمامی اختلافات
این کارشناس مسائل عربستان اضافه کرد: در عرصه زمینی هم ارتش یمن عملیات‌های نظامی مختلفی را انجام داده است به گونه‌ای که موجب تغییر معادلات در این عرصه شده است. این تحولات ظاهرا ریاض را مجاب کرده که ادامه این مسیر را تنش‌زا و هزینه‌دار تلقی کرده و در پی کاهش تنش با ایران و انصارالله باشد.
اسدی با بیان اینکه عربستان به دنبال مدیریت تنش‌ها و کاهش آن با ایران است و نباید این مسئله را حل و فصل تمامی اختلافات و تنش‌ها تلقی کرد، یادآور شد: مولفه‌های زیادی در روابط میان ایران و عربستان سعودی موثر است. از جمله این مولفه‌ها، نوع روابط میان تهران و واشنگتن است به گونه‌ای که با افزایش تنش میان ایران و آمریکا، روابط تهران و ریاض هم خصومت بیشتری پیدا می‌کند.
هرگونه برخورد نظامی برای عربستان هزینه‌دار است
وی با بیان اینکه عربستان سعودی نسبت به وضعیت منطقه و نفوذ ایران خرسند نیست، عنوان کرد: ریاض هم‌اکنون هر گونه تنش‌زدایی با تهران را در نظم نوین منطقه‌ای و آرایش قدرت در منطقه موثر دانسته که می‌تواند موجب افزایش قدرت‌گیری ایران شود و به همین خاطر، ریاض در شرایط کنونی پاسخ مثبتی به عادی‌سازی مناسبات با تهران نمی‌دهد.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی ادامه داد: چنین وضعیتی منجر می‌شود که عربستان سعودی مدیریت تنش‌ها را دنبال کند تا تداوم این وضعیت منجر به جنگ و درگیری نظامی نشود چراکه هرگونه جنگ نظامی در شرایط کنونی برای عربستان سعودی هم هزینه‌دار است.
توقف جنگ یمن نیازمند اتخاذ تصمیمات جدی از سوی ریاض است
اسدی درباره تاثیر مدیریت تنش میان ایران و عربستان بر جنگ یمن گفت: بخشی از جنگ یمن متاثر از بحران روابط میان ایران و عربستان است ولی توقف آن نیازمند اتخاذ تصمیمات جدی از سوی ریاض است. ایران هر چند به عنوان متحد انصارالله محسوب می‌شود ولی عامل نهایی در توقف جنگ یمن نیست.
وی افزود: هر چقدر جنگ یمن ادامه یابد، ناتوانی ارتش سعودی آشکارتر می‌شود و این مسئله نیازمندی عربستان را برای اتخاذ تصمیمات جدی‌تر و جدیدتر ضروری می‌سازد که ممکن است برای آنها مطلوب هم نباشد اما سعودی راه دیگری جز آن ندارد.
نظر شما