یکی از مسائلی که در هر دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی توجه ناظران مسائل سیاسی را به خود جلب کرده، میزان اقبال زنان به مشارکت سیاسی و انتخابات و تلاش آنها برای کسب کرسی‌های بهارستان بوده است. به نظر می رسد از این بابت مجلس یازدهم در حال ثبت رکورد جدیدی است و اگر فاطمه‌آجرلو بتواند از حوزه انتخابیه کرج به مجلس راه یابد، این اتفاق خواهد افتاد.
براساس آمار اعلام شده ستاد انتخابات کشور، تاکنون ۱۷ زن توانسته اند آرای لازم را برای حضور در بهارستان کسب کنند. درصورت موفقیت فاطمه آجورلو در دور دوم انتخابات حوزه انتخابیه کرج، اشتهارد و فردیس، تعداد بانوان دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی به ۱۸ نفر می‌رسد و با این حساب این مجلس رکورددار حضور زنان در این ۱۱ دوره خواهد بود.
فاطمه رهبر، زهره الهیان، زهره سادات لاجوردی، فاطمه قاسم پور و سمیه رفیعی از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات و پردیس، هاجر چنارانی از حوزه انتخابیه نیشابور و فیروزه، شیوا قاسمی از حوزه انتخابیه سروآباد و مریوان، فاطمه رحمانی از حوزه انتخابیه مشهد و کلات، زهرا شیخی مبارکه از حوزه انتخابیه اصفهان، الهام آزاد از حوزه انتخابیه نائین، خور و بیابانک، عفت شریعتی از حوزه انتخابیه رزن و کوهبنان، سمیه محمودی از حوزه انتخابیه شهرضا و دهاقان، پروین صالحی مبارکه از حوزه انتخابیه مبارکه، سارا فلاحی از حوزه انتخابیه ایلام، معصومه پاشایی بهرام از حوزه انتخابیه مرند و جلفا، فاطمه محمدبیگی از حوزه انتخابیه قزوین و آبیک و فاطمه مقصودی از حوزه انتخابیه بروجرد، ۱۷ بانویی هستند که توانستند منتخب حوزه انتخابیه خود در مجلس یازدهم شورای اسلامی باشند و درصورت تایید شورای نگهبان به مجلس راه خواهند یافت.
چهار نفر از این تعداد سابقه نمایندگی در مجلس را دارند و فاطمه آجورلو هم سابقه نمایندگی در مجلس را دارد اما او برای شکستن رکورد حضور زنان در مجلس باید در دور دوم، بیشترین رای را به دست بیاورد.
زنانی که نماینده شدند
در دوره نخست مجلس شورای اسلامی ۴ نامزد زن توانستند به عنوان منتخبین حوزه انتخابیه خود روانه بهارستان شوند؛ مریم بهروزی از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر از جناح راست و اعظم طالقانی، گوهر الشریعه دستغیب و عاتقه صدیقی (همسر شهید رجایی) از همان حوزه از جناح چپ راهی مجلس شورای اسلامی شدند.
در دومین دوره مجلس شورای اسلامی، مرضیه حدیدچی جایگزین اعظم طالقانی شد و مریم بهروزی، گوهر الشریعه دستغیب و عاتقه صدیقی برای بار دوم راهی مجلس شدند. این ترکیب در مجلس سوم هم تکرار شد.
اما در مجلس چهارم در مرحله نخست و میاندوره‌ای در مجموع ۹ زن توانستند به عنوان منتخبین حوزه انتخابیه خود روانه مجلس شوند. فخرالتاج امیرشقاقی و فاطمه همایون مقدم از حوزه انتخابیه تبریز، مریم بهروزی، پروین سلیحی، منیره نوبخت، مرضیه وحید دستجردی از حوزه انتخابیه تهران، اختر درخشنده از حوزه انتخابیه کرمانشاه و قدسیه سیدعلوی از حوزه انتخابیه مشهد و کلات، ۹ زنی بودند که به مجلس چهارم شورای اسلامی راه یافتند.
در مجلس پنجم شورای اسلامی ۱۴ زن روانه مجلس شدند. شهربانو امانی انگنه از حوزه انتخابیه ارومیه بدون سابقه نمایندگی، نیره اخوان بی‌طرف و زهرا پیشگاهی فرد اعتدال‌گرا از حوزه انتخابیه اصفهان، سهیلا جلودار زاده، فائزه هاشمی رفسنجانی، فاطمه کروبی، نفیسه فیاض‌بخش، منیره نوبخت و فاطمه رمضان‌زاده همگی اصلاح‌طلب و مرضیه وحید دستجردی اصولگرا از حوزه انتخابیه تهران، قدسیه سیدعلوی و مرضیه صدیقی از حوزه انتخابیه مشهد و کلات، الهه راستگو اصلاح‌طلب از حوزه انتخابیه ملایر و مرضیه حدیدچی دباغ اصولگرا از حوزه انتخابیه همدان، ۱۴ زن راه یافته به مجلس پنجم بودند.
از ۱۳ زنی که در مجلس ششم توانستند کرسی‌های مجلس را در اختیار بگیرند، ۱۱ زن اصلاح‌طلب، یک نفر مستقل و یک نفر هم اصولگرا بودند. اعظم ناصری‌پور از حوزه انتخابیه اسلام آباد غرب به عنوان نماینده مستقل به مجلس راه یافت. شهربانو امانی از حوزه انتخابیه ارومیه، اکرم منصوری‌منش از حوزه انتخابیه اصفهان، سهیلا جلودارزاده، فاطمه حقیقت‌جو، فاطمه راکعی، جمیله کدیور و الهه کولایی با مشی اصلاح‌طلبی و وحیده طالقانی با مشی اصولگرایی از حوزه انتخابیه تهران، حمیده عدالت با مشی اصلاح‌طلبی از حوزه انتخابیه دشتستان، طاهره رضازاده با مشی اصلاح‌طلبی از حوزه انتخابیه شیراز، سیده فاطمه خاتمی با مشی اصلاح‌طلبی از حوزه انتخابیه مشهد و کلات و مهرانگیز مروتی با مشی اصلاح‌طلبی از حوزه انتخابیه خلخال، زنانی بودند که به مجلس راه یافتند.
اما مجلس هفتم بیشتر بانوان اصولگرا را به خود دید؛ چرا که از ۱۳ زن راه یافته به مجلس هفتم، جز مهرانگیز مروتی نماینده مردم خلخال و سهیلا جلودارزاده نماینده تهران که دور قبل هم در مجلس بودند، بقیه اصولگرا بودند. ۱۱ بانوی دیگر مجلس هفتم عبارتند از: فاطمه آلیا، فاطمه رهبر، الهام امین‌زاده، لاله افتخاری و نفیسه فیاض‌بخش از حوزه انتخابیه تهران، فاطمه آجرلو از حوزه انتخابیه کرج، عشرت شایق از حوزه انتخابیه تبریز، هاجر تحریری نیک صفت از حوزه انتخابیه رشت، رفعت بیات از حوزه انتخابیه زنجان و عفت شریعتی از حوزه انتخابیه مشهد و کلات.
در مجلس هشتم در مجموع هشت زن به مجلس شورای اسلامی راه یافتند که همه آنها از اصولگرایان بودند. نیره اخوان بی‌طرف از حوزه انتخابیه اصفهان، فاطمه آلیا، فاطمه رهبر، زهره الهیان، لاله افتخاری و طیبه صفایی از حوزه انتخابیه تهران، فاطمه آجرلو از حوزه انتخابیه کرج، عفت شریعتی از حوزه انتخابیه مشهد و کلات.
۹ نماینده زن راه یافته به مجلس همگی از اصولگرایان بودند که عبارتند از: نیره اخوان بی‌طرف از حوزه انتخابیه اصفهان، فاطمه آلیا، فاطمه رهبر، زهره طبیب‌زاده نوری و لاله افتخاری از حوزه انتخابیه تهران، شهلا میرگلوبیات از حوزه انتخابیه ساوه و زرندیه، مهناز بهمنی از حوزه انتخابیه سراب، سکینه عمرانی از حوزه انتخابیه سمیرم و حکمیه عالی از حوزه انتخابیه زابل.
در دهمین دوره از مجلس شورای اسلامی هم تعداد زنان حاضر در مجلس افزایش یافت و هم خط مشی آنها تغییر کرد. در دهمین دوره مجلس ۱۷ بانو توانستند راهی مجلس شوند. پروانه سلحشوری، طیبه سیاوشی شاه عنایتی، سیده فاطمه ذوالقدر، سهیلا جلودارزاده، پروانه مافی، سیده فاطمه حسینی، فریده اولادقباد و فاطمه سعیدی زنانی بودند که در قالب لیست امید راهی بهارستان شده بودند.
ناهید تاج‌الدین از حوزه انتخابیه اصفهان، معصومه آقاپور علیشاهی از حوزه انتخابیه شبستر، سیده حمیده زرآبادی از حوزه انتخابیه قزوین، آبیک و البرز و زهرا ساعی از حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو هم در فهرست امید قرار داشتند و روانه مجلس شدند.
زهرا سعیدی از حوزه انتخابیه مبارکه و خدیجه ربیعی فرادینه، مستقلین زن و سمیه محمودی از حوزه انتخابیه شهرضا و سمیرم سفلی و سکینه الماسی از حوزه انتخابیه کنگان و عسلویه اعتداگرایان زن دور دهم مجلس شورای اسلامی هستند. در این میان هاجر چنارانی نماینده مردم نیشابور و تخت جلگه تنها نماینده زن اصولگرا است که در دور دهم مجلس شورای اسلامی روانه بهارستان شد.
نگاهی اجمالی به رویکردها و خط مشی زنانی که توانسته‌اند به مجلس شورای اسلامی راه یابند، به نوعی بازتاب و انعکاسی از واقعیات سیاسی و اجتماعی بوده است. به طوری که در هر مقطع که اصولگرایان توانسته‌اند اکثریت کرسی‌های مجلس را در اختیار بگیرند، خط مشی زنان هم اصولگرایانه بوده و هرگاه اصلاح‌طلبان با کسب اکثریت‌آرای شهروندان راهی مجلس شده‌اند زنان حاضر در مجلس هم خط مشی اصلاح‌طلبانه داشته‌اند. در دور یازدهم مجلس هم این وضعیت حاکم است و قاطبه زنانی که‌آرای لازم برای حضور در بهارستان را کسب کرده‌اند اصولگرا هستند. نکته مهم این است که زنان راه یافته به بهارستان چه خط مشی ای را در مجلس دنبال می کنند. و آیا اساسا حضور زنان اصولگرا در بهارستان ظهور و بروزی خواهد یافت یا زیر سایه سیاست مردانه خواهند رفت.
نظر شما