ویروس کرونا که تحت عنوان رسمی «کووید-۱۹» از ۱۲ دسامبر سال گذشته میلادی (دی ماه) در استان ووهان چین شیوع یافت، تاکنون ۸۰ هزار و ۹۹۷ نفر را مبتلا و جان ۲ هزار و ۷۶۴ نفر را گرفته است.
ویروس کرونا از چین به بیش از ۵۰ کشور سرایت و به صورت همه گیری اغلب نواحی جهان را آلوده کرده است. ایران بعد از چین دومین کشور از نظر آمار فوت در اثر ابتلا به این بیماری را به خود اختصاص داده است. ۳۸۸ نفر در ایران به این ویروس مبتلا و شناسایی شده اند و متاسفانه تاکنون ۳۴ نفر جان باختنه اند.
این در حالی است که یکی از دغدغه های مردم، سرایت ویروس از طریق کاغذ، روزنامه ها، موارد خوراکی فروشگاهی، نان، میوه و سبزیجات به آنها است.
دکتر مهرداد روانشاد امروز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا درباره چگونگی تهیه نان از نانوایی‌ها و نگهداری آن گفت: پیشنهاد می شود که در شرایط بهداشتی و بدون تماس نان با سطوح میزهای آلوده و با استفاده از کیسه های بهداشتی نان را حمل و از تماس دست آلوده با نان جلوگیری شود. البته نگهداری نان در فریزر نه تنها منجر به از بین رفتن ویروس کرونا نمی‌شود، بلکه منجر به پایداری احتمالی آن خواهد شد. هرچند که حرارت دادن نان قبل از مصرف می‌تواند منجر به از بین رفتن آلودگی احتمالی شود.
ایرنا پیش از این در گفت‌وگویی با دکتر مینو محرز از او درباره این موضوع پرسیده بود؛ دکتر محرز تأکید کرده بود که فریز کردن باعث از میان رفتن ویروس می‌شود. اما این گزاره با انتقاد کارشناسان مختلفی در حوزه ویروس شناسی مواجه شد و گزارش‌های انتقادی زیادی در این مورد منتشر شد.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در خصوص احتمال شیوع ویروس کرونا توسط کاغذ و روزنامه نیز گفت: از آنجا که این ویروس با گرما از بین می‌رود، می‌توان در بعضی از موارد از سشوار که از گرمای بالای ۷۰ درجه برخوردار است برای از بین بردن ویروس احتمالی استفاده کرد. این روش هنوز از نظر علمی اثبات نشده است. اما بهترین روش که پیش از این هم توصیه شده بود، شستن دست‌ها با آب و صابون و استفاده از مواد ضدعفونی کننده مانند الکل ۷۰ درجه است.
ویروس کرونا تا ۴۸ ساعت بر روی سطوح و مواد خوراکی پایدار است
وی درباره اینکه پایداری ویروس کرونا بر روی اجسام، میوه و سبزیجات چقدر است؟ افزود: پایداری ویروس کرونا بر روی سطوح، میز، کاغذ، سبزیجات و میوه جات حدود ۴۸ ساعت است، البته قبلا تصور بر عدم پایداری ویروس به کمتر از ۸ ساعت بود، اما تحقیقات اخیر نشان داد این پایداری در محیط اتاق و دمای ۲۰ درجه سانتیگراد ۴۸ ساعت خواهد بود.
روانشاد توضیح داد: برای اینکه فرد به این ویروس مبتلا نشود باید از محیطی که احتمال آلودگی در آن وجود دارد، دوری و یا موازین بهداشتی را کاملا رعایت کند. این در حالی است که ویروس در دمای یخچال تا چندین روز و در محیط فریزر تا ۲ سال عفونت زایی خود را حفظ خواهد کرد؛ البته باید در نظر داشت که دمای ۷۰ درجه سانتیگراد بلافاصله منجر به تخریب ویروس و غیر فعال شدن آن می‌شود. بنابراین پخت و یا حرارت دادن غذا منجر به از بین رفتن کامل ویروس خواهد شد.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس درباره اینکه چگونه می توان میوه‌ها و سبزجات را این ویروس پاک کرد؟ گفت: ویروس کرونا به نحوی است که از طریق قطرات تنفسی از راه سرفه و یا عطسه از فرد آلوده به فضای بیرون منتشر می‌شود و از آنجا که این ویروس با ترشحات و قطرات بسیار ریز دستگاه تنفس همراه است، سنگین و بر سطوح مختلف می‌نشیند. اما ویروس کرونا با شستن اصولی کامل سبزیجات و میوه‌ها و ضدعفونی کردن آنها از بین می‌رود. البته لازم است افرادی که به علائم سرماخوردگی، آلرژی فصلی، عطسه و سرفه دارند، حتما از ماسک استفاده کنند تا از انتشار احتمالی ویروس جلوگیری شود.
مصرف میوه و ویتامین‌ها موثر برای پیشگیری از ابتلا به کرونا
استاد ویروس شناسی پزشکی دانشگاه تربیت مدرس به لزوم استفاده بیشتر از میوه و سبزیجات برای پیشگیری از ابتلا به کرونا تاکید کرد و افزود: ویتامین های A موجود در سبزیجات تازه و مخصوصا هویج، ویتامین C موجود در مرکباتی مانند لیموشیرین و پرتقال و همچنین مصرف ویتامین D که به وفور در غذاهای دریایی، زرده تخم مرغ و پنیر وجود دارد، منجر به تقویت سیستم ایمنی و افزایش مقاومت بدن در پیشگیری از عفونت های مختلف دستگاه تنفس به خصوص ویروس کرونا می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: برای اینکه مواد غذایی، میوه و سبزیجات از آلودگی احتمالی ویروس کرونا از سطح آنها مبرا شوند، باید با استفاده از دستکش و شست شویی صحیح و کامل آنها با آب و مواد ضدعفونی کننده اقدام کرد.
علائم کرونا در کودکان بسیار ضعیف است
وی درباره اینکه چرا درصد ابتلا کودکان به کرونا بسیار ضعیف است؟ اظهار داشت: هنوز دلیل اینکه چرا کودکان کمتر علایم ابتلا به ویروس کرونا از خود نشان می‌دهند، شناخته نشده است. اما طبق آماری که بدست آمده کودکان زیر ۸ سال در صورتی که بیماری زمینه‌ای مانند دیابت، آسم، مشکلات کلیوی و ریوی نداشته باشند، بسیار کم دچار علایم ابتلا به کرونا می‌شوند.
وی افزود: اگر هم کودکان به این ویروس مبتلا شوند، علایم بالینی بسیار خفیف و شبیه سرماخوردگی خواهد بود و درصد مرگ و میر در این سن بسیار پایین و تقریبا نزدیک به صفر است.
برای غلبه بر ویروس کرونا جهاد عمومی لازم است
روانشاد با تاکید بر اینکه برای مبارزه با این ویروس باید جهاد عمومی داشت و فرهنگ بهداشت جامعه نیز ارتقاء یابد، اظهار داشت: وقتی فرهنگ بهداشتی جامعه ارتقاء یابد، بسیاری از عفونت های مختلف مانند عفونت های ویروسی کرونا در جامعه کاهش می‌باید. زیرا ویروس کرونا هر چند مشکلات و مسائلی در کشور به وجود آورد، اما یک مسئله را به ما یادآور شد که از بهداشت فردی و اجتماعی غافل نشویم و باید با برنامه ریزی و فرهنگ سازی سطح بهداشتی جامعه را ارتقاء دهیم. هرچندکه بخش مهمی از این فرهنگ سازی به عهده رسانه‌ها است.
بهداشت فردی باید سرلوحه کار همه قرار گیرد
دانشیار ویروس‌شناسی پزشکی دانشگاه تربیت مدرس با تاکید بر اینکه ۲.۴ میلیارد نفر از جمعیت کره زمین یا به عبارت دیگر یک سوم مردم جهان دسترسی کامل به بهداشت کافی ندارند، گفت: از جمعیتی هم که به بهداشت مناسب دسترسی دارند، فقط ۲۰ درصد دست خود را به صورت صحیح می شویند. طبق آمار بانک جهانی نشستن مناسب دست سبب می شود سالانه ۲۶۰ میلیارد دلار به سیستم های بهداشتی جهان هزینه تحمیل شود.
وی خاطرنشان کرد: پوشاندن دهان و بینی در زمان عطسه، ممانعت از لمس اعضای صورت با دست های آلوده، فاصله گرفتن از افراد بیمار، پاک کردن گوشی همراه، دستگیره های در، وسایل شخصی با پنبه و الکل، ماندن در منزل در زمان بیماری، خواب کامل، ورزش روزانه، خوردن غذاهای سالم به خصوص سبزیجات و میوه در طول روز، اجتناب از استفاده غذاهای فست فود و آماده، استعمال نکردن دخانیات از جمله نکاتی است که می تواند سبب جلوگیری از ابتلا به این بیماری شود.
نظر شما