«جمعیت، سرنوشت است.» صندوق بین‌المللی پول با این عبارت، گزارشی را درباره جمعیت جهان در سال ۲۰۲۰ شروع کرده است. این جمله کوتاه، نشان می‌دهد که اندازه، رشد و ساختار جمعیتی یک ملت وضعیت بلندمدت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آن را می‌سازد. این عبارت، نقش جمعیت را در شکل دادن بسیاری از چالش‌های پیچیده و فرصت‌های اجتماعی مثل رشد و توسعه اقتصادی شکل می‌دهد.
بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول، ۵۰ هزار سال طول کشید تا جمعیت جهان به یک میلیارد نفر برسد. اما از سال ۱۹۶۰ به بعد، در هر بازه زمانی یک تا دو دهه، میلیاردها نفر به جمعیت جهان اضافه شد. در سال ۱۹۶۰، جمعیت جهان ۳ میلیارد نفر بود و تا حدود سال ۲۰۰۰، به ۶ میلیارد نفر رسید. حالا سازمان ملل متحد پیش‌بینی کرده است که تا سال ۲۰۳۷، جمعیت جهان از ۹ میلیارد نفر خواهد گذشت.
نرخ رشد جمعیت، آهسته شده است. اوج نرخ رشد جمعیت در سال ۱۹۶۰، سالی ۲ درصد بود. اکنون به سالی یک درصد رسیده و تا سال ۲۰۵۰، به سالی نیم درصد خواهد رسید.
همچنین میزان درآمد سرانه در جهان دو برابر شده است، نرخ امیدزندگی ۱۶ سال افزایش یافته و در مدت زمان ۱۹۶۰ تا ۲۰۰۰، گذراندن دوره تحصیلات ابتدایی نیز جهانی شده است.
صندوق بین‌المللی پول می‌نویسد: «اما رشد جمعیت جهان، چالش‌های گسترده‌ای نیز به همراه دارد. این چالش‌ها شامل نیاز به غذای بیشتر، لباس، خانه، آموزش و زیرساخت‌های بیشتر است. جمعیت بیشتر، نیاز به جذب تعداد قابل توجهی به بازار کار و محافظت شدیدتر از محیط زیست دارد. اگرچه ماهیت رشد انفجاری جمعیت جهانی از نظر نسبی در حال کاهش است، اما افزایش دهه به دهه آن قابل توجه است. در نقاط پرجمعیت جهان، باز هم جمعیت در حال افزایش است.»
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، در سال ۲۰۲۰ چین با جمعیت یک میلیارد و ۴۴۰ میلیون نفری اولین کشور پرجمعیت جهان است و بعد از آن هم هند با جمعیت یک میلیارد و ۳۸۰ میلیون نفری قرار دارد. اما در پایان این دهه، هندوستان به اولین کشور پرجمعیت جهان تبدیل خواهد شد. سازمان ملل متحد پیش‌بینی کرده است که جمعیت هندوستان، به یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون نفر برسد. در حالیکه جمعیت چین، یک میلیارد و ۴۶۰ میلیون نفر خواهد بود.
در میان سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۵۰، نیجریه و پاکستان در میان ۱۰ کشور اول پرجمعیت جهان قرار خواهند گرفت. پیش‌بینی شده است که جمعیت نیجریه، از جمعیت آمریکا پیشی بگیرد و به سومین کشور پرجمعیت جهان تبدیل شود.
آسیا نیز همچنان پرجمعیت‌ترین قاره جهان خواهد بود. آسیا در سال ۲۰۲۰، ۶۰ درصد جمعیت جهان را در خود جای داده است اما پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۵۰، ۵۴ درصد جمعیت جهان آسیایی باشند.
در نهایت، سازمان ملل متحد پیش‌بینی کرده است که با وجود رشد کلی جمعیت جهان، روند رشد جمعیت در ۶۱ کشور تا سال ۲۰۵۰، منفی باشد. اکنون این کشورها، ۲۹ درصد جمعیت جهان را در خود جای داده‌اند. بیشترین میزان کاهش نرخ جمعیت نیز با ۲۳- درصد، مربوط به کشور بلغارستان خواهد بود.
نظر شما