غریب آبادی: جامعه جهانی تعادل از دست رفته در برجام را برگرداند

کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان های بین المللی در وین، در سخنرانی در نشست فصلی شورای حکام درخصوص گزارش جدید مدیرکل آژانس پیرامون راستی آزمایی اجرای برجام در ایران، مواضع جمهوری اسلامی ایران را در این خصوص تشریح کرد.

وی در ابتدای سخنان خود گفت: در مواضع کشورهای مختلف در این نشست شورای حکام در مورد برجام، یک نکته کاملا واضح که از حمایت گسترده دولت های عضو آژانس نیز برخوردار است، وجود دارد و آن در ضرورت حفظ این توافق است.

سفیر کشورمان با بیان اینکه ریشه وضعیت کنونی، خروج یکجانبه آمریکا از این توافق و تهدید کشورها به مجازات شرکت‌ها و بانک هایی است که همکاری با ایران را خواستار شده‌اند، تاکید کرد: با این وجود، نباید مسئولیت دولت‌های باقیمانده در برجام نادیده گرفته شود. آنها باید درس های لازم را فرا گرفته و براساس تجربیات گذشته، خسارات وارده را جبران و زمینه را برای تداوم توافق فراهم کند.
وی افزود: بدین منظور، بازگرداندن تعادل از بین رفته میان حقوق و مسولیت های تمامی طرف های برجام، یک ضرورت عینی است.

نماینده دائم کشورمان با اشاره به اینکه اقدام ایران در کاهش اجرای برخی تعهداتش به طور جزئی در همین راستا بود، افزود: از سوی دیگر، جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای بازگرداندن همه گام های جبرانی که در راستای بندهای ۲۶ و ۳۶ این توافق برداشته شده‌اند را اعلام کرده است که تحقق این امر، نیازمند بسیج عملی ظرفیت ها در طرف های باقیمانده برای انجام تعهداتشان است.

آیا خسارت های ایران در اثر تحریم ها و بی اقدامی آن ها قابل بازگشت است و آیا آنها آمادگی دارند میلیاردها یورو هزینه و خسارت های وارده بر ایران در بخش های مختلف را به دلیل اقدامات غیرقانونی دولت آمریکا در نظر گرفته و جبران نمایند؟ این دیپلمات کشورمان با انتقاد از اینکه طرف های اروپایی برجام عنوان داشته و می دارند که گام های برداشته شده توسط ایران، مزایای عدم اشاعه ای ذیل این توافق را کاهش داده است، افزود: چنین چیزی نه منطبق با واقعیت بوده و نه منطقی است، موضوع صرفا اتخاذ برخی اقدامات جبرانی از سوی ایران برای اعاده تعادل مفقوده در برجام است. در همین زمینه، سلاح های کشتار جمعی شامل هسته‌ای هیچ جایگاهی در دکترین دفاعی و امنیتی ایران ندارند و منطبق با آموزه های دینی ما نیز نیست.

غریب آبادی گفت: مایلم یاداوری کنم که ایران، خود قربانی سلاح های شیمیایی است که توسط برخی کشورهای به اصطلاح مدافع رژیم عدم اشاعه در اختیار رژیم صدام قرار گرفت که موجب شد ۱۳ هزار ایرانی بر اثر این سلاح ها شهید و بیش از ۱۰۰ هزار نفر نیز جانباز شوند که هر روز شاهد شهادت برخی از آنان به علت عوارض ناشی از سلاح های شیمیایی هستیم.
وی همچنین در این چارچوب تصریح کرد که مفهوم "گریز هسته ای" و ارتباط ساختگی آن با "منافع عدم اشاعه" نیز یک اصطلاح ساختگی سیاسی است که هیچ جایگاهی در ادبیات و اسناد آژانس ندارد.

نماینده دائم کشورمان در آژانس بین المللی انرژی اتمی در ادامه افزود: با توجه به اینکه برخی طرف های اروپایی عنوان می دارند که برخی فعالیت های هسته ایران غیرقابل بازگشت هستند، این سوال باید مطرح شود که "آیا خسارت های ایران در اثر تحریم ها و بی اقدامی آنها قابل بازگشت است و آیا آنها آمادگی دارند میلیاردها یورو هزینه و خسارت های وارده بر ایران در بخش های مختلف را به دلیل اقدامات غیرقانونی دولت آمریکا در نظر گرفته و جبران کنند!؟ “ 

وی همچنین گفت: کاملا واضح است که تحریم های آمریکا جان مردم را از جمله با جلوگیری از فراهم نمودن دارو برای افراد نیازمند، هدف گرفته اند. باید خاطرنشان کنم که هر نوع محدودیت در خصوص تأمین داروهای پزشکی، به ویژه در شرایط کنونی که کشورهای جهان از جمله ایران با ویروس کرونا مواجه هستند، حق دسترسی به بهداشت و حق حیات را نقض می کند. علاوه بر این، این اقدام آمریکا در تناقض آشکار با قرار موقت دیوان بین المللی دادگستری مبنی بر توقف اعمال تحریم هایی است که ناقض فعالیتهای بشردوستانه هستند.
غریب آبادی افزود: رژیم آمریکا مدعی است که دارو و غذا مشمول تحریم های آمریکا نیستند، اما با ایجاد محدودیت ها و ممنوعیت ها بر سر راه نقل و انتقال مالی از یک سو و تهدید شرکتهای دارویی و پزشکی از سوی دیگر، عملا مانع ارسال دارو و تجهیزات پزشکی شده است.

غریب آبادی در بخش دیگری از سخنان خود جهت روشن تر شدن موضوع برای کشورهای عضو آژانس، برخی از وقایع گذشته را یادآور شد و اظهار داشت: با در نظر گرفتن تفاوت دیدگاه ها در این شرایط، من نمی خواهم به ایده آل هایی که برخی ها در زمان نهایی شدن برجام در ۲۰۱۵ داشتند، اشاره کنم؛ اما فقط اجازه دهید تا به همه یک نکته واقعی را گوشزد کنم و آن این است: این توافق بر مبنای اعتماد بین طرفین ایجاد نشد، بلکه اعتماد قرار بود تا به عنوان نتیجه اجرای تعهدات توسط طرفین باشد. بنابر این، با نگاه به چهار سال تجربه در اجرا و پیگیری این توافق، هر شخص درستکاری اعتراف خواهد کرد که یک چیزی در این میان مشکل دارد که با نگاه محاسباتی تطبیق نمی کند.

سفیر کشورمان با اشاره به اینکه در طول دو سال و نیم گذشته مطالب زیادی در مورد خروج غیرقانونی یکجانبه آمریکا از برجام و اعمال تحریم های غیر انسانی علیه ایران به عنوان علت ریشه ای وضعیت نامناسب رو به عقب و ناتوانی طرف های اروپایی در حفظ تعادل ذاتی برجام گفته شد، افزود: نکته اینجاست که رشته های این توافق، به مزایای پیش بینی شده برای هر یک از طرف های دیگر گره خورده، و هر عضوی نمی تواند صرفا به خواسته های خود بطور جداگانه فکر کند. از اینروست که باید از خود بپرسیم آیا واقعا از حفظ برجام حمایت می کنیم؟

نماینده دائم ایران نزد سازمان های بین المللی همچنین با یادآوری اینکه رویکرد جمهوری اسلامی ایران در ۴ سال گذشته از زمان اجرای توافق، سندی شفاف از عزم آن در اجرای تعهداتش ذیل برجام بوده و تمایل آن را برای یافتن یک راه حل عملی و منطقی برای این موضوع ثابت می کند، افزود: ایران امیدوار است که مابقی طرفین برجام و نیز جامعه بین المللی این قطار از ریل خارج شده را به مسیر صحیح اقدام از طریق برداشتن گام های عملی معتبر برای بهبود اعتماد و بازگرداندن تعادل از دست رفته در این توافق، برگردانند. بدین منظور، آنان بایستی به مسیر اعتمادسازی برگشته و در آن صورت، جهان خواهد توانست شاهد اعتماد به چارچوب چندجانبه گرایی باشد.
2023