سنگینی کرونا بر دوش گردشگری آذربایجان‌شرقی

صنعت گردشگری آذربایجان شرقی به دلیل رویداد بین المللی تبریز ۲۰۱۸ که در آن این شهر تاریخی به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی برگزیده شد، می رفت تا پله های ترقی و رشد را به تدریج بپیماید، به یکباره و با گسترش ویروس کرونا رو به تنزل گذاشت.

این در حالی است که همه بر تکان خوردن صنعت گردشگری آذربایجان شرقی در سال ها اخیر، پس از دوره رکود و رخوت آن، اذعان داشتند و فعالان این صنعت پردرآمد نیز افق های جدیدی در حوزه تورهای داخلی و خارجی به رویشان گشوده شده بود.

اجرای تورهای ورودی توسط بخش خصوصی از جمله یکی از بهترین راهکارهای حوزه گردشگری آذربایجان بود که ثمرات و نتایج این موضوع تا پیش از شروع امسال و حتی ۶ ماهه اول سالجاری مشاهده شد که نوید روزهای بهتر برای سالجاری را می داد.

وجود افزون بر یکهزار و ۸۰۰ اثر ثبت شده ملی در حوزه میراث فرهنگی و جاذبه های خاص گردشگری در کنار بازار تاریخی ثبت شده در فهرست یونسکو، آذربایجان شرقی را در رده ۵ استان نخست ایران به لحاظ برخورداری از ظرفیت های صنعت گردشگری قرار داده است.

بر همین مبنا تا پیش از اتفاقات عدیده سال جاری و به خصوص شیوع ویروس کرونا، خیزش امیدوارکننده ای در حوزه گردشگری آذربایجان شرقی اتفاق افتاده بود که تغییر نگرش‌ها نسبت به جاذبه‌های گردشگری این خطه تاریخی و تبلیغات وسیع رسانه‌ای از این شهر از جمله آنها به شمار می رفت.

افزایش تخت های مراکز اقامتی آذربایجان شرقی از ۷ هزار و ۴۰۰ به بیش از ۱۱ هزار تخت، از جمله نشانه های رونق صنعت گردشگری آذربایجان شرقی است که با احتساب تخت های مراکز اقامتی آموزش و پرورش و سایر دستگاه های اجرایی، این تعداد در افق ۱۴۰۰ شمسی به ۲۵ هزار تخت قابل افزایش می باشد.

هم اکنون تعداد ۳۰ باب هتل با ۲ هزار و ۲۴۳ اتاق با ظرفیت ۴ هزار و ۵۰۰ تخت اقامتی در آذربایجان شرقی در دست ساخت است که این تحول عظیم در صورت رونق تورهای داخلی و خارجی می توانست مسیری جدید و امیدوارکننده برای استان ترسیم کند که کرونا تمامی این معادلات را حداقل برای ۶ ماه جاری با اما و اگر مواجه کرده است.

طراحی نرم افزار «مسترتریپ» برای معرفی ۲۰۰ مسیر گردشگری آذربایجان شرقی

مدیرکل جدید میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی با تاکید بر اینکه امکان بهره مندی مجازی از ظرفیت های گردشگری استان جزو اولویت های مهم این اداره کل در شرایط کنونی جامعه است، گفت: حوزه گردشگری هرچند در فضای حقیقی تعطیل شده و به رکود رفته است اما تلاش می کنیم فعالیت در فضای مجازی این حوزه را پیگیری کنیم.

احمد حمزه زاده اظهار داشت: با توجه به شرایط کنونی کشور و به دنبال شیوع بیماری کرونا و ممنوعیت انجام هرگونه سفر در سطح کشور، سفر مجازی به جاذبه های گردشگری و تاریخی یکی از مناسب ترین روش هایی است که به وسیله آن مردم می توانند با جاذبه های مختلف آذربایجان شرقی به طور کامل آشنا و برنامه سفر خود را پس از گذر از این بحران معین کنند.

وی ادامه داد: اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی با بهره‌گیری از ظرفیت فضای مجازی و امکان هایی نظیر آپارات و پیام رسان های فعال موجود، به معرفی جاذبه های فاخر تاریخی و گردشگری خود می پردازد.

حمزه زاده اضافه کرد: علاقه‌مندان می توانند در ایام تعطیلات اخیر و در خانه ماندن طی نوروز، سفری مجازی را در آذربایجان شرقی تجربه کنند و با فرهنگ، تاریخ، صنایع دستی و جاذبه های گردشگری این استان بیش از پیش آشنا شوند.

وی با بیان اینکه هموطنان داخلی و گردشگران خارجی می توانند با نصب نرم افزار مستر تریپ (آقای سفر) که با همکاری میراث فرهنگی و بخش خصوصی طراحی و اجرا شده است، با ۲۰۰ مسیر طبیعت گردی و ۵۲ روستای هدف گردشگری آذربایجان شرقی آشنا شوند، گفت: بدین طریق گردشگران می توانند مقاصد سفر آینده خود به آذربایجان شرقی را انتخاب کنند.

حمزه زاده با قدردانی از مشارکت آحاد مردم در رعایت اصول بهداشتی و تعویق سفرها به دلیل شیوع ویروس کرونا، گفت: با توجه به اینکه گذر از این بحران تنها با قطع زنجیره انتقال نتیجه خواهد داد، امیدواریم در خانه ماندن طی تعطیلات جاری و نوروزی با جدیت از سوی مردم رعایت شود تا این برهه حساس را با کمترین مشکلات پشت سر بگذاریم.

وی افزود: بدون تردید با تقویت گردشگری مجازی در آذربایجان شرقی، پس از شکست ویروس کرونا شاهد گسترش هر چه بیشتر سفرهای هم وطنان و توریست های خارجی به استان خواهیم بود تا رخوت موجود در این صنعت نیز شکسته شود.

خالی بودن ۹۹ درصد ظرفیت مراکز اقامتی

نایب رییس جامعه حرفه‌ای هتل و هتل‌ آپارتمان‌های آذربایجان‌شرقی نیز با اشاره به وضعیت مراکز اقامتی بعد از شیوع ویروس کرونا، از خالی بودن ۹۹ درصد تخت‌های اقامتی استان در روزهای آغازین نوروز خبر داد.

کریم رسول‌زاده با بیان اینکه گردشگری به عنوان صنعتی که بیشترین آسیب را از شیوع ویروس کرونا دیده است، اظهار کرد: از آغاز اسفند ماه و با شیوع ویروس کرونا و لغو یا تعویق سفرها به استان، تمامی رزروهای گروهی و فردی هتل و هتل‌آپارتمان‌های آذربایجان شرقی باطل شده است.

وی با اشاره به اینکه هتل‌ها به عنوان اماکن پشتیبان مراکز درمانی در شرایط اپیدمی بیماری‌ها امکان تعطیلی کامل ندارند، افزود: با این حال در همراهی کامل با مراجع ذیربط از ابتدا، تابع تصمیم های ستاد ملی و استانی مقابله با بیماری کرونا بوده‌ایم.

رسول زاده ادامه داد: هم اکنون بیش از ۵۰ درصد هتل‌ و هتل‌آپارتمان‌های آذربایجان شرقی تعطیل شده‌اند و در مواردی هم که تعطیل نشده اند سخت‌گیرانه‌ترین ضوابط و پروتکل‌های بهداشتی و ضدعفونی را پیاده کرده‌ایم که پس از تصمیم ستاد ملی برای عدم پذیرش از میهمان نوروزی، فعالیت ‌تمام هتل‌ها به حداقل ممکن کاهش یافته است.

وی گفت: از ظرفیت ۱۱ هزار و ۵۰۰ تخت اقامتی آذربایجان شرقی از ۲۸ اسفند تا سوم فروردین به طور متوسط روزانه بین ۵۰ تا ۷۰ تخت اشغال بوده است که این عدد کمتر از یک درصد تخت‌های اقامتی استان است که بخشی از این عدد شامل مشتریان ثابت هتل ها از جمله فوتبالیست ها و کارکنان شرکت‌های خارجی و داخلی می شود.

به صفر رسیدن فعالیت آژانس های گردشگری

رییس انجمن آژانس‌های مسافری و گردشگری آذربایجان‌شرقی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه در حال حاضر به دلیل فراگیر شدن ویروس کرونا هرگونه فعالیت آژانس‌های گردشگری به صفر رسیده است، گفت: این صنعت هر سال نسبت به سال قبل به شرایط بدتر دچار می شود و در سال جدید نیز اوضاع اسفناک است.

رشید رجب پور، حوادث سیاسی، اقتصادی و بهداشتی و امنیتی را بسیار موثر در وضعیت کنونی صنعت گردشگری کشور و آذربایجان شرقی دانست و اظهار داشت:  در سال جاری نوسانات شدید نرخ ارز، حوادث آبان ماه، سقوط هواپیمای اوکراینی و در نهایت گسترش ویروس کرونا منجر به تعطیلی فعالیت آژانس های گردگشری شده است.

وی اضافه کرد: در حالیکه سال گذشته در همین ایام انتقادات زیادی از کم رونق بودن فعالیت آژانس های مسافری و گردشگری می شد، امروز وضعیت بسیار بدتر و تاسف بارتر از پارسال شده است که چشم خود را به دوران پساکرونا دوخته ایم.

رجب پور با اشاره به اینکه هم اکنون تعداد زیادی از صاحبان آژانس های مسافری و گردشگری آذربایجان شرقی اقدام به تعطیلی واحدهای خود و یا کاهش نیروی انسانی خود کرده اند، گفت: در حالی که زمان حاضر یکی از بهترین فرصت ها برای افزایش ساعات کاری و همچنین اضافه کردن نیروی انسانی بیشتر است.

وی یادآوری کرد: بسیاری از مدیران آژانس ها به دلیل شیوع ویروس کرونا اعلام کرده اند که طی یک ماه اخیر حتی یک مورد مراجعه کننده نداشته اند که این امر مترادف با نابودی و سقوط آزاد صنعت گردشگری کشور و البته آذربایجان شرقی است.

رجب پور فعالیت در فضای مجازی را تنها راه برون رفت از اضواع کنونی دانست و گفت: با وجود اینکه هیچ فعالیت فیزیک در صنعت گردشگری جهان امکان پذیر نیست، اما تلاش های خود را برای معرفی جاذبه ها و برگزاری تورهای مختلف داخلی و خارجی در فضای مجازی و از طریق اینترنت را دنبال می کنیم.

تعطیلی ۹۰ درصدی رستوران ها

رییس اتحادیه غذاخوری‌ها، رستوران ها و چلوکبابی‌های تبریز نیز با اعلام اینکه افزون بر ۹۰ درصد غذاخوری ها، رستوران‌ها، غذاهای تلفنی و تالارهای پذیرایی این شهر به دلیل شیوع ویروس کرونا تعطیل شده است، گفت: این اتحادیه جزو نخستین مجموعه هایی است که دستور تعطیلی تالارهای پذیرایی را به دلیل تجمع افراد متعدد در قالب مراسم های عروسی و عزا به واحدهای تحت پوشش خود صادر کرده است.

وحید رشیدتقی‌پور افزود: بر همین اساس تمام مراسم های فوق لغو و قراردادهای فی مابین صاحبان تالارها و مشتریان ملغی شد که طبق دستور اتاق اصناف کشور، مبالغ پرداختی و پیش پرداخت های مزبور نیز به طور کامل به مشتریان عودت داده شده است.

رشیدتقی‌پور با ابراز خرسندی از اینکه غذاهای متنوع و خوش مزه تبریز تنها موردی در حوزه صنعت گردشگری است که نیاز به تبلیغ ندارد، اظهار داشت: در این عرصه غذاهای تبریز از سال های متمادی گذشته در میان گردشگران از محبوبیت ویژه ای برخوردار بوده و هست که این امر نگرانی های ما از دوران پس از کرونا را تا حدودی کاهش می دهد.

وی تبلیغات حول محور غذاهای آذربایجان و تبریز در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی را وسیع خواند و ابراز امیدواری کرد با رفع محدودیت های موجود، این حوزه نیز فعال شده و رونق گردشگری ایران و آذربایجان دوباره  از سر گرفته شود.

رشیدتقی‌پور با اشاره به اینکه تعداد یکهزار و ۵۰۰ واحد غذاخوری، چلوکبابی، رستوران و تالار پذیرایی در سطح شهر تبریز فعال است، تعطیلی این تعداد واحد صنفی را به ضرر اقتصاد شهر و البته صنعت گردشگری توصیف کرد.

وجود ۲۳ موزه تخصصی، بازار تاریخی ثبت شده تبریز در فهرست آثار یونسکو، مساجد، مدارس، حمام‌ها، بقعه‌ها و امام زاده‌ها و روستاهای متعدد گردشگری و تاریخی، صنایع دستی در رشته های مختلف و مراکز متعدد تفریخی و خرید از جمله مزیت‌ها و داشته‌های حوزه گردشگری آذربایجان شرقی و تبریز است.

آب و هوای لطیف و معتدل کلانشهر تبریز و آذربایجان شرقی خنکای شب‌های این شهر در فصل بهار و تابستان بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی را به سوی خود فرا می‌خواند که شرایط حاکم بر اقتصاد کشور و شیوع ویروس کرونا مانع جدی بر سر راه صنعت گردشگری این منطقه ایجاد کرده و رخوت کامل بر این عرصه حاکم شده است.