کرونا تعداد زیادی از راهنمایان گردشگری را از کار بیکار کرده و حالا آنها با مشکلات جدی معیشتی روبه‌رو هستند. مشکل اما برای راهنمایان گردشگری پررنگ‌تر از این حرفهاست، بیمه و اساسا به رسمیت نشناختن شغل آنها معضل را دوچندان کرده و به همین دلیل آنها در هیچ کجای بسته های حمایتی دولت برای فعالان گردشگری حق و حقوقی ندارند.
راهنمایان گردشگری به لحاظ قانونی کجای صنعت گردشگری قرار می‌گیرند؟! اگر حتی نیمی از این فعالان گردشگری تنها راه کسب معاش‌شان را از دست داده باشند چه اتفاقی برای آینده آنها و یا در ابعاد بزرگتر برای صنعت گردشگری می‌توان متصور بود؟! تردیدهای مکرر در صنعت گردشگری ایران که حالا کرونا جلودار همه‌شان شده، با این بخش از جامعه گردشگری ایران چه خواهد کرد؟!
این سوال‌ها اما همه با یک در بسته روبه‌رویند و آن قانونی است که در باره راهنمایان گردشگری ایران ابتر مانده جدی گرفته نشدن صنعت گردشگری و دایره کوچک چتر حمایتی دولت در اینباره آبشخور همه این مشکلات است.
راهنمای گردشگری، هویتی که دیده نمی‌شود
آرش نور آقایی، نائب رییس کانون انجمن های صنفی راهنمایان گردشگری کشور در گفت و گو با ایرنا از مشکلاتی گفت که جامعه راهنمایان گردشگری را با تردیدهای جدی درباره آینده گردشگری ایران مواجه کرد بزرگترین مشکلی که راهنمایان گردشگری در این سالها با آن درگیر بود، این است که اساسا راهنمای گردشگری به عنوان یک شغل محسوب نمی شود که مسائل بیمه آن بخواهد حل شود.
آن طور که نورآقایی می‌گوید هیچ چشم انداز روشنی پیش روی راهنمایان گردشگری ایران نیست و اگر اتفاقات و بحران های گردشگری چه طبیعی و سیاسی دوباره تکرار شوند این تردید وجود خواهد داشت که آیا می‌توانند در این شرایط مبهم و متزلزل به کارشان ادامه بدهند و در این صنعت فعال بمانند.
عدم ثبات شغلی، نبود درآمدی که بتوانند زندگی خود و خانواده‌شان را بگردانند مهم ترین نگرانی های ذهنی‌ای هستند که نورآقایی راهنمایان گردشگری را دچار آنها می داند؛ دغدغه ای که حالا کرونا بیشتر از پیش به آن دامن زده و آینده پیش روی آنها را در هاله ای از تردید و ابهام فرو برده است.
عوارض ناشی از کرونا بر اقتصاد گردشگری حداقل تا چهارماه آینده ادامه خواهد داشت. چهارماهی که یک پیک سفر جدی را شامل می‌شود و حالا قسمت‌های مختلف گردشگری ایران شامل هتل‌ها، آژانس‌های گردشگری، اقامتگاه‌های بوم‌گردی، تورگردانان و راهنمایان گردشگری و حتی هنرمندان صنایع دستی یک سوم از سالشان را درآمد نخواهند داشت. سال 98 ، سال پرحادثه ای برای گردشگری ایران بود. از سیل نوروز گذشته تا تنش های سیاسی و بیماری کرونا در ایام نوروز ، جامعه گردشگری ایران را در شوک و بحران جدی فروبرده است.
تردیدهای پیش روی راهنمایان گردشگری
نائب رییس کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری کشور، فرارتر از اتفاقاتی که امسال صنعت گردشگری ایران را رنجور و بیمار کرده، مشکل اصلی را تردیدها نسبت به آینده صنعت گردشگری ایران و روزگار متزلزل آن می‌بیند: در عرصه گردشگری تردیدهای بسیاری وجود دارد. کوچکترین اتفاقات، مسایل سیاسی، اجتماعی، بیماری‌ها و بلایای طبیعی گردشگری را زودتر از بقیه آزار می دهند.
کوچکترین خطر، گردشگری را از دسترس خارج می‌کند
گردشگری، آهوی رمنده‌ای ست که به زعم نورآقایی کوچکترین خطری آن را می‌رماند و از دسترس ها خارج می کند. توصیف این کارشناس گردشگری برای شرایط گردشگری ایران، نسل کشی آهوی گریز پای گردشگری ایران است که نه تنها در این روزهای کرونایی که در همه اتفاقات سالی که گذشت از سیل و ماجرای بنزین و اتفاقات آبان‌ماه تا تنش‌های سیاسی و سقوط هواپیمای اکراینی اتفاق افتاده است.
نورآقایی در توصیف آنچه گردشگری ایران را به کلاف سردرگم تبدیل کرده است ، توضیح داد: بیماری‌هایی که در این یکی دو دهه وجود داشته مثل سارس، ابولا و کرونا که هرچند وقت یک بار اتفاق می افتند و اگر اینها هم نباشد بلایای سیاسی و طبیعی که همییشه در کشور ما بوده، تردیدهای پیش‌روی گردشگری ایران را به یک مشکل بزرگ تبدیل می کند.
در حوزه گردشگری به مساله آمار ، علمی برخورد نشد
وی در ادامه گفت و گو با خبرنگار ایرنا از آمار و ارقام متولیان گردشگری کشور گفت که بنیه و اساس اطلاعات شفاف و درستی ندارد. نورآقایی دراین‌باره گفت: اساسا در این سالها به خاطر مسائل سیاسی‌ای که وجود داشته داشته نتوانسته ایم رشد کنیم و بیشتر به آمارها و اتفاقاتی که چندان هم به آنها اطمینانی نیست تکیه کرده ایم.
او آمار و ارقام اعلام شده توسط وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را دچار شائبه دانست و افزود: در حوزه گردشگری ایران هیچ‌گاه با مساله آمار، علمی برخورد نشده و مدیران بالادستی همیشه به کمیت آمار نگاه داشته اند نه به کیفیت و اطلاعات دقیق پشت آن.
اینکه امسال چند نفر وارد ایران یا اصفهان شده اند آمارهایی هستند که به گفته نورآقایی متولیان گردشگری بر آنها تکیه زده اند و هیچ گاه بررسی دقیقی نشده که در این سالها که به قول دولت، گردشگری رونق پیدا کرده، چگونه این اتفاق افتاده؟! رونق به چه شکل بوده و فایده و ضرر آن در ترازو به کدام طرف می چربد!؟ و آیا بودجه کاهش یافته‌ای که گردشگر در ایران به نسبت کشورهای مقصد دیگر هزینه می‌کند در برابر مضراتی که در ایران می‌تواند داشته باشد بهینه است؟!
سوال جدی دبیر فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری از مسئولان اصلی گردشگری کشور این است که پشت این آمار و ارقام چقدر تحلیل و اطلاعات نهفته است؟! از نگاه نورآقایی آمار فقط یک عدد نیست و قابل تحلیل باید باشد؛ اینکه این آمار و تعداد گردشگر در چه سنی بوده اند؟!از کدام کشور ؟! از کدام مرزها و چقدر مانده اند؟!
به گفته وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در شش ماه نخست سال 98 بیش از چهار میلیون و 900 هزار گردشگر خارجی به ایران وارد شده‌اند. در اصفهان نیز از ابتدای سال تا آذرماه آمارها از ورود بیش از ۳۳۰ هزار گردشگر خارجی به استان اصفهان می‌گویند که این تعداد گویا حدود ۱۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته است.
تورلیدرها، اولین قربانیان صنعت گردشگری در مواجهه با کرونا
مهرزاد کشفی، یکی دیگر از اعضای کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری دلیل آنچه فعالان گردشگری ایران را با بحران جدی روبه‌رو کرده، نبود زیرساخت های لازم در مواجهه با بحران‌های صنعت گردشگری می داند. وی معتقد است اولین آسیبی که به صنعت گردشگری ایران در شرایط کرونا وارد شد با لغو تورها بود و به طور طبیعی اولین کسانی که در این ماجرا آسیب دیدند تور لیدرها بودند.
کشفی در این باره به ایرنا گفت: به این دلیل که تورلیدرها ضمانت شغلی ندارند و اساسا فعالیت‌شان به عنوان شغل شناخته نمی شود بنابراین نمی توانند از فواید قانونی شغل ها مثل بیمه بهره مند شوند. فردی که امرار و معاشش فقط از راه تورلیدری بوده ، منبع درآمدش را از دست داده و بسیار آسیب پذیر شده است.
این راهنمای گردشگری نسبت به بسته های حمایتی دولت خوشبین نیست و بر این باور است که دولت باید یک حمایت ویژه از صنعت گردشگری داشته باشد: این کمک ها در قالب تعویق سه ماهه پرداخت‌ها و تسهیلات بانکی بر این همه مشکل و معضلی که صنعت گردشگری ایران دارد اثرگذار نیست.
دولت در تصمیم گیری‌های کلان، گردشگری را هم ببیند
وی بیان داشت: فرصت خوبی است که دولت یک بار برای همیشه تکلیفش را با داستان گردشگری روشن کند. دولت باید از یک صنعت ویژه‌ای که می‌تواند فواید ویژه‌ای به جامعه تزریق کند حمایت کند؛چراکه گردشگری اشتغالزایی بالایی با کمترین هزینه از دولت دارد.
کشفی در ادامه گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: وقتی صنعتی می‌تواند تعداد زیادی شغل با هزینه کم و سود زیاد ایجاد کندپس بهتر است برای هر تصمیمی که اتخاذ می‌کند، نگاهی هم به ضررها و سودهای این صنعت داشته باشد.
از کرونا که همه ابعاد تصمیم‌گیری‌های دولتی و خصوصی را تحت تاثیر قرار داد، اشاره این کارشناس گردشگری به تصمیماتی است که دولت درباره بنزین یا موارد مشابه اتخاذ کرد. کشفی در این رابطه توضیح داد: یکسری اتفاقات مثل کرونا اجتناب ناپذیرند اما حداقل در موارد دیگر می‌توان در تصمیم‌گیری‌ها به تاثیرات بر صنعت گردشگری هم اندیشید!
کشفی هم گریزی به لایحه بیمه راهنمایان گردشگری در مجلس زد و گفت: به نظرم بهترین راه حل این است که حالا که لایحه بیمه راهنمایان گردشگری در مجلس است، نمایندگان واقع بینانه‌تر به این شغل نگاه کنند و از اساس ببینند که شغل راهنمای گردشگری چه ویژگی‌هایی دارد.
وی در ادامه گفت: این‌همه سال از بیمه راهنمایان گردشگری صحبت شده و حالا به تازگی در بودجه سال جدید بیمه راهنمایان گردشگری تا سقف 2 هزار نفر دیده شده است. چیزی که به جای تاثیر گذاری،تشویش و اختلاف ایجاد می کند.
کشفی می‌گوید وقتی دولت برای شغل راهنمای گردشگری هویتی قائل نمی‌شود طبیعی است هیچ گونه از آن تسهیلاتی هم که در شرایط کرونا به فعالان و تاسیسات گردشگری می‌دهد به راهنمایان گردشگری تعلق نخواهد گرفت.
اتفاقات تلخ سال 98 و بختک کرونا به اعتقاد برخی از کارشناسان، گردشگری ایران را به کما فروبرده است. آینده بی‌نشان گردشگری ایران چه خواهد شد؟! مسئولان با گذر از بحران کرونا درباره کشوری که روی سرمایه های میراث طبیعی و فرهنگی خوابیده چه تصمیماتی درباره صنعت گردشگری خواهند گرفت؟! صنعت گردشگری ایران تا کجا باید قربانی بدهد و زیر بار تصمیمات شتابزده کمر خم کند؟!
نظر شما