سفرهای هفته اول نوروز به شیوع کرونا در ایران دامن زد

کیانوش جهانپور روز جمعه در نشست خبری که به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد در پاسخ به پرسش ایرنا افزود: اینکه بگوییم خیلی از مردم به سفر رفتند را قبول نداریم چون میزان سفرهای نوروز ۵۰ درصد کمتر از سال گذشته بود و اغلب مردم به سفر نرفتند اما به هر حال عده ای از مردم اقناع نشدند و شاید اطلاع رسانی ما کافی نبود.

وی  گفت: به هر حال برای جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری از امروز طرح فاصله گذاری اجتماعی تا ۱۵ فروردین اجرا می شود و امکان تمدید آن هم هست اما سفرهای مردم در هفته اول قطعا تاثیر منفی داشته که روزهای آتی علایم آن به تدریج آشکار می شود.

جهانپور ادامه داد: البته افزایش آماری که احتمالا در روزهای آینده خواهیم داشت بخشی از آن به خاطر سفرها و ترددهای مردم است بخشی هم به خاطر افزایش بیماریابی و شناسایی بیماران خفیف و کم علامت است اما به هر حال عده زیادی از مردم در سفرها بیماری را منتقل کردند یا خودشان مبتلا شدند و حتی مواردی از فوت مسافران را در شهرهایی که به سفر رفته بودند را داشتیم.

ایران در فاز مدیریت کرونا

وی در پاسخ به این پرسش که ایران اکنون در چه فازی از مقابله با کروناست گفت: در کشورهای مختلف روشهای مختلفی برای مقابله با کرونا اتخاذ شده است ما در ایران به پشتوانه آمادگی که از یک ماه قبل از شناسایی اولین مورد کرونا در ایران ایجاد کرده بودیم و با اقناع و مشارکت مردم اکنون در فاز مدیریت بیماری کووید ۱۹ هستیم که البته با مهار و کنترل فرق می کند.

رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت ادامه داد: در فاز دوم شناسایی بیماران بعد از فاز اول که فاز خوداظهاری مردم در سایت  salamat.gov.ir بود و همزمان با ادامه فعالیت این سایت شناسایی موارد خفیف با تست  pcr نیز انجام می شود و بنابراین در روزهای آینده شناسایی افراد مبتلا با علایم خفیف و حتی بدون علامت بیشتر می شود.

وی گفت: تاکنون ۵۴ میلیون نفر با مراجعه به سایت وزارت بهداشت خوداظهاری کرده اند و بیش از ۶۰ درصد مردم یکبار غربالگری شده اند اما به زودی با گسترش غربالگری شناسایی زودهنگام بیماری و مداخلات زودهنگام را خواهیم داشت و به سمت مدیریت بهتر می رویم.

جهانپور تاکید کرد: ما اکنون در فاز مدیریت بیماری کووید ۱۹ هستیم به همین علت صحنه هایی که در برخی کشورهای اروپایی مثل اسپانیا، ایتالیا، لوکزامبورگ یا سوئیس یا برخی ایالات آمریکا می بینیم را به هیچ وجه در ایران نداریم و امیدواریم با ادامه این روند در هفته های آینده به مهار و حتی حذف این بیماری در کشور دست پیدا کنیم.

عملکرد ویروس چگونه است

وی در پاسخ به پرسشی درباره عملکرد این ویروس، دوره بیماری، ناقل بودن و ماندن ویروس بر روی سطوح گفت: در این موارد اطلاعات ما مانند بسیاری از کشورها هنوز ناقض است زیرا کرونا یک ویروس نوپدید و جدید است. دوره کمون و پنهان بیماری بین سه تا ۱۴ روز است اما موارد استثنا هم هست. دوره ماندگاری ویروس بر روی سطوح نیز بین چند ساعت تا چند روز گفته شده است ولی ۹ روز بیشتر گفته شده است.

جهانپور ادامه دارد: در مورد اینکه چرا ویروس در برخی مناطق و برخی افراد عملکرد شدیدتری دارد هم باید منتظر تحقیقات بیشتر باشیم و گزارش های موجود قطعی و علمی نیست.

وی گفت: اطلاعات ما در ایران نشان می دهد که ویروس کرونا از آنفلوانزا بیماری زایی بیشتری دارد و موارد مرگ آن نیز بیشتر است اما اطلاعات برخی کشورها مثل آمریکا بر اساس آماری که تاکنون دارند مثلا مرگ سه هزار نفر بر اثر کرونا و مرگ ۱۸ هزار نفر بر اثر آنفلوانزا یا ۳۲ میلیون ابتلا به آنفلوانزا و بستری ۳۰۰ هزار نفر مبتلا به آنفلوانزا با آمار کشور ما مطابقت ندارد. البته باید منتظر بمانیم تا آمار کرونا نیز در این کشور کامل شود.

جهانپور درباره تولید کیت تشخیصی در ایران گفت: کیت تشخیص کرونا در ایران ساخته شده است و با تایید آن وارد چرخه خدمات می شود تعداد تولید آن نیز انبوه و بیش از ۸۰ هزار در هفته است اما استفاده از کیت فقط در زمان شروع اپیدمی برای ردیابی ویروس و زمان اتمام دوره اپیدمی کاربرد اساسی دارد و در این مرحله که قرار داریم معاینات بالینی و سی تی اسکن ریه برای تشخیص دقیق بیماری قابل اطمینان تر است.

وی افزود: در برخی موارد ممکن است تست کرونا منفی شود و فرد مبتلا باشد بنابراین در زمان حاضر که در اپیدمی کرونا هر بیماری مشکوک در گام اول کرونا تلقی می شود و باید به دنبال رد آن در بیمار باشیم و برای تشخیص قطعی و جواز دفن بیش از تست کرونا به شواهد بالینی و سی تی اسکن ریه تکیه داریم.

متوسط بستری بیماران ۷ تا ۱۰ روز

سخنگوی ستاد ملی مدیریت کرونا در پاسخ به پرسشی درباره مدت زمان متوسط بستری بیماران کووید ۱۹ در بیمارستان  گفت: مدت زمان دقیق را نمی دانم اما بین هفت تا  ۱۰ روز است. بسیاری از این بیماران بعد از دوره حاد بیماری تمایل ندارند به نقاهتگاهها و مراکز استراحتگاه پسابیمارستانی بروند و بیشتر تمایل دارند دوره نقاهت را در منزل مراقبت شوند.

وی ادامه داد: بهترین مهمانسراها و مراکز پذیرایی با همکاری نیروهای مسلح و هلال احمر برای خدمت رسانی به بیماران پس از ترخیص آماده شده و وضعیت این مراکز با مراکزی که در برخی کشورهای اروپایی می بینیم قابل مقایسه نیست اما الگوهای فرهنگی و اجتماعی مردم به نحوی است که مردم و خانواده ها تمایلی به ماندن دور از خانه ندارند و خانه را ترجیح می دهند.

جهانپور در پاسخ به پرسشی درباره خطای کیت های آزمایشی چینی گفت: بیشتر کیت های تشخیصی که تاکنون در ایران استفاده شده کیت های اروپایی بوده که سازمان های بین المللی به ایران اهدا کرده بودند هنوز از کیت هایی که صلیب سرخ چین به ایران داده زیاد استفاده نشده اما خطای این کیت ها را تایید نمی کنیم.

وی افزود: شایعاتی که در فضای مجازی درباره ابتلای مجدد افراد مبتلا به ویروس کرونا را نیز تایید نمی کنیم.چنین گزارشی نداریم و اگر افرادی دوباره به کرونا مبتلا شده باشند یا بیماری اول آنها ناشی از ویروس کرونا نبوده یا درمان کامل نشده است. فعلا گزارش ها حاکی از این است که یک بار ابتلا چندین ماه مصونیت می دهد و موفقیت درمان با پلاسمای بهبود یافتگان نیز به همین علت مورد توجه قرار گرفته و مراحل تایید را می گذارند.

روش هموپرفیوژن تایید نشده است

جهانپور در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا درمان کرونا به روش هموپرفیوژن در بیمارستان بقیه الله با هزینه چند میلیونی مورد تایید وزارت بهداشت است، گفت: این روش تاکنون در کمیته علمی ستاد مدیریت کرونا تایید نشده است بنابراین استفاده از آن نیز مجاز نیست و حتی اگر به عنوان کلینیکال ترایال و در مراحل آزمایش انجام شود نیز نباید از افراد پولی دریافت شود و اگر با تجویز پزشک چنین اتفاقی افتاده تخلف است.

وی گفت: انجام این روش در مراکز درمانی نیازمند طی مراحل قانونی، تایید کمیته اخلاق و تایید نهایی در کمیته علمی ستاد ملی کروناست.

آمار پنهان کرونا چقدر است

رئیس مرکز اطلاع رسانی وزارت بهداشت در پاسخ به این پرسش که با توجه به اعلام اینکه ۸۰ تا ۸۵ درصد افراد به نوع خفیف بیماری ناشی از ویروس کرونا مبتلا می شوند آیا آمار ۳۰ هزار نفری مبتلایان در ایران همان ۱۵ تا ۲۰ درصد مبتلایان است و بیش از ۱۰۰ هزار مبتلای پنهان و ناشناخته داریم گفت: هرگز وزارت بهداشت اعلام نکرده ۸۰ درصد موارد بیماری خفیف است و این اظهار نظر  غیر علمی است. آنچه آمارهای وزارت بهداشت نشان می دهد این است که ۱۸ درصد بیماران بدون علامت هستند و نه ۸۰ درصد.

وی در واکنش به این نکته که خفیف بودن بیماری در ۸۰ درصد مبتلایان را معاون تحقیقات وزارت بهداشت اعلام کرده افزود: این آمار ممکن است در روزهای اول شناسایی این بیماری در کشور صحت داشته باشد اما اکنون با گذشت بیش از یک ماه از شیوع کرونا در ایران این آمار را تایید نمی کنیم.

جهانپور افزود: در روزهای اول ممکن بود ویروس کرونا با آنفلوانزا اشتباه گرفته شود اما اکنون هر بیماری که مشاهده شود اصل بر ابتلا به کروناست مگر اینکه خلافش ثابت شود و با توجه به غربالگری که از بیماران خفیف نیز قرار است انجام شود آمارها به سمت واقعی شدن پیش می رود.

وی ادامه داد: البته شناسایی نشدن موارد خفیف در بسیاری از کشورهای پیشرفته مثل ایتالیا و اسپانیا نیز وجود دارد و علت اینکه ۱۰ درصد مبتلایان در ایتالیا و ۱۱ درصد در اسپانیا فوت کرده اند این است که در آمار آنها موارد خفیف و بدون علامت ثبت نشده است و با ثبت این افراد میزان مرگ پایین تر است در کشورها هم البته نه به اندازه این کشورها اما مواردی از شناسایی نشدن موارد خفیف وجود دارد.

تب سنجی دقیق نیست

سخنگوی ستاد ملی مدیریت کرونا درباره دقت تب سنجی در شناسایی بیماران نیز گفت: این روش بیشتر در روزهای ابتدایی برای پیدا کردن بیماران انجام می شد. قطعا روش دقیقی برای غربالگری نیست زیرا با مصرف یک استامینوفن یا بروفن می توان تب را کنترل کرد و موارد نداشتن تب کاذب زیاد است اما به هر حال یکی از روشهای غربالگری است که نمی توان آن را حذف کرد و باید با تکمیل اطلاعات مانند معاینه بالینی و تست  pcr یا سی تی اسکن ریه تشخیص را کامل کرد.

وی افزود: از هر ۱۸۰ هزار نفری که در مراحل اولیه غربالگری به آنها مشکوک می شویم ۳۵۰۰ نفر به تخت بیمارستانی می رسند بنابراین نمی توان تب سنجی را ورودی و خروجی شهرها یا متروها منتفی کنیم.

جهانپور درباره هزینه درمان افراد مبتلا به کرونا گفت: سیاست وزارت بهداشت تغییر نکرده، ۹۰ درصد هزینه درمان در بیمارستانهای دولتی را بیمه ها می پردازند و ۱۰ درصد به عهده بیمار است. تست کرونا نیز که در برخی کشورهای اروپایی تا ۱۳۰۰ دلار بابت آن می گیرند در ایران رایگان است البته تعرفه های بخش خصوصی به مراتب بیشتر است اما هیچ کس به این مراکز ارجاع نمی شود مگر اینکه خودش برود. اگر بیمارستانهایی هم باشند که در گذشته کل هزینه درمان بیماران مبتلا به ویروس کرونا را نگرفته و رایگان خدمات رسانی کرده اند، لطف کرده اند و از هزینه بیمارستان خودشان کسر کرده اند و چنین سیاست تشویقی برای درمان رایگان نداریم.