محمدمهدی یعقوبی، از هم‌دوره‌ای‌ها و هم‌تیمی‌های جهان‌پهلوان غلامرضا تختی، مرحوم پهلوان عباس زندی، مرحوم محمدعلی فردین، امامعلی حبیبی، مرحوم ناصر گیوه‌چی، مرحوم محمدعلی خجسته‌پور و دیگر قهرمانان نامدار دهه‌ی ۵۰ میلادی کشتی آزاد ایران است. یعقوبی را می‌توان یکی از نزدیک‌ترین دوستان و یاران محمدعلی فردین دانست. او متولد سال ۱۳۰۹ در شهر قزوین است و اینک در آستانه ۹۰ سالگی خود قرار دارد. یعقوبی دارنده مدال نقره بازی‌های المپیک ۱۹۵۶ ملبورن، مدال طلای مسابقه‌های جهانی ۱۹۵۵ ورشور لهستان و مدال برنز مسابقه‌های جهانی ۱۹۵۱ هلسینکی فنلاند، چندین سال پیش و پس از سال‌ها اقامت طولانی‌مدت در کشور آمریکا سرانجام به وطن بازگشت و اکنون در شهر محل تولد خود -قزوین- اقامت دارد. یعقوبی خاطرات زیادی از مرحوم محمدعلی فردین دارد که به ذکر یکی، دو مورد آن اکتفاد می‌کنیم.
بسیاری از هم‌نسل‌های شما که با افرادی همچون جهان‌پهلوان تختی و مرحوم محمدعلی فردین هم‌سن‌وسال بودند، متاسفانه در قید حیات نیستند، خوشبختانه شما از جمله بازماندگان آن نسل بزرگ و نامدار کشتی ایران هستید که به‌طورحتم خاطراتی از مرحوم «محمدعلی فردین» دارید.
من پس از پشت‌سر گذاشتن یک دوره بیماری سخت، اکنون خوشبختانه صحیح و سالم و تندرست هستم و تا چند ماه دیگر وارد سن ۹۰ سالگی می‌شوم. از هم‌نسل‌ها و هم‌تیمی‌های من فقط محمود ملاقاسمی که یکی، دو سال از ما بزرگ‌تر است و نیز امامعلی حبیبی که هم‌سن‌وسال من است در قید حیات هستند و بقیه دوستان و یاران ما از جمله جهان‌پهلوان تختی، پهلوان عباس زندی، پهلوان یعقوبعلی شورورزی، پهلوان احمد وفادار، محمدعلی فردین، محمدعلی خجسته‌پور، پهلوان حسین نوری، ناصر گیوه‌چی، نبی سروری و... هیچ‌کدام در قید حیات نیستند. بیش‌تر ما، متولد سال ۱۳۰۹ هستیم و بزرگانی چون حبیب‌الله بلور و حاج عبدالحسین فیلی مربیان ما بودند. به دلیل بالا رفتن سن، ذهنم یاری نمی‌کند، به همین دلیل نمی‌دانم در فروردین ماه سال آینده وارد ۹۰ سالگی خود می‌شوم یا در اردیبهشت ماه!
برای ما از خاطرات خود با محمدعلی فردین بگویید.
فردین، آدم شوخ‌طبع و خوش‌مشرب و بسیار باصفایی بود. او روحیه‌ب بسیار شادی داشت. به‌خاطر همین روحیه‌ی شادش، در اردوی تیم‌ملی گاهی اوقات برای ما آواز می‌خواند و ضرب هم می‌گرفت. پدر او مغازه فروش و تعمیر لوازم موسیقی از جمله تار، گیتار، ویلون و... را داشت و برای همین فردین از سن کودکی خود با هنر موسیقی آشنایی پیدا کرده بود. موسیقی روی روحیه‌ی شاد فردین بسیار تاثیر داشت. من دو، سه بار به مغازه پدر او رفته بودم. درواقع یکی از دلایل مهم کشیده شدن فردین از کشتی به سمت سینما، آشنایی او با هنر بود. جوهره هنر مثل موسیقی و سینما از قبل در وجود فردین بود. در کل فردین انسانی بسیار فهمیده، باشعور و باشخصیت بود.
کشتی‌های فردین چگونه بود؟ فردین چگونه کشتی‌گیری بود؟
فردین فقط سه سال عضو تیم‌ملی کشتی آزاد ایران بود. درواقع عمر دوران کشتی‌گیری او خیلی کوتاه بود. اما او در همین مدت کوتاهِ دوران کشتی‌گیری خود در تیم‌ملی ایران، بالاتر از کلاس خودش کشتی می‌گرفت و بسیار فنی و تکنیکی هم بود. او شاگرد خلف حبیب‌الله بلور، سرمربی تیم‌ملی ایران بود. فردین در جریان مسابقه‌های جهانی سال ۱۹۵۴ در توکیو ژاپن، دیدار فینال وزن ۷۳ کیلوگرم را مقابل «واختانگ بالاوادزه» کشتی‌گیر گرجی‌الاصل تیم اتحاد جماهیر شوروی سابق که در دیدار فینال بازی‌های المپیک ۱۹۵۶ ملبورن توسط امامعلی حبیبی ضربه‌فنی شده بود، مغلوب شد و به مدال نقره دست پیدا کرد. فردین در مسابقه‌های جهانی سال ۱۹۷۵ در استانبول ترکیه هم به مقام چهارم رسید و در مسابقه‌های جهانی سال ۱۹۵۵ در ورشو لهستان هم عنوانی کسب نکرد.
گفته می شود حبیب‌الله بلور، سرمربی وقت تیم‌ملی کشتی آزاد ایران، علاوه بر جهان‌پهلوان غلامرضا تختی، علاقه‌ی بسیار زیادی هم به محمدعلی فردین داشت.
همین‌طور است. حبیب‌الله بلور در اصل مربی اول فردین بود و توسط او در کشتی کشف شد. او فردین را خیلی دوست داشت و فکر می‌کرد فردین روزی بتواند به جای او سرمربی تیم‌ملی کشتی آزاد ایران شود. به‌نظرم اگر فردین در کشتی می ماند و به سمت سینما نمی‌رفت، می توانست جای حبیب‌الله بلور را بگیرد اما او خیلی زود از کشتی رفت و به سوی سینما کشیده شد.
چه شد که فردین خیلی زود از دنیای قهرمانی کشتی فاصله گرفت و هنر و سینما را برای آینده خود انتخاب کرد؟
«نبی سروری» که دو، سه سال از محمدعلی فردین جوان‌تر بود، پس از شکست دادن فردین در رقابت‌های انتخابی تیم‌ملی، توانست جای فردین را در وزن ۷۳ کیلوگرم بگیرد و فردین برای همیشه کشتی را کنار گذاشت. سروری در مسابقه‌های جهانی ۱۹۵۵ ورشو لهستان به مدال نقره رسید و سال بعد از آن، در بازی‌های المپیک ۱۹۵۶ ملبورن در وزن ۷۳ کیلوگرم به مقام چهارم مشترک رسید. نبی سروری که دلاوری در کشتی ایران بود، یک سال بعد و در جریان مسابقه‌های جهانی سال ۱۹۵۷ در استانبول ترکیه به یک وزن بالاتر رفت و در وزن پنجم (۷۹ کیلوگرم) به مدال طلا دست یافت. او تنها چهره طلایی تیم‌ملی ایران در آن دوره از مسابقه‌ها بود. در آن سال‌ها ترک‌ها به هیچ کشتی‌گیر خارجی اجازه نمی‌دادند با مدال طلای جهان از ترکیه خارج شود، اما نبی سروری در دیدار فینال با شکست دادن کشتی‌گیر ترکیه توانست مدال طلای جهان را از چنگ ترک‌ها خارج کند و آن را به ایران بیاورد و این خیلی دلاوری می خواهد. کشتی‌گیر شوروی سابق هم در این وزن سوم شد و مدال برنز گرفت.
پس درواقع نبی سروری باعث کناره‌گیری محمدعلی فردین از دنیای کشتی شد؟
البته شکست مقابل نبی سروری بهانه خوبی برای رفتن فردین از کشتی شد. همان‌طورکه قبلا گفتم، عشق به هنر در وجود محمدعلی فردین می‌جوشید و او که علاقه‌ی بیش‌تری به سینما در مقایسه با کشتی داشت، با کمک ناصر ملک‌مطیعی و یکی، دو تن دیگر از جمله فردی به نام دکتر کوشان، به سمت سینما کشیده شد. از طرفی، حرفه‌ی هنر و سینما پول‌ساز و شهرت‌آفرین بود اما کشتی پول‌ساز نبود، همچنان‌که امروز هم کشتی پول‌ساز نیست. متاسفانه در کشتی پولی در بساط نیست. زندگی فردین با رفتن به سینما از این‌رو به آن‌رو شد. او در سینما به موفقیت‌های خیلی خوبی رسید و یکی از بهترین و محبوب‌ترین بازیگران سینمای ایران شد.
نزدیک‌ترین دوستان محمدعلی فردین در کشتی چه کسانی بودند؟
اول از همه جهان‌پهلوان تختی و بعد از او مرحوم ناصر گیوه‌چی، پهلوان حسین نوری که داماد محمدعلی فردین بود و در رفت‌وآمدهای خانوادگی، خواهر فردین را برای همسری خود برگزید، اینجانب (محمدمهدی یعقوبی)، ابوالفضل حسین‌پور و حسین ملاقاسمی از نزدیک‌ترین دوستان فردین بودیم.
کمی هم در مورد کشتی‌های خود بگویید.
من در سه وزن برای تیم‌ملی کشتی آزاد ایران به میدان رفتم. در المپیک ۱۹۵۶ ملبورن در وزن ۵۷ کیلوگرم به مدال نقره رسیدم و در مسابقه‌های جهانی ۱۹۵۱ هلسینکی فنلاند و ۱۹۵۵ ورشو لهستان در وزن ۶۲ کیلوگرم به ترتیب مدال های برنز و طلا را گرفتم. در جریان دیدار تیم به تیم بین تیم‌های ایران و ترکیه که در آن سال‌ها خیلی اهمیت داشت، در استانبول ترکیه به وزن ۷۰ کیلوگرم رفتم و درحالی‌که چند کیلو زیر وزن بودم، توانستم خیرالله شاهین، کشتی‌گیر صاحب‌نام ترکیه و دارنده مدال نقره مسابقه‌های جهانی ۱۹۵۹ تهران را شکست دهم. در مسابقه‌های جهانی تهران در آن وزن، ولادیمیر سیناویسکی از شوروی سابق قهرمان شد و خیرالله شاهین از ترکیه به مدال نقره رسید.
نظر شما