حال و روز صنعت گردشگری مازندران در دوران کرونایی

این ویروس درست در آستانه نوروز و اوج سفرها  به یکباره صنعت گردشگری مازندران را تعطیل و  ضربه مهلکی به کسب و کار  فعالان این بخش وارد نمود و هم اینک این قشر فعال جامعه نگران آن هستند که با ادامه این رویه و خسارت های برجای مانده و مشکلاتی مانند بدهی های معوق بانکی ، بیمه ، مالیات ، پرداختی حقوق و عیدی های نداده به کارگران چه کنند.

صنعتی که  بنا به گفته برخی از کارشناسان و صاحب نظران بیشترین سهم اقتصاد و فضای کسب و کار را  نسبت به دیگر بخش ها از جمله کشاورزی ، صنعت  و معدن را به خود اختصاص داده است. به تبع ان بخش های مختلف این صنعت از ناوگان حمل و نقل هوایی ، زمینی و دریایی گرفته تا  اغلب واحدهای صنفی نظیر مراکز اقامتی ، پذیرایی ، خدماتی ، رفاهی ، تاسیسات گردشگری ، موزه ها ، پارک های جنگلی و تفرجگاه ها که هرساله بویژه ایام نوروز مورد اقبال عمومی بیشترین مسافران و گردشگران بودند ، با شیوع غافلگیرکننده ویروس کرونا دچار ضرر و زیان شدند.   

بیکاری موقت دستکم ۱۵ هزار و ۷۰۶ کارگر دارای اشتغال در حوزه صنعت گردشگری استان مازندران براثر شیوع ویروس کرونا خود گویای این واقعیت است.افرادی که هم اکنون روزهای سختی را سپری می کنند و در برابر مخارج زندگی خانواده هایشان نگرانند چه زمانی از شر این بلای بی سابقه خلاص می شوند و دوباره زندگی آنها به روال عادی برگردد و به محل کارشان بروند.

بر اساس آمار اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری مازندران در نوروز سال گذشته،‌ استان پذیرای بیش از ۱۰ میلیون مسافر و گردشگر اقامت در شب بوده است درحالی که این آمار به علت ممنوعیت پذیرش مراکز اقامتی اعم از دولتی و خصوصی ، تعطیلی خیلی از واحدهای پذیرایی ، رفاهی و خدماتی این آمار با کاهش حدود ۹۵ درصدی مواجه بوده است.

اگر چه دولت برای  جبران خسارت های برجای مانده از کرونا  قرار است از برخی از کسب و کارهای آسیب دیده ناشی از این ویروس نظیر اصناف ، شرکت های حمل و نقل و نیز گردشگری حمایت هایی مانند پرداخت تسهیلات کم بهره با سود ۱۲ درصدی ، استمهال مالیات، حق سهم بیمه ۲۳ درصدی سهم کارفرمایان،تسهیلات قبلی این واحدها و به تعویق انداختن هزینه خدماتی شامل آب، برق و گاز  به مدت سه ماه انجام دهد ولی با این حال برخی از مشاغل جامعه در این بحران دچار خسارت زیادی شده اند.

سخنگوی دولت روز گذشته در گزارشی اعلام کرد که ۷۵ هزار میلیارد تومان برای حمایت از کسب و کارهای آسیب دیده بر اثر کرونا مانند اصناف، شرکت‌های حمل و نقل و گردشگری و...  تامین اعتبار شده است و دولت روی آن تاکید فراوان دارد که شیوه نامه آن همین روزها ابلاغ می شود.

درحالی که برخی از کارشناسان و فعالان صنعت گردشگری غرب مازندران معتقدند : اگرچه حمایت های دولت در این حوزه ستودنی است منتهی چنین حمایت هایی شاید بتواند گوشه ای  از زخم های برجای مانده ناشی از خسارت کرونا را التیام بخشد و بخشی از مشکلات آنها را به شکل موقتی حل کند منتهی  این اقدامات راهکار اساسی نیست  و باید برای از سرگیری فعالیت و سرپانگه داشتن کسب  کارهای آسیب دیده وابسته به این صنعت مسئولان نگاه ویژه ای به این بخش داشته باشند.  

حمایت از طریق پرداخت وام های کم بهره و درازمدت 

مدرس دانشکده میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری منطقه غرب مازندران در شهرستان نوشهر نیز در این باره گفت : ضرر و زیانی که این ویروس به صنعت گردشگری وارد کرده باید در یک بازه زمانی کوتاه مدت و بلندمدت بررسی و به آن پرداخته شود چرا آن زمان که شرائط عادی به عبارتی غیر از فصول گردشگری است فعالان این صنعت سهمی از اقتصاد حوزه گردشگری متناسب به موقعیت جغرافیایی نمی برند .

سیدرضا موسوی میرکلایی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : نکته دیگر آنکه همه می دانند هر سال از اوایل اسفند ماه تا پایان نوروز که  یک فرصت طلایی است خیلی از مسافران ، گردشگران  بویژه گردشگران خارجی مازندران را به واسطه برخورداری از موقعیت های ممتاز گردشگری نظیر دریا ، جنگل ، آثار تاریخی ، فرهنگی و جاذبه های گردشگری به عنوان مقصد سفرهایشان بر می گزینند و البته در فصول تابستان نیز چنین اتفاقی رخ می دهد منتهی اوج سفرها در زمان اسفند ماه و نوروز است.

این کارشناس بخش گردشگری اظهار داشت : آمارهای حضور و پذیرش مسافران و گردشگران در نوروز هر سال خود گویای این واقعیت است که اوج سفرها در این ایام است بنابراین شیوع این ویروس هم به صاحبان مراکز اقامتی ، پذیرایی ، رفاهی و تاسیسات گردشگری  آسیب رساند و همچنین ضربه مهلکی به اشتغال پایدار و اشتغال های ناپایدار به عبارتی فصلی وارد نمود .

این فعال گردشگری توضیح داد : با تعطیلی بیشتر مراکز اقامتی ، پذیرایی ، رفاهی ، خدماتی و تاسیسات گردشگری ، تفرجگاه ها و پارک های جنگلی ، طرح های گردشگری دریایی خیلی از کارگران دائمی از کار بیکار شده اند و از طرفی عده ای از کارگران که به شکل موقت بویژه در زمان نوروز هرسال دلشان خوش بود در این مراکز مشغول کار می شوند تا بلکه یک لقمه نانی به خانه ببرند این عده هم اکنون خانه نشین شده اند.

موسوی میرکلائی گفت : معمولا در دنیا رسم براین است که صنعت گردشگری هرگاه بنا به دلایلی دچار مشکلات اقتصادی شد دولت برای حل این مشکلات پوشش بیمه ای رایگان و نیز وام های کم بهره و درازمدت به فعالان این بخش پرداخت می کند بنابراین با وضعیت موجود تحریم های ظالمانه و محدودیت های اقتصادی دولت نیز نمی تواند تمامی نیازها و خسارت های وارد شده ناشی از کرونا به بخش گردشگری را برآورده و پرداخت کند و مشکلی که روی دست فعالان این صنعت برجای خواهد ماند.

وی تاکید کرد : صنعت گردشگری ضمن آنکه در برگیرنده اقتصادی بلکه در حوزه سیاسی و فرهنگی نیز نقش بسزایی دارد چرا که نشان دهنده شناسنامه و مشخصات یک کشور ایده آل و تمام فرض در دنیا است بنابراین ضروری است دولت همان نگاهی که به دیگر صنایع در این برهه از بحران دارد به صنعت گردشگری نیز داشته باشد.

ضربه مهلکت کرونا بر صنعت گردشگری مازندران

مدیر هتل رامسر  در این باره می گوید: این ویروس که چندماهی که نه تنها در ایران بلکه در جهان شیوع پیدا کرده و با گسترش ان در کشور صنعت گردشگری این استان را زمین گیر کرده و ضربه مهلکی به بدنه این صنعت وارد نموده است.

عبدالله کرم زاده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : آنچه که اغلب صاحبان و مدیران مراکز اقامتی و پذیرایی نظیر هتل ها ، متل ها و هتل آپارتمان ها را نگران کرده ، شیوع این ویروس درست همزمانی و تقارن آن با عید نوروز بوده است، چنین فرصت طلایی و با حضور چشمگیر مسافران و گردشگران می توانست بازار کسب و کار فعالان این بخش را پس از ماه ها رونق ببخشد.

وی اظهار داشت : بر اساس بررسی های اولیه این هتل روزانه در نوروز امسال حدود سه میلیارد ریال دچار زیان شده هرچند دولت قرار است حمایت هایی به کسب و کارهای آسیب دیده ناشی از ویروس بویژه در حوزه گردشگری ارائه دهد اما با پرداخت تسهیلات حدود ۱۲ درصد و استمهال پرداخت بهای آب ، برق ، گاز و تلفن به مدت سه ماه و نیز بدهی بانکی چنین اقداماتی گره کشای اساسی نیست.

مدیر هتل رامسر گفت : امروز مهم ترین نگرانی فعالان این بخش برای ادامه فعالیت است چرا که اولا مشخص نیست که این ویروس چه زمانی از بین می رود و مساله بعدی آنکه ماه مبارک رمضان نیز به زودی فرا می رسد و طبیعتا اگر هم تا اردیبهشت ماه نیز سایه این ویروس در کشور زدوده شود از مسافر خبری نیست .

کرم زاده افزود : به نظرم دولت باید به شکل رایگان بخشی از حمایت ها را به فعالان این صنعت ارائه دهد ضمن آنکه پیشنهاد می شود برای رغبت بیشتر و افزایش انگیزه مردم بویژه کارکنان دولت ، درصورتی اگر کارت سفر صادر شود طبیعتا شاهد اوج سفرها و پذیرش مسافر بیشتری در این منطقه خواهیم بود.

ضرر میلیاردی کرونا بر پیکره واحدهای گردشگری

مدیر مجتمع گردشگری سد آویدر منطقه صلاح الدین کلای نوشهر نیز گفت : به علت شیوع ویروس کرونا و تعطیلی این مجتمع از  اسفند ماه سال گذشته تاکنون درست زمان اوج سفرها و استقبال مسافران از این مجموعه حدود ۲ میلیارد تومان ضرر کرده ام .

ذکریا حسنی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با ادعای اینکه با سرمایه گذاری حدود ۲۰ میلیارد تومان از سه سال پیش تاکنون این مجموعه به او واگذار شده است ، افزود : با صرف این میزان سرمایه و هزینه در بخش زیرساخت ها و توسعه دیگر بخش ها مانند شهربازی ، اجرای طرح های ورزشی آبی ، کافی شاپ و سفره خانه های سنتی دستکم ۵۰ نیروی کار در این مجموعه به شکل دائم مشغول کار هستند.

وی اظهارداشت : متاسفانه از اسفندماه سال گذشته تاکنون به علت شیوع کرونا این مجموعه تعطیل بوده که طبیعتا چنین وضعیتی باعث شد تا در پرداخت برخی از مزایای کارگران از جمله عیدی آنها دچار مشکل شوم و به علت تعطیلی این مجموعه قادر به پرداخت دستمزد این نیروها در فروردین نیز نیستم .

به گفته این فعال گردشگری ، درست است که دولت برای جبران خسارت ها مزیت هایی نظیر استمهال پرداخت حق بیمه ، مالیات ، تسهیلات حدود ۱۲ درصدی ، بهای آب ، برق ، گاز و تلفن برای سرمایه گذارانی که در این حوزه فعالیت دارند اعتباراتی تامین و پیش بینی کرده است ، منتهی آنچه مهم است فعالان صنعت گردشگری در شرائط کنونی دچار مشکل شده اند و برای احیای این صنعت باید مسیرهای سخت و دشواری را طی کنند.

حسنی افزود : کسب و کار این مجموعه آنچه که بررسی شده فقط در ۱۵ روز عید و یک ماه آخر تابستان رونق پیدا می کرد و در بقیه ماه ها مسافران و گردشگران استقبال آنچنانی به خاطر شرائط آب و هوایی و جغرافیایی و یا دیگر مشغله های کاری ندارند.

بیشتر خسارت مربوط به بخش گردشگری است

رئیس اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری شهرستان رامسر گفت : بعید به نظر می رسد در این شرائط بحرانی هیچ صنعتی به اندازه صنعت گردشگری به خاطر ویروس کرونا آسیب دیده باشد بنابراین با حمایت های دولتی شاید بخشی از زخم های برجای مانده ناشی از ضرر و زیان کسب و کارهای این بخش ترمیم شود.

نادر سحر خیز افزود : رامسر از آنجایی که به خاطر برخورداری از شرائط بسیار مطلوب نظیر آثار تاریخی ، آبگرم های معدنی ، کاخ موزه ، فرودگاه و همسایگی با دریا و جنگل به عنوان عروس شهرهای ایران شهرت دارد و بنابراین نسبت به دیگر شهرهای ساحلی مازندران هرسال بویژه نوروز شاهد حضور بیشترین مسافران است که متاسفانه در نوروز امسال ضریب اشغال تخت های مراکز اقامتی به علت تعطیلی آنها به حدود صفر درصد رسیده است .

وی اظهار داشت : این شهرستان از پنج هزار و ۵۰۰ تخت در قالب ۲۴ هتل و بیش از سه هزار خانه استیجاری و ۲۰ واحد بوم گردی برخوردار است و طبیعتا این مجموعه ها بیشتری سهم اشتغال را در این شهرستان دارند که متاسفانه به علت شیوع ویروس کرونا این کارگران از کار بیکار شده اند.

به گفته این مقام مسئول ، برابر دستورالعمل  مبنی بر نام نویسی در سامانه برای دریافت امتیازاتی که دولت برای جبران بخشی از خسارت های وارده به کسب و کار وابسته به حوزه گردشگری قائل شده هرنوع اقدامی که مسئولیت آن برعهده این نهاد بوده انجام گرفته است امیدوارم با دریافت این امتیازها تا حدودی مشکلات این قشر فعال جامعه حل شود. 

بیکاری ۱۵ هزار ۷۰۶ کارگر گردشگری مازندران

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران نیز گفت که با شیوع ویروس کرونا حدود ۱۵ هزار و ۷۰۶ کارگر دارای اشتغال در حوزه های گردشگری به طور موقت بیکار شدند.

مهران حسنی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : در شرائط موجود حتی با از سرگیری فعالیت واحدهای اقامتی و پذیرایی ( هتل؛ متل، رستوران و مهمانپذیر...) حتی در قالب بیرون بر نیز نمی توان امیدی داشت که بازار کسب و کار این واحدها به این زودی رونق بگیرد به گونه ای که کارگران به سرکارشان بروند.

وی اظهارداشت : بیشتر مردم در شرائط کنونی ، اقبال چندانی از خرید غذاهای آماده با رعایت پروتکل های بهداشتی برای حفظ سلامتی شان  ندارند و این روند گویای آن است که باید حوزه های گردشگری صبورانه برای خاتمه این رویه منتظر باشند.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران اضافه کرد : دولت برای کمک به کارگرانی که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرارداشتند، ولی به  دلیل شیوع ویروس کرونا و تعطیلی کارگاههاشان بیکار شدند،  مصوب کرد که با مراجعه به سامانه بیمه بیکاری تامین اجتماعی برای مدت سه ماهه اسفندتا پایان اردیبهشت ماه از حقوق و مزایای بیمه بیکاری برخوردار شوند.
حسنی افزود : در این بخش تامین اجتماعی در استان نیز فراخوانی را برای کارگران صادر کرد و کارگران این بخش می توانند با ثبت نام در این سامانه از این مزایا استفاده کنند که تا حدودی می تواند بخشی از مشکلات اقتصادی این کارگران را از لحاظ معیشتی در زمان فعلی کاهش دهد.
معاون گردشگری مازندران می گوید: دولت برای کمک به اماکن اقامتی شامل هتل ؛ متل، مراکز اقامتی و سایر اماکن دیگر خدماتی در این حوزه نیز تسهیلات کم بهره ۱۲ درصدی را مصوب کرده است.
حسنی اظهارداشت: علاوه بر آن دولت در زمینه استمهال مالیات، حق سهم بیمه ۲۳ درصدی سهم کارفرمایان، تسهیلات قبلی این واحدها و هزینه خدماتی شامل آب، برق و گاز  را برای مدت سه ماه ابلاغ کرد که دستگاههای مرتبط موظفند تا این مصوبه ابلاغی از سوی دولت را برای این واحدها اعمال کنند.
وی خاطرنشان کرد : دولت برای کمک به واحدهای اقامتی که به دلیل شیوع ویروس کرونا رزروهای خود را در آستانه نوروز کنسل کردند نیز تدابیری را اتخاذ کرده که پس از ثبت نام این واحدها به همراه مستنداتش در سامانه جامع آمار و اطلاعات کشور این بخش نیز مورد حمایت قرار می گیرند.
در مازندران حدود ۲۰۲ اماکن اقامتی دارای مجوز رسمی  با حدود ۷۶ هزار تخت  فعال است که به دلیل شیوع ویروس کرونا فعالیت این واحدها با وجود تصویب پذیرش ۳۰ درصدی مسافر در تعطیلات نوروزی از سوی ستاد ملی مقابله  کرونا و ابلاغ آن از سوی  کارگروه پدافند زیستی مقابله با کرونا استان مازندران با رعایت پروتکل های بهداشتی تن به این کار ندادند.

کارشناسان اقتصادی با  احتساب میانگین اجاره هر تخت یک میلیون و ۵۰۰ هزار ریال در روز در مدت ۱۵ روز تعطیلی نوروز به عنوان پیک مسافرپذیری در استان مازندران صرفا زیان های اقتصادی ناشی از درآمدهای محقق نشده ناشی از لغو پذیرش مسافر در این اماکن به حدود  ۱۵۰۰ میلیارد ریال می رسد.

براساس آمار رسمی محدودیت های ایجادی برای سفر به دلیل شیوع کرونا در مازندران، آمار سفر به این خطه شمال کشور تا حدود ۹۰ درصد کاهش یافت.