«محسن روحی‌صفت» در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، با اشاره به تحولات افغانستان و رایزنی‌های وزیر امور خارجه با مقامات این کشور و همسایگان در این باره گفت: در هفته‌های اخیر تحولات افغانستان شتاب بسیاری یافته است. هم عبدالله عبدالله و هم اشرف غنی می‌گویند رییس‌جمهور افغانستان هستند و این مسئله موجب شکل‌گیری حاکمیت دوگانه در افغانستان شده است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، آمریکا و طالبان به توافقی دست یافته‌اند و دولت مرکزی کابل به شکل یکطرفه موظف به اجرای آن شده است. این مسائل نشان از بی‌ثباتی و وجود نوعی بحران در نظام سیاسی افغانستان است چراکه مشخص نیست مرجع تصمیم‌گیری کجاست و همه مسائل دچار ابهام و پیچیدگی شده است.
این کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به اظهارات چندی پیش حامد کرزی، رییس‌جمهور پیشین افغانستان اظهار داشت: حامد کرزی در تشریح وضعیت کنونی افغانستان می‌گوید که وضعیت نگران‌کننده کنونی کشور نتیجه سیاست و عملکرد تحقیرآمیز و تفرقه‌افکنانه ایالات متحده در برابر مردم افغانستان است. اگر آمریکا خواهان حل بحران به وجود آمده می‌بود، می‌توانست با اقدام سازنده و به موقع قبل از برگزاری مراسم تحلیف، مانع بی‌ثباتی سیاسی شود.
روحی‌صفت افزود: اگر ما آمریکا را به عنوان یک قوه عاقله حساب کنیم، دست‌های پشت پرده آمریکا موجب رسیدن افغانستان به این وضعیت می‌شد وگرنه حضور ۱۹ ساله آنها در افغانستان نباید موجب تداوم بحران، بی‌ثباتی و جنگ از یکسو و شکل‌گیری حاکمیت دوگانه از سوی دیگر می‌شد و همزمان با مخالفان دولت مرکزی به توافق می‌رسید.
وی با یادآوری گزارش کنگره در مورد وضعیت آمریکا در افغانستان تصریح کرد: کنگره آمریکا در گزارشی که درخصوص وضعیت این کشور در افغانستان از سال ۲۰۱۱ انجام داده است، تاکید کرده هیچ افق روشنی برای وضعیت ایالات متحده و افغانستان متصور نیست و یادآور شده وضعیت بی‌ثباتی در افغانستان ادامه می‌یابد. این گزارش می‌افزاید آمریکا در افغانستان قدرت ثبات‌سازی ندارد چراکه اقداماتش موجب شکل‌گیری چنین وضعیتی شده است.
نتیجه مین‌گذاری سیاسی آمریکا در افغانستان شکل‌گیری دولت مقتدر نیست
این دیپلمات پیشین با بیان اینکه تصمیم و رویکرد کلان آمریکا، کاهش هزینه‌های آمریکا در افغانستان و انداختن هزینه‌ها بر دوش سایر کشورها و بازیگران است، خاطرنشان کرد: آمریکا می‌خواهد از یک بازیگر فعال مایشا به یک تماشاچی تبدیل شود و با اقدامات سیاسی‌اش، منافع خود از این کشور را تضمین کند.
روحی‌صفت اضافه کرد: در واقع اقدامات آمریکا، یک نوع مین‌گذاری سیاسی در زمین افغانستان حضور دارد که نتیجه آن، شکل‌گیری دولت مقتدر و یک اقتصاد پویا نیست.
اقدامات ایران برای جلوگیری از شیوع بی‌ثباتی در منطقه است
وی با اشاره به فعال شدن ایران برای کاهش بحران سیاسی در افغانستان ابراز داشت: ایران می‌داند آمریکا می‌خواهد از اقدامات هزینه‌بردار کناره‌گیری کرده که نتیجه آن افزایش بی‌ثباتی در افغانستان و همسایگان این کشور از جمله ایران خواهد بود. بنابراین ایران اقدامات و تحرکاتی را آغاز کرده و بر تماس‌هایش در این باره افزوده است.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه مقامات کابل از حسن نیت ایران به افغانستان آگاه بوده و بی‌میل به فعال شدن تهران در این باره نیستند، عنوان کرد: در این چارچوب مشاهده می‌کنید تماس‌های تلفنی وزیر امور خارجه با مقامات منطقه و همچنین مسئولان عالی افغانستان انجام شده که برای به دست آوردن یک تصویر واقعی و درست از شرایط افغانستان و جلوگیری از شیوع بی‌ثباتی در منطقه است.
آمریکا می‌خواهد در مرکز آتش نباشد
روحی‌صفت درباره اقدامی که تهران می‌تواند برای پایان بخشیدن به حاکمیت دوگانه افغانستان انجام دهد، یادآور شد: در انتخابات پنج سال قبل نیز همین مشکل میان عبدالله و اشرف غنی به وجود آمده بود اما اقدامات ایران و آمریکا موجب پایان بخشیدن به آن اختلافات در آن مقطع شد. ایران و آمریکا قدرت و نفوذشان در آمریکا بیش از هر کشور دیگری است اما اکنون آمریکا خود را از صحنه کنار کشیده و بی‌میل به تداوم وضعیت کنونی در افغانستان نیست.
وی ادامه داد: دلیل این رویکرد آمریکا هم آن است که ایالات متحده از این طریق بهانه لازم برای کاهش هزینه‌ها و کمک‌هایش به افغانستان را به دست آورد و در مرکز آتش نباشد. بنابراین با این رویکرد، کمک‌هایش به افغانستان را هم کم کرده در حالی که مسائل مالی برای افغانستان حیاتی است.
رهبران و جریان‌های افغانستان خود برای کاهش بحران باید پیشقدم شوند
معاون پیشین مرکز مطالعات سیاسی و امور بین‌المللی وزارت امور خارجه با اشاره به تحریم‌های ایران بیان کرد: تحریم‌های آمریکا و کاهش درآمدهای ایران هم موجب شده تا تهران نتواند مانند قبل به افغانستان کمک کند بنابراین رهبران، احزاب و جریان‌های افغانستان خود برای کاهش بحران در کشورشان باید پیشقدم شوند و صد البته ایران از این رویکرد حمایت کرده و آنها را یاری می‌کند.
روحی‌صفت با تاکید بر اینکه پایان بخشیدن به بحران سیاسی افغانستان نیازمند همدلی و همکاری تمامی جریان‌های سیاسی بین‌الافغانی با یکدیگر است، گفت: رایزنی‌های دیپلماتیک ایران هم برای جلوگیری از شکل‌گیری حاکمیت دوگانه در افغانستان و ضربه خوردن به حاکمیت، ثبات و امنیت این کشور است.
وی در پاسخ به سوالی درباره فعال شدن دیگر همسایگان افغانستان برای حل بحران سیاسی این کشور هم اظهار داشت: همسایگان افغانستان هم نگران وضعیت این کشور هستند چراکه سرریز ناامنی و بی‌ثباتی در افغانستان در آن کشورها هم خود را نشان می‌دهد اما اکنون از ایفای نقش مردد هستند چراکه آمریکا قبلا مانع از بازیگری هر کشوری در افغانستان می‌شد.
نظر شما