الوند: شایقی فیلمساز و منتقدی بی‌ادعا بود

آیین یادبود سیامک شایقی به همت کانون کارگردانان سینمای ایران و به‌صورت زنده در صفحه رسمی اینستاگرام این صنف، رأس ساعت ۲۰ امروز شنبه ۳۰ فروردین با اجرای رضا کیانیان آغاز شد.

کیانیان در آغاز این برنامه گفت: تیرماه سال گذشته مراسمی برای سیامک شایقی برگزار شد که اولین مراسم بزرگداشت برای او بود. آنجا ما درباره سیامک صحبت کردیم و حالا کمتر از یک سال بعد درباره «مرحوم سیامک شایقی» صحبت می‌کنیم و این اسف‌انگیز است.

سام شایقی فرزند زنده‌یاد سیامک شایقی در ادامه در گفت و گو با رضا کیانیان درباره روابط خود و پدرش، گفت: پدرم به معنای واقعی عاشق بود. یک معلم صبور. صمیمی‌ترین رفیق من بود. راحت درباره تمام مسائل شخصی پدرم شنونده حرف‌های من بود. دو نکته ویژه و پررنگ از دوران کودکی در ذهنم هست که دوست دارم با شما به اشتراک بگذارم. اولین آن دوران کودک من بود که پدرم به واسطه علاقه‌مندی به فیلم‌های سینمای جهان من را نیز به سینما علاقمند کرد.

همه چیز برای او معنا داشت

فاطمه معتمدآریا بازیگر سینمای ایران گفت: همه حرف‌هایی که آدم‌ها را ناامید می‌کند هم می‌توان زد اما دلم می‌خواهد از خصوصیات مثبت و انسانی سیامک بگویم. همه چیز برای او معنا داشت و هیچ چیز نبود که با او درباره‌اش صحبت کنی و او نسبت به آن بی‌تفاوت باشد.

وی افزود: شایقی بسیار انسان حساس و نکته‌بینی بود، این اخلاق سیامک از تربیت یک نسل آمده بود. اینکه هم در حرفه‌ات ایده‌آل باشی و هم در رفتارهای انسانی، از ویژگی‌های مهم سیامک بود. به خصوص برای من که اولین کارش با سیامک شایقی در فیلم جهزیه‌ای برای رباب بود که برای خودم بسیار آن تجربه ارزشمند بود. این فیلم برای سیامک شایقی شبیه یک معجزه بود چرا که تمام دانش‌اش در سینما را داشت تبدیل به فیلم می‌کرد.

معتمدآریا که به گفته کیانیان هم در اولین و هم در آخرین فیلم شایقی ایفای نقش کرده بود،‌ درباره تجربه نیمه‌تمام این فیلمساز گفت: کار آخر سیامک شایقی به پایان رسیده و تنها تدوین آن باقی مانده است. سیامک طرحی داده بود برای روایت شکل‌گیری خانه سینما. من عضو هیأت مدیره بودم و این طرح مصوب شد. من و احمد حامد را دعوت کرد که در این فیلم بازی کنیم و ما هم پذیرفتیم. این کار کلید خورد و امروز در مرحله مونتاژ متوقف مانده است. فیلمی که درباره سینمای ایران است.

فضای غریبانه‌ای را تجربه می‌کنیم

سیروس الوند کارگردان سینمای ایران در ادامه با اشاره به شرایط برگزاری آنلاین این مراسم، گفت: فضای غریبانه‌ای را تجربه می‌کنیم و امیدوارم همین‌طور غریبانه هم ادامه پیدا کند و طوری نشود که بگوییم به آن عادت کرده‌ایم.

وی سپس ادامه داد: شایقی را از ابتدای دهه ۶۰ می‌شناختم که هم منتقد بود و هم فیلمساز اما در هیچ یک از این زمینه‌ها ادعایی نداشت، هرچند چهره موثری بود. من هیچگاه ندیدم سیامک علیه کسی سخن بگوید. او سینما را به معنای واقعی دوست داشت.

این کارگردان سینما، گفت: سیامک شایقی همواره به دنبال تجربه تازه بود و کمتر سراغ کلیشه‌ها و سوپراستارها می‌رفت. همواره فیلم‌هایش متکی به قصه و نگاه شخص خودش بود. خودش در کنار ما نیست اما همواره یادش در سینمای ایران زنده خواهد بود.

الوند افزود: صداقت را همواره در نگاه سیامک شایقی تحسین می‌کردم، نگاهی که در نقدها و فیلم‌هایش مشهود بود. البته اینگونه نیست که بگویم همه فیلم‌های او خوب بود، چه اینکه همه ما فیلم‌های خوب و بد در کارنامه‌مان داریم؛ اما نکته مهم این است که سیامک شایقی همواره به دنبال تجربه تازه بود و کمتر سراغ کلیشه‌ها و سوپراستارها می‌رفت. همواره فیلم‌هایش متکی به قصه و نگاه شخص خودش بود. خودش در کنار ما نیست اما همواره یادش در سینمای ایران زنده خواهد بود.

او علاقه بسیاری به سینمای هاوارد هاکس داشت

حامد بهداد بازیگر سینما در ادامه ضمن تسلیت به همکاران و دوستان سیامک شایقی گفت: بابت همکاری با سیامک شایقی در فیلم «باغ فردوس ۵ بعدازظهر» خاطره خوبی از این فیلمساز در ذهن دارم.

وی افزود: اگر بخواهم اشاره‌ای به علاقه سینمایی سیامک شایقی داشته باشم باید بگویم او علاقه بسیاری به سینمای هاوارد هاکس داشت و درباره او بسیار با هم صحبت می‌کردیم. به خانواده این فیلمساز و جامعه سینمای ایران درگذشت او را تسلیت می‌گویم.

کاربلد و حرفه‌ای

ستاره اسکندری دیگر بازیگر سینمای ایران بود که در این یادبود مجازی حاضر شد و گفت: کاربلدی و حرفه‌ای بودن از نکاتی است که می‌توانم درباره ایشان مطرح کنم. این از شانس‌های بزرگ زندگی من بود که در سال اول فعالیت حرفه‌ای در کاری از سیامک شایقی آغاز کرد. چند نسل از بازیگران این شانس را داشتند.

وی افزود: سیامک شایقی واقعاً یک فیلمساز مستقل اجتماعی بود و واقعاً آن چیزی را می‌ساخت که به آن باور داشت و شاید به همین دلیل هم مانند خیلی از هم‌نسلانش در دهه ۹۰ کم کار شد. در پس چهره آرامی که داشتند، فراموش کردیم که یک روح لطیف است که متأسفانه این شرایط را تاب نیاورد و زود از میان ما رفت.

این بازیگر، گفت: آرزو می‌کنم روح این فیلمساز غرق در آرامش باشد و خوشحالم فرصتی فراهم شد تا در کنار هم جمع شویم و به خانواده شایقی تسلیت بگوییم.

مشخصه اصلی شایقی محترم و آرام بود

رخشان بنی‌اعتماد نیز در این مراسم آنلاین، گفت: سیامک شایقی از همکاران فیلمساز من از دهه شصت تا امروز در سینما و تلویزیون بود. او تا آخرین فیلمش شوق بسیاری برای فیلمسازی داشت.

این کارگردان سینما اظهار داشت: مشخصه اصلی شایقی نگاه محترمانه و آرامش او بود و این مراسم مجازی را هم به‌نوعی همسو با این آرامش او می‌دانم.

وی افزود: خودش هم فکر می‌کرد موضوعی که به آن علاقه داشته است را در قالب یک فیلم دلی روایت کرده است. به او گفتم آنچه تو انجام داده‌ای پاسخی به تمام ارگان‌هایی است که مدعی هستند باید در زمینه محیط زیست کار فرهنگی کرد. به او گفتم حمایت از فیلم تو وظیفه این دستگاه‌ها است اما سیامک با همان آرامشش لبخند زد.

کارگردانان سینمای ایران که به دلیل رعایت ملاحظات بهداشتی امکان برگزاری مراسم تشییع و بدرقه پیکر زنده‌یاد سیامک شایقی کارگردان فقید سینمای ایران به خانه ابدی را نداشتند، ساعتی در فضای مجازی گردهم آمدند تا یاد این فیلمساز را گرامی بدارند.

اجرای قطعه موسیقی دیگری از فیلم خواب زمستانی توسط سعید شهرام، پایان‌بخش این یادبود آنلاین بود.