راهی جز کاهش تولید نفت و همکاری وجود ندارد

دویچه وله عربی در این باره تأثیر سقوط تاریخی قیمت هر بشکه نفت آمریکا در سطح بین المللی به دلیل بیماری همه گیر کرونا و کاهش آشکار قیمت نفت در سراسر جهان  را بر روی کشورهای حوزه خلیج فارس، به ویژه عربستان، که در حال برنامه ریزی برای پروژه های عظیم است، بررسی کرد.
بر اساس این گزارش، ارزش قراردادهای آتی نفت خام آمریکا به طور بی سابقه ای سقوط کرده و قیمت هر بشکه به منفی ۳۷ دلار رسیده، درحالی که این پدیده پایین ترین سطح قیمت نفت از ابتدای قراردادهای آتی (موظف به فروش یک کالای خاص در یک تاریخ خاص با قیمت های خاص) در سال ۱۹۸۳ محسوب می شود که باعث افزایش مشکلات اقتصادی ایالات متحده شد.
اولین دلیل مستقیم این سقوط قیمت نفت  وجود مازاد عظیم در نفت عرضه شده در مقایسه با تقاضای کم است که باعث شده  که تولیدکنندگان نفت بخواهند از تولید فعلی خود خلاص شوند و سریعاً خریدارانی برای آن پیدا کنند، خصوصاً بیم از تکمیل شدن ظرفیت ذخایر نفتی در تأسیسات آنها وجود دارد.
خالد خطیب تحلیلگر و نویسنده اقتصادی در این گزارش به دویچه وله عربی گفت که  سقوط  قیمت نفت آمریکا تأثیر مستقیمی بر روی جهان نخواهد داشت بلکه تأثیرات مستقیم بر کشورهای جهان به هفته های گذشته بازمی گردد به دلیل رکود صنایع نفتی جهانی در نتیجه توقف حرکت اقتصادی در جهان به شکل شبه کامل چرا که تقاضای پایین برای نفت آشکار کرد که حتی کشورهای وارد کننده نفت مانند چین و کشورهای اروپایی به دلیل رکود صنایع و توقف جریان حمل و نقل دچار انقباض شده اند.
خالد زبیدی کارشناس اردنی نیز گفت که برخی قراردادها دوماه پیش بسته شده اند درحالی که قیمت ها بالا بوده است اما فروشندگان هنوز آنها را نفروخته اند و به دنبال خلاصی از آن هستند بخصوص که نفت کالای سنگینی است و نفت کش ها و مخزن هایی غول پیکری که برای حمل و نقل آنها استفاده می شود هزینه های کلانی دارند.
پس از اعلام سقوط قیمت قراردادها، مبادلات بازار در عربستان به نسبت ۲.۱ درصد سقوط کرد و به رغم ثبت برخی سودها اما از حالت زیان دهی خارج نشد همچنان که بازار سهام آرامکو نیز ۱.۸ و بازارهای دوبی، ابوظبی و قطر و کویت نیز بین ۱تا ۲.۵ درصد سقوط کردند.
روزنامه عربستانی سبق نوشت که سقوط قراردادهای اخیر به شکل مستقیم بر کشورهای حوزه خلیج فارس تأثیر ندارد به دلیل اختلاف قیمت میان نفت خام برنت که مختص نفت تولید شده در اروپا و آفریقا و خاورمیانه و میان نفت خام وست تگزاس اینترمیدیت که بشکل بی سابقه ای سقوط کرده، وجود دارد. 
اما خالد الزبیدی معتقد است که صنایع جهانی نفت عموما به یکدیگر مرتبط بوده و برغم اینکه میان قیمت این دو گروه نفتی تفاوت وجود دارد اما این مساله  با کاهش قیمت نفت خام برنت، که ۱۳ نوع نفت در سراسر جهان را در برمی گیرد، خود را نشان می دهد.
در این گزارش تأثیر وضعیت کنونی بر عربستان در حالی که در مسیر یک اقتصاد باز اقدام به فروش سهام آرامکو کرد بررسی شد.
الزبیدی در این باره اشاره می کند که کشورهای حوزه خلیج فارس به طور کلی از این وضعیت تأثیر می پذیرند و این مساله باعث خواهد شد تا پروژه های عظیم خود را به تأخیر انداخته یا در جدول کار آنها در سالهای آینده بازنگری کنند و ممکن است به اعمال مالیات های جدید فکر کنند اما با توجه به نتایج خطرناک بیماری همه گیر کرونا در اقتصاد کشورها، آنها هرگونه پروژه ای را به تاخیر خواهند انداخت.
در این زمینه ، گزارشی از سوی صندوق بین المللی پول نشان می دهد که کشورهای حوزه خلیج فارس هزینه بیشتری را نسبت به قیمت پایین نفت خرج می کنند، که به گفته روزنامه انگلیسی "تایمز" منجر به کاهش ذخیره نقدی در مدت ۱۵ سال خواهد شد.
احمد الخطیب گفت که کشورهای حوزه خلیج فارس از کاهش درآمد درآمدهای خود، به سختی افتاده اند ، زیرا اینها به نفت وابسته هستند که نتیجه آن بررسی برنامه های آینده برای اجرای مناسب آنها خواهد بود اما وی معتقد است که کشورهای حاشیه خلیج فارس دارای ذخایر خارجی گسترده بوده و علاوه بر آن میزان بدهی دولت بسیار پایین است و بنابراین توانایی انتشار اوراق اضافی را دارند که این امر باعث می شود آنها بتوانند با شرایط فعلی مقابله کنند.
عربستان قصد دارد منابع مالی خود را تقریباً به دور از وابستگی به نفت از جمله اتفاقاتی همانند آنچه اکنون اتفاق افتاده نگه دارد،  چرا که این وضعیت حیات اقتصادی عربستان را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. در هین راستا ، ریاض مجموعه ای از برنامه های عظیم را برای تحول در اقتصاد داخلی در متن چشم انداز ۲۰۳۰ گنجانده که بزرگترین آن پروژه نیوم NEOM" است ، شهری که فعالیت های اقتصادی بسیار پیچیده ای را گرد هم  خواهد آورد بسیاری از آنها مبتنی بر نوآوری تکنولوژیکی است و ریاض بودجه ۵۰۰ میلیارد دلاری را  به آن اختصاص داده است.
در نتیجه شرایط همه گیر ویروس کرونا و کاهش درآمدهای عربستان  از نفت و همچنین گردشگری مذهبی ، دولت سعودی چند روز پیش هزینه های بودجه جاری خود را ۵ درصد کاهش داد یعنی تقریباً ۱۳.۳ میلیارد دلار.

سرمقاله "تایمز" نشان می دهد که در مورد اینکه پروژه  نیوم سرجایش خواهد بود یا نه  در این شرایط تردیدهای زیادی وجود دارد. این روزنامه به نقل از یک کارشناس عربستانی گفته است که به نظر می رسد که عربستان اقدامات ریاضت اقتصادی را در پیش گیرد و پروژه ۲۰۳۰ فعلا به بعد موکول شود.
با این حال ، به گفته استفان رول  محقق مؤسسه آلمانی سیاست و امنیت بین المللی آلمان (SWP) ، سه عامل وجود دارد که به نفع عربستان سعودی می تواند در دوره آینده بازی کند. اولی گسترش سهم خود در بازار نفت است. دوم سهم آن از بدهی های خارجی در مقایسه با سایر کشورها هنوز بسیار کم است ، سومین مورد این است که صندوق ذخیره مستقل می تواند از طریق سرمایه گذاری های هوشمند در بازار بین المللی سرمایه ، سود کسب کند.
اما استیفن رول معتقد است که  خطرات و تهدیدها بالاتر از فرصت های موجود در عربستان هستند ، که عمدتا  فاقد حکمرانی قوی است و به این دلیل که برنامه ریزی خوبی وجود نداشته و هیچ کنترلی بر روی مرکز قدرت" بی پروا " وجود ندارد، بنابراین تهدید اینکه این کشور نتواند از بحران فعلی بیرون بیاید نیز وجود دارد.
با این حال ، تأثیر بحران تنها به خلیج فارس مربوط نمی شود و الزبیدی اضافه می کند که در صورت ادامه شرایط فعلی ، ممکن است به یک بحران واقعی در صنعت انرژی جهانی بیانجامد و کشورهای صادرکننده قادر به تامین هزینه ها در میادین نفتی خود نخواهند بود. اگر شرایط غیر قابل پیش بینی ویروس کرونا رخ نداده بود تعامل با این وضعیت آسان تر بود اما اکنون کشورهای جهان در جستجوی راهی برای غلبه بر اثرات آن بر خود هستند، بنابراین تنها راه حل موقت برای کشورهای نفتی برخلاف آنچه در روزهای گذشته جنگ برای افزایش قیمت ها رخ داده ، جز کاهش تولید و همکاری بیشتر نخواهد بود.