خبرهای ضد نقیض فراوانی در مورد وضعیت سلامتی «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی منتشر شده است. رسانه‌ها احتمال ناتوانی و حتی مرگ وی را مطرح کرده‌اند با این‌حال هنوز گزارش‌ها متناقض است و دولت پیونگ‌یانگ هم هیچ اطلاعاتی را منتشر نکرده است. برخی رسانه‌های غربی از رفتن گروه پزشکی چین به کره شمالی برای مداوای رهبر این کشور می‌گویند و برخی دیگر از دیده‌شدن قطار ویژه کیم در مناطق تفریحی این کشور خبر می‌دهند. نکته جالب آنکه طبق ادعای رسانه‌های دولتی کره شمالی، کیم جونگ اون در دوره غیبت خود تاکنون ۲ نامه را برای مردم این کشور نوشته است.
اصلی‌ترین موضوع شک‌برانگیز آن است که وی در روز تولد پدربزرگش «کیم ایل سونگ» بنیانگذار کره شمالی و رئیس جمهوری همیشگی این کشور در ۱۵ آوریل گذشته حضور نداشت. این روز بزرگترین مناسبت در تاریخ پیونگ‌یانگ به شمار می‌رود و غیبت وی باعث قوت گرفتن شایعه‌ها شد.
در هر صورت همه نشانه‌ها و شایعات موجب قوی‌تر شدن تردیدها نسبت به وضعیت جسمانی رهبر کره شمالی شده است. نشریه آمریکایی «فارین پالسی» غیبت رهبر کره شمالی را عجیب توصیف کرده و پس از مطرح کردن احتمال مرگ وی آورده است کیم پس از جراحی دچار مرگ مغزی شد. برخی هم از وضعیت نباتی کیم سخن می گویند. با این حال، ماهیت این کشور بار دیگر نشان داد که هیچ کس نمی‌داند واقعا چه اتفاقی در کره شمالی در حال رخ دادن است.
تحلیلگر فارین پالسی اعتقاد دارد در هر صورت بخشی از این شایعه‌ها بی‌پایه به نظر نمی‌رسند زیرا کیم ۳۶ ساله از نظر ظاهری وضعیت خوبی نداشت، بسیار سیگار می کشید و توده بدنی ۴۵ را داشت و در دسته به شدت چاق قرار می گرفت. به همین دلیل برخی اعتقاد دارند وی برای عمل جراحی لاغری اقدام کرده بود و احتمالا حادثه‌ای رخ داده است.
جانشین احتمالی اون
در این دوره نمایش نظامی در کره شمالی صورت نگرفت و نشانه‌ای از وجود اتفاقی خاص در این کشور دیده نمی‌شود. با توجه به همه مسائل اما مرگ احتمالی وی شوک بزرگی برای نظام این کشور خواهد بود و کره شمالی شاهد دوره‌ای از گذار می‌شود. کیم برخلاف پدر و پدربزرگش جانشینی را برای خود انتخاب نکرده و به همین دلیل مشخص‌شدن حقیقت وقایع و علت مرگ یا ناتوانی وی چالش جانشین را در این کشور برجسته‌تر می‌سازد.
«کیم یو جونگ» خواهر رهبر کره شمالی مهمترین فرد برای جانشینی وی پیش‌بینی می‌شود زیرا روابط این دو به هم نزدیک بود و کیم به وی اعتماد زیادی داشت. طبق تحلیل نشریه «فوربس»، یو جونگ شخصیت و چهره رازآلودی دارد و بسیاری از اطلاعات اندکی هم که در مورد وی بیان می شود تایید نشده‌اند.
بنا بر گزارش روزنامه «واشنگتن پست»، وی دختر مورد علاقه کیم جونگ ایل بود که در سوئیس تحصیل کرد و پس از سال ۲۰۰۰ و فارغ‌التحصیلی به کره شمالی بازگشت. یو جونگ حدود یک ماه قبل در معدود اظهارنظرهای خود عنوان داشت که برادرش و «دونالد ترامپ» روابط نزدیکی با هم دارند و به رغم تنش‌های اخیر در زمینه تسلیحات هسته ای این روابط ادامه دارد.
گفته می شود یو جونگ یکی از مهمترین افراد در دستگاه تبلیغاتی دولت کره شمالی جهت حفظ و بهبود اعتبار و محبوبیت کیم بود. وی نخستین بار در سال ۲۰۱۱ و هنگام مراسم تدفین پدرش دیده شد. تحلیلگر نشریه «دیلی بیست» هم وی را فردی باهوش می‌داند که از میزان قدرت پنهان خود در چارچوب ساختار کره شمالی مطلع است.
به نوشته فارین پالسی خواهر کیم از زمان المپیک و نقش‌آفرینی در گفت وگوهای سیاسی با آمریکا چهره شد و همین امر وی را به عنوان مهمترین گزینه برای جانشینی مطرح می سازد.
اما به اعتقاد تحلیلگر این نشریه معتبر، کره شمالی اکنون آمادگی پذیرش رهبری یک زن را ندارد. رهبر ایده‌آل برای جامعه شوونیستی (میهن‌پرستی افراطی) کره شمالی یک مرد است. اگرچه نامزد محتمل رهبری این زن خواهد بود اما پذیرش وی دشوار است.
خبرگزاری «آسوشیتدپرس» نیز کیم یو جونگ را در میان نخبگان این کشور دارای بیشترین شانس برای به ارث بردن قدرت برادر می‌داند. این احتمال صددرصد نیست. در ساختار پدرسالارانه کره شمالی وی تنها فردی نیست که این فرصت را دارد و ممکن است همین دیدگاه حاکم بر ساختار از شانس وی بکاهد.
برخی هم اعتقاد دارند ساختار رهبری این کشور به شورایی تغییر می‌کند و ریاست تشریفاتی آن چو ریونگ هائه خواهد بود. به این ترتیب به سلسله خاندان کیم پایان داده می‌شود. در این ساختار ممکن است کیم یو جونگ تنها به عنوان رهبر موقت انتخاب شود. البته همه این گمانه‌زنی‌ها به مرگ یا میزان توانایی جسمی کیم و دلیل این رخداد بستگی دارد.
گمانه‌زنی‌ها درباره انتقال قدرت در کره شمالی
آخرین حضور عمومی کیم جونگ اون ۱۱ آوریل بود که با کمیته سیاستگذاران حزب حاکم دیدار داشت. به دلایل گوناگون دور بودن رهبر کره شمالی از چشم مردم و رسانه‌ها حتی برای چندهفته خیلی تعجب‌آور نیست. این موضوع برای کیم چند بار اتفاق افتاد که یک بار به دلیل جراحی پا چند هفته خبری از وی نبود. علاوه بر این پیشتر هنگامی که پدر کیم (رهبر پیشین کره شمالی) درگذشت دو روز طول کشید تا خبر به مردم اطلاع داده شود. دوره طولانی بیماری پدر وی نیز با سکوت کامل خبری همراه بود. اما مهمترین دلیل شایعه، حضور نیافتن وی در بزرگترین جشن ملی کره شمالی است.
همه اطلاعات متناقض موجب شده است تا آینده این کشور به موضوع تحلیل اتاق فکرهای غربی تبدیل شود. مرکز پژوهشی «نشنال اینترست» در تحلیلی با عنوان «اگر کیم مرده باشد چه اتفاقی می افتد؟» آورده است که این موضوع چه شایعه و چه واقعیت باشد، غیبت کیم نشان می دهد اتفاق ناخوشایندی رخ داده است که وقوع یک تصادف کمترین حد آن است.
طبق تحلیل فوق، این سوال در بی‌خبری کامل از کره شمالی مطرح می‌شود که چه کسی مطلع است؟ این در حالی است که هیچ تحرک نظامی یا وضعت داخلی که دال بر بی‌ثباتی ناشی از جنگ قدرت باشد، مشاهده نمی‌شود. اگر تائید شود که کیم جان باخته یا از کار افتاده است، جنگ قدرت در کره شمالی شکل می‌گیرد زیرا رهبر پیشین مقدمات جابجایی قدرت را آماده نکرد. فرزندان وی بسیار جوان و گمنامند و همسر وی نیز هیچ قدرت سیاسی را ندارد. برادر کیم هم چندان رغبتی برای قدرت نشان نداده است. با این حال خواهرش نقش مهمی خواهد داشت به ویژه اینکه در چند سال اخیر فعال شده بود.
طبق این تحلیل، با توجه به نگاه جنسیتی شدیدی که در کره شمالی حکمفرما است دلیلی ندارد وی را جانشین کیم بدانیم. در این صورت نبرد شدید و غیرقابل پیش‌بینی در کسب قدرت ایجاد خواهد شد. مقام های حزبی و نظامی در این کشور قدرت دارند و برای سیطره بر آن تلاش می‌کنند. به نظر می‌رسد رئیس سرویس‌های امنیتی کره شمالی به عنوان نفر شماره دوم این کشور، از امتیاز بیشتری برخوردار باشد اما ساختار این نظام به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده است که هر یک از مقام‌ها دیگری را کنترل می‌کنند و همزمان محدودیت و تهدیدهایی زیادی برای آن‌ها وجود دارد.
«دوگ بندو» تحلیلگر ارشد اندیشکده «کاتو» بر این باور است که بدترین سناریو در مورد نحوه انتقال قدرت، تلاش‌های جناحی و فروپاشی خشن ساختار سیاسی کره شمالی است. نتیجه این وضع آواره‌شدن گسترده مردم، نامشخصبودن سرنوشت سلاح‌های هسته‌ای، شیمیایی و بیولوژیکی و تنش احتمالی در مرزها خواهد بود.
چند سال قبل اندیشکده «رند» در گزارشی هشدار داده بود که این پیش‌بینی مطرح است که ساختار کره شمالی دیر یا زود فرو بپاشد. از نگاه رند این تحول به احتمال بسیار قوی با خشونت و آشفتگی قابل توجهی همراه می‌شود. در نهایت این دیدگاه نیز وجود دارد که همه این گمانه‌زنی‌ها می‌تواند نادرست و غیبت وی ناشی از یک حادثه جزئی یا اقدامی خودخواسته باشد.
نظر شما