۱۰ اردیبهشت که سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز و خلیج‌فارس است، بدان جهت روز ملی خلیج‌فارس در ایران نام گرفت که این حوزه آبی و آبراه راهبردی آن "تنگه هرمز" از دو هزار سال به این سو محل تعاملات ملت های مختلف و زیادی به ویژه در آسیا به عنوان پهناورترین قاره جهان برای همکاری های تجاری، فرهنگی، زبانی و مذهبی بوده است.
یک حوزه آبخیز گسترده در بین النهرین که خواستگاه تمدن های باستانی در دل تمدن آریایی است که همواره همه آریایی ها را به تمجید و تکریم از خود واداشته و می دارد.
هجمه ناروای بدخواهان آن و طمعی که قدرت های جهانی به این خلیج همیشه فارس بسته اند، موجب شد که همه انسان های آزاده به دفاع از آن برخیزند و حتی به تازگی قلب یک شاعر غیر ایرانی اما از حوزه تمدنی و فرهنگی ایران در تاجیکستان به قدری به درد آید که مجبور شد چکامه ای در رثای این میراث آریایی بسراید.
لذا برای ارج گذاری برای این خلیج همیشه فارس، جا دارد یادی شود از مرحوم "مؤمن قناعت" شاعر شهیر تاجیک و سراینده شعر ماندگار "خلیج فارس" که حتی آنرا چند سال قبل در محضر رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران نیز سروده بود (روحش شادو یادش گرامی).
این شعر در رثای "خلیج فارس" چنین است:
از خلیج فارس می‌آید نسیم فارسی
ابر از شیراز می‌آید چو سیم فارسی
دُر از این دریا نمی‌جویم چو دور افتاده است
از ته دریا ته اشک یتیم فارسی
می‌رسد از کشتی بشکسته شعر بی شکست
شعر هم بشکست با پند قدیم فارسی
شیخ را سرمست دیدم یک شبی از بوی نفت
رفت با عطر کفن عطر و شمیم فارسی.
این شعر و آثار ارزشمند دیگر در رثای خلیج فارس به دلیل موقعیت خاص آن به عنوان بزرگ‌ترین و مهمترین مرکز ارتباطی میان سه قاره، وجود منابع غنی و ارتباط این خلیج با مناطق آبی بزرگ جهان، و ارزش راهبردی آن در معادلات منطقه ای و جهانی است.
این آبراه همچنین در عرصه داخلی و منطقه‌ای اهمیت وافری برای ایران دارد و تصمیمات استراتژیک سیاست خارجی همواره با در نظر گرفتن اهمیت این منطقه اتخاذ و تدوین می‌شود.
خلیج فارس و تمدن متاثر از آن طی سالیان اخیر که مطالعات و پژوهش های بیشتری در خصوص آن انجام شد، شناخته تر گردید و این مشترکات باعث افزایش آگاهی مردم جهان از تاثیرات خلیج فارس بر جوامع مختلف شده است.
خلیج فارس
خلیج فارس به عنوان یکی از مرزهای آبی ایران در طول تمام سده ها از مناطق استراتژیک به شمار می‌رود. جایگاه این منطقه را در تحولات مختلف تاریخ ایران می توان به روشنی مشاهده کرد؛ به گونه ای که در دوره های گوناگون، ساختار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران متاثر از ویژگی های ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک آن بوده است. از طرف دیگر خلیج فارس به عنوان یک منطقه ژئوپلیتیک واقع در یکی از مهمترین مسیرهای دریایی نه تنها در آسیا بلکه در سراسر دنیا از تاثیرگذاری و ویژگی های خاصی برخوردار است. بنابراین این موقعیت ممتاز سبب شده تا از هنگامه آغاز رقابت های استعماری و توسعه طلبانه، این منطقه مورد توجه دولت های سلطه گر قرار گیرد و در سال های گذشته به دلیل اهمیت زیاد انرژی حاصل از تولید نفت، قدرت های صنعتی بیش از پیش متوجه آن شده اند.
ضرورت این موضوع سبب شد تا شورای عالی انقلاب فرهنگی با توجه به هدف قرار دادن هویت فرهنگی و تاریخی ملت ایران از طرف برخی قدرت ها به پیشنهاد شورای فرهنگ عمومی ۱۰ اردیبهشت سالروز اخراج پرتغالی ها از تنگه هرمز را به عنوان «روز ملی خلیج فارس» نام گذاری کند.
سازمان ملل و دیگر رژیم های بین المللی و قراردادهای بین المللی از جمله حقوق دریاها نیز اعلام کرده است که غیر از عنوان خلیج فارس نام دیگری را نمی شناسد.
همزمان با دهم اردیبهشت روز ملی خلیج فارس پرچم مقدس جمهوری اسلامی ایران روز چهارشنبه در آب های خلیج فارس بر فراز ناوشکن بومی «جماران» به اهتزاز درآمد.
مومن قناعت، شاعر شهیر تاجیک
او از شعرای شناخته شده تاجیکستان در میان پارسی زبانان به شمار می‌رود که داستان او "مسعود نامه" که چند سال پیش در باره احمدشاه مسعود، از رهبران مجاهدین افغانستان نوشت، و مجموعه ای از اشعارش با نام "سازهای شیراز" و داستان مشهور "سروش استالینگراد" او را در میان علاقمندان شعر پارسی معروف ساخته بود.
مومن قناعت برای داستان "گهواره سینا" در سال ۱۹۸۰ برنده جایزه دولتی تاجیکستان به نام رودکی شد. عنوان "شاعر خلق تاجیکستان"، بالاترین عنوان برای شعرا و نویسندگان است.
مجموعه هایی از اشعار مومن قناعت طی سه دهه گذشته در ایران و افغانستان هم منتشر شده است. بسیاری از اشعار او به زبان های مختلف در اتحاد جماهیر شوروی سابق و بیرون از آن ترجمه شده‌اند.
قناعت در تاجیکستان نه تنها به عنوان شاعر بلکه به عنوان شخصیتی تاثیرگذار در مسائل فرهنگی و زبان فارسی شناخته شده است.
مومن قناعت در اردیبهشت‌ماه ۱۳۱۱ در روستای "کرگاود" ناحیه درواز، در استان خودمختار بدخشان تاجیکستان، متولد شد و آموزش اولیه را در مدرسه و پرورشگاهی فرا گرفت.
نخستین اشعارش در اواخر دهه ۱۳۲۰ منتشر شدند. او سال‌ها در مجله ادبی "صدای شرق"، وابسته به اتحادیه نویسندگان تاجیکستان، کار می‌کرد. از سال ۱۹۷۶ تا ۱۹۹۱ میلادی رئیس این اتحادیه بود. در انتشارات "عرفان" هم مدتی سمت ویراستاری را بر عهده داشت.
در دوران اتحاد جماهیر شوروی (سابق) عضو پارلمان اتحاد شوروی بود و در سال ۱۹۹۱ ریاست کمیته امور بین‌المللی شورای عالی (پارلمان وقت) اتحاد شوروی را بر عهده داشت.
در این زمان مومن قناعت همچنین عضو کمیته همبستگی شوروی با کشورهای آسیا و آفریقا بود. از ۱۹۶۲ تا ۱۹۹۰ میلادی عضو حزب کمونیست شوروی بود.
نخستین مجموعه از اشعار مومن قناعت با نام "شراره" در سال ۱۹۶۰ میلادی منتشر شد. بیش از ۱۲ مجموعه شعر و داستان از او به یادگار مانده است. اما این داستان هایش بود که با سبک و نگارشی تازه او را متمایز از دیگران کرد.
نظر شما