زنگ خطر افزایش بیماران دیالیزی در خراسان رضوی

بیماریهای خاص شامل پنج گروه بیماران دیالیزی، تالاسمی، هموفیلی، ام.اس و بیماران پیوندی هستند که هزینه‌های درمان و داروی این بیماران به صورت رایگان از سوی دولت پرداخت می‌شود.  
به گفته مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران کلیوی هم اکنون حدود ۵۰ هزار بیمار دیالیزی در کشور وجود دارد که هر ساله حدود ۱۰ درصد به این تعداد افزوده می‌شوند و این در حالی است که ظرفیت پیوند کلیه در کشور برای بیماران دیالیزی حدود دو هزار پیوند در سال است.
به بیان ساده  "کلیه" مهم ترین ارگان در تنظیم میزان آب و مواد معدنی در خون و حفظ ثبات داخلی بدن است و به اعتقاد پزشکان وقتی کلیه‌ها نارسا شده و کارکرد خود را از دست بدهند تصفیه خون از طریق دستگاه دیالیز انجام می‌گیرد و راهکار نهایی درمان این‌گونه بیماران پیوند کلیه است.
 دشواری و مشکلات دیالیز از بابت مراجعات مکرر و طولانی شدن پروسه درمان از سویی و هزینه‌های سنگین وارده بر حوزه سلامت از بابت ارائه خدمات درمانی رایگان به این گونه بیماران از چالشهای بیماران دیالیزی و کلیوی کشور است از این رو اقدامات پیشگیرانه مهم‌ترین رکن در مهار بیماریهای کلیوی و کاهش تعداد  بیماران دیالیزی است.
با وجود تمام چالشها و مشکلات اکنون گامهای خوبی در راستای توسعه تخت‌های دیالیز و رفع چالشهای درمان بیماران دیالیزی از سوی وزارت بهداشت برداشته شده است و دانشگاه علوم پزشکی مشهد یکی از  دانشگاههای پیشگام و موفق کشور در این زمینه به شمار می‌رود.
در حال حاضر دو هزار و ۸۵۰  بیمار دیالیزی زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد در استان خراسان رضوی قرار دارند و ۴۲ مرکز دیالیزی در مناطق زیر پوشش این دانشگاه فعال هستند.
شبکه مراکز جامع بیماران خاص این دانشگاه سال گذشته همزمان با سراسر کشور به منظور ارتقای کیفی خدمات به بیماران خاص از جمله بیماران دیالیزی، کنترل بهینه تجویز و مصرف دارو، به روزرسانی برنامه‌های درمانی و اجرای دستورالعملها و پروتکلهای درمانی در این گروه بیماران فعال شده است.

سالانه ۹ درصد به بیماران دیالیزی افزوده می‌شود
کارشناس مسوول بیماری‌های خاص دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز در این خصوص گفت: بیماران خاص به پنج گروه از بیماری‌ها شامل بیماران دیالیزی، تالاسمی، هموفیلی، ام.اس و بیماران پیوندی اطلاق می‌شود و بیماری سرطان جزء بیماریهای خاص نیست و در زمره بیماری‌های صعب‌العلاج قرار می‌گیرد.
دکتر جواد رجبیان افزود: به طور کلی در حال حاضر ۱۰ هزار و ۱۵۰ بیمار خاص زیرپوشش خدمات دانشگاه علوم پزشکی مشهد قرار دارند که دو هزار و ۸۵۰ نفر از این تعداد بیماران دیالیزی هستند.
وی با اشاره به رشد ۹ درصدی تعداد بیماران دیالیزی در سال ادامه داد: نیاز به تخت های دیالیز به دلیل افزایش بیماریهای کلیوی، افزایش بیماریهای غیر واگیردار، پرفشاری خون و دیابت که در نارسایی کلیه نقش دارند به طور فزاینده‌ای در جامعه رو به رشد است و از این رو برای درمان بیماران دیالیزی هر ساله باید تعداد تخت‌های دیالیز افزایش یابد.
کارشناس مسوول بیماری‌های خاص دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: طی سالهای گذشته اقدامات خوبی در راستای توسعه و تجهیز تخت‌های بیماران دیالیزی در مناطق زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد با همکاری بخش خصوصی و دولتی انجام شده است.
رجبیان افزود: در حال حاضر شاخص تعداد تخت‌های دیالیزی به ازای تعداد بیماران چهار به یک است یعنی به ازای هر چهار بیمار یک تخت دیالیزی وجود دارد  که به نسبت مطلوب است و بالاتر از میانگین کشوری به شمار می‌آید.
وی ادامه داد: هم اکنون از بین ۱۳ شهرستان زیر پوشش این دانشگاه همه شهرستانها به جز رشتخوار دارای مرکز دیالیز هستند که ۲۶ مرکز از این تعداد در شهر مشهد دایر است.
کارشناس مسوول بیماری‌های خاص دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در شرایط فعلی بیماران شهرستان رشتخوار برای دیالیز به شهرستان خواف مراجعه می کنند و با توسعه مراکز دیالیز کمبودها در این زمینه هم رفع خواهد شد. 
رجبیان با بیان این که هزینه درمان بیماران دیالیزی رایگان است افزود: هزینه انجام هر نوبت دیالیز در بخش خصوصی ۶۰۰ هزار تومان و در بخش دولتی ۴۰۰ هزار تومان برآورد می‌شود که همه این هزینه‌ها توسط دولت پرداخت می‌شود.
وی فرسودگی دستگاههای دیالیز را یکی از چالشها با توجه به تحریم‌ها در خراسان رضوی و کشور عنوان کرد و ادامه داد: دستگاههای دیالیز نیاز به تعویض قطعه و تعمیرات دارند که اکنون با مشکلاتی از این بابت رو به رو هستیم  که طی سالهای اخیر با تولید دستگاههای دیالیز توسط یک شرکت دانش‌بنیان در جهت کاهش این مشکلات اقدام شده است.
او پیشگیری را مهم‌ترین رکن در کاهش تعداد بیماران دیالیزی و مهار بیماریهای کلیوی ذکر کرد و افزود: بدین منظور کنترل مستمر بیماریهای غیر واگیر به ویژه  فشار خون و دیابت از طریق مراکز جامع دیابت، پزشکان خانواده، مراقبان سلامت در پایگاه‌های بهداشتی و بهورزان در خانه‌های بهداشت در شهرها و روستا دنبال می‌شود.

پیشگیری راهکار کاهش بیماران دیالیزی 
یک پزشک متخصص نفرولوژی در این خصوص گفت: نارسایی کلیه و بیماریهای کلیوی بر اثر عارضه هایی همچون فشار خون بالا و دیابت اکنون در جامعه شیوع بالایی دارند.
دکتر مسیح نقیبی افزود: وقتی کلیه‌ها کارکرد اصلی خود که  تنظیم میزان آب و مواد معدنی در خون و حفظ ثبات داخلی بدن است را از دست بدهند و دچار نارسایی شوند، تصفیه خون باید از طریق دستگاه دیالیز انجام شود.
وی با بیان این که فرآیند درمان بیماران دیالیزی مزمن و طولانی مدت است ادامه داد: بیماران دیالیزی تحت حمایت‌های مختلفی  از سوی دولتها در دنیا قرار می‌گیرند و در ایران نیز تلاشهای خوبی در این راستا انجام شده و درمان دیالیز رایگان است.
او در عین حال خاطر نشان کرد: دیابت و فشارخون به عنوان عوامل اصلی ابتلا به بیماریهای کلیوی به شمار می‌روند و برای کاهش بیماران دیالیزی باید در زمینه پیشگیری و کنترل عوامل ایجاد کننده بیماریهای کلیوی گام برداشت، چراکه اگر به پیشگیری توجه نشود هر چه قدر مراکز دیالیز افزایش یابد نتیجه‌ای نداشته و هر ساله بر تعداد این بیماران افزوده خواهد شد.

۸۰۰ نفر در نوبت انتظار پیوند کلیه هستند
مسوول مرکز فراهم آوری و پیوند اعضا دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز گفت: پارسال ۱۲۵ عمل اهدای عضو از بیماران مرگ مغزی در مرکز پیوند اعضای این دانشگاه که شمال شرق کشور را زیر پوشش دارد انجام شده است.
دکتر ابراهیم خالقی افزود: عمل های اهدای عضو طی این مدت موجب نجات و ادامه زندگی ۶۸۵ نفر از بیماران نیازمند به عضو شده است که ۱۱۵ پیوند کلیه بدین طریق برای بیماران انجام شده است.
وی اضافه کرد: در حقیقت تمام بیماران دیالیزی نیازمند پیوند کلیه هستند اما به سبب کهولت سن و پیشرفت بیماری برای همه بیماران دیالیزی پیوند توصیه نمی‌شود.
به گفته وی هم اکنون ۸۰۰  بیمار دیالیزی در مرحله لیست پیوند کلیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد قرار دارند که  ۲۰۰ نفر در اولویت بیشتری قرار دارند. 

۸۳۰۰ بیماری کلیوی در خراسان رضوی حمایت می شوند
رییس بنیاد خیریه خجسته ویژه حمایت از بیماران کلیوی نیز در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: هم اکنون افزون بر هشت هزار و ۳۰۰ بیمار کلیوی شامل بیماران نیازمند دیالیز و پیوند عضو در خراسان رضوی زیرپوشش خدمات و حمایت این بنیاد  قرار دارند.
محمد خجسته افزود: چهار هزار و ۶۸۰ نفر از بیماران کلیوی زیرپوشش ساکن مشهد هستند و بقیه در سایر شهرستان‌های خراسان رضوی سکونت دارند.
وی اضافه کرد: هم‌اکنون بیش از پنج هزار و ۳۵۰ نفر از بیماران کلیوی زیرپوشش این بنیاد دیالیز می‌شوند و حدود دو هزار و ۹۵۰ نفر نیز پیوند کلیه شده‌اند که باید تحت مراقبت قرار گیرند.
رییس بنیاد خیریه خجسته بر لزوم پیشگیری از بیماری‌های کلیوی تاکید کرد و گفت: هر سال بر تعداد بیماران کلیوی زیرپوشش این بنیاد در خراسان رضوی افزوده می‌شود.
خجسته با اشاره به اقدامات حمایتی بنیاد خجسته در تامین هزینه‌های درمان و داروی بیماران کلیوی افزود: بیشتر بیماران کلیوی زیرپوشش این بنیاد از بضاعت مالی و امکانات بهداشتی، تغذیه‌ای و رفاهی ضعیفی برخوردارند و برای تامین هزینه درمان و داروی خود با مشکل مواجهند.