زخم ویروس کرونا بر پیکر کسب و کار بسیار عمیق بوده طوری که سرپا شدن دوباره بازار جزء با حمایت دولت ها شدنی نیست.
در کشور ایران نیز دولت برای حمایت مالی از ۱۳ رَسته شغلی آسیب‌دیده از کرونا دست بکار شده و قرار است با دادن تسهیلات بانکی و کمک های اعتباری، زیان هنگفت آنان را جبران کند.
یکی از این رسته های شغلی، مؤسسات خصوصی دارای پروانه بهره‌برداری از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است که در بین آنها داروخانه‌ها آسیب قابل توجهی دیده‌اند.
شاید این تصور وجود داشته باشد که کرونا سبب فروش بیشتر داروخانه ها شده اما واقعیت این است که بیشتر مراجعه مردم به داروخانه ها در این مدت برای خرید الکل و مدتی هم دستکش و ماسک بوده و حتی این اقلام هم چندین هفته در داروخانه ها توزیع نمی شد و نایاب بود.
البته میزان فروش این چند قلم در مقابل فروش سابق داروخانه ها نیز اندک بوده و قابل مقایسه نیست. با احتساب همان فروش سابق بود که داروخانه ها برای ماه های اسفند ۹۸ و پس از آن چک های بسیاری به شرکت های پخش دارو دادند اما کرونا اجازه نداد وصول شوند.
کاهش ۷۰ درصدی درآمد و برگشت بسیاری از چک‌ها
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در این باره گفت: فروش داروخانه ها از ابتدای اسفند ۹۸ و همزمان با آغاز شیوع ویروس کرونا بویژه در ماه های اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ بشدت کاهش پیدا کرده است.
دکتر قباد محمدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه به طور میانگین ۸۵ تا ۹۰ درصد فروش داروخانه ها از محل نسخه‌های دارویی است، گفت: شیوع کرونا سبب مراجعه کمتر مردم به پزشکان و نیز تعطیلی بیشتر مطب های پزشکی با هدف حفظ سلامتی مردم شد که همین موضوع منجر به کاهش شدید درآمد داروخانه شده است.
محمدی، میانگین کاهش درآمد داروخانه را ۷۰ درصد عنوان و اضافه کرد: در سه ماه اخیر بسیاری از چک‌هایی که داروخانه ها بابت خرید دارو به شرکت‌های دارویی داده بودند، برگشت خورده و با توجه به تداوم کاهش درآمدها، هنوز هم توان مالی لازم برای پاس کردن آنها وجود ندارد.
به گفته او، حدود ۲ هزار نفر به صورت مستقیم در داروخانه های استان شاغل و به اقتصاد داروخانه وصل هستند و طبعا هرگونه ضربه به اقتصاد داروخانه، این شغل‌ها را هم به خطر می اندازد؛ البته با وجود کاهش درآمدها هنوز هیچ پرسنلی از داروخانه های استان اخراج نشده است.
دکتر قباد محمدی، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
پیامدهای ضربه به اقتصاد داروخانه‌ها
نکته قابل تامل اینکه به طور میانگین بیش از ۷۰ درصد از درآمد داروخانه ها هم غیرنقدی است و به صورت طلب از بیمه ها در می آید و در حالت خوشبینانه ۲ تا سه ماه بعد و گاهی تا بیش از ۹ ماه بعد تسویه می شود.
با این وضعیت و با توجه به کاهش ۷۰ درصدی درآمد داروخانه ها، خرید داروهای موردنیاز بیماران هم دشوار شده و شرکت های دارویی نیز تمایلی به فروش دارو با چک های بلندمدت ندارند. نتیجه این شرایط کمبود دارو، نایاب شدن بخشی از داروها و لطمه به چرخه دارویی کشور است.
در واقع شوک اقتصادی به داروخانه‌ها فقط به معنی زمینگیر شدن یک شغل نیست بلکه این رویداد ممکن است «زنجیره دارویی» را به خطر بیندازد و منجر به بحران توزیع دارو در کشور شود.
رییس انجمن داروسازان استان کرمانشاه تاکید کرد که «اگر داروخانه به دلیل مشکلات مالی قادر به تامین دارو نباشد، در واقع شهروندان در تهیه داروهای موردنیاز خود دچار مشکل می شوند.»
دکتر شهرام افضلی به خبرنگار ایرنا گفت: ناتوانی داروخانه در خرید دارو، شرکت های پخش دارویی را هم متضرر می کند زیرا آنها هم نمی توانند از کارخانه های تولیدکننده دارو خرید کنند و فروش نرفتن محصول کارخانه ها هم سبب کاهش یا تعطیلی تولید می شود؛ بنابراین شوک اقتصادی به داروخانه ها، کل زنجیره دارویی کشور را دچار مشکل می کند.
دکتر شهرام افضلی، رئیس انجمن داروسازان استان کرمانشاه به خبرنگار ایرنا گفت: بیمه ها باید بدهی خود را به داروخانه ها تسویه کنند
مصوبه ستاد کرونا برای حمایت از داروسازان
شرایط مالی نامساعد داروخانه ها سبب شد که انجمن داروسازان استان در نامه ای به معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری کرمانشاه خواستار ورود استانداری و حمایت دولت برای بهبود وضعیت فعلی شود.
به دنبال درخواست انجمن داروسازان، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری هم در نامه‌ای به دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه خواستار پیگیری موضوع و انجام تمهیداتی برای جبران زیان هنگفت داروخانه‌های استان شد.
در همین راستا معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی جلسه‌ای با حضور نمایندگان شرکت‌های پخش دارویی و انجمن داروسازان استان تشکیل داد که البته منجر به عقب افتادن زمان وصول چک‌های داروخانه ها نشد.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در این باره گفت: شرکت های دارویی می گویند ما چک های داروخانه ها به کارخانه های داروسازی یا شرکت های واردکننده دارو می دهیم و تغییر زمان وصول آنها در دست ما نیست.
محمدی افزود: با این حال شرکت هایی پخش دارو قبول کردند که چک های مربوط به فاکتورهای باز داروخانه ها را یکی ۲ ماه عقب بیندازند و این کار را هم کردند.
تعداد و مبلغ فاکتورهای باز داروخانه ها اما قابل توجه نبوده و به همین دلیل موضوع حمایت از اقتصاد داروخانه ها به تازگی در ستاد کرونای استان مطرح و به گفته معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه مصوب شد که به داروخانه ها وام بانکی با سود ۱۱ درصد داده شود تا زنجیره دارویی کشور با کمک آن به روند عادی برگردد.
البته آنچنان که محمدی بیان کرد، هنوز میزان این تسهیلات بانکی و زمان تخصیص آن مشخص نیست.
رییس انجمن داروسازان استان کرمانشاه هم در این باره پرداخت وام کم سود برای بهبود وضعیت اقتصادی داروخانه ها را موثر دانست و اما درباره مصوبه ستاد کرونای استان گفت: ما هنوز هیچ اطلاعی از زمان، شیوه و مبلغ وام وعده داده شده نداریم.
بیمه‌ها طلب ما را تسویه کنند
افضلی همچنین گفت: داروسازان انتظار دارند که در شرایط فعلی و کاهش قابل توجه درآمد داروخانه ها، بیمه ها باید بدهی خود را به داروخانه ها تسویه کنند.
به گفته او، بیمه تامین اجتماعی چهار ماه و بیمه سلامت ۲ ماه از بدهی سال ۹۸ خود را به داروخانه ها نپرداخته اند.
اکنون حدود ۳۰۰ داروخانه استان در انتظار تحقق مصوبه ستاد کرونا و عملی شدن وعده پرداخت تسهیلات بانکی هستند تا به وضع اقتصادی خود سامان دهند و خدمات دارویی بهتری به بیماران ارایه کنند.
رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرد: تاکنون ۱۳۵ هزار و ۷۰۱ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و با فوت ۵۸ نفر در ۲۴ ساعت گذشته، جان باختگان کرونا در کشور به هفت هزار و ۴۱۷ نفر رسید.
کیانوش جهانپور روز یکشنبه درباره آخرین آمار قطعی مبتلایان به کرونا در کشور بیان کرد: از دیروز تا امروز ( چهارم خرداد ۱۳۹۹) و براساس معیارهای قطعی تشخیصی ۲ هزار و ۱۸۰ بیمار جدید مبتلا به کووید ۱۹ در کشور شناسایی شد.
وی ادامه داد: از بین مبتلایان جدید، ۳۶۴ مورد بستری و هزار و ۸۱۶ مورد سرپایی و از افراد در تماس با مبتلایان بودند که شناسایی شدند.
جهانپور افزود: روند بیماریابی در کشور تقویت شده و موارد سرپایی و افراد در تماس با مبتلایان، امروز ۸۳ درصد از بیماران جدید را تشکیل می دهند. البته چندین هفته است که موارد جدید سرپایی بیش از ۸۰ درصد موارد جدید را شامل می شوند. مجموع بیماران کووید ۱۹ در کشور به ۱۳۵ هزار و ۷۰۱ نفر رسید.
