خرداد که از نیمه گذشته و بوی تابستان می‌آمد دشت و دمن، کوه و دره در جاده مسحور کننده خلخال - اسالم پر از شقایق می‌شد، شقایق‌ها فرشی قرمز با حاشیه‌های زرد و آبی و صورتی از دیگر گلها بر صفحه طبیعت بکر این منطقه پهن کرده و هر رهگذری در میانه کوه و آسمان از عطر و زیبایی آن حیران می‌شد.
تا چندین سال پیش که گردشگران و مسافران هنوز به سفرهای کوتاه مدت با استفاده از تعطیلات دو سه روزه عادت نکرده و تنها عید نوروز و تابستان سفر می‌رفتند، طبیعت هنوز نفس می‌کشید، جنگل و مرتع آرام و سرحال بودند و شقایق‌ها در گردنه خلخال - اسالم همچنان زیبایی مسحور کننده خود را به نمایش می‌گذاشتند.
هجوم میلیونی گردشگران در تعطیلات عید فطر و نیمه خرداد که در سال‌های اخیر مد شد، نفس‌های شقایق در کوه‌های خلخال و اسالم را به شماره انداخت و پارسال نیز آخرین ضربه‌های گردشگران بر پیکر بی‌جان مراتع وارد شده و شقایق‌ها تا حد گسترده‌ای از دامن طبیعت محو شدند.
امسال در خرداد زمانی که همگان در انتظار گستره فرشی قرمز در جاده خلخال - اسالم بودند، شقایق‌ها نیامدند؛ فرش قرمز جای خود را به فرش صورتی خار مریم داد و زیبایی طبیعت در سایه ناآگاهی انسان طماع از دست رفت.
یک دوستدار محیط زیست در خلخال گفت: در حالی که در سال‌های گذشته شاهد رویش هزارن بوته از شقاق‌های وحشی از ابتدای گردنه الماس در حوزه استحفاظی خلخال تا انتهای گردنه کرمان در حوزه استحفاظی استان گیلان بودیم با بی‌مهری صورت گرفته از سوی گردشگران عبوری از این جاده، امسال شاهد نابودی این گل‌های وحشی زیبا در منطقه هستیم.
وی بیان‌کرد: امسال در فصل رویش شقایق بندرت و به صورت پراکنده اندک بوته‌ای از این گل زیبا در منطقه مشاهده می‌شود و در صورت تداوم وضعیت از سال‌های آینده هیچ خبری از شقایق نخواهد بود.
به گفته نقی‌زاده، با اینکه در سال‌های گذشته اقدامات مختلفی از سوی دوستداران طبیعت خلخال و گیلان برای حفظ نسل شقایق‌های وحشی گردنه الماس صورت گرفت ولی گویا همه این تلاش‌ها بی‌نتیجه بوده و امسال خبری از شقایق‌ها نیست.
طبیعت‌دوستان در خلخال دل‌نگران شقایق‌ها هستند، آنها نگران آنند که دیگر شقایق‌ها سر از خاک بر نیارند، انسان حریص به سادگی و با ندانم‌کاری، زیبایی‌ها را از ریشه کنده و بر پیکر دشت گلگون شقایق زخم‌های جبران ناپذیری وارد می‌کند.
یک طبیعت دوست کهنسال خلخالی هم گفت: شقایق‌ها در گذشته بیشتر از امروز بر دشت و دمن فرش می‌گستراندند، گذشتگان هوای آنها را بیشتر داشتند، گذشتگان با شقایق‌ها زندگی می‌کردند، با آنها نفس کشیده، با رایحه آنها سرمست و با خزان آنها اندوهگین می‌شدند، گذشتگان هرگز شقایق‌ها را برای لحظه‌ای سرمستی و خوشی آویزه پریشان موهای دخترکان کوچک خود نمی‌کردند.
به گفته وی، دشت و دمن در کناره جاده سحرانگیز خلخال - اسالم کم‌کم دلتنگ شقایق‌ها می‌شود، دیگر مثل گذشته دامن آنها پراز شقایق‌های قرمز رنگ نیست؛ توسعه جاده خلخال به اسالم و هجوم هزاران خودرو با انبوهی گردشگر موجب شده تا انسان ماشینی بدجوری زخم بر پیکره آنها زده و نسل شقایق در معرض خطر نابودی کامل قرار گیرد.
به گزارش ایرنا، پارسال و با احساس خطر از وضع موجود دوستداران طبیعت برای حفظ نسل در حال منقرض شقایق‌ها در دامنه خلخال و اسالم دست بکار شدند تا سیل مسافران و گردشگران هجوم آورنده به طبیعت را مجاب به مراقبت از شقایق‌ها کنند.
آنها شعار "تا شقایق هست، زندگی باید کرد" را برای هدف متعالی خود برگزیدند، آنها در دشت و دمن و در کناره جاده‌ها برای هشدار به مسافران تابلوهای 'شقایق‌ها در خطرند' را نصب کرده و برخی نیز به ناچار اقدامات حفاظتی از جمله قرق شقایق‌ها را اجرایی کردند، اما همه این تلاش‌ها گویا امروز بر باد رفته است.
حتی نصب بنرها و پلاکاردهای بزرگ و کوچک هشداردهنده در منطقه نمونه گردشگری الماس و گردنه کرمان (رویشگاه شقایق ) که حاکی از التماس از مسافران و گردشگران برای پرهیز از چیدن این گلها و نابودی شقایق‌های این دشت زیبا بود، فایده‌ای نداشت.
با اینکه در سال‌های گذشته بخشداری اسالم از توابع شهرستان تالش استان گیلان علاوه بر نصب تابلوهای هشداردهنده در منطقه، تمامی دهیاران منطقه را برای حفاظت از شقایق‌های این منطقه بسیج کرده و آنها به همراه اعضای گروها و تشکل‌های مردم‌نهاد به گردشگران برای پرهیز از چیدن شقایق‌ها و نصب آن بر روی برف پاک کن خودروها هشدار و تذکر دادند اما همه این اقدامات بی‌نتیجه بوده و مرگ تدریجی شقایق‌ها از چند سال پیش آغاز شد.
بر اثر حرص و طمع زودگذر انسان‌ها نفس شقایق‌ها به شماره افتاد و بسیاری از آنها امسال نای ایستادن و رویش نداشتند؛ خردادماه امسال خارهای مریم جای شقایق را گرفتند، جالب اینکه کسی خار مریم را آویزه گوش دخترکان و برف پاک‌کن خودروها نکرد و هیچ گردشگری دلتنگ شقایق نشد.
.
فعالان زیست محیطی هشدار می‌دهند که مردم و مسوولان باید بیشتر از این مراقب طبیعت و داشته‌های زیبای آن باشند.
آنها می‌گویند: حفظ محیط زیست هنوز نیاز به فرهنگ‌سازی دارد، باید اقدام اساسی برای احیای شقایق در مراتع خلخال انجام گرفته و حساسیت و توجه بیشتری به موضوع شود و در غیر این صورت ممکن است فردا بعد از شقایق نوبت به گلها و گیاهان دیگر منطقه برسد و این زیستگاه طبیعی در آینده نه چندان دور تخریب و کاملا از بین رود.
سرپرست اداره میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری شهرستان خلخال در گفت و گو با خبرنگار ایرنا خواستار تلاش برای حفظ و نگهداری از مراتع و دشت زیبا توسط گردشگران و مردم بومی منطقه شد.
عادل خلیلی با بیان اینکه حفظ زیبایی طبیعت و دشت شقایق‌های این منطقه با همت عمومی مردم ، پرهیزاز آلودگی محیط زیست و چیدن گلها کاری دور از انتظار نمی‌باشد، افزود: در سال‌های گذشته بی‌توجهی‌ها موجب از بین رفتن بخش وسیعی از منطقه رویش شقایق‌ها شده و باید اقدام اساسی از سوی مسوولان برای حفظ تک شاخه‌های باقیمانده شقایق با تلاش مشترک مسوولان خلخال و تالش صورت گیرد.
وی گفت: منطقه نمونه گردشگری گردنه الماس و دشت شقایق‌های این منطقه واقع در مسیر راه خلخال به اسالم همه ساله در این فصل از سال میزبان هزاران گردشگر از مناطق دور و نزدیک کشورمان است و بیشترین آسیب به طبیعت شقایق‌های وحشی منطقه در تعطیلات خرداد ماه و زمان اوج رویش این گلها وارد می‌شود.
او اضافه‌کرد: در کنار اقدامات اجرایی توسط دستگاه‌های دولتی ذی‌ربط اقدامات فرهنگی نیز باید در دستور کار سمن‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد قرار گیرد تا گردشگران را با خطرات نابودی این گل‌های زیبا آشنا کرده و پیام‌های لازم را برای حفظ شقایق‌های منطقه به آنها انتقال داد.
به گزارش ایرنا ، شقایق‌های دشت‌های خلخال و اسالم از اوایل خردادماه رویش خود را شروع و تا پایان خردادماه صحنه‌هایی بدیع از زیبایی‌های خداوندی را در منطقه به نمایش می‌گذاشتند.
منطقه نمونه گردشگری الماس بعنوان رویشگاه شقایق‌های زیبا در جاده خلخال به اسالم در ۲۰ کیلومتری شهر خلخال واقع است ، منطقه رویش شقایق تا انتهای گردنه کرمان در اسالم گیلان به طول پنج کیلومتر ادامه می‌یابد.
شقایق گیاهی علفی یکساله از خانواده Papaveraceae است که از طریق بذر تکثیر می‌یابد، این گل دارای ساقه‌های راست یا نیمه راست، کرکی و دارای شیرابه بی رنگ، برگ‌های دمبرگدار و بدون دمبرگ است. گلها منفرد و دارای چهار دمبرگ، گلبرگ‌ها دارای خال سیاهرنگ در قاعده است. این گل بسیار زیبا به صورت خودرو در بعضی از مناطق کوهستانی و در دامنه کوهها در اواسط خرداد تا تیر ماه به گل نشسته و همگان را مسحور زیبایی خود می‌کند.
شهرستان خلخال در ۱۱۵ کیلومتری جنوب استان اردبیل واقع است .این شهرستان در همسایگی شهرستان اسالم گیلان واقع است. طبیعت این منطقه منحصر بفرد بوده و دارای زیبایی سحرانگیز بویژه در گردنه الماس در جاده خلخال - اسالم می‌باشد.
نظر شما