مراد کاویانی راد امروز سه شنبه در وبیناری که خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، درباره پیامدهای جهانی و ملی کرونا بر امنیت زیستی افزود: امنیت با مقوله‌ای به نام بقا در ارتباط است و این بقا به ارتباط و تعامل بین همه کشورهای جهان بستگی دارد. در حالی که پیش از این تصور می‌شد امنیت با بهره بردن از سلاح جنگی تامین می‌شود. ولی از اوایل دهه ۹۰ به مقوله امنیت زیستی در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی اهمیت داده شد.
وی گفت: امنیت زیستی زیر مجموعه امنیت زیست محیطی است که همه مجموعه کره زمین و از بزرگترین تا ریزترین و حتی آبزیان را در بر می گیرد.
استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه در سه دهه اخیر بیماری‌ها، سموم و آفت‌های کشاورزی سبب شده امنیت زیستی به خطر بیفتد، افزود: جنگل زدایی، بیابان زایی، اسیدی شدن آب و خاک، آلودگی هوا، بیماری‌ها، دفع زباله ها، کاهش تنوع زیستی، آب شدن یخ های قطبی، از بین رفتن گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری و ذخیره سازی آب، از جمله عواملی است که سبب به خطر افتادن بقای زیستی مردم جهان شده است.
وی درباره اینکه چه عواملی سبب به خطر انداختن امنیت زیستی می‌شود، تصریح کرد: عوامل بیماری زا و ویروس ها باعث از بین رفتن جنگل ها، تولیدات کشاورزی، نابودی امنیت غذایی می‌شود که به صورت عمدی با استفاده از سلاح های بیوتروریسم یا غیرعمدی رخ می‌دهد. البته تخریب محیط زیست شدت یافته و علاوه بر آن بیماری‌های جدید و مشترک بین انسان‌ها و حیوان‌ها نیز بوجود آمده است.
کاویانی راد ادامه داد: در سه دهه اخیر ۷۵ درصد بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان ماهیت تعامل انسان با حیوان دارد. مانند آنفلوانزای مرغی، تب نیل غربی، تب کنگو کریمه، سارس، ابولا، مرس و کرونا از جمله ویروس‌هایی هستند که در تعامل انسان با حیوان ظهور یافتند.
وی با بیان اینکه دولت ها متوجه شدند که رویکرد ملی گرایانه پاسخگوی نیازهای بهداشتی و مبارزه با کرونا نیست، تصریح کرد: در ایران همکاری ستاد ملی کرونا با دولت و وزارت بهداشت سبب شد موج اول کرونا را شکست دهیم. این در حالی است همه همسایه‌های شرقی و غربی ایران نتوانستند مانند ما در مبارزه با کرونا موفق عمل کنند. البته این را هم در نظر بگیرید اگر همسایه‌های ایران امنیت نداشته باشند، ما نیز از امنیت لازم برخوردار نخواهیم بود و ممکن است مرزهای ما با این کشورها، درگیر بیماری شوند.
استاد دانشگاه خوارزمی با تاکید بر اینکه آمریکا نمونه بارز کشوری است که متوجه شد بدون همکاری با سایر کشورها نمی‌تواند به امنیت زیستی برسد، یادآور شد: امنیت جهانی از طریق تعامل کشورها با یکدیگر برقرار می‌شود. ولی شعار رییس جمهوری آمریکا مبنی بر اینکه اول آمریکا بعد سایر کشورها کارساز نشد و در مبارزه با کرونا به شکست این کشور انجامید.
کاویانی راد افزود: بار روانی کرونا بسیار بالا است و بیشتر کشورها به دلیل نداشتن زیر ساخت‌های لازم از این بیماری صدمه می‌بیند. بر همین اساس لازم است همه کشورها در تعامل با یکدیگر برای این بیماری و سایر بیماری‌هایی که ممکن است در آینده رخ دهد، با یکدیگر همکاری کنند.
وی درباره وضعیت امنیت اقتصادی و اجتماعی ایران در صورت ادامه بیماری کرونا، گفت: پیش از کرونا به دلیل تحریم و ضعف اقتصادی با مشکلاتی مواجه بودیم و با توجه با ادامه دار بودن این روند ممکن است پیامدهای اجتماعی و بیکاری بر کشور غالب شود.
استاد جغرافیای دانشگاه خوارزمی افزود: بخش عمده‌ای از محصولات کشاورزی تولید داخل است و در امنیت زیستی این احتمال وجود دارد که نیروهای متخاصم بخواهند با وارد کردن آفات یا سلاح بیوتروریسم این امنیت غذایی را نابود کنند.
وی در خصوص اینکه آیا بعد از کرونا احتمال افزایش همکاریهای بین‌المللی وجود دارد؟ گفت: هر وقت تهدید مشترک باشد زمینه همگرایی کشورهای مختلف به وجود می‌آید و کرونا باعث افزایش تعاملات بین منطقه‌ای و سایر کشورها شده است. به عنوان مثال حل مشکل ریزگردهایی که از عراق می‌آید نیازمند تعامل سه کشور ترکیه، ایران و عراق است.
استاد دانشگاه خوارزمی با تاکید بر اینکه مشکل زیست محیطی و تخریب محیط زیست پس از کرونا هم ادامه خواهد داشت، خاطرنشان کرد: در آینده دنیا شاهد بیماری های نوپدید خواهد بود که این امر تخریب زیست محیطی و کم شدن امنیت زیستی را به همراه می آورد؛ زیرا بیماری های نوپدید در حال شکل‌گیری و افزایش است.
نظر شما