سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس قطعنامهای با حمایت آمریکا تدوین کرده و در آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ایران خواستند تا با درخواستهای این نهاد برای بازدید از دو مکانی که شاید دو دهه پیش محل فعالیتهای هستهای بوده است، «کاملا همکاری کند.»
اما این مساله با واکنش شدید و خشمآلود متحدان ایران روبرو شده و در همین راستا چین یک بیانیه پنج صفحهای در آژانس ارائه کرد و گفت که این رویکرد شماتتآمیز ممکن است «تمام رژیم جهانی عدم اشاعه» را از بین ببرد.
«وانگ کان» نماینده چین گفت: ریشه این وضعیت در یک جانبه گرایی و رویکردهای قلدرمابانه آمریکا قرار دارد.
وی افزود، در صورتی که قطعنامه سه کشور اروپایی تصویب شود ممکن است ناقوس مرگ را برای توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی به صدا درآورد.
این نزاع تنشهای فزاینده میان شرق و غرب را افزایش داده و پکن و واشنگتن را درگیر یک رویکرد انتقامجویانه از سیاستهای یکدیگر و رقابت بر سر حوزه نفوذ خود کرده است.
آمریکا هفته جاری چین را تحریم کرد. در عین حال، به دلیل زیانهایی که دولت دونالد ترامپ به اتحادهای سنتی آمریکا وارد کرده است، مقامهای چینی به احتمال انتخاب دوباره وی در انتخابات ریاست جمهوری روی خوش نشان دادهاند.
«جکی والکات» نماینده آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره قطعنامه سه کشور اروپایی گفت: زمان آن فرا رسیده که رسما با یک صدا سخن بگوییم. قطعنامه فرانسه، آلمان و انگلیس یک واکنش متعادل و منصفانه به اقدامات هشدار دهنده ایران است.
اما چشمانداز موضع واحد علیه ایران در نشست فصلی آژانس محو شد زیرا «میخاییل اولیانوف» نماینده روسیه همسو با چین لزوم قطعنامه علیه ایران را زیر سوال برد.
وی در توئیتر نوشت: عمیقا ناامید و نگران شدم که تهران و دبیرخانه آژانس هنوز نتوانستهاند موضوع دسترسی به محلهای مورد نظر آژانس در ایران را حل کنند. در هر صورت دلیلی برای دراماتیزه کردن بیش از اندازه این وضع وجود ندارد.
به دلیل شیوع کرونا و رعایت فاصلهگذاری اجتماعی، جلسه آژانس از راه دور و از طریق ویدیو برگزار شد. در صورتی که لازم باشد در مورد قطعنامه رایگیری شود احتمالا جلسه حضوری روز جمعه برگزار میشود.
آژانس ماه گذشته گزارش داد که بازرسان همچنان در حال بازرسی از تاسیسات هستهای ایران هستند و میخواهند از محلهایی بازدید کنند که احتمالا در اوایل دهه ۲۰۰۰ تحقیقاتی در مقیاس کوچک روی مواد هستهای انجام شده است.
«کاظم غریب آبادی» نماینده ایران در آژانس در بیانیهای اعلام کرد که اوضاع در مورد توافق هستهای «تیرهتر از همیشه است.»
نظر شما