تروییکای اروپا: از بازگشت تحریم‌های ایران حمایت نمی کنیم

در این بیانیه که پس از دیدار دیپلمات‌های ارشد سه کشور در برلین منتشر شد، آمده است که چنین اقدامی با تلاش‌های آن‌ها برای حفظ برجام ناسازگار است.

این بیانیه می‌افزاید؛ یافتن راه حل دیپلماتیک برای اینکه ایران به تعهداتش ذیل برجام پایبند باشد برای انگلیس، آلمان فرانسه حائز اهمیت است. از این جهت ما صریحا تاسف و نگرانی خود را از تصمیم ایالات متحده برای خروج از برجام و بازگشت تحریم‌ها علیه ایران اعلام کردیم و از ماه می ۲۰۱۸ تاکنون بی‌وقفه تلاش کردیم تا برجام را حفظ کنیم.
وزرای خارجه انگلیس، آلمان و فرانسه با بیان این ادعا که به طور کامل به تعهداتشان در برجام، از جمله لغو تحریم‌ها پایبند بوده‌اند عنوان کردند؛ ما از تعهداتمان فراتر رفته تا از تجارت مشروع با ایران از جمله از طریق اینستکس که به طور کامل فعال شده و تراکنش‌های مالی را تسهیل می‌کند، حمایت کنیم.
آنها سپس از تصمیم ایران برای کاهش تعهداتش در برجام عمیقا ابراز تاسف و ادعا کردند که این اقدامات مزایای برجام درباره عدم گسترش تسلیحات هسته‌ای را به محاق می‌برد. تروئیکای اروپا بر همین اساس یادآور شدند که سازوکار حل اختلاف در برجام را با حسن نیت و به امید یافتن راه حل دیپلماتیک برای حفظ این توافق و بازگشت ایران به اجرای کامل تعهداتش ذیل برجام فعال کردند.

به گزارش ایرنا، ایران به دنبال خروج یکجانبه و برخلاف مقررات بین‌المللی آمریکا از برجام، تلاش کرد توافق هسته‌ای را به شرط عمل دیگر طرف‌های این توافق به تعهداتشان، حفظ کند اما با گذشت نزدیک به دو سال و ناتوانی طرف‌های اروپایی به تعهدات برجامی، با هدف حفظ بهره‌مندی اقتصادی ایران، گام‌های کاهش تعهدات خود را در بازه زمانی شصت روزه آغاز کرد.

بر این اساس، ایران ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸، با صدور بیانیه‌ای گام پنجم و نهایی کاهش تعهدات برجامی خود را اعلام کرد که طبق آن، تهران دیگر هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه) نخواهد داشت و از این پس، برنامه هسته‌ای ایران فقط بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز طبق روال ادامه می‌یابد.

تروئیکای اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) در واکنش به آخرین گام ایران و با نادیده گرفتن تعلل خود در اجرای کامل تعهداتشان در برجام، تلاش کردند تا با  استفاده از ساز وکار حل اختلاف، ایران را به اجرای کامل تعهداتش بازگردانند.    

آنها  ۲۴ دی‌ماه با صدور بیانیه‌ای تمایل خود را برای فعال کردن این ساز وکار اعلام کردند. با این حال جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که این سازوکار هنوز فعال نشده و طرف‌های اروپایی بر تمدید جدول زمانی آن اتفاق نظر دارند.

وزرای امور خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان در ادامه بیانیه خود از ایران خواسته‌اند تا در این زمینه با آنها و سایر طرف‌های برجام وارد مذاکرات جدی شوند. آنها بر همین اساس آمادگی خود را برای تعامل با رویکردی معنادار و واقعی از طریق پاسخ سازنده ایران ابراز داشتند.

بخش دیگری از بیانیه تروئیکای اروپا به تکرار ادعای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده و عدم دسترسی بازرسان آژانس به مراکزی در ایران پرداخته و نوشته است؛ به ابتکار سه کشور اروپایی، قطعنامه‌ای [در این زمینه] با کسب اکثریت آرا در آخرین نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تصویب رسید. 
این قطعنامه از ایران می‌خواهد به ممانعت از دسترسی بازرسان آژانس به ۲ سایت هسته‌ای کشور پایان دهد و با آنها به طور کامل همکاری کند.

چین و روسیه که با قطعنامه یادشده مخالفت کرده، هشدار داده‌اند که این اقدام برجام را به مخاطره می‌اندازد.  ایران نیز این قطعنامه را رد و تصریح کرده که در واکنش به آن اقدام مقتضی صورت خواهد داد.

وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی همچنین ادعا کرده‌اند که به اجرای کامل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که بر اساس آن برجام در سال ۲۰۱۵ به تائید رسید پایبند هستند. «با این حال ما معتقدیم که رفع تحریم‌های تسلیحاتی وفق قطعنامه ۲۲۳۱ در ماه اکتبر آینده پیامدهای بزرگی برای امنیت و ثبات منطقه خواهد داشت.»
تروئیکای اروپا بر همین اساس تمایل خود را برای توجه به این مساله از طریق همکاری نزدیک با روسیه و چین به عنوان مشارکت کنندگان در برجام، سایر اعضای شورای امنیت و دیگر بازیگران کلیدی عنوان کردند. 
آن‌ها در این بیانیه تصریح کردند؛ ما قویا معتقدیم که هرگونه اقدام یکجانبه برای بازگشت تحریم‌های سازمان ملل متحد پیامدهای منفی در شورای امنیت به دنبال خواهد داشت. از این رو ما از چنین تصمیمی که با تلاش‌های ما برای حفظ برجام ناسازگار خواهد بود حمایت نمی‌کنیم.
وزرای خارجه سه کشور اروپایی تصریح کردند؛ ما معتقدیم که باید در یک بازه زمانی طولانی نگرانی‌های مشترک خود را درباره برنامه هسته ای، موشکی و اقدمات بی ثبات کنند ایران در منطقه مورد توجه قرار دهیم. بر همین اساس همچنان معتقدیم که سیاست فشار حداکثری به طور موثر پاسخگو نیست و در عوض به راهبرد حساب کشی در حین دیپلماسی و گفت‌وگو با ایران متعهد هستیم.
در پایان بیانیه وزرای خارجه سه کشور اروپایی آمده است: ما به برجام متعهدیم و برای حفظ آن، از ایران می خواهم تا تمام اقداماتی را که با این توافق ناسازگار است به عقب برگردانده و بدون فوت وقت به پایبندی کامل برجام بازگردد.