بنا به گفته مردم ، غرش قطارها و لرزش خانه ها، ممنوعیت خرید و فروش و بازسازی املاک با حوادث مرگبار تصادف با قطار در این محدوده زندگی را بر ساکنان ۲ شهرک ناصریه و سعادتیه گرمدره تلخ کرده و سال ها تلاش برای رهایی از این وضعیت بی نتیجه بوده است.
خانه های نیم بند اطراف ریل راه آهن در طول شبانه روز چندین بار به لرزه در می آیند و گویی زمین لرزه در جنوب گرمدره برای ساکنان آنها پایانی ندارد.
بیش از ۳۵۰ خانوار در جنوب شهر گرمدره در محدوده راه آهن تهران - تبریز هستند که ۱۱۰ واحد آنها به طور مستقیم در حریم قرار گرفته اند .
اینکه چرا خانواده ها با وجود این وضعیت نتوانسته اند این محل را ترک کنند، موضوعی است که بارها در نشست های اداری و فنی و مهندسی استان البرز و منطقه گرمدره مورد واکاوی قرار گرفته است.
از آنجا که قدمت سکونت در حاشیه ریل گرمدره به بیش از ۵۰ سال پیش برمی گردد و ملک و املاک مردم دارای سند ثبتی است تنها راهی که می تواند آنان را از غرش قطارها نجات دهد ، خرید املاک توسط شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران است.
ساکنان حاشیه ریل افزون بر صدای گوش خراش حرکت قطارها ، خاطرات حزن انگیزی از مرگ عزیران خود در بستر ریل دارند و با اینکه علائم هشدار دهنده در محدوده ریل وجود دارد اما گاهی غفلت افراد به ویژه کودکان و نوجوانان خانواده ها را عزادار کرده است.
ساکنان حاشیه ریل چه می گویند؟
برخی ساکنان حاشیه ریل راه آهن تهران – تبریز در محدوده گرمدره با طرح این سووال که مردم انتظار زیادی از مسوولان ندارند اما حداقل کار رفع مشکلات پیش پا افتاده است ، به موضوع بلاتکیفی طولانی مدت ساکنان ۲ شهرک ناصریه و سعادتیه در جنوب گرمدره اشاره می کنند و از دستگاه های اجرایی استان البرز و شرکت راه آهن جمهوری اسلامی برای خلاصی از این وضعیت مدد می جویند.
یکی از ساکنان شهرک ناصریه گرمدره به گروه خبری که برای تهیه گزارش از مشکلات موجود گرمدره به این منطقه اعزام شده بودند، گفت: ما خانه های خود را با مجوز شهرداری احداث کرده ایم که عمر برخی از ساختمان ها بالای ۴۰ سال است.
وی افزود: در این محدوده تعداد زیادی از رهگذران به ویژه کودکان و حتی یک پزشک جان خود را بر اثر تصادف با قطار جان دست دادند. ۲ هفته پیش شهرداری گرمدره حفاظ بین خانه ها و راه آهن احداث کرد که اقدام ارزشمندی برای پیشگیری از حوادث است اما دیگر طاقت ماندن در این محل را نداریم ، تردد فراوان قطارها در طول شبانه روز آسایش را از ساکنان حاشیه ریل راه آهن گرمدره سلب کرده و مردم منتظر خرید این املاک توسط دستگاه های اجرایی هستند.
یکی دیگر از شهروندان ساکن در این منطقه گفت: تمام خانه های اطراف راه آهن گرمدره ترک برداشته و مردم اجازه بازسازی و نوسازی این واحد ها را ندارند، از سوی دیگرمسوولان دستگاه های اجرایی استان اقدامی برای خرید این املاک انجام نمی دهند و ما در بلاتکلیفی به سر می بریم.
وی افزود: برخی از خانوارها به خاطر مشکلات راه آهن خانه های خود را ترک کرده و این منازل به خانواده های پر جمعیت و نیازمند اجاره داده شده که مشکلات را مضاعف کرده است.
شهروند دیگر گفت: تمام واحدهای مسکونی این منطقه دارای سند ثبتی بوده و از شهرداری مجوز ساخت دریافت کرده اند ، اما خرید و فروش این املاک به افراد دیگر ممنوع شده و از سوی دیگر راه آهن نیز اقدامی برای خرید این واحد ها نمی کند.
وی با اشاره به اینکه ۵۰ سال است که در این منطقه سکونت دارد، افزود: به دلیل فقر مالی توانایی ترک این محل را ندارم و به ناچار مشکلات راه آهن و حتی سیلاب ها را تحمل می کنیم. به دلیل فرسودگی واحد های مسکونی بهداشت خانوارها به مخاطره افتاده وشهروندان در ابعاد مختلف با مشکلات دست و پنجه نرم می کنند.
وی اظهارداشت: تعدادی از ساکنان شهرک ناصریه دچار بیماری و امراض مختلف شده اند و سالهاست با درد و رنج بیماری دست و پنجه نرم می کنند.
ساکنان شهرک های سعادتیه و ناصریه گرمدره می گویند: انتظار می رود مسوولان هر چه سریع تر نسبت به جابه جایی ساکنان حاشیه راه آهن گرمده اقدام کنند،موضوع خانه های گرمدره و ساکنان حاشیه ریل در نشست و برخاست های فراوان اداری مورد بحث و بررسی قرار گرفته و گاهی تا مرز تعیین تکلیف پیش رفته است اما به دلیل نبود اراده قطعی از سوی مسوولان ،این موضوع به حال خود رها شده است.
شهردار گرمدره: تکلیف حاشیه ریل زودتر روشن شود
عباس دادخواه شهردار گرمدره در نشست بررسی مشکلات ساکنان حاشیه ریل راه آهن گفت: چندین سال است که بحث این املاک پیگیری شده اما تا کنون به هیچ نتیجه ای نرسیده است. افرادی که به عنوان صاحبان این املاک واقع در حریم راه آهن در گرمدره هستند، بارها از مسوولان تقاضای رفع مشکلات ناشی از این ریلی داشته اند.
وی بیانداشت: هر طرحی که در مسیر آن املاک خصوصی وجود دارد باید در زمان شروع به کار موانع را برطرف کند اما تکلیف ۱۱۰ خانوار واقع در حریم راه آهن گرمدره هنوز مشخص نشده است.
ساکنان حاشیه ریل راه آهن دارای پروانه ساخت هستند
رضا سلگی رییس شورای اسلامی شهر گرمدره در این خصوص اظهار داشت : با اینکه شهرداری گرمدره ها بارها مشکلات ساکنان حاشیه جنوبی شهر را پیگیری کرده و مسوولان و استانی از این محدوده بازدید داشته اند ، اما مشکلی از ساکنان این منطقه رفع نشده است .
وی ادامه داد: قرار بود نمایندگان دور دهم مردم کرج در مجلس شورای اسلامی در مدت زمان 40 روز از وزیر راه وشهرسازی دستور رفع تکلیف ساکنان این محدوده بگیرند اما هیچ اقدامی نشد.
رییس سورای اسلامی شهر گرمدره با بیان اینکه مهمترین دغدغه ساکنان حاشیه راه آهن گرمدره تعیین تکلیف خانه های خود است ، افزود: مردم تاکنون با صبر و حوصله مشکلات را تحمل کرده اند اما آنان را بیش از این معطل گذاشت.
سلگی گفت : شورا و شهرداری گرمدره آماده هرگونه همکاری برای تعیین تکلیف این محدوده شهری هستند.
وی با انتقاد از مسوولان اداره کل راه وشهرسازی استان البرز اظهار داشت : مسوولان این اداره هیچ رغبتی به پایان دادن رنج دیرینه ساکنان ناصریه و سعادتیه را ندارند.
یاسر سلگی عضو شورای اسلامی شهر گرمدره نیز گفت: برای املاک واحدهای مسکونی حریم راه آهن گرمدره تاکنون شهرداری نتوانسته پروانه جدید صادر کند و از طرفی راه آهن نیز برای تملک این املاک کاری پیش نبرده است.
وی با بیان اینکه مکاتبات زیادی در این مورد با استانداری البرز ، فرمانداری کرج و نمایندگان مردم در مجلس نجام داده ایم، افزود: مطالبات صاحبان این املاک همچنان به قوت خود باقی است.
سلگی خاطرنشان کرد: در سال های گذشته قرار بود با تامین ۶ میلیارد تومان اعتبار این املاک خریداری و ساکنان آنها به جای دیگری نقل مکان کنند که این اعتبار تامین نشد و اکنون قیمت املاک چند برابر شده است .
وی بیان داشت: زیرگذر راه آهن منطقه ناصریه گرمدره سال های زیادی است که به حال خود رها شده که ترک هایی در بدنه پل به وجود آمده و ممکن ریزش کند.
سلگی گفت : مردم گرمدره توقعاتی دارند و مسوولان باید در مورد رفع مشکلات املاک واقع در حریم راه آهن کاری انجام دهند ؛ چون ساکنان این منطقه به دلیل ناکارآمد بودن این زمین ها در معرض خطر هستند و از سویی نمی توانند هیچ ساخت و سازی در ناصریه انجام دهند.
عضو شورای اسلامی گرمدره خاطرنشان کرد: مطالبات مردم همچنان به قوت خود باقی است و انتظار می رود معضل شهرک های ناصریه و سعادتیه گرمدره هر چه زودتر خاتمه یابد.برخی از خانه ها دارای تیر چوبی هستند و اگر زلزله ای با ریشتر بالا رخ دهد با فاجعه انسانی مواجه می شویم. مردم این منطقه حرف واضحی دارند و می گویند یا به ما پروانه بدهید تا خانه ها را تخریب و نوسازی کنیم و یا اینکه این خانه ها را از ما تملک کنید، مکاتبات زیادی شده و راهکارهای زیادی پیشنهاد شده است اما هیچ اتفاقی نیفتاده است.
سلگی بیان داشت: ساکنان ناصریه و سعادتیه از قدیمی های گرمدره هستند و این توقع را از مسوولان دارند که به مشکلات آنها رسیدگی شود.
حریم جدید باید برای راه آهن گرمدره کرج تعریف شود
معاون فنی و زیر بنایی اداره کل راه آهن استان تهران با اشاره به مشکلات ساکنان حریم راه آهن در گرمدره کرج گفت : انتظار می رود با کمک اداره کل و راه و شهرسازی البرز حریم جدیدی برای خطوط راه آهن در این محدوده تعریف شود.
علی محمدی در نشست بررسی مشکلات صاحبان املاک شهرک ناصریه و سعادتیه گرمدره واقع در حریم شبکه ریلی راه آهن تهران گفت : برای احداث خطوط جدید و توسعه ریل راه آهن در منطقه گرمدره کرج هیچ گونه معارضی نداریم.
وی بیان داشت: واحدهای مسکونی حریم راه آهن گرمدره به لحاظ مهندسی و استحکام وضعیت مناسبی نداشته و نیاز به تحول سازه ای دارند.
معاون فنی و زیربنایی اداره کل راه آهن استان تهران گفت: در پروژه ای که توسط راه آهن در محدوده گرمدره اجرای آن دنبال شد، مقرر گردید که با ساخت خطوط جدید افزایش حریم را عملیاتی کنیم، اما هنوز این حریم لحاظ نشده تا اعتبار آن مشخص شود.
وی افزود: می توان خطوط جدید ریلی را بدون ورود به املاک مردم اجرایی کنیم ، اما کماکان کار احداث این خطوط را متوقف کرده ایم تا در مورد املاک واقع در حریم راه آهن تصمیم گیری شود.
محمدی اظهار داشت: این خانه ها بهتر است که جابه جا شود؛ چون در آنجا امکانساخت و ساز جدید و بازسازی املاک وجود ندارد، باید با اداره راه و شهرسازی البرز در این زمینه نشست برگزار کنیم.
وی گفت: امیدواریم یک توقفگاه قطار درمسیر ریلی راه آهن در محدوده گرمدره ایجاد شود و در کنار آن با ایجاد خط جدید و اقدامات مقاوم سازی ، لرزش های ناشی از حرکت قطارها در این محدوده کاهش یابد.
این مسوول بیان داشت: ما یک موسسه خدماتی هستیم که خدمات را ارائه می کنیم در واقع یک شرح وظایف و دستور العمل هایی داریم که انجام می دهیم.در بحث چهار خطه شدن ریل راه آهن گرمدره هیچ اعتباری برای مسائل جانبی و تملک املاک دیده نشده است.
وی تاکید کرد که اگر تا کنون توقف کرده ایم برای مردم است و در مناطق مختلف ریل گذاری شده است. ما متولی راه نیستیم بلکه راه و شهرسازی و شهرداری ها هستند.
رفع مشکل ساکنان گرمدره از اختیار اداره راه و شهرسازی البرز خارج است
معاون حقوقی و املاک اداره کل راه وشهرسازی استان البرز گفت : رفع مشکل خانوارهای ساکن در حریم راه آهن گرمدره از اختیارات این اداره کل خارج است و باید در سطح وزارتخانه و ملی مورد بررسی قرار گیرد.
حسین شریفی افزود: هیچ گونه اعتباری برای خرید یا تهاتر املاک ساکنان حریم راه آهن گرمدره در اختیار نداریم و تصمیم گیری در این خصوص برعهده دستگاه های کشوری است .
وی بیان داشت : در هر استان نمایندگی سازمان ملی مسکن فعال است که این نمایندگی نیز در البرز از اختیار لازم برای رفع مشکلات حاشیه راه آهن گرمدره برخوردار است و انتظار می رود
مسوولان کشوری و وزارت راه و شهرسازی به این مشکل پایان بدهند.
شریفی گفت : برای پایان دادن به این مشکل به مصوبه هیات وزیران نیاز است ، چرا که اختصاص بودجه یا منابع دیگر نیازمند مصوبه هیات وزیران است و قانون در این خصوص هیچ گونه اختیاری به ادارات کل راه وشهرسازی و سازمان ملی مسکن نداده است.
وی بیان داشت : ما این مشکل به مسوولان کشوری منعکس کرده ایم و منتظر نتیجه هستیم.
شریفی افزود: اگر هیات وزیران مصوب کند که زمین از محل اراضی سازمان ملی مسکن به خانوارهای ساکن در جنوب گرمدره اختصاص یابد در آن صورت می توان به خوبی تصمیم گیری کرد اما در شرایط کنونی دست مسوولان استانی در این خصوص بسته است.
نکته پایانی
آنطور که مسوولان محلی و ساکنان ۲ شهرک ناصریه و سعادتیه گرمدره می گویند، مسوولان تحت هر شرایطی مسیر راه برای تغییر مکان ، خرید املاک یا مقاوم سازی و بازسازی واحدهای مسکونی مشکل آنان را مرتفع کنند.
به گفته کارشناسان و مسوولان محلی بهترین گزینه برای پیشگیری از حوادث در محدوده راه آهن گرمدره ، خرید ۱۱۰ واحد مسکونی حاشیه راه آهن و تخریب آنها است تا ضمن رفع مشکل مردمی ، حاشیه راه آهن از املاک تخلیه و ایمن سازی شود.
توسعه خطوط ریلی با حمایت دولت گام ارزشمندی برای شکوفایی اقتصادی در گوشه گوشه کشور بوده و از سوی دیگر بالا بردن ضریب ایمنی سفر و انتقال ارزان بار از مزایای آن به شمار می رود ، در این میان برداشتن مشکلات محدود در حریم راه آهن از جمله گرمدره موجب امیدواری بیشتر مردم به فعالیت های توسعه ای خواهد شد ضمن آنکه از تکرار حوادث مانند تصادف قطار با رهگذران پیشگیری می شود.
اگر چه مشکل ساکنان حاشیه جنوبی گرمدره مربوط به زمان حاضر نیست اما پایان دادن به یک مشکل در هر زمان اقدامی موثر برای پیشگیری از تکرار حوادث، افزایش رفاه و خلاصی از چندین مشکل اجتماعی دیگر است.
شهر ۲۵ هزار نفری گرمدره در پنج کیلومتری جنوب شرقی کرج قرار دارد.
نظر شما