خورشید گرفتگی (کسوف) به نحوی است که مدار حرکتی ماه بین زمین و خورشید قرار می‌گیرد و سایه ماه روی زمین باعث می‌شود تا قسمتی از زمین برای مدتی کوتاه در تاریکی فرو برود.
در خورشید گرفتگی حلقوی، ماه در مداری دورتر از زمین نسبت به مواقع دیگر و به عبارتی در اوج مدار خود قرار دارد و چون اندازه و قطر ظاهری ماه کوچکتر از خورشید است، در زمانی که با خورشید هم مرکز می‌شود، توانایی پوشاندن کامل قطر خورشید را ندارد.
در این مدل دور ماه حلقه‌ای درخشان از نور خورشید باقی می‌ماند که به خورشید گرفتگی حلقوی معروف است.
موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران روز شنبه اعلام کرد که این خورشید گرفتگی از نوع حلقوی است که در آفریقا به جز بخشی از غرب آن، جنوب شرق اروپا و آسیا به صورت جزئی و در بخشی از جمهوری کنگو، سودان جنوبی، اتیوپی، یمن، عربستان سعودی، عمان، پاکستان، شمال هند، جنوب چین، تایوان به صورت حلقوی قابل مشاهده است.
بیشینه پوشیدگی این گرفتگی جزئی در شرق آسیا رخ می‌دهد که در شمال هند، ماه حدود ۹۹ درصد از قرص خورشید را می‌پوشاند.
در تهران، گرفتگی در ساعت ۹ و ۵ دقیقه شروع می‌شود و در ساعت ۱۰ و ۱۶ دقیقه به بیشترین مقدار خود می‌رسد که در این حالت ماه ۴۸ درصد از قرص خورشید را می‌پوشاند. این گرفتگی در ساعت ۱۱ و ۳۸ دقیقه در تهران پایان می‌یابد. زمان و حداکثر میزان پوشیدگی در سایر نقاط ایران با تهران متفاوت است.
خورشید گرفتگی در مناطق جنوب شرق ایران نسبت به دیگر مناطق کشور طولانی‌تر است و بخش بزرگ‌تری از قرص خورشید پوشیده می‌شود. حداکثر گرفتگی با پوشیدگی ۹۷ درصد است که در پسابندر رخ می‌دهد.
به گزارش ایرنا، رصد خورشید گرفتگی بدون تجهیزات مناسب، باعث آسیب شدید نور ماوراء بنفش و مادون قرمز خورشید به چشم می شود که این صدمات مستعد ایجاد آب مروارید در چشم افراد می‌شود و این که برخی افراد علاقه مند به دیدن خورشید گرفتگی، از وسایلی مانند سی. دی، فلاپی و عینک جوشکاری استفاده می‌کنند، کار درستی نیست چون برای دین این پدیده نجومی باید از فیلتر مایلار یا عینک های مخصوص خورشید گرفتگی استفاده کرد.
مشخصات خورشید گرفتگی برای مراکز استان‌ها
نظر شما