پاسخی به یک ادعا؛ آیا ظریف برجام را نخوانده بود؟

یک کارشناس ستاد برجام وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، با اشاره به اظهارات اخیر احمد توکلی درباره برجام گفت: امروز دقیقا پنج سال از روزی که آقای توکلی بزرگترین دستاورد برجام را اذعان جهانی به حق ایران برای استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای دانسته و ضمن "قدردانی از ۲۳ ماه مذاکره طاقت‌فرسای مذاکره‌کنندگان با ۵ قدرت بین‌المللی و اتحادیه اروپا، " تصریح کردند که "تلاش دیپلماتیک صورت‌گرفته، بسیار گرانقیمت است و به اندازه ۳۰ سال دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان را فربه می‌سازد" می‌گذرد.  

وی ادامه داد: در این پنج سال البته ایشان مواضع متناقضی را در مورد برجام اتخاذ کرده‌اند که جای بررسی آن اینجا نیست اما اخیرا ادعای عجیبی را مطرح کرده‌اند که اگرچه کذب بودن آن بر هر خواننده مطلع و منصفی آشکار است، نیاز به پاسخگویی دارد.

این کارشناس ستاد برجام وزارت امور خارجه افزود: در این ادعا ایشان با اشاره به گفت‌وگویی که ظاهرا بین یکی دیگر از نمایندگان مجلس و ظریف، در روزی که وزیر امور خارجه برای توضیح توافق به مجلس می‌رود، انجام شده، مدعی شده‌اند که ظریف برجام را نخوانده بوده و وقتی که کلمه «تعلیق» را  "که در موارد متعددی در برجام آمده است" به ایشان نشان داده‌اند و ظریف گفته من این را اصلا ندیده بودم!

وی با بیان اینکه آقای توکلی در متنی که در آبان ۱۳۹۴ در اختیار رسانه‌ها قرار دادند به ملاقات ۱۰ دقیقه‌ای خود با ظریف در تاریخ ۱۷ فروردین ۱۳۹۴ اشاره می‌کنند، اظهار داشت: آقای دکتر توکلی نقل کرده اند که در آن ملاقات ظریف در حالی که به تعبیر آقای توکلی  "خستگی از سر و رویش می‌بارید" گفت  "بسیاری از شب‌ها به خاطر نگرانی از سنگینی مسئولیت خوابم نمی‌برد. " حال چگونه است ظریف که شب‌ها به خاطر مسئولیت سنگین مذاکرات خوابش نمی‌برده، برجام را نخوانده باشد؟  

این کارشناس ستاد برجام وزارت امور خارجه اضافه کرد: آیا آقای توکلی که معروف به خداترسی و پایبندی به اخلاق هستند، می‌توانند پاسخگوی این ادعای سنگین خود در محضر عدل الهی باشند؟ این در حالی است که بسیاری از عبارات و جملات کلیدی برجام اصولا نگارش ظریف است و بسیاری از متون پیشنهادی طرف‌های دیگر توسط وزیر امور خارجه به چالش کشیده شده و تغییر یافتند.  

وی با بیان اینکه ظریف بیش از ۳۰ سال سابقه نگارش متون بین‌المللی دارد، تصریح کرد: تقریبا تمامی کارشناسان و وکلای حقوقی کشورهای عضو دائم شورای امنیت که در مذاکرات هسته‌ای حضور داشتند، به توان نقادی ایشان نسبت به متون پیشنهادی و قدرت ایشان در تنظیم عبارات دقیق سیاسی و حقوقی در برجام و در قطعنامه ۲۲۳۱، اذعان داشته و تحسین می‌کردند.  

این کارشناس ستاد برجام وزارت امور خارجه ادامه داد: اما ماجرا چه بود؟ در گزارش ظریف به مجلس، ایشان اظهار داشتند تمامی تحریم‌های بین‌المللی شورای امنیت و تحریم‌های دوجانبه آمریکا و اروپا، یا دفعتا رفع شده‌اند یا برای رفع آنها تاریخ مشخصی تعیین شده است (مثل تحریم‌های تسلیحاتی که مهر امسال به صورت خودکار رفع می‌شوند) لذا در برجام ما چیزی تحت عنوان تعلیق تحریم‌ها نداریم.  

وی با بیان اینکه بعد از ارائه این گزارش، یکی از نمایندگان به دکتر ظریف مراجعه کرده و کلمه «تعلیق» را که برخلاف ادعای توکلی تنها دو بار در ضمیمه پنجم برجام استفاده شده است، نشان می‌دهد، خاطرنشان کرد: ظریف برای ایشان توضیح داد که در متن اصلی برجام کلمه تعلیق مورد استفاده قرار نگرفته است. همان موقع دکتر عراقچی که ظریف را در مجلس همراهی می کرد اضافه کرد که این کلمه به خاطر یک ملاحظه تکنیکی اتحادیه اروپا در آخرین لحظات مذاکره در دو مورد آنهم نه در متن و ضمائم اصلی بلکه در جزئیات فنی برنامه زمان‌بندی در ضمیمه پنجم برجام اضافه شده است.  

این کارشناس ستاد برجام وزارت امور خارجه افزود: در مورد نظام تحریم‌های اتحادیه اروپایی این گونه است که تصمیم (Decision) شورای اتحادیه اروپایی به واسطه آئین‌نامه اجرایی (Regulation) مربوط به آن تصمیم، اجرایی می‌شود. لذا در ضمیمه ۵ برجام این طور تصریح شده است که «اتحادیه اروپایی مفاد آیین‌نامه اجرایی شماره ۲۶۷ را لغو و مفاد متناظر در تصمیم شماره ۴۱۳ شورای اتحادیه اروپایی را تعلیق خواهد کرد». شایان ذکر است اجرای تحریم‌های اقتصادی و مالی هسته‌ای با مصوبه شماره ۱۸۶۱ مورخ ۱۸ اکتبر ۲۰۱۵ اتحادیه خاتمه (terminate) یافته است.

 وی با اشاره به خروج آمریکا از برجام اظهار داشت: آقای توکلی در مهر ۱۳۹۴ و در زمان تصویب برجام در مجلس شورای اسلامی خطاب به نمایندگان فرمودند "من با این موی سفید و به عنوان یک اقتصاددان به شما می‌گویم اگر برجام را به سرانجام نرسانیم دچار مشکل می‌شویم"، حال به جای آنکه به مردم توضیح دهند که این ترامپ بود که این توافق را «یکطرفه به نفع ایران» و «شرم‌آورترین توافق در تاریخ آمریکا» خوانده و لذا از آن خارج شده و مشکلات اقتصادی حاضر را برای کشور ایجاد کرد، در کمال تعجب تلاش می‌کنند از آمریکا و رئیس‌جمهور آن سلب مسئولیت کرده و مذاکره‌کنندگان ایرانی را مسبب قلمداد نمایند!  

این کارشناس ستاد برجام وزارت امور خارجه اضافه کرد: کلام خود آقای توکلی در همان جلسه ۲۴ تیر ۱۳۹۴ مجلس را یادآوری می‌کنیم که در تحلیل انگیزه احتمالی منتقدان مذاکرات گفتند "بخشی از انتقادات صورت ‌گرفته ... براساس انگیزه‌های نفسانی بیان می‌شوند. " ایشان را همچنین به مطالعه دوباره مصاحبه خودشان با روزنامه ایران تحت عنوان "دلایل بی‌اعتماد شدن مردم به حاکمیت از نگاه احمد توکلی" دعوت می‌کنیم.