گفت وگوی روزنامه آرمان ملی با مهدی صفری سفیر سابق ایران در چین را در ادامه این گزارش می خوانیم: علت اصلی اینکه ایران تمایل دارد به سمت قرارداد با چین پیش برود از یک جهت اهمیت روزافزون چین در اتفاقات جهانی و نقش ژئوپلیتیک آن کشور در جهان است. عمدتا این نقش پررنگ چین در جهان را نیز باید از زوایایی اقتصادی مورد بررسی قرار داد و برای آن اهمیت قائل شد. این موارد نشان می‌دهد که قدرت اول اقتصادی آینده جهان چین است. گسترش زیرساخت‌های مربوط به توسعه اقتصادی چین در اوراسیا که امروزه شامل کشورهای زیادی می‌شود که در مسیر جاده ابریشم تعریف شده‌اند، تبدیل به یک فرصت برای ایران شده است که از منزوی شدن جلوگیری کند. بسیاری از کارشناسان معتقد هستند چین در آینده نزدیک به قدرت شماره یک جهان تبدیل می‌شود و این امر نقش بسزایی در انعقاد قرارداد با این کشور دارد؛ زیرا دستاوردهای امنیتی و اقتصادی زیادی را نصیب ایران می‌کند. این موارد همواره سبب شده است تا ایران اشتیاق داشته یک همکاری مشترک با چین داشته باشد. بسیاری از صاحبنظران معتقد هستند در قرارداد ایران و چین سرفصل‌های بسیار خوبی گنجانده شده است که ایران می‌تواند با این قرارداد به‌خوبی گام‌هایی در راستای توسعه بردارد و به‌زودی به‌عنوان یکی از قدرت‌های اقتصادی نوظهور آسیا خود را معرفی کند. آنچه در این میان کمتر به آن توجه شده است، اهمیت این قرارداد برای چین است.
چین به چه علت با وجود اقتداری که در عرصه جهانی دارد به دنبال انعقاد قرارداد با ایران است؟
قرارداد ۲۵ساله ایران و چین چارچوبی برای همکاری دو کشور است. چین هر روز نیازش به انرژی بیشتر می‌شود به‌گونه‌ای که از نیاز روزانه پنج‌ونیم میلیون بشکه‌ای به نیاز ۱۱ میلیون بشکه‌ای رسیده‌اند. این قرارداد تضمین می‌کند که ایران همواره تا ۲۵سال به این کشور نفت خواهد فروخت. این یک قرارداد برد-برد است. چین کشوری است که نیاز زیادی به انرژی دارد و یکی از فاکتورهای تامین انرژی امنیت انرژی است. چین به‌خوبی می‌داند که امنیت انرژی در خلیج فارس و دریای عمان به‌وسیله ایران تامین می‌شود، زیرا ۱۲۰۰ کیلومتر از سواحل خلیج‌فارس و دریای عمان متعلق به ایران است. چین، آمریکا و روسیه ابرقدرت‌هایی هستند که در دنیا در ابعاد نظامی حرکت می‌کنند اما در کنار این اقتصاد و تجارت برای کشور چین بسیار مهم است. چینی‌ها در اثر تجارت و کار علمی به دنبال فتح قله‌های موفقیت یکی پس از دیگری هستند. تجارت چین در دنیا مستلزم امنیت است و ایران یک شریک قوی در منطقه است و می‌تواند این امنیت را به‌صورت تکمیلی برای چین تامین کند. ایران کشوری است که می‌تواند هم انرژی و هم امنیت را برای چین تامین کند. آمریکایی‌ها در دوران گذشته شروع به محاصره کردن چین از ناحیه جنوب و شرق کردند. چینی‌ها به این فکر افتادند که این محاصره می‌تواند ضایعاتی هم در بحث تجارت و هم در بحث تامین انرژی برای آنان داشته باشد؛ از این رو چین نگاه به مرزهای غربی و راه ابریشم را در دستورکار قرار داد. هدف چینی‌ها این بود که از طریق آسیای میانه وارد خاک ایران شوند و با مسیر ریلی سیکل تجارت خود را با اروپا و مواد اولیه موردنیازی را که باید وارد شود تامین کنند.
علت فضاسازی‌ها علیه قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین چیست؟
وقتی این گونه مسائل مطرح می‌شود کشورهای غربی، رژیم‌صهیونیستی و کشورهای مرتجع عربی نگران می‌شوند مبادا اجرای این‌گونه قراردادها اثر تحریم‌ها و فشارها علیه ایران را خنثی کند؛ از این رو به دنبال فرافکنی و فضاسازی در این زمینه هستند. از سوی دیگر باید توجه کرد که ایالات‌متحده به چین ۷۰میلیارد دلار صادرات انجام می‌دهد اما چین به این کشور ۴۵۰میلیارد دلار صادرات انجام می‌دهد. دعوای امروز این دو کشور نیز از همین موضوع صورت می‌گیرد. اگر کالای چینی بی‌کیفیت بود آیا باز هم می‌توانست این میزان صادرات داشته باشد؟ امروزه چین به اتحادیه اروپا ۵۲۵میلیارد یورو صادرات انجام می‌دهد. سراسر انگلستان و استرالیا مملو از کالاهای چینی است. مشکل از سفارش‌دهندگان ایرانی است که جنس با کیفیت ارزان سفارش می‌دهند که غالبا بی‌کیفیت است. در راستای جلوگیری از این امر ایران قراردادی با چین امضا کرد که دیگر این کالاها به ایران ارسال نشود اما امروزه شاهد هستیم همین کالاهای بی‌کیفیت را در ابتدا به امارات آورده و از آنجا وارد ایران می‌کنند و به این طریق آن تفاهم را نیز دور می‌زنند. جنس بی‌کیفیت را ایرانی سفارش می‌دهد. چین به ایران ارسال نمی‌کند. اینها همگی هجمه‌هایی است که علیه روابط دو کشور ایجاد شده است و بیشتر جنبه روانی و تبلیغاتی دارد. سال‌ها پتروشیمی‌های ایران توسط توتال به گروگان گرفته شده بود اما هیچ کشور غربی علیه آن تبلیغات نکرد اما حالا یادشان افتاده است که باید به فکر استقلال ایران باشند. آژانس‌های غربی به دنبال تخریب این توافق هستند. ایران هیچگاه قصد واگذاری کیش و چابهار را ندارد.
این قرارداد چه منافعی برای ایران می‌تواند داشته باشد؟
چین سالانه بیش از ۲۰۰میلیون توریست به سراسر جهان اعزام می‌کند. ایران نیز همواره تلاش کرده است که مقصد گردشگری چینی‌ها باشد تا بتواند از این طریق منافع اقتصادی خوبی را کسب کند. اگر فقط یک درصد از توریست‌های چینی وارد ایران شوند، یک منفعت اقتصادی ایده‌آل برای ایران خواهد بود و موجب ایجاد اشتغال‌های زیادی برای ایران خواهد شد. از سوی دیگر چین برای تکمیل دسترسی خود از سوی مرزهای غربی سرمایه‌گذاری خوبی روی مسیرهای ریلی خواهد کرد که در این قرارداد نیز گنجانده شده است و توسعه خوبی در این حوزه در ایران رقم می‌خورد. چین قصد دارد تا در این زمینه فاینانس انجام دهد. در حوزه پتروشیمی و نیروگاهی نیز این همکاری رقم خواهد خورد و چین تضمین می‌کند که خریدار محصولات این فاینانس باشد.
نظر شما