سرعت و شدت عمل برای مهار کرونا باید افزایش یابد

حمید سوری روز سه شنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: اگر برنامه ریزی های پیشگیرانه برای کنترل اپیدمی کرونا جدی گرفته نشود کشور باید خود را برای دهها هزار مرگ ناشی از کرونا آماده کند، این بار سنگینی است که تحمل آن ممکن نیست. اپیدمی کرونا به این زودی تمام نمی شود و اگر ساختار ویروس جهش و تغییر پیدا کند، مثل این است که سر خط بر می گردیم و همه کارهایی که تاکنون انجام شده از بین می رود.

وی ادامه داد: اپیدمی کرونا یک مسئله ملی و منطقه ای نیست بلکه یک مسئله جهانی است. اگر همه کشورها هم این اپیدمی را کنترل کنند، حتی اگر یک کشور این اپیدمی را داشته باشد، اگر قرنطینه نشود، دوباره خطر این بیماری را خواهیم داشت.

این متخصص همه گیر شناسی افزود: وضعیت اپیدمی کرونا در ایران بسیار نگران کننده است و آمارها و شواهد نشان می دهد از نظر کنترل این بیماری به هیچ و جه وضعیت خوبی نداریم.

وی گفت: آمارها نشان می دهد از نظر میزان ابتلا به ویروس کرونا و بیماری کووید19، رتبه 11 دنیا و از نظر میزان مرگ رتبه ۹ دنیا را داریم و از نظر شاخص مرگ به یک میلیون نفر جمعیت رتبه ۲۹ دنیا را داریم. در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی از جمله کره جنوبی، سنگاپور، هنگ کنگ، تایوان و ژاپن وضعیت خوبی نداریم. این کشورها فقط یک پیک اپیدمی کرونا را پشت سر گذاشتند اما ما پیک دوم این بیماری را تجربه می کنیم.

این متخصص اپیدمیولوژی افزود: سپردن مسئولیت به مردم کافی نیست در اپیدمی های حاد و پیش رونده مثل اپیدمی کنونی کرونا فقط با توصیه و آموزش عمومی نمی توانیم اپیدمی را خاموش کنیم و به برنامه ریزی، مدیریت و سیاستگذاری های به موقع، مناسب و به روز نیاز است. سیاست هایی که برای مدیریت اپیدمی وضع می شود نیز باید مرتب پایش و پالایش شود تا جوابگو باشد.

سوری ادامه با بیان اینکه سیاست های اجرا شده نیاز به تجدیدنظر اساسی دارند، افزود:‌ یکی از مسائلی که باید به صورت اساسی تجدید نظر شود این است که تیم سیاستگذاری مقابله با اپیدمی به جای اینکه تیم درمانی باشد باید تیم پیشگیری باشد.

وی گفت: اقدام مهم دیگری که باید برای مهار کرونا انجام شود این است که باید سرعت عمل و شدت عمل برای مهار کرونا بیشتر شود، با توصیه اپیدمی کنترل نشود، یکی از کارهای مثبتی که انجام شد همین اجباری شدن ماسک بود اما این کار کافی نیست و اینکه تصور کنیم اگر اجباری شدن ماسک اجرا شد، اپیدمی تمام می شود، به اشتباه رفته ایم و باید اقدامات محافظتی و پیشگیرانه دیگری نیز با برنامه ریزی مدون انجام شود.

اولویت مراقبت از افراد پر خطر

عضو ستاد ملی مقابله با کرونا افزود: نکته بسیار مهم که در مهار کرونا و کاهش میزان تلفات و مرگ و میر این اپیدمی موثر است،  محافظت و مراقبت از گروههای پر خطر است، مثل افراد مبتلا به پرفشاری خون، دیابت، بیماران قلبی - عروقی، سالمندان. باید گروههای اولویت دار در معرض خطر در جاهای مختلف شناسایی شوند و از آنان به شکل ویژه مراقبت کرد. این کار باعث می شود با وجود محدودیت ها از امکانات موجود حداکثر استفاده را ببریم.

سوری گفت: مهمترین شاخص هایی که نشانه موفقیت یا عدم موفقیت کشورها در کنترل بیماری ها از جمله کووید۱۹ است، میزان مرگ و میر و میزان بستری مبتلایان است. برای اینکه این دو شاخص را کاهش دهیم باید بیشترین افرادی را که بر اثر این بیماری بستری می شوند یا فوت می کنند بشناسیم و برای آنها برنامه ریزی داشته باشیم نه اینکه به صورت کور امکانات محدود موجود را به صورت عمومی توزیع کنیم. سازمانهای حمایتی نیز باید وارد عرصه شوند.

غفلت از مراکز تحقیقاتی

وی ادامه داد: از ظرفیت مراکز علمی، دانشگاهی و تحقیقاتی کشور در مهار اپیدمی کرونا به خوبی استفاده نشده، در این ایام به جای اینکه این مراکز فعال تر شوند، اغلب به سمت خاموشی، پاره وقتی و تعطیلی بیشتر رفته اند، همان طور که در این ایام باید از حداکثر ظرفیت مراکز درمانی برای پاسخگویی به بیماران استفاده شود، مراکز تحقیقاتی و آموزشی در دانشکده های بهداشت نیز باید به شدت برای یافتن بهترین راههای پیشگیری و کنترل اپیدمی با جدیت فعال شوند. در این شرایط به یک نقشه سیاستگذاری و برنامه ریزی برای مراکز تحقیقاتی نیاز داریم تا به کمک مراکز بهداشتی و درمانی برسند.

این متخصص اپیدمیولوژی افزود: اگر قرار باشد مثل همیشه مراکز تحقیقاتی فقط مقاله تولید کنند و نتوانند به کنترل اپیدمی مرگبار کرونا در ایران کمک کنند، بهتر است در این مراکز را ببندند که برای جامعه به صرفه تر است. مراکز تحقیقاتی زمانی برای جامعه مفید هستند که برای گذر از گردنه های سخت و مشکلات جامعه مثل همین اپیدمی کرونا که همه را گرفتار کرده است، کاری انجام دهند در حالی که اکنون هیچ برنامه تعریف شده ای برای مراکز تحقیقاتی در بحران کرونا نداریم.

آمارهای کلی و مبهم فایده ندارد

سوری گفت: مسئله دیگر درباره داده و اطلاعات مربوط به اپیدمی کروناست. انتشار و اعلام آمارهای کلی چه فایده ای دارد حداقل باید اطلاعات دقیق و با جزییات در اختیار کارشناسان و محققان قرار بگیرد تا بتوانند تفسیر درستی از وضعیت کشور داشته باشند و به سیاستگذاران کمک کنند تا تصمیم درست تری بگیرند. معنای سیاست سازی، تحلیل دقیق داده هایی است که باید در اختیار افراد صاحبنظر قرار گیرد. اگر داده ها خطا داشته باشند، کارشناسان و تصمیم گیرندگان هم گمراه می شوند و تصمیمات اشتباه می گیرند.

وی افزود: مسئله دیگر این است که در مورد هر مساله ای باید به سراغ کارشناس و متخصص همان رشته بریم، اما اکنون می بینیم که جراح ریه درباره روند اپیدمی و سیاست های پیشگیری صحبت می کند مثل این است که یک متخصص اپیدمیولوژی جراحی ریه انجام دهد. 

سوری گفت: اپیدمی کرونا یک مسئله ملی و جهانی است، بحث باند و گروه و جناح و حزب سیاسی نیست باید از توان همه کارشناسان و محققان در جای خود استفاده شود. جامعه ایران این قدر بی بضاعت نیست که یک ویروس آن را به بازی بگیرد، وضعیت ما از نظر توان کارشناسی از کره و ژاپن کمتر نیست، مهم این است که توان علمی و کارشناسی کشور به درستی استفاده کنیم.

این متخصص اپیدمیولوژی گفت: همزمان باید به تجارب موفق و ناموفق جهانی در کنترل اپیدمی کرونا نگاه کنیم و ببینیم در گذشته چه اشتباهاتی داشته ایم و بر اشتباهات گذشته و تکرار آنها اصرار نداشته باشیم، روشهایی که آزموده شده و جواب نداده است معلوم است که ادامه آنها به نفع جامعه نیست و باید در مورد تصمیم گیری های اشتباه گذشته تجدید نظر اساسی کنیم، لازمه آن هم این است که به متخصص بهداشت و پیشگیری بیشتر بها داده شود، سیاستگذاری کنترل اپیدمی در تخصص تیم های درمانی نیست.