اطلاع رسانی به وقت کرونا

اسفند ماه سال گذشته بود که خبر ورود یک میهمان ناخوانده عجیب در کشور منتشر شد، اتفاقی که باور کردنش برای عموم بسیار سخت بود، اما این رسانه های مختلف گروهی به ویژه خبرنگاران حوزه سلامت بودند که همگام و پا به پای مسؤولان و با حس مسؤولیت مضاعف پیگیر اخبار کرونایی شدند و همچنان برای آگاهی دهی به عموم مردم به این کار ادامه می دهند.

حدود ۶ ماه از ماندگاری ویروس کرونا به کشورمان سپری می شود، هر روز که می گذرد تعدادی را به کام مرگ فرو می برد، تعدادی دیگر نیز مجبورند برای دریافت خدمات درمانی مورد نیاز در بیمارستان ها بستری شوند که در این راستا آگاهی بخشی و اطلاع رسانی بهنگام اولویت اول تمامی کشورها به واسطه اصحاب رسانه است.

در حالیکه این ویروس دردسرساز ،نظام اجتماعی و اقتصادی سراسر دنیا را بشدت تحت تاثیر خود قرار داده و تمامی دنیا علیه آن به مبارزه برخاسته اند، رسانه ها نیز به سهم خود با آگاهی بخشی و اطلاع رسانی همچنان نقش آفرین در عرصه مبارزه با این بیماری بوده و در حالیکه توصیه برای همگان در خانه ماندن است خبرنگاران با حضور در مکانهای مختلف، حتی بیمارستانها و بربالین مبتلایان به این بیماری تمام تلاش خود را برای نشان دادن چهره واقعی بیماری و لزوم پیشگیری از ابتلا به آن به کار می بندند.

 در واقع  می توان گفت خبرنگاران به معنای واقعی چشم و گوش جامعه هستند، همواره در مخاطرات و رویدادهای مختلف تلاش می کنند، بدون هیچ چشمداشتی جدا از مسائل و مشکلات حاکم بر این قشر از قبیل نبود امنیت شغلی، پوشش بیمه ای و ... با تمام وجود به امر اطلاع رسانی بپردازند که بدون این امر مهم سکوت در جامعه حاکم می شود.

بر این اساس اصحاب رسانه به ویژه خبرنگاران حوزه سلامت این استان نیز از همان روزهای کرونایی که پس از چند هفته ای تاخیر پای ویروس ناخوانده کرونا به مناطق مختلف این استان نیز باز شد، در کنار مسؤولان استانی به ویژه در قالب ارتباطات تصویری آنلاین با مدیران دستگاههای اجرایی مختلف روسا و معاونان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان کار اطلاع رسانی را بدون وقفه، خستگی ناپذیر آغاز کرده و  تاکنون ادامه دادند.

رییس پیشین کمیته اطلاع رسانی ستاد دانشگاهی پیشگیری و کنترل بیماری کرونا استان زنجان در این ارتباط با اشاره به تشکیل کمپین اطلاع رسانی و اطلاع یابی ۳۶۰ درجه گفت: طبق برنامه ریزی ها و برای پیشگیری از بیماری کرونا از ۱۶ اسفند سال گذشته برای آگاهی بخش به عموم مردم این استان کنفرانس های خبری همه روزه از بستر ویدئو کنفرانس برگزار شد که این روند همچنان ادامه دارد.

اسماعیل رحمانی افزود: تا کنون رسانه های گروهای و رسانه استانی و حتی گروههای پیام رسان در اطلاع رسانی های بیماری کرونا و ارائه آموزش های لازم بسیار نقش آفرین بودند و در واقع مرجعیت رسانه ای را ایفا کردند.

وی اضافه کرد: این اطلاع رسانی ها به طور مستمر در ایام تعطیل و غیرتعطیل و با مشارکت فعالانه خبرگزاری ها و پایگاه های خبری استان به طور مستمر برگزار شده به طوری که ۲۴۰ میهمان در قالب برنامه استودیو سلامت پنج برنامه شامل ۲ بخش تولیدی عافیت، گفت و گوی ویژه خبری و شرکت در نشست خبری با خبرنگاران بصورت ویدئو کنفرانس به تشریح فعالیت های خود در ارتباط با بیماری کرونا پرداختند.

رحمانی ادامه داد: این کمیته به دنبال ایجاد مرجعیت رسانه‌ای در سطح استان بود تا بتوان از طریق منابع رسمی و شناسنامه‌دار اخبار و اطلاعات را دریافت و علاوه بر آن اعتماد و اطمینان را در بین مردم و مسؤولان از طریق رسانه‌های جمعی برقرار کرد.

مدیر پیشین روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان زنجان ادامه داد: با این حرکت تلاش شد تا از انتشار اخبار غیر رسمی، شایعات و شائبه‌های احتمالی جلوگیری کرد و موارد مستند و واقعیت‌ها را در قالب اولین ها به صورت حقیقی و معتبر به سمع و نظر مردم رساند که این مهم به طرق مختلف پیگیری شد.

وی اظهار داشت: طی ماههای کرونایی که در این استان گذشت تلاش شد تا  اطلاعات بهنگام و جدیدی از طریق رسانه های گروهی در اختیار مردم این استان قرار گیرد و نسبت به رخدادهای مختلف این بیماری راهکارهای موثر مقابله با این نوع بیماری را یاد بگیرند و نسبت به پروتکل های بهداشتی اعلام شده نیز پایبند باشند.

رحمانی خاطر نشان کرد: برای اولین بار فرآیند اطلاع رسانی بیماری کرونا توسط این دانشگاه در ابعاد مختلف به ویژه  در بستر ویدئو کنفرانس اجرا و این اقدام مهم الگویی برای سایر دستگاههای اجرایی شد که نتایج موثری را به دنبال  داشت.

دوگانگی آمارهای کرونایی  و سردرگمی در بین مردم 

سهیلا محمدی خبرنگار خبرگزاری فارس که در حوزه سلامت مشغول بکار است در ارتباط با نحوه اطلاع رسانی رسانه های این استان در روزهای کرونایی گفت: در اوایل وقتی ورود  این بیماری ناشناخته در کشور و پس از مدتی در این استان بطور ملموس مشاهده شد، رسانه های گروهی نیز تحت تاثیر بار روانی جامعه اطلاع رسانی بهنگام این بیماری را آغاز کردند که همین مساله در استان نمود داشت.

وی اضافه کرد: به تدریج و با گذشت زمان، رویه اطلاع رسانی رسانه به ویژه فعالان حوزه سلامت خبرگزاری ها به واسطه همکاری مسؤولان و متولیان امر در بخش های مختلف به ویژه دانشگاه علوم پزشکی وضعیت خوبی را سپری می کرد، اما به ناگاه رویه اطلاع رسانی در این خصوص تغییر کرد که این خلاء تبعاتی را به دنبال داشت.

این فعال رسانه ای ادامه داد: به دلیل عادی انگاری بیماری از سوی مردم و کم رنگ شدن اطلاع رسانی ها از طریق کانال های رسمی مختلف پس از مدتی شمار مبتلایان به کووید-۱۹ در این استان افزایش یافت و به تبع آن تعداد مرگ و میرها نیز بیشتر شد.

وی با اشاره به اینکه دوگانگی آمارهای کرونایی ارائه شده از سوی دانشگاه علوم پزشکی به نوعی سردرگمی را در بین خبرنگاران و حتی مردم ایجاد کرده است، اظهار داشت: هر چند کارشناسان مربوطه نیز با حضور در رسانه های استانی و در ارتباطات آنلاین به بیان کارها و آمارها پرداختند اما مشکل اصلی پاسخگو نبودن بهنگام مسؤولان برای رفع ابهامات بود که در این راستا خبرنگاران حوزه سلامت مشقت هایی را متحمل شدند.

محمدی با بیان اینکه مخابره اخبار فوتی های کرونایی دل هر فردی را به درد می آورد افزود: فوت بیمار کرونایی تاثیر نامطلوبی را بر خانواده و اطرافیان بر جای می گذارد و نمی توان غم بزرگ این خانواده های داغدار را با هیچ قلم و واژه ای نوشت و یا بر زیان جاری کرد.

وی یاداوری کرد: این در حالی است که با وجود تاخت و تاز ویروس کرونا همچنان برخی از مردم بی توجه به پروتکل های بهداشتی به زندگی عادی خود ادامه می دهند، غافل از اینکه می توانند خودشان و یا اطرافیان را گرفتار کند.

وی خاطر نشان کرد: اصحاب رسانه و خبرنگاران حوزه سلامت این استان نیز از زمان شیوع بیماری کرونا تا کنون هر آنچه در توان داشتند در راستای اطلاع رسانی به کار بسته اند و برای ادامه راه نیز مسؤولان استانی باید بیش از گذشته همگام و همراه فعالان این عرصه باشند تا در مقابله با بیماری نقش آفرین باشند.

خبرنگاران زنجانی با وجود محدودیت ها اطلاع رسانی خوب انجام دادند

مدیر خبرگزاری مهر زنجان نیز با اشاره به اینکه با توجه به فضای پیش آمده کرونایی خبرنگاران این استان نیز با وجود محدودیت هایی توانستند در زمینه اطلاع رسانی رویکرد خوب و منطقی داشته باشند، گفت: این قشر فعال جامعه تلاش کردند به گونه ای و با انتشار خبر، گزارش و یادداشت هم در زمینه بیان کارهای پیشگیرانه، هشدار دهنده و هم نسبت به رفع برخی ابهامات پیشگام باشند.

رحیم مقدمی افزود: متاسفانه مسؤولان بهداشتی در مواجهه با این بیماری و اقدامات پیشگیرانه و ارایه آمارهایی که می توانست جامعه را نسبت به رعایت موارد بهداشتی حساس تر کند مطلوب عمل نکردند، هر چند این رویکردها و مطالب بیان شده را مبتنی بر دستور العمل های سازمان بهداشت جهانی اعلام کردند.

وی اضافه کرد: همین رفتار در استان زنجان و سایر استان های کشور به نحوی بود که مردم در زمینه زدن ماسک دچار چندگانگی بودند، هر چند ویروس کرونا، ناشناخته و دارای رفتار غیر قابل پیش بینی است اما مسؤولان باید به گونه ای عمل می کردند که یک نوع بسته پیشگیرانه دقیق و منطقی  ارائه می کردند.

این فعال رسانه ای ادامه داد: همچنین عدم اطلاع رسانی دقیق در برخی مقاطع از فرآیند شیوع بیماری موجب شد آمار و اطلاعات بخوبی بیان نشود و  یک نوع بی تفاوتی و عادی سازی کاذب در زمینه این بیماری شکل گرفت، رویکردی که موجب افزایش آمارهای ابتلا و مرگ و میر شد.

وی به محدودیت های خبرنگاران استان برای تهیه فیلم و عکس از بخش های بستری بیماران کرونایی اظهار داشت: به این مهم باید اشاره کرد در بسیاری از استان های کشور کلیپ ها و تصاویری از بخش های کرونایی بیمارستانی بیماران کرونایی جهت هشدار به جامعه منتشر شد که تاثیراتی در حساس سازی جامعه داشته است.

مقدمی ادامه با اشاره به مشکلات امر اطلاع رسانی نیز خاطرنشان کرد: دسته ای از مسؤولان گفته های آنان در خصوص رویکرد رسانه ای و تعامل با خبرنگاران متفاوت با عمل و همچنین برخی روابط عمومی های استان نگاه رسانه ای ندارند و تنها روابط عمومی را در حد نوشتن بنر و چسباندن اطلاعیه در تابلوی اعلانات می دانند.

وی با بیان اینکه بحث خودی و غیر خودی، تبعیض و رفتار مغایر با روح رسانه ای در تعداد معدودی از روابط عمومی های استان نیز وجود دارد، در حالیکه اگر معتقد به اطلاع رسانی، شفاف و بدون غرض ورزی هستیم باید نگاه تعاملی و همچنین پرهیز از نگاه میرزا بنویسی به خبرنگاران هم از سوی  برخی مسوؤولان و روابط عمومی ها داشته باشیم.

این فعال رسانه ای ادامه داد: فاصله بین نقد تا تخریب باید همواره در بین فعالان رسانه ای این استان لحاظ شود تا در قالبی خاص و ویژه و مبتنی بر رویکردهای راهگشا نسبت به رفع چالش ها و معایب اقدام شود و فضای رسانه ای به فضایی مبتنی بر احترام متقابل باشد تا جامعه رسانه های استان نیز از خط انصاف و راستی منحرف نشود.  

مسؤولان با مردم شفاف باشند

خبرنگار روزنامه صدای زنجان نیز با اشاره به انعکاس اخبار کرونایی رسانه های این استان طی چند ماه گذشته نیز ادامه داد: خبرنگاران و روزنامه نگاران این استان با وجود مشکلات متعدد در این ایام کوشیدند در اطلاع رسانی بههنگام این بیماری نقش آفرین باشند اما موانعی نیز بر سر راه آنان قرار گرفت.

الهام احمدی افزود: خبرنگاران این استان در روزهایی کرونایی در حد امکان به اطلاعات ارائه شده بیماری کرونایی دسترسی داشتند و در این حد نسبت به اطاع رسانی ها برای گروههای هدف مبادرت کردند.

وی  اضافه کرد: متاسفانه نبود شفاف سازی در آمارهای ارائه شده از سوی متولیان امر بهداشتی نوعی بی اعتمادی را در بین مردم ایجاد کرد و همین مساله موجب شد تناقص های در کارها و حتی اقدامات پیشگیرانه بیماری کرونا بوجود آید.

این روزنامه نگار ادامه داد: پس از عید نوروز، با وجود محدودیت و حساس سازی عموم نسبت به بیماری کرونا، شمار مبتلایان و حتی بستری ها روند کاهشی داشت بطوری که استان در شرایط خوب این بیماری قرار گرفت.

وی اظهار داشت: اعلام مستمر وضعیت خوب بیماری کرونا از سوی مسؤولان امر و از طرفی القای عادی انگاری در بین شهروندان موجب شد شرایط به گونه ای دیگر رقم زده شود و به وضعیت قرمز دچار شود.

احمدی افزود: همکاری تنگاتنگ مسؤولان و انعکاس واقعیت بیماری کرونا از سوی آنان می توانست چه بسا  وضعیتی دیگر را رقم بزند، موضوعی که باید از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گیرد.

وی خاطرنشان کرد: شفاف سازی عاملی مهم در کاهش آسیب ها  به شمار می رود، چرا که بیان واقعیت ها اعتماد را در عموم ایجاد می کند و مشکلات را به مراتب کاهش می دهد.

به گفته سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ، روز پنجشنبه ۳۲۰ هزار و ۱۱۷ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و با فوت ۱۷۴ نفر در ۲۴ ساعت گذشته، تعداد جان باختگان کرونا در کشور به ۱۷ هزار و ۹۷۶ نفر رسیده است.

سیما سادات لاری درباره آخرین آمار مبتلایان قطعی به ویروس کرونا و موارد فوت ناشی از ابتلا به این ویروس در کشور بیان کرد: تا ۱۶ مرداد ۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دو هزار و ۶۳۴ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که  یک هزار و ۳۰۴ نفر از آنها بستری شدند. با این حساب،  مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۳۲۰ هزار و ۱۱۷ نفر رسید.