هر ساله در اعیاد و مناسبت‌هایی چون عید غدیر خم، از موسیقی نیز در جشن‌ها استفاده می‌شود اما آنچه بین عموم مردم بصورت یک باور جا افتاده اینست که موسیقی عرفانی را باید در لابلای اصوات سازهایی نظیر دف و تنبور جست.
به همین مناسبت خبرنگار فرهنگی ایرنا با داوود آزاد آهنگساز و نوازنده سازهایی چون تار و سه تار و موسیقیدانی که بیشتر برای تولید آثار عرفانی در بین هوادارانش به شهرت رسیده به گفت و گو کرده است.
موسیقی عرفانی یک میراث فرهنگی جهانی است
داوود آزاد معتقد است موسیقی عرفانی محدود به جغرافیای خاصی نیست و در هر کشوری بسته به اعتقادات مذهبی و باورها و با توجه به ذهنیت زیبایی شناختی ملل مختلف در حال تولید و گسترش است. این نوع موسیقی در میان ملل مختلف ریشه ای به قدمت تاریخ دارد و یک میراث فرهنگی جهانی محسوب می شود.
این هنرمند معتقد است: موسیقی عرفانی را نمی‌توان به چند ساز محدود کرد. بلکه ساز تنها یک وسیله است. وسیله ای که می‌تواند باورها و اعتقادات و حتی ذهنیت زیبایی شناختی مردم را به عزت و یا به ذلت بنشاند و آنچه مهم است دانش هنرمند و حس و حال او در مواجهه با جریاناتی است که از جهان پیرامون خود با دید نظر یا بصر دریافت می‌کند. هرچند که برخی از سازها در ایجاد این حال و احساس موفقتر عمل کرده اند.
آزاد با تاکید بر اینکه ساز صرفا یک وسیله است، گفت: هر ساز موسیقی می‌تواند در نقش یک مدیوم یا رابط در دست آهنگساز باشد تا با آن اثر بتواند ارتباط معنوی با پروردگار را برای خود و مخاطبانش برقرار کند. در حقیقت ساز ابزاریست برای اتصال عرفانی پروردگار و مخلوق. در این میان بیشترین اهمیت را محتوی و فرم موسیقیایی، شعر و ذهنیت هنرمند با توجه به اصالت ایدئولوژیک او در برخورد با موسیقی دارد.
وی ادامه داد: تمام این موارد ارتباط تنگاتنگ و بسیار مهمی با دانش و حال درونی هنرمند دارد. در حقیقت هدف اصلی موسیقی عرفانی و هنر موسیقی، تعالی و در لحظه قرار گرفتن هنرمند و مخاطب است. این در لحظه قرار گرفتن همان «آن» موسیقیایی است و هنرمند باید بتواند با اثرش مخاطب خود را در آن شریک کند.
موسیقی عرفانی وابسته به سبک نیست
این هنرمند افزود: گذشته سرشار از افسوس و آینده سرشار از ترس و نگرانی است پس مهم ترین وظیفه موسیقی قرار دادن مخاطب در لحظه یا همان «آن» است. تمامی تلاشهای درمانگران موسیقی در حقیقت بر روی این اصل استوار است که بیماران از گذشته و آینده رها و در لحظه قرار گیرند و موسیقی بخوبی از عهده این کار برآمده است.
داوود آزاد در ادامه افزود: موسیقی متعالی و عرفانی، سنخیتی با سبکهای موسیقی ندارد و آنچه مهم است دانش و تعالی روح هنرمند و مخاطب است. پس این ارتباط بین خالق و مخلوق، این در لحظه قرار گرفتن و این نتقال انرژی بشرط اینکه هنرمند از دانش و حال درونی در خور اینکار برخوردار باشد شکل می‌گیرد و هیچ ارتباطی به سبک موسیقی ندارد.
داوود آزاد (زاده ۱۳۴۲ در ارومیه) خواننده، نوازنده و آهنگ ساز موسیقی ایرانی است. او در سن بیست سالگی شروع به یادگیری موسیقی کرد و استادی در این زمینه نداشت. وی با تحقیق در آثار هنرمندانی چون غلامحسین بیگجه‌خانی و سعید هرمزی توانست کمبود استاد را جبران کند. او علاوه بر نوازندگی، به خوانندگی آثار خویش نیز می‌پردازد. وی از علاقه‌مندان موسیقی تلفیقی است و در این زمینه آثاری ارائه داده‌است.
این هنرمند بیش از ۳۰۰ کنسرت در ایران، هند، اروپا، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی و استرالیا اجرا کرده‌است که از آن جمله می‌توان به اجراهایی در دانشگاه‌های کمبریج، آکسفورد، لندن و مونیخ اشاره کرد. از وی آلبومهای متعددی چون «مکتب تار تبریز» یادواره بیگجه‌خانی، «آی ایشیقی» قطعات آذری با تار ایرانی، «در بهار امید» تصنیف نوازی سنتی، «به یاد هرمزی» یادواره سعید هرمزی، «نورجان»، «می بی‌رنگی»، «کوی تو»، «در میخانه»، «لیلی‌نامه»، «دیوان شمس و باخ»، «توهمه، ماهیچ»، «می صوفی افکن کجا می‌فروشند» و «تو مست تری یا من؟ » روانه بازار موسیقی ایران شده است.
نظر شما