تجلی شور حسینی در شمال اصفهان با التزام عزاداران به مسائل بهداشتی

به گزارش ایرنا، ساکنان نقاط شمالی استان اصفهان هر سال به مناسبت ماه محرم و صفر برگزاری مجلس‌های عزاداری و آیینی گوناگونی را شاهد بودند که در گذر ایام با دوام و قوام حتی بسیاری از ارادتمندان خاندان عصمت و طهارت (ع) و علاقه‌مندان مراسم‌ آیینی را از نقاط دیگر کشور نیز به خود جلب می‌کرد که از جمله آنها می‌توان به چاووشی‌خوانی اشاره کرد.

چند روز مانده به محرم با نصب پارچه‌ها و فضاسازی، شهر آماده مجلس‌های عزای سید الشهدا (ع) می‌شد و حضور دسته چاووش عزا شامل جمعی از شاعران، ذاکران و مداحان اهل بیت (ع) بر سر مقبره محتشم کاشانی و در ادامه خواندن اشعاری در مسیر بازار تاریخی کاشان، فرا رسیدن این ماه را اعلام می‌کرد.

اوج برپایی مجلس‌های سوگواری از شب نخست تا شانزدهم محرم بود و در این مدت حضور هیات‌های سینه‌زنی و زنجیری در بازار و برگزاری آیین‌های کهنی مانند نخل‌برداری، سقایی و پیش‌خوانی، تعزیه، خیمه‌کوبی، وداع‌خوانی، شمع‌زنی، سنج‌زنی، ذاکری، کتل‌برداری، نخل‌گردانی، طوق‌گردانی، خیل عرب، کربلا غوغا، شام غریبان و پخش نذری منجمله حلوا شیره و نان عباسعلی چنان جذبه‌ای داشت که حتی گردشگران غیرایرانی را هم جلب می‌کرد.

امسال اما در نتیجه شیوع بیماری کووید- ۱۹ بسیاری از این آیین‌ها که مستلزم حضور و تجمع مردم است، بنابر تاکید مسوولان و دست‌اندرکاران هیات‌های مذهبی، با توجه به تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا امکان برگزاری نخواهد داشت و برخی آیین‌ها نیز می‌بایست با حضور غیرمتمرکز و ضمن رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار شود که به طور مسلم، حال و هوای دیگری به مراسم خواهد داد.

سلامت مردم؛ اولویت هیات‌های مذهبی

رییس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان کاشان در گفت و گو با ایرنا یادآور شد: سال‌های گذشته بر اساس سنتی دیرینه، عزاداری‌های پرشوری در سراسر ایران و منجمله این شهرستان برگزار می‌شد که عشق و ارادت مردم به اهل بیت (ع) را به اوج می‌رساند و آوازه‌ای جهانی داشت.

حجت‌الاسلام مهدی بصیرتی با اشاره به شیوع ویروس کرونا افزود: هیات‌های مردمی که رعایت دستورهای امامان معصوم (ع) را همیشه سرلوحه رفتار خود قرار داده‌اند، امسال با توجه به شرایط حاکم، رعایت مسایل مرتبط با سلامت مردم را نیز در مراسم عزاداری سالار شهیدان در اولویت کار قرار خواهند داد.

وی تاکید کرد: هیات‌ها باید دستورالعمل‌هایی که از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا ابلاغ شده است، مد نظر داشته باشند و مراسم‌ ماه‌های محرم و صفر در فضاهای باز و با رعایت کامل دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار شود که در این صورت منعی برای آیین‌ها وجود نخواهد داشت.

رییس اداره تبلیغات اسلامی کاشان اضافه کرد: این شهرستان از دیرباز در زمینه آیین‌های ویژه ماه محرم و صفر و تعدد مجلس‌های عزاداری زبانزد بوده است اما امسال سبک و سیاق مراسم عزاداری به طور قطع با تغییراتی روبه‌رو خواهد شد و انتظار می‌رود عزاداران حسینی هم دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت کنند.

وی برگزاری عزاداری‌های حسینی را یک فریضه برشمرد و عنوان کرد: مردم ولایتمدار ایران اسلامی با عشق به اهل بیت (ع) همواره این عزاداری‌ها را برگزار کرده‌اند و امسال نیز با رعایت کامل مسایل بهداشتی، این آیین‌ها را  دنبال خواهند کرد.

بصیرتی اظهار داشت: امسال با توجه به شرایط کرونایی موجود، برخی از هیات‌های مذهبی شهرستان کاشان نیز کمک به محرومان و برطرف کردن مشکلات جامعه را در دستور کار خود قرار داده‌اند و نذرهای مردمی بیشتر در راستای کمک‌های مومنانه، اهدای بسته‌های معیشتی، حمایت از فقیران، تامین اقلام بهداشتی منجمله ماسک، مواد ضدعفونی‌کننده و تجهیزات بیمارستانی بوده است.

وی بیان کرد: با توجه به بذل خونی که سرور و سالار شهیدان، حضرت ابا عبدالله‌ الحسین (ع) و یاران با وفای ایشان انجام دادند، امسال پویش نذر خون نیز از سوی هیات‌های مذهبی کاشان راه‌اندازی خواهد شد تا مردم با مراجعه به پایگاه‌های انتقال خون نسبت به اهدای خون برای بیماران اقدام کنند و بر شکوه این ماه بیافزایند.

رییس اداره تبلیغات اسلامی کاشان گفت: هیات‌های مذهبی این شهرستان در مرحله نخست شیوع بیماری کرونا با رعایت مسایل بهداشتی و مشارکت در مبارزه با  این بیماری پیشگام بودند و در ماه‌های محرم و صفر نیز مانند شب‌های قدر و روز عرفه خود را موظف به رعایت‌ دستورالعمل‌های بهداشتی می‌دانند و برگزاری آیین‌ها را ادامه می‌دهند تا جلوه با شکوهی از فرهنگ حسینی را به نمایش بگذارند.

وی با ابراز امیدواری نسبت به رهایی از شر شیوع ویروس کرونا با توسل به خداوند متعال و ائمه اطهار (ع) افزود: هیات‌های مذهبی مردمی هستند و سلامت عزاداران برای آنها اولویت نخست است و همواره در این مدت همکاری مناسبی در رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی مانند برگزاری مراسم در فضاهای باز و ضدعفونی کردن محل برگزاری مراسم داشته‌اند.

بصیرتی با تاکید بر خودداری از توزیع غذا، چای و شربت در هیات‌ها و ایستگاه‌های صلواتی، تصریح کرد: تغییرهایی در روش‌های گذشته متناسب با شرایط باید صورت گیرد که بر این اساس هماهنگی با اداره‌های آموزش و پرورش، ورزش و جوانان و شهرداری برای تامین برخی فضاها انجام شدهه است که امیدواریم مشکلی در این زمینه  وجود نداشته باشد.

وی بیان کرد: مسوولان هیات‎‌های مذهبی ثبت شده و ثبت نشده کاشان با مراجعه حضوری به اداره تبلیغات اسلامی و هماهنگی‌های لازم برای جزییات برگزاری مراسم، می‌توانند مجوزهای لازم را دریافت کنند.

رییس هیات حسینی نخل کاشان (صدره و سرفره) نیز از راه‌اندازی تونل ویروس‌زدایی در این هیات مذهبی خبر داد و گفت: عزاداران پیش از ورود با عبور از این تونل، ویروس‌زدایی می‌شوند.

جلیل باقری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: امسال از آوردن کفش به داخل هیات جلوگیری و وضعیت عزاداران پیش از ورود به هیات با تب‌سنج کنترل خواهد شد.

وی گنجایش مکان سرپوشیده هیات حسینی نخل کاشان را سه هزار نفر برشمرد و بیان کرد: ظرفیت هیات به علت لزوم رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی امسال به ۵۰۰ نفر کاهش یافته است.

رییس هیات حسینی نخل کاشان (صدره و سرفره) اضافه کرد: پس از نزدیک به ۷۰۰ سال قدمت برگزاری مراسم‌ عزاداری، امسال برای نخستین بار مراسم زنانه و مردانه جدای از هم در این هیات برگزار می‌شود؛ به این ترتیب که مراسم سوگواری زنانه پیش از اذان مغرب و مراسم مردانه پس از اذان برگزار خواهد شد.

وی همچنین از کاهش مدت زمان برگزاری آیین‌های مذهبی در ماه‌ها محرم و صفر امسال در نتیجه شیوع ویروس کرونا خبر داد و تشریح کرد: سال‌های گذشته مراسم حدود چهار ساعت به درازا می‌کشید که امسال به یک و نیم ساعت کاهش می‌یابد.

باقری با اشاره به ممنوع بودن پخت غذا، تاکید کرد: بانیان هیات‌ها می‌توانند غذا را به صورت خشک به خانواده‌های نیازمند تحویل دهند.

لغو آیین‌های عاشورایی، از شیرخوارگان حسینی تا نخل‌گردانی

رییس اداره تبلیغات اسلامی اردستان نیز به لغو مراسم نخل‌گردانی و اجتماع شیرخوارگان اشاره کرد و اظهار داشت: امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا مراسم منجر به اجتماع مردم مانند دسته‌های سینه‌زنی، زنجیرزنی، نخل‌گردانی که از چندین دهه گذشته در منطقه رواج دارد، در محرم برگزار نمی‌شود.

حجت الاسلام سید جواد حیدری‌طبا در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: چنان که امام خمینی (ره) فرمودند، محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته و در ۱۴۰۰ سال پویایی شیعه را به دنبال داشته است؛ انقلاب اسلامی ایران نیز برگرفته از همین نهضت است اما امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا، امکان برگزاری عزاداری‌ها مانند سال‌های گذشته امکان‌پذیر نیست.

وی تاکید کرد: حرکت کاروانی و برپایی ایستگاه‌های توزیع نذری ممنوع است و کسانی که نذر توزیع غذای گرم دارند، می‌توانند مقداری از نذر خود را به صورت پخته در بسته‌های یک‌بار مصرف درب منزل نیازمندان‌ توزیع کنند و سایر آن را به صورت مواد غذایی خشک توزیع و در بحث مواسات با رعایت دستورالعمل بهداشتی مشارکت داشته باشند.

رییس اداره تبلیغات اسلامی اردستان عنوان کرد: این ویروس کشنده امتحانی الهی است که همه عالم هستی را درگیر کرده اما انسان‌ها هر کدام به نحوی به عظمت خدا پی بردند و کسانی که به خدا اعتقادی نداشتند، درک کردند که خالقی هست و دست به دعا برداشتند و پذیرفتند فریاد رسی جز او وجود ندارد.

وی با اشاره به اینکه روضه‌خوانی با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی قابل اجراست، اضافه کرد: امسال همه برنامه‌های مذهبی تحت تاثیر شیوع این ویروس قرار گرفت که امیدواریم هرچه زودتر از بین برود و تا آن هنگام، امیدواریم مبلغان و ذاکران بتوانند حیات طیبه امام حسین (ع) منجمله برابری، مواسات، مردانگی و آزادگی را بر سبک زندگی مردم انتقال دهند.

مسوول هیات عزاداری محله راهمیان که از قدیمی‌ترین هیات‌های عزاداری اردستان به شمار می‌رود، گفت: امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا برنامه‌های عزاداری مانند سال‌های گذشته اجرا نمی‌شود و در این راستا با خودداری از افراط و تفریط، پیرو قوانین و مقررات نظام اسلامی هستیم.

محمد آجدانیان افزود: بر این اساس مراسم نخل‌گردانی که بیش از ۱۰۰ سال در این هیات قدمت دارد، همچنین اجتماع شیرخوارگان حسینی امسال انجام نمی‌شود و تنها نماز جماعت ظهر روز عاشورا در فضای باز و میدان روباز جنب حسینیه با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی اقامه خواهد شد.

وی تشریح کرد: امسال بحث پخت و توزیع غذای گرم را به صورت گسترده نداریم اما اگر کسی نذر پخت داشته باشد، آن را در آشپزخانه هیات با نظارت مسوولان بهداشتی آماده کرده و در ظرف یک‌بار مصرف درب منزل نیازمندان توزیع خواهیم کرد اما بیشتر به صورت مواد غذایی خشک خواهد بود.

بیانات رهبر انقلاب، فصل الخطاب مجالس عزاداری

یک نویسنده و پژوهشگر تاریخ اسلام نیز بیانات رهبر انقلاب در مورد آیین‌های عزاداری ماه‌های محرم و صفر امسال را فصل‌الخطاب دانست و بر لزوم رعایت آنها تاکید کرد.

مجید زجاجی کاشانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: ۲ نکته بسیار مهم در بیانات ایشان شامل احترام به مجالس عزاداری‌ امام حسین (ع) و تداوم برگزاری آنها و رعایت کردن دستورهای ستاد ملی مقابله با کرونا در زمینه رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی برای سلامتی مردم باید مورد توجه باشد.

وی با تاکید بر خودداری از افراط و تفریط در عزاداری‌های محرم و صفر، اظهار داشت: برپایی مجلس‌های سوگواری حضرت ابا عبدالله‌ الحسین (ع) نباید تعطیل شود، چنان که با نگاهی به تاریخ و بررسی آموزه‌های دینی درمی‌یابیم که مجلس‌های عزاداری و حج با وجود افت و اخیزها هیچ‌گاه تعطیل نشده است.

این پژوهشگر افزود: تعطیلی برابر با فاصله گرفتن از شعائر دینی است که چنین چیزی امکان ندارد اما به دلیل شیوع ویروس منحوس کرونا و مشکلاتی کع از نظر سلامتی برای مردم به وجود آورده است، به طور قطع رعایت دستورهای پزشکی هم به لحاظ عقلی و هم از نظر شرعی ضرورت دارد.

وی با اشاره به لزوم توجه بیشتر به فضاسازی شهری، تاکید کرد: امسال با وجود همه مشکلات باید عزاداری‌ها پرشور و پرمعرفت برگزار شود.

رییس شورای هیات‌های مذهبی آران و بیدگل هم در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: بر اساس فرمایش‌ها و تاکیدهای رهبر فرزانه انقلاب مبنی بر لزوم اجرای مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا در برگزاری مراسم عزاداری محرم امسال، خود را موظف به اجرای پیروی از آن می‌دانیم.

حسین ابوالحسن‌زاده با اشاره به برگزاری مراسم امسال متفاوت‌تر از سال‌های گذشته، تصریح کرد: در جریان نشست‌های با مسوولان حسینیه‌ها و هیات‌های مذهبی قرار شد تا هر هیاتی که توانایی اجرای دستورالعمل‌های اعلامی از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا را داشته باشد، نسبت به میزبانی مراسم عزاداری اقدام کند.

وی اضافه کرد: با توجه به استقبال و شلوغی مراسم هیات‌های شاخص شهرستان آران و بیدگل، رایزنی‌ها در مورد امکان‌سنجی برگزاری مراسم محرم امسال با توجه به شرایط حساس کنونی ادامه دارد و هنوز به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌اند.

رییس شورای هیات‌های مذهبی آران و بیدگل با تاکید بر اهمیت سلامت مردم، گفت: پیشنهاد مجموعه دلسوزان فرهنگی و اجتماعی شهرستان این است که هیات‌ها تا جایی که امکان دارد، از ظرفیت فضای مجازی استفاده کنند و هزینه‌ها و نذرها را به سمت کمک‌های مومنانه سوق دهند.

وی با اشاره به اینکه فضای جمعه برای اجرای کارهای فرهنگی فراهم است، افزود: نذر خون و سوق دادن هزینه‌ها به سمت تهیه تجهیزات پزشکی از دیگر پیشنهادهای دلسوزان اسلام و انقلاب در شهرستان آران و بیدگل است که امیدواریم سرلوحه کار دست‌اندرکاران هیات‌های مذهبی در محرم پیش‌رو قرار گیرد.

امام‌جمعه آران و بیدگل نیز در این زمینه به ایرنا گفت: رهبر فرزانه انقلاب بهترین الگوی ماست و ایشان در بیاناتی راهگشا، نقشه راه برگزاری مراسم عزاداری را ترسیم و بر اجرای دستورالعمل‌های بهداشتی تاکید کردند.

حجت الاسلام ابوالفضل سلیمانی بیان کرد: امسال با توجه به شیوع ویروس کرونا، محدودیت‌هایی برای برگزاری مراسم عزاداری در ماه محرم اعلام شده است که منافاتی با عزاداری‌ها ندارد چرا که محرم و برگزاری مراسم مرتبط با این ماه در فرهنگ ایرانی درهم تنیده شده و هیچگاه به سردی نخواهد گرایید.

وی تاکید کرد: با این وجود حفظ سلامت و جان مردم باید در اولویت دست‌اندرکاران مراسم و هیات‌های مذهبی و برگزاری عزاداری‌ها باید با اجرای مصوب‌های ستاد ملی مقابله با کرونا همراه باشد.

به گفته امام‌جمعه آران و بیدگل، فضای مجازی و سوق دادن نذرها و هزینه‌های عزاداری به سمت کمک‌های مومنانه مورد تاکید رهبر معظم انقلاب از دیگر ظرفیت‌هایی است که می‌تواند از سوی مسوولان هیات‌های مذهبی و مردم مورد توجه قرار گیرد.

ویروس کرونا ۲۰۱۹ (COVID-۱۹) که نخستین‌بار در ووهان چین شناسایی شد، در نهایت به بیشتر کشورها از جمله ایران سرایت کرد و سازمان بهداشت جهانی را برآن داشت تا وضعیت فوق‌العاده اعلام کند.

افزون بر پنج هزار و ۲۰۰ هیات مذهبی به مناسبت‌های گوناگون منجمله عزاداری‌های محرم و صفر در نقاط مختلف استان اصفهان فعالیت دارند.