شهرستان گناوه از مناطق قدیمی نفت خیز جنوب و پیرامونی صنعت نفت کشور بشمار می آید که به عنوان یکی از نقاط راهبردی در امر صادارات نفت کشور قرار دارد اما همواره در معرض آلودگی نفتی از خشکی و ساحل قرار گرفته است.
سرازیرشدن مداوم لکه های نفتی به ساحل بندرگناوه که در طول سال بویژه ماه‌های پایانی و تعطیلات نوروز میزبان هموطنان از نقاط مختلف کشور است و به مکانی مفرح و مناسب برای پرکردن اوقات فراغت اهالی این شهرستان از جمله شناکردن در فصل تابستان تبدیل شده است، خطرات زیادی برای مردم و خسارت به محیط زیست و آبزیان دریایی در برداشته است.
حمله لکه‌های نفتی به ساحل شمال استان بوشهر در چندمدت اخیر بصورت گلوله‌های نفتی (تخمیری) در اثر جز رو مد به ساحل رسیده که در ماسه ها ماندگار می‌ماند.
یکی از فعالان زیست محیطی و مدیرعاملانجمن یاوران سبزاندیش طبیعت گناوه ، گفت: لکه های نفتی تخمیر شده بعلت معلق بودن در آب دریا تا زمانی که منبع نشت آلودگی مشخص و ترمیم نشود ، بصورت مداوم به ساحل حمله ور می‌شوند و پیامد آن تخریب محیط زیست و نابودی آبزیان دریایی است.
غلامرضا نعمتی افزود: تجارب چندسال اخیر در شهرستان ساحلی گناوه نشان داده با پاکسازی قسمت کوچکی از ساحل در چند روز اخیر و در هوای طاقت فرسا راه نجات ساحل گناوه نیست و شانه خالی کردن بار مسئولیت است.
وی اظهارداشت: در یک ماه اخیر براساس مشاهده عینی از ساحل بندر امام حسن دیلم استان بوشهر تا چندکیلومتری ساحل بندرریگ شهرستان گناوه طول ساحل چندین بار دچار آلودگی نفتی شده است که این زنجیره آلودگی علاوه بر سرایت از طریق تماس مستقیم به آبزیان به انسان ها بویژه ساحل نشینان نیز سرایت خواهد کرد.
نعمتی گفت: ساحل این بندر علاوه بر اینکه در سالیان اخیر چندین بار از طریق چاه‌های مستقر در دریا و بعضی مواقع کشتی های نفتی دچار آلودگی نفتی شده است ، از طریق نفت‌های خام که در گودال‌های تاسیسات نفتی بالادست ریخته می‌شود، با بارندگی از راه رودخانه و گذرگاها به خلیج فارس سرازیر می‌شود و این روند نیز باعث آلودگی محیط زیست و ساحل و دریا شده است.
وی افزود: نظر و راهکار جمعی دوستداران محیط زیست و کارشناسان جهت زدودن دائمی ساحل از آلودگی نفتی ، پاکسازی و جمع آوری چند صد متر نیست بلکه تعویض تجهیزات فرسوده خط انتقال نفت به جزیره خارگ ، بازبینی خطوط انتقال نفت لازم و کارساز است.
یکی دیگر از فعالان زیست محیطی و مسئول کمیته حیات وحش و آبزیان گناوه گفت: آثار آلودگی در دریا باعث خفگی ناشی از پوشش لکه نفتی و مسمومیت حاصل از آن کاهش انتقال نور تا میزان ۹۰ درصد و ممانعت از عمل فتوسنتز گیاهان آبزی و کند شدن جذب اکسیژن هوا بوسیله آب می‌شود.
اردشیر شمسی زاده افزود: آسیب به پرندگان یکی دیگر از آثار آلودگی نفتی در دریا است، بدین صورت که پرهای آنان آغشته به نفت و موجب چسبندگی و کاهش قدرت پرواز و از بین بردن عایق بودن پرهای آنان می‌شود.
وی اظهارداشت: باتوجه به اینکه نفت و اجزای معدنی سنگین شده در کف دریا باعث ایجاد رسوب می‌شود، عاملی برای صدمه به گیاهان و حیوانات کف دریا است.
شمسی زاده گفت: تماس جانداران با غلظت‌های بالای مواد نفتی موجب آسیب سلولی و مرگ کرم‌ها ،لاروها و موجودات ریز و حیوانات جوان دریا نیز می‌شوند.
وی با بیان اینکه موجودات دریایی در اثر تماس آب آلوده دچار مسمومیت می شوند، افزود: آلودگی ها به موجوداتی که مورد استفاده غذایی انسان قرار می‌گیرند نیز منتقل و در بدن او تجمع می‌یابد.
این فعال زیست محیطی بیان کرد:تخم و لارو ماهی‌ها از قربانیان اولیه آلودگی نفتی به شمار می‌آیند که نشانه بارز آلودگی ماهی ها بد طعم شدن گوشت آنان است.
وی گفت:بیشترین خسارت ناشی از آلودگی نفتی متوجه اجتماعات ماهیان جوان و بالغ که در آب کم عمق زیست می‌کنند می‌شود.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست گناوه گفت: ساحل ماسه ای این بندر از نقاط گردشگرپذیر جنوب کشور است که با آلوده شدن به لکه های نفتی به محیط زیست خسارت و به چندین نمونه آبزی و ستارگان دریایی آسیب جدی وارد کرده است.
کامبیز عبدالهی افزود: آلودگی ساحل این بندر به مواد نفتی به مراجع قضایی گزارش داده شده پرونده تشکیل شده است.
وی گفت: ساحل شهرستان گناوه در یک ماه اخیر چندین نوبت به آلودگی‌های نفتی خمیری شکل یا تاربال‌های نفتی آلوده شد که با همکاری شرکت نفت فلات قاره، سازمان‌های مردم نهاد و اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر، پاکسازی شد اما پس از اتمام هر پاکسازی مجدد آلودگی نفتی با غلظت بیشتر در ساحل دیده شد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست گناوه افزود: در آخرین عملیات پاکسازی ساحل بندرگناوه ، شرکتهای نفتی بدلیل عدم همراهی و همکاری از آنان گله مند هستیم.
وی بیان کرد: با توجه به وسعت و گستردگی ساحل این شهرستان امکان پاکسازی و جمع‌آوری لکه‌های نفتی امکان پذیر نیست و اولویت با نقطه‌ای که مردم این شهرستان و گردشگران اوقات فراغت خود را سپری می کنند و به شنا می‌پردازند ، است.
رئیس اداره بندر ودریانوردی گناوه گفت: اولویت این اداره پیشگیری و رفع آلودگی ناشی از کشتی ها در دریا است اما در زمینه جمع آوری آلودگی محیط زیست دریایی و ساحلی نیز همکاری و فعالیت می‌کند.
داود بهادری افزود: عواقب و پیگیری حقوقی بیشتر آلودگی نفتی برعهده حفاظت محیط زیست است که در صورت مشخص شدن آلوده کننده جریمه هایی اعمال خواهدشد.
وی اظهارداشت: این اداره در پی چندین نوبت آلودگی نفتی ساحل گناوه ورود و همکاری رده که بازدید میدانی، پایش هوایی، اعزام تیم مقابله با آلودگی از اداره کل بوشهر ، پشتیبانی و تدارکات از کارگران جمع آوری کننده، جمع آوری و انتقال آلودگی نفتی از ساحل و مکاتبات موردنیاز با دستگاههای مرتبط از اهم آنان است.
شهرستان گناوه باوجود اینکه در جوار تاسیسات مهمی نفتی کشور و عبور لوله های اصلی خطوط نفت به جزیره خارگ قرار گرفته است فاقد دفتر نمایندگی جهت پیگیری خبری موارد آلودگی نفتی است.
شهرستان گناوه در شمال استان بوشهر با ۱۱۰ کیلومتر نوار ساحلی در جوار تاسیسات مهم نفتی کشور و مسیر اصلی خطوط انتقال نفت به جزیره خارگ قرار دارد.
نظر شما