اعمال استانداردها برای افزایش کیفیت رشته‌های دانشگاهی

علی خاکی صدیق روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا با اشاره به شعار این وزارتخانه در دولت تدبیر و امید، خاطرنشان کرد: شعار اصلی که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سه سال گذشته مطرح کرد، بحث افزایش کیفیت در تمام حوزه ها از جمله آموزش بود.

وی افزود: با توجه به مقتضیات زمانی در دوره های گذشته، بحث کمیت آموزش عالی مورد توجه قرار گرفته بود که در آن موقع،‌ یک ضرورت محسوب می شد. اما وقتی درباره برنامه های فعلی وزارت علوم صحبت می کنیم، به معنای تخطئه برنامه گذشتگان همچنین نادرست جلوه دادن آن نیست و نباید این تلقی وجود داشته باشد.

خاکی صدیق درباره رشد کمی آموزش عالی در سال های گذشته، خاطرنشان کرد: این موضوع یک استمرار و حرکت رو به جلو است و در هر مقطع و بازه زمانی یک سیاست خاصی می طلبد؛ طی یک بازه زمانی در کشور نیاز به توسعه کمی احساس شد که مدیران وقت این کار را با ابزارهای مختلفی انجام دادند و تا حدی هم در پروژه موفق بوده اند.

معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به اهمیت مطرح شدن کیفیت در نظام آموزش عالی، خاطرنشان کرد: از سال ۹۲ به بعد بحث کیفیت در آموزش عالی در حوزه معاونت آموزشی وزارت علوم مدنظر قرار گرفت و برنامه هایی برای این منظور ارائه شد؛ نخستین اتفاق رقم خورده، جلوگیری از توسعه کمی بود.

وی درباره مصوبات مرتبط شورای گسترش وزارت علوم با توسعه کیفی، یادآور شد: مصوبات شورای گسترش در طول سال های گذشته مبنی بر صادر نشدن مجوز جدید راه اندازی دانشگاه و موسسه آموزش عالی بود؛ بر این اساس در ارائه مجوز رشته ها سخت گیری های خاص تری اعمال و استانداردهایی در نظر گرفته شد.

به گفته معاون آموزشی وزیر علوم، مطابق این مجوزها و مصوبات، رشته ها و دانشگاه ها فعالیت خود را ادامه دادند و این طور نبود که هر دانشگاهی مجوز رشته های مدنظر خود را دریافت کند.

خاکی صدیق اظهار داشت:‌ در یک کلام، بخشی از سیاست گسترش آموزش عالی انقباضی بود که اجازه رشد کمی در رشته ها، ظرفیت پذیرش دانشجو و راه اندازی موسسات جدید را نمی داد.

وی با اشاره به تنوع زیرنظام های آموزش عالی در کشور، گفت: اگر دانشگاه های دولتی را در نظر بگیریم امکانات، استعدادها و موقعیت های مکانی دانشگاه ها با هم متفاوت است؛ در نتیجه نباید یک سیاست واحد برای همه دانشگاه ها دیکته شود.

به گفته خاکی صدیق، فرصت برنامه ریزی در داخل دانشگاه ها می تواند به ارتقای کیفی آنها کمک کند؛ این یکی از برنامه های کلیدی است که در درازمدت جواب می دهد تا دانشگاه ها برنامه های خود را با ظرفیت ها و امکانات موجود تنظیم کنند.

رتبه‌بندی دانشگاه‌ها؛ اقدام کلیدی وزارت علوم

وی افزود: برنامه دیگری که در زمان خود پیگیری شد،‌ سطح بندی دانشگاه ها بود که اکنون با حذف سطح بندی، نخستین رتبه بندی ملی دانشگاه ها در دستور کار قرار دارد و مقداری جایگاه دانشگاه ها را نسبت به هم مشخص می کند؛ دانشگاه ها تلاش می کنند برای ارتقای جایگاه، شاخص های کیفی را بالا ببرند.

به گفته معاون آموزشی وزیر علوم، سطح بندی دانشگاه ها به دلیل ایجاد تبعیض میان مراکز آموزش عالی به دستور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری حذف و رتبه بندی ملی جایگزین آن شد. این سطح بندی، دانشگاه ها را به چهار سطح یک، دو، سه و چهار تقسیم بندی کرده بود.

ارتقای ۵ دانشگاه زیر سایه اقتصاد مقاومتی

معاون آموزشی وزیر علوم با اشاره به اقدام دیگر این وزارتخانه در دولت تدبیر و امید به ارتقای پنج دانشگاه در قالب اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و گفت: پروژه دیگری که در این دولت پیگیری شد و به نوعی مستقیم و غیرمستقیم به کیفی سازی مربوط می شود، پروژه ملی اقتصاد مقاومتی است.

خاکی صدیق در این باره اظهار داشت: این پروژه در سطح دانشگاه های کشور، تحت عنوان ارتقای پنج دانشگاه و پنج واحد پژوهشی برتر کشور به تراز بین المللی در حال انجام است. هدف نهایی این طرح این است که پنج دانشگاه در بین ۲۰۰ دانشگاه برتر جهان و پنج پژوهشگاه برتر ایران در بین پژوهشگاه های برتر جهان ارتقا یابند.

معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: این پروژه در زمان معاونت وقت آموزشی انجام و مقدمات آن فراهم شد. هم اکنون نیز به صورت مستمر هر ۲ هفته یک بار برنامه های اجرایی این دانشگاه ها پیگیری می شود.

وی افزود: با وجود اینکه بودجه مورد نظر به این پروژه تزریق نشده است اما با بودجه خود دانشگاه ها شاهد توانمندسازی آزمایشگاه های تحقیقاتی پیشرفته و روزآمد این دانشگاه ها هستیم. این دانشگاه ها همچنین در همکاری های علمی،‌ آموزشی، فناوری و بین المللی حضور اثرگذار و معناداری داشتند.

به گزارش ایرنا، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، تربیت مدرس، علم و صنعت، امیرکبیر، صنعتی اصفهان، خواجه نصیرالدین طوسی، علوم پایه زنجان، فردوسی مشهد، اصفهان، شیراز، شهید بهشتی، تبریز، خوارزمی، علامه طباطبایی و الزهرا (س) به عنوان دانشگاه های دارای شرایط ارتقا در تراز بین المللی معرفی شده اند؛ همچنین پژوهشگاه دانش های بنیادی، پلیمر و پتروشیمی، مواد و انرژی، هوافضا، ژنتیک، رنگ، زلزله، علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در فهرست پژوهشگاه های برتر برای ارتقا در تراز بین المللی گنجانده شدند.