آیین های عزاداری ندوشن یزد با رعایت پروتکل های بهداشتی

به گزارش ایرنا، همه ساله با آغاز ماه محرم شاهد برگزاری مراسم و حضور دسته‌های عزاداری در  ندوشن استان یزد بودیم اما امسال شور حسینی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی همراه شده ‌است.

امسال دستورالعمل‌های بهداشتی به عنوان نقشه راه برگزاری مراسم محرم مورد توجه متولیان امور برگزاری ایین های ماه محرم و و عزاداران قرار گرفته است تا در کنار برگزاری این ایین ها، سلامت عزاداران نیز حفظ شود.

مردم ندوشن با نظم خاص و با استفاده از ماسک، مواد صد عفونی و رعایت فاصله اجتماعی در مراسم ماه محرم شرکت می کنند. 

همه ساله ایین های ماه محرم در ندوشن در دو حسینیه سغلی و علیا برگزار می شد اما امسال با تدبیر دست اندرکاران هیات های عزاداری و مسولان و همکار مردم مراسم ماه محرم در ندوشن در فضای روباز مصلی ندوشن برگزار می شود. 

با توجه که برخی ایین های ماه محرم در ندوشن مانند پوش کشیدن و نخل برداری به دلیل شیوع کرونا برگزار نمی شود در این گزارش مروری بر ایین های ماه محرم و ایام سوگواری حضرت سیدالشهدا (ع) خواهیم داشت به امید اینکه این ویروس منحوس از جامعه جهانی و ایران اسلامی رخت بربندد و مردم با آرامش خاطر در سالهای آینده ایین های عزاداری خود را باشکوه تر از قبل برگزار کنند.

همه ساله با از فرارسیدن محرم مراسم ویژه‌ای تحت عنوان ' شاخ‌به‌شاخ ' برگزار می‌شود که با حضور جوانان و نوجوانان هر محله نذر مردم را جمع‌آوری می کنند و در مراسم روضه‌خوانی مساجد محله که از ۱۰ شب قبل از ماه محرم آغاز می‌شود و تا اول محرم ادامه دارد مصرف می‌شود.
با آغاز ماه محرم آیین‌های ویژه این ماه آغاز می‌شود که ازجمله آن مراسم موسوم به ' شاه کشیدن ' است که هر شب قبل از شروع آیین عزاداری اجرا می‌شود.
در این مراسم ، ذاکران اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) از کسانی که در پایداری فرهنگ اسلامی و برپایی آیین عزاداری سالار شهیدان انجام‌وظیفه کرده‌اند به نیکی یاد می‌کنند، .در موقع انجام این مراسم گروهی از مردم که اغلب از سادات هستند به‌صورت دایره در پایین منبر نشسته و در ۲ گروه، اشعاری را می‌خوانند.
از دیگر آیین‌های عزاداری امام حسین (ع) در ندوشن مراسم ' یارون عزا ' است که هر شب بعد از مراسم ' شاه کشیدن ' برگزار می‌شود.
در این آیین تعدادی از مردان عزادار به‌صورت دایره در کنار هم می‌ایستند و درحالی‌که به‌آرامی حرکت می‌کنند، دو بند از ترجیع‌بند معروف محتشم کاشانی شاعر بلندآوازه ایران را می‌خوانند.
در پنجمین روز ماه محرم نیز در مراسم خاصی در حسینیه سفلی ندوشن که به شکل هندسی هشت‌گوش ساخته‌شده است برگزار می‌شود و در این روز ' پوش ' که دارای قدمت زیادی است بر فراز حسینیه سفلی کشیده می‌شود.
همچنین در این روز ، یک اصله نخل که سمبل معنوی تابوت مطهر امام حسین (ع) محسوب می‌شود با پارچه مشکی پوشانده شده و مردم به عزاداری و مدیحه‌سرایی می‌پردازند.
' پوش ' ، روپوش بسیار بزرگ و به‌اندازه مساحت حسینیه است که با نوارهای پارچه‌ای سفیدرنگ به‌صورت دایره به هم دوخته‌شده و دارای چهار قسمت مساوی است.
وسط و گوشه هر قسمت از پوش، تزییناتی دارد که ازجمله آن تصویر شیری است که خورشیدی به نشانه امامان معصوم بر آن سوار شده و اسامی پنج‌تن آل عبا، اشعاری از محتشم کاشانی و گلدوزی‌های زیبایی بر روی آن نقش بسته است.
' ذکر خوانی'، یکی دیگر از آیین‌های عزاداری مردم منطقه است که در شب‌های هفتم، هشتم و سیزدهم ماه محرم اجرا می‌شود.
در این شب‌ها، هیات های عزاداری ۲ حسینیه با سینه‌زنی و زنجیرزنی به سوگواری می‌پردازند.
مراسم ' نخل بستن ' ، از دیگر آیین‌های رایج در ندوشن است که در آن تعدادی از خادمان حسینیه در هشتمین روز محرم پس از آراسته کردن آن با پارچه مشکی، روی قسمت جلو و عقب نخل یک خنجر، آیینه و سازه چوبی به شکل سرو نصب می‌کنند.
به باور مردم منطقه، نخل نشانه جنازه امام حسین (ع) و پارچه سیاه‌روی آن علامت پارچه روی جنازه آن امام عزیز محسوب می‌شود و خنجر و نیزه نیز حکم تیرهای واردشده بر پیکر مطهر امام حسین (ع) را دارد.
همچنین سرو جلوی نخل به‌عنوان قد و قامت علی‌اکبر(ع)، آیینه روی آن به‌عنوان نور وجود امام حسین (ع)، علم‌هایی که بر نخل بسته‌شده به‌عنوان علمدار کربلا و پارچه‌های زینتی بسته‌شده بر نخل به‌عنوان حجله حضرت قاسم(ع) محسوب می‌شود.
مردم متدین ندوشن در روز تاسوعای حسینی نیز مراسم ویژه‌ای بانام ' پرسه ' برگزار می‌کنند که طی آن هیات های عزادار در کوچه و خیابان‌های شهر حرکت می‌کند و اشعاری را در ذکر مصیبت امام حسین(ع) ویارانش می‌خوانند.
در عصر تاسوعا، آیین نخل برداری و مجلس وعظ برپا می‌شود و سوگواران درحالی‌که به‌آرامی در حسینیه حرکت می‌کنند در ۲ گروه اشعاری را در وصف وقایع روز عاشورا می‌خوانند و به سر و سینه می‌زنند و در پایان نیز مراسم سینه‌زنی و آیین نخل برداری انجام می‌شود.
در آیین نخل برداری که اغلب جوانان در آن شرکت دارند درحالی‌که نخل را سه مرتبه دور حسینیه می‌چرخانند، عزاداران به احترام نخل می‌ایستند و کودکان ' حسین حسین ' گویان دنبال آن می‌دوند و افرادی که گوسفندی نذر کرده باشند، آن را جلوی نخل قربانی
می‌کنند.
صبح روز عاشورا نیز مراسم روضه‌خوانی و سینه‌زنی در مسجد جامع ندوشن و همزمان با آن مراسم گرداندن نمادین محمل حضرت زینب (س) برگزار می‌شود.
در روز عاشورا نیز مراسم ' تعزیه‌خوانی ' به مدت سه ساعت در حسینیه علیا و سفلی برپا می‌شود و تعزیه‌خوان‌ها وقایع این روز را بازسازی می‌کنند.
مراسم تعزیه از ورود ' شمر ' به صحنه کربلا آغاز می‌شود و تا شهادت امام حسین(ع) ادامه دارد و تمامی گفت و گوهای میان افراد به‌صورت شعر ردوبدل می‌شود.
بعدازظهر عاشورا، مردم ضمن شرکت در مراسم روضه‌خوانی، در آیین پخت ' آش امام حسین (ع)'، شرکت می‌کنند.
همچنین در روز ۱۳ ماه محرم و سومین روز شهادت امام حسین (ع) مراسم ویژه ' هیات بنی اسد ' در ندوشن برگزار می‌شود.
در این روز ، عده‌ای از عزاداران لباس عربی پوشیده و ضمن قرائت اشعاری ، درحرکتی پیکرهای نمادین امام حسین(ع) و یارانش را از حسینیه سفلی به سمت حسینیه علیا تشییع می‌کنند.
پس از پایان این مراسم، تعزیه ورود امام سجاد(ع) به صحنه کربلا و دفن شهدا اجرا می‌شود.
مراسم نخل برداری، سینه‌زنی و روضه‌خوانی از دیگر برنامه‌های روز سیزدهم محرم است و مراسم جمع‌آوری پوش حسینیه در روز چهاردهم ماه محرم به نحو باشکوهی برگزار می‌شود.
شهر ندوشن از توابع شهرستان میبد با پنج هزار نفر جمعیت در ۸۰ کیلومتری شمال غرب یزد واقع‌شده است.